MEDVS- El MÏBIEfflHLlD IMS lit
(EBBE BIIEÏ llllilfflISSEW
I
1.
Waarschuwing of wenk?
1
L-
No. 41
I
1891.
1
eu-
am
et
meer
5
-
is hier het juist gekozen woord, als men in aan- Negativisten,
merking neemt dat hij op echte koopmansma- J
nier de katholieke waar
aan
vrienden zijn omgeslagen in aartsvijanden van
de anti-revolutionaire partij en haar hoofd.
Deze CO URANT verschijnt WOENSDAGS en ZATERDAGS.
Abonnementsprijs voor 3 maanden f 1.— franco per post f 1.25.
Alle brieven en stukken, uitgave of redactie betreffende, franco
in te zenden.
Men behoort in het huis van een gehangene
niet over een strop te spreken, is een Fransch.
spreekwoord, dat een eiseh der beleefdheid te
kennen geeft. Daarentegen leidde de practi-
sche levenservaring onzer vaderen hen tot de
leerschurftige schapen blaten het luidst.
Aan beide spreekwoorden dachten wij bij een
per evenmin een staatkundige partij, zoodat
ook deze eigenlijk niet op de ladder beboeren,
maar die partij bestaat nu eenmaalmen moet
er rekening mee houden, men kan er voordeel
uit trekken Zelfs, door ze te gebruiken als bêtes
noires. We hebben wel eens gelezen hoe
„deftige" buurten, waar de mannen van het
kapitaal woonden, door deze verlaten werden,
toen er een publiek huis verrees. Het is dus
de nroote Hr waarvoor onze eerzame rijken
we zouden
Naarmate de verkiezingsdag nadert, begint
het water, waarin de visschers hun aas straks
gaan uitwerpen, meer troebel te worden. Zoo
wenschen wij de aandacht onzer lezers voor
een oogenblik te bepalen op den Amsterdam-
X-Bchen visscher, van wiens „buitengewone" ei
genschappen de heer A. van Dcdem op nede-
rige wijze melding maakte. J
een vrome
er een tijd was, dat ons vaderland slechts be
woond werd door katholieken en calvinisten,
dan zal men toch in deze twee partjjen de ou
ders moeten zien van deze revolutionaire sprui
ten, of, indien we nog verder opklimmen tot
den tijd vóór de hervorming, toen men slechts
katholieken kende, of tot den tijd, die aan de
invoering van het christendom voorafging en
dus herinnert aan de Batavieren en hunne
De conservatieven zijn volgens dat
betoog op weg om Sociaal-democraten te wor
den, omdat zij evenals deze „een recht en een
Staatsrecht opbouwen, Waarin met den Koning
der Koningen emmet de Bron van alle recht
en souverein gezag niet gerekend wordt." Zoo-
als men ziet, heeft De Standaard hier een
splinternieuwe partijverdeeling gemaakt, en op
zijn ladder zijn niets te vindon dan Anti-revo-
lutionairen en Sociaal-democraten. Arme con
servatieven! Voor u, die juist van de socia
listen zulk een af keer hebt, voor u is geen
plaats op dê ladderwij weten het, gij neemt
geen genoegen met het plaatsje op den revolu-
tietrap. Maar wij vinden voor u een uitweg.
De Standaard zegt„De conservatief steunt
het Gezag liefst met historische stutten." Gij
behoort dus niet op dezen helschen traphet
was een vergissing, of Wel, en wij achten het
niet onmogelijk, men heeft u in dat gezelschap
gebracht om u angst aan te jagen, en u als
een benauwde kat, benauwde sprongen te zien
doen. Wy waarschuwen u echter voor dezen
wenk. Ga niet omhoog, want een Jacobslad-
der is het niet, dien gij beklommen hebt, een
ladder die naar de hemelen voert. De ladder
is een dubbele, juist boven uw hoofd doorge
broken, zoodat gij uw doel om hooger te stij
gen niet zult bereiken. Gij gaat, al wijkende
voor dat socialistisch gezelschap, niet omhoog,
maar omlaag, eerst bij uwe broeders anti-revo-
lutionairen aanlandende, om dan verder terecht
te komen bij de heidenen en vandaar te ver
zinken in het stof der aarde. Want, rondweg
gezegd, gelöovèn we niet dat er voor de ka
tholieken ook een trap is aangewezen. Wij
beweren zulks, omdat Kuyper in De Standaard
Nu is het natuurlijk dat hij den naam zijner deze groep niet een staatkundige partij gelieft
x eigen partij niet geplaatst wenscht te zien op te noemen, maar haar voor het meerendeel in-
w.1 een ladder, waarop slechts revolutiemannen deelt bjj de conservatieven. Nu is weliswaar
staan genoteerd. Toch is dit niet meer dan de partij der socialisten in ’t oog van Dr. Kuy- zlJn geworden, en, zooals het meestal gaat, van
wensch, want als men bedenkt dat
Zoo is de ladder compleet, én
afwijst, hoezeer hij i De Standaard moeten beschuldigen van onvoL
dat artikel behoefte heeft, ja zelfs zijn be- ledigheid, indien zijne indeeling niet alleen
I staan bedreigd ziet, indien de koop mocht af- gold de partijen der revolutie, die hij bestem-
j i springen en dè katholieken eenparig besloten pelt met den gezamenlijken naam Sociaal-De-
zijn bod niet te accepteeren. „Buitengewoon" j mocratie.
als men bedenkt, dat hij de katholieken, zijn
dischgenooten, ratjetoe gaat voortzetten, die
voor een katholieke maag onverteerbaar is, en
desalniettemin geen andere spijs opdischt en
Zelf er in smult, zonder zich te bekommeren
•om de hongerenden ja zich tegenover hen aan
stelt als de opvoeder die zijne kinderen zonder
eten naar bed zond, wijl ze dien kost niet lust»
A ten. „Buitengewoon" als men verneemt dat hij
in zijne ongevoeligheid nog de sympathie heeft
van de verstooten gasten, en rekenen mag op
den steun der katholieken, althans van een
groot deel, voor zoover zij wonen benoorden
den Moerdijk. „Buitengewoon" als men hoort
met hoeveel minachting hij spreekt over de
I conservatieven, waartoe de katholieke party en
bloc mag gerekend worden.
Deze buitengewone man, die, zooals A. van
t^-Dedem het kernachtig zegt, „zich bezig houdt
met de strategie," kent de kaart van het land.
Volgens zijn eigen mededeeling weet hij waai
de meeste visehjes'zwemmen, die nog pren-
dre zijn; natuurlijk dat hij op die plaatsen het
water gaat beroeren en troebel of ondoorzichtig
maken. Zoo heeft hij dezer dagen een trap
gemaakt, in ’t oog Van den man zelf een soort
Jacobsladder. Wel is dat woord niet genoemd,
maar toch ligt het zeker in de bedoeling. Zie
hier de zes trappen Waarop do partijen der re
volutie worden geplaatst
1. Conservatieven.
2. Liberalisten.
3. Radicalen.
4. Socialisten,
5. Anarchisten.
6. Nihilisten.
naam
bang worden gemaaktzij moeten een andere
buurt gaan zoeken om de socialisten en tege
lijk de liberalisten te ontwijken. De laatsten
kunnen er niet af, zegt De Standaard, omdat
ze o. a. in 1846 in hunne organen den Koning
En- gescharreld zijn.
Spreekt toch zoo luide niet, zouden wij wil-
len antwoorden, want de verdeeldheid onder
Uwe meerderheid komt juist in deze dagen bij
de behandeling der legerwet zoo treurig aan
den dag, en als die legerwet, waarvan gij
het aan Marnix kwalijk neemt, dat hij haar
„niet specifiek anti-revolutionair" durft noe
men, aangenomen mocht worden, zal het
zijn, dank zij de hulp der gehate liberalen, eft
als zij niet tot stand komt, zal dit te wijten zijl!
aan verdeeldheid in eigen gelederen
Maar de Boodschapper zal beide spreekwoor
den wel kennen zij zal alleen, door over onze
verdeeldheid te spreken, de aandacht vaneigeii
twisten willen afleiden. Zij vergeet daarbij
echter een en ander, waarop wjj opmerkzaam
willen maken. De liberale meerderheid, heet
het, kan niet regeeren, niet hervormen, zij kan
alleen anti-clericaal zijn, omdat er onder dege
nen, die onder liberale vlag gekozen worden-,
verschillen bestaan. Eiliêve, in datzelfde nom-
mer leest Gij Marnix de les, omdat zij het sa
mengaan der anti-rëvolutionairen met roomschen
veroordeelt. Maar staan roomschen en anti-re-
volutionairen dan dichter bij elkaar dan Ker-
dijk en v. Karnebeek Is er dan in uw eigen
partij geen droite en geen gauche f Heeft men
onder de roomschen geen dissidenten?
De Boodschapper vergeet voorts dat men, om
een schoon geheel te bekomen, geen eenheid
van kleur noodig heeft, maar wel sainenstem-
ming. En als zij nu in onze meerderheid don
kerder en lichter tonen aanwjjst, dan vergeet
zij, dat die tonen toch onderling harmonieereu,
en dat de kleuren in haar eigen patroon tegen
elkander vloeken en schreeuwen, en daarom
nooit een goed geheel kunnen vormen.
De Boodschapper maakt zich ongerust over
de toekomst, indien de meerderheid liberaal
mocht worden. Dan zal, zegt zij, „het anti-
clericale vaandel wel weer ontrold, dat van
de Liberale Unie neergehaald worden. „De
leuze„tegen de clericalen", is dan ook wel
zoo profijtelijk als een program. Beginselen
zijn bij de liberalen heel mooi, maar de partij
moet er geen nadeel bij hebben
Wij moeten al wederom aan de beide eerst
genoemde spreekwoorden denken. Hoe tracht
men aari uwe zijde de kunstmatig verworven
eenheid te handhaven hoe tracht men droité
en gauche bijeen te houden? hoe tracht men
de dissidenten en de anti-revolutionaire katho
lieken tot een te brengen hoe logt men het
aan om de her- en derwaarts dolende schapen
weer in ééne kooi te drijven? Immers alleen
door te dreigen met de liberalen, zooals men
kinderen bang maakt met den zwarten man
Maar dat men op die wijze geen meerderheid
vormt, die iets tot stand kan brengen, die voor'
de ontwikkeling en den vooruitgang van land
en volk wat doen kan, die hervormen kan in
den zin, waarin de natie hervormd
wil hebben, dat heeft de ondervinding
nu duidelijk genoeg geleerd.
Zeker, wij zullen blijven waarschuwen en
en waken tegen het clericalisme. In dien zin
is en blijft ieder liberaal aMti-clericaal. Een der
hoofdbeginselen van onze richting is en blijft,
niet dat zij, zooals men lastert, den godsdienst
vijandig is, maar dat kerkelijke invloe
den van het gebied van den Staat geweerd
moeten worden. Maar niemand denkt er aan
Germaansehe góden, zou men dan niet het
i trapje met 3 sporten moeten vermeerderen
Zou men dan niet de conservatieven moeten
plaatsen op de vierde sport van boven De
zes trappen worden er dan negen, of, wanneer
we onder de nihilisten nog de negativisten
plaatsen, een tiental, aldus
1. Heidenen, 2. Katholieken, 3. Calvinisten,
4. Conservatieven, 5. Liberalisten, 6. Radicalen,
Buitengewoon" 1 Socialisten, 8. Anarchisten, 9. Nihilisten,
der laatste nummers van de Boodschapper, een
anti-revolutionair blad, dat te ’s Hage verschijnt,
en dat den mond vol heeft van de zoogenaamde
verdeeldheid van de liberalen. Hopeloos ver
deeld heeten ze, en als de stembus hun de
meerderheid geeft, zal die meerderheid bijeen-
zouden gedreigd hebben met het schavot. 1
kei de conservatieven dus, als steunpilaren I
van het gezag, kunnen overstappen naar de
christelijke democratie, of, zooals men tegen
woordig zegt: het christelijk socialisme. Dit is
ook wel socialisme, maar het is gekruide spijs.
Peper is op de tafel en in de keuken altijd bij
de hand. Dat er christelijke socialisten bestaan,
zouden zelfs streng orthodoxe predikanten kun
nen staven met bewijzen. Ze zijn er, en we
achten den leider der anti-revolutionairen niet
af keerig van dit denkbeeld, als men ’s mails
eigen woorden mag gelooven. Ontviel ons in
den aanhef het woord Jacobsladder, bij nader
inzicht nemen we dit denkbeeld terug; veeleer
zijn we geneigd te denken aan een baggermo
len, welks emmers, boven gekomen, overslaan,
en zich ontlasten, om dan met bekwamen spoed
weer den bodem te bereiken en zich te vullen
met het slijk der aarde.
ConservatievenGij, die het gezag steunt,
en door belastinghervorming de ontevredenheid
wilt tegengaan, welke zich tegen dat gezag
openbaartGij, die door den drang u ver
plicht ziet het volk van een deel zijner lasten
te ontheffen, maar, uit vrees voor de Socialis
ten, er niet zoo vlug toe over zult gaan aan
dat volk zijne rechten te verzekeren, wij waar
schuwen u voor dezen vogelaar. Wanneer de
ze visscherman het water heeft troebel gemaakt
en gij „flauw" zijt gevallen, brengt hij u over
in een beekje dat u met duizelingwekkende
vaart brengt naar het meer waar de bergstroom
tot stilstand en klaarheid komtin dat meer
leven de christelijke socialisten, die u niet als
garnalen levend in het kokend water werpen,
maar u eerst de huid afstroopen en dan levend
of dood in de braadpan deponeer en. Als wij
u daarom goede raad schuldig zijn, blijft dan
gerust op de bovenste trede. Ge hebt dan
ruimte voor bespiegelingen en behoeft u niet
bang te maken voor heidensche of christelijke
socialisten. Blijf het gezag hoog houden, maar
zoek slechts kracht in u zelf, want een ver
bond met Kuyper zou zijn een vallen van den
wal jn de sloot. Wij raden u dit in uw ei-
gen belang mocht ge aan onze oprechtheid
twijfelen, dan verwijzen wij u om inlichtingen
naar Ds. Bronsveld, Ds. Vos en andere ortho-
doxe predikanten, die slechts door schade wijs
is
ADVEBTENT1.ÉN van 1 tot 4 regels, gewone letter, 40 Cents,
Voor eiken regel meer 7’/2 Cents. Bij abonnement is de prijs
belangrijk lager. Voorwaarden daaromtrent te vernemen bij
den uitgever.
SOEK
YY IJ Lk\j XI JLV/XVXl m.Ct/»XÖU v“'» X_z 4X1 Lvlx£^ V. YV "XvJll 1
