LEZINGEN.
No. 91
V IJ FE N»V E E R T I G 8 T E
A R G A N G.
1890.,
W O E INS I> 7k. o-
>0
"Hl
A
Alle brieven
in te zenden.
Bn
n
m
n
J.
to
in
r-
n,
B
il
Hl
Iff
0»
le
to
11.
:e
t-
a
schaffen op het staatsbestuur en daarom wil handeld maar niet overeengekomen. C„k
komen tot het algemeen stemrechtdie de lasten afspraak liep men donzelfden kant uit.
Het heftige optreden van een deel der
Roomsch-Katholieke pers tegen het tegenwoor
dige ministerie heeft de Standaard aanleiding
gegeven de vraag te behandelen of het voor de
anti-revolutionaire partij geraden is nog langer
zekere gezamenlijke actie met de ItoomscUe
staatspartij voort te zetten, liet blad wijst er
nog ééns op, welk karakter die samenwerking
droeg.. Er is tusschen beide parijen wel ondet -
daarom wil handeld maar niet overeengekomen. Ook zonder
denkbeeld van fusie of samensmelting werd
steeds verworpen. Trouwens, merkt de Stand.
op, „een enkele blik in ons historisch verleden
was genoeg om gewaarwordingen van antipathie
op te wekken."
Zal nu zulk een gemeenschappelijke actie
den lande iets baten, dan moet zij, volgens het
anti-revolutionair orgaan minstens 9 12 jaar
worden voortgezet, en wil men er vruchten van
plukken, dan moet de periode van samenwerking
op 1G jaar gesteld worden. Bij ons is, volgens
haar, het werk nog niet ter helfte voltooid.
echter, vervolgt de Standaard, doelende
op do Brabantsehe motie, ziet men van Roomsche
zyde plotseling een storm opstoken, die de
leiding van zaken uit de vroede handen, waarin
ze berust, al weer poogt over te brengen naar
een kant, die voor gemeenschappelijke actie
ongeschikt is."
„De Tijd, moet het aanzien, dat de molen
door den vang loopt, en de Maasbode zingt de
hoogste tonen uit, terwijl het Centrum een
bedenkelijk gezicht zet."
Zelfs heeft men van Roomsche zijde „la mort
sans phrase" over het kabinet uitgesproken om
iets, dat, naar het blad met verwijzing naar
het Roomsche Oostenrijk en Beieren meent,
buiten het politiek beginsel omging.
De Stand, acht daarom voortaan elke gemeen
schappelijke actie ondenkbaar.
„Ot wat staatspartij, vraagt zij, zal er zich
toe leenen, om voor eon actie, die. op 12 a 1G
jaar is berekend, zes jaar lang het vuur uit de
sloffen te loopen, indien mon bloot staat aan
het gevaar, dat in het 7o jaar aan den óenen
kant plotseling rechtsomkeerd wordt gemaakt.
„Inmiddels, aldus eindigt het anti-revolutionaire
orgaan, is en blyft onze positie zuiver. Wij
hebben in 1888 „persoonlijken dienstplicht" in
ons Program van Actie geschreven. En thans
een kabinet af te vallen, dat indient wat ons
program eischt, ware eon duad van te laaghartige
félonie en te kruipend opportunisme, dan dat
het door wien ook van ons mag worden ge
vergd, ja zelfs niet mag ondersteld."
Het was te verwachten, dat de R. K. organen
hierop niet zouden zwijgen. De Maasbode
herinnert aan de meening van de Stand, op 15
October, om daaruit de gevolgtrekking te maken,
dat men in de Stand, geen vasto beginselen,
geen geregelden gedachtengang kan vinden. In
het bedoelde stuk stélt de,Stand de mogelijk
heid van een lijdelijke samenwerking der Raom-
schen met de conservatief-liberalen en der anti
revolutionairen met do radicalen. „Hoe kan
nu", vraagt de Maasbode, „het bondgenootschap,
wij zeggen niet tien jaar, maar tion maanden
duren als de bondgenooten hetrecht hebben,
zoodra zij het goed vinden, naar andere partijen
over te loopen."
Het Centrum vindt dat de Stand, de toekomst
wel wat donker inziet. Dat zij, Contrum, daarbij
een „bedenkelijk gezicht" zou zetten is niet
juist. Zij is met bang dat de R. K. partij zich
zal aansluiten bij andere partijen, maar met bj
de anti-revolutionaire, zooais de Maasb. wil.
„Bedenkelijk zouden wij het uchtou", aldus
schrijft het Centrum, „als wij niet wisten, dat
de katholieken ook in Noordbrabant menschen
waren met gezond verstand, die mot volslagen
atheïsten, met godloochenaars en nieuw-Mal-
thusianen niet het minst uitstaande willen hebben;
als wij het denkbeeld eener „gecombineerde
actie" van de Noordbrabantsche katholieken
met de mannen van de Dageraad niet te dwaas
vonden om vorder te bespreken
Dezo COURANT verschijnt WOENSDAGS en ZATERDAGS,
Abonnementsprijs voor 3 maanden /l.—franco per post f 1.25.
Alle brieven en stukken, uitgave of redactie betreffende, franco
12 IN O V JE2 JU U e u.
van den staat in evenredigheid wil brengen met
de draagkracht der schouders, die deze lasten
hebben te dragen, en daartoe in haar vaandel
schrijftInkomstenbelasting en algemeene dienst
plicht.
Zulk. pono voorstelling zal vruchten afwerpen,
daar hot den kiezer ia staat stelt eene zelfstan
dige keuze te doen, waarbij geen haat en wrok
gekweekt, of hartstochten iu beroering worden
gebracht,
Meen niet dat wij hier een volledige verhan
deling gegeven hebben. Beschouw het slechts
als schema, een onvolledig schema, waarvan
meer dan één lezing zelfs te maken is. Wij
blijven op dergelijke wijze gespaard voor valsche
leuzen als die van den strijd tusschen geloof en
ongeloof;, den strijd tusschen een partij, die het
geld door de glazen werpt en van een partij,
die op de kleintjes past.
Zal het volk zijne eigen wetten maken, dan
moet dat volk worden ingelicht om niet, zooais
oneo minister Mackay terecht inziet, met do
clericalen mee te loopen en, halverwege gekomen,
te zien dut het niet clericaul is maar door
schoone beloften deerlijk getopt is. Wie onzer
Kamerleden zal daartoe bet initiatief nemen?
BEKENDMAKING.
BURGEMEESTER en WETHOUDERS der
gemeente Sneek,
Gelet op de artikelen G en 7 der Wet van
2 Juni lolo, [Staatsblad no. 95J, tot regeling
van het toeziout bij het oprichton van inhentin”
gen, welke gevaar, schade ot hinder kunnen
veroorzaken
Brengen ter openbare kennis, dat ter Secretarie
der gemeente tor visie is gelegd, een aan Zijne
Majesteit den Koning gericht verzoek met bijlagen
van don Raad van Administratie der Hollandscho
Ijzeren Spoorwegmaatschappij te Amsterdam,
om vergunning tot hot plaatsen en m working
brengen van een Stoomketel in het reservoir”
gebouw op het Statiom-emplacement te Snoek,
Wijk 14, no. 2, kadastraal bekend gemeente
Snoek, Sectie A, no. 1177.
Dat op Woensdag den 26 November 1890,
des middags te 12 uren, ten gemoentohuizo
gelegenheid zal zijn, om hiertegen bezwaren
in te brengen en dezo mondeling on schriftelijk
toe te lichten en dat zoowel de verzoeker, als
zy, die bezwaren hebben in te brengen, gedu
rende drie dagen vóór ovengenoemd tijdstip ter
Secretarie der gemeente, ia de gewone buroau-
uren, yan de ter zake ingekömeu schrifturen
kennis kunnen nemen.
Sneek den 12 November 1890.
Burgemeester en Wethouders voornoemd,
ALMA, Burgemeester.
BENNEWll'Z, Secretaris.
UIT DE PERS.
I Niets natuurhjker dan de wensch van het
■volk, om van tijd tot tijd met zijne vertogen-’
I woordigers eens saam te komen en saam te
■spreken over ’s lands belangen er bestaat eon
[band tusschen het volk en wie het vertogen- frappante feiten. Deze hebben* echter
JF toordigon, al is het ook niet dien van het
mandat impératif. Voor den kiezer die goene
dagbladen of verslagen uit onze Tweede Kamer
leest is hot een gebiedende oisch van don geko
zene te vragen, hoe deze denkt over de maat-
ichappelijko vraagstukken, hoe hij zich van de
letn opgedragen taak hoeft gekweten. De kiezer
noet weten of de man, dien hij hielp afvaardi
gen, in hoofdzaak instemt met zijne politieke
jevoelens. Voor den gekozene daarentegen is
iet niet minder uoodzakelijk voeling te houden
•iet zjjue kiezers om kennis te nemen van wat hen
weegt. Daarvoor alleen zijn politieke lezingen
wogst nuttig en noodzakelijk. Jammer dat zij
too weinig voorkomen; jammer dat onze Ka-
>Wrleden daartoe zoo weinig tijd beschikbaar
■Abben. Iloe hebt ge uwe opdracht volvoerd?
Welke taak zullen wij u thans weder opdragen
)eze vragen, van wier beantwoording zoo veel,
oo niet alles afhangt, zij blijven meestal open
ragen. Jammer, erg jammer.
hun ander doel dan het bovengenoemde
sbijnt bij de politieke lezingen, die zoo nu en
i*1* plaats vinden, meer de aandacht te trekken
de „lezers." Het is de vraag, hoe men
‘et best propaganda zal maken voor de richting,
naartoe men behoort. Op zichzelf steekt hierin
■een kwaad wel echter in de wijze van han-
■elen, in de inkleeding van het pleidooi. Het
If een overbekend feit, dat laster het meest vat
eelt op het volk. Welnu, chronique scanda-
peuBo, opent uwe bronnen stort uit de fiolen
*au uwen toorn op het hoofd der tegenpartij
Ikruidt de voordracht met wat attisch zout
|®n het pleit is reeds half, neen voor zeven achtste
^wonnen. Slechts één gevaar dreigt aan de
bm: hot bestuur der kiesvereeniging, die den
ener" uitnoodigde, heeft aangekoudigd, dat er
^at zal zijn. De spreker dient daarom, als
1 ‘Hem Teil, nog een pijl in zijn koker ver-
Ororou te houden voor een mogelijke worsteling,
waarin het er vooral op aankomt de lachers op
üIlü zijde te krijgen. Dat is een zielkundige
laestie, die men niet uit het oog mag verliezen.
menschen verkneuteren zich op het hoeren
|du schandalen. De hartstocht trekt een blos
fet de gezichten der hoorders. Maar men
ook voor ontspanning te zorgen. Een aar-
eid, eon bon mot of een sarcastisch prikje
f ^ea gaan vergenoegd huiswaarts.
o hebben hier niet het oog op bepaalde
lea> integendeel, wij moeten erkennen dat
B zaken zich aldus toedragen bij elke lezing,
leff Weiikö Par^ °°k uitSaanda« De verwijten’
Iea de hberalc- zcowel als de anti-revolutio-
Pnt-,de katholieke- zoowel als de socialistische
■oordvoerders. Wat heelt onze partij voor het
Lr?ëeran? Wat deed de tegenpartij daar-
f Eu heeft dan niemand uit de vergade-
ADVE111ENT1ËN van 1 tot 4 regels, gewone letter, 40 Cents,
voor eiken regel meer 7«/a Cents. Bij abonnement is de prijs
belangrijk lager. Voorwoorden daaromtrent te vernemen bij
den Uitgever.
ring er iets tegen in te brengen, dan maken
we- de balans op en het pleit is schitterend ge
wonnen. Er iets tegen in te brengen is zeer
moeilijk, daar de toehoorder niet den tijd heeft
om, gelijk de spreker, de annalen er op na te
slaan en zich daarom moet bepalen tot enkele
---weer het
voordeel, dat zij meer klemmen en in de ban
don van eon welbespraakte zijn ze dikwijls zeer
gevaarlijke wapenen, waardoor het pleidooi dan
soms in het water valt. De „lezer" moet dus
iemand zijn van zessen klaar en niet op zijn
mondje gevallen.
Vrage wat beduidt zulk een spiegelgevecht?
Hoe gevaarlijk bovendien zulk een kaatsspel
Neon, voor wie de zaken ernstig opueeifit is
zulk een spelletje verre van aantrekkelijk. Do
bedoeling zal toch zijn het volk in te lichten
omtrent de richting dor staatspartijen. Welnu,
in plaats van dat volk te vertellen wat de partij
gedaan hooft waartoe men behoort en wat de
partij verzuimde waartoe men niet behoort,
moest men liever zijn toevlucht nemen tot het
uiteenzetten der meeningen die de partijen ver
deeld houden.
Voor eeuigen tijd ontstond er strijd tusschen
de fabriekanten ia Twente over do beschermende
rechten. Mijnheer A, voorstander dier rechten,
sprak hierover in een volksbijeenkomstden
volgenden avond kreeg mijnheer B. het woord
om zijne argumenten tegen die rechten aan te
voeren. Zoo werd de zaak ridderlijk behandeld
de medaille aan weerszijden bekeken de harts
tocht bleef er bij achterwege en ieder kon voor
zich een keus doen, welke argumenten hem het
meest steekhoudend voorkwamen.
Zeg aan het volk dat anti-revolutionair do naam
is van een partij die aan de overheid vooral denkt-
die haar zooveel mogelijk met gezag wil be-
deeden die daartoe den Koning bekleedt met
het gezag bij de gratie Gods; die verder het
volk wil disciplineeren. Zeg aan het volk dat
conservatief synoniem is met behoudt wat gij
hebt; dat deze partij niet dan hoogst noodig
hervormingen wenschtdat zij geen heil ziet
in verandering on den toestand van het tegen
woordige niet prijs geeft tegen oen nieuwigheid,
die haar komt verontrusten ia hare gemakzucht.
Zeg aan het volk dat Rome slechts werkt voor
do Kerk, dat zij do belangen van doze stolt boven
die van den Staat en aan de laatste slochts werkt
voor zoover zij hare Kerk daarmee kan versterken.
Zeg aan het volk dat liberaal de naam is van
die party, die aan het volk zijne vrijheden waar
borgen wil; die, oordeelende dat do overheid
er is om het volk, en niet omgekeerd, aan dat
volk de meest mogelijke speelruimte wil laten
om zich te ontwikkelen en daarom de wet
voorschrijft aan de overheid tot hoever zij gaan
mag om geen inbreuk te maken op de volks
vrijheden; die daarom, als vrucht der revolutie,
een grondwet heeft kunnen vervaardigen waarin
de macht der overheid is afgepaald, waarom
zij door de anti-revolutionairen betiteld wordt
met den naam: partij der revolutie; die aan
het volk den meest mogelijken invloed wil ver-
UHBNN
I
OlKAl
iwimnhit mw sira
id.
4.
7.
1*.
ijO
011
5»
)U
Id
3a
au
Ml
£8,
All
n:
ma
MEEKEIt
■MS- Il .IÖIWWBU0M DE
I rizatl I r-1* Z-XZAI z-1 f O
- -- --UM.UW. UU.“ Elk
9
