9
BIÏS- 0 MIMI
I
I
I
I
JAARMARKT of KERMIS
IS9I
J A A
EEN LIBERALE HERVORMING.
U-1
8
i
Ja, in hare
liet de
14
I
L
k
Doze CO IRA NT verschijnt WOENSDAGS en ZATERDAGS.
Abonnementsprijs voor 3 maanden f i.franco per post f 1.25.
Alle brieven en stukken, uitgave of redactie betreffende, franco
in te zenden.
SC'. D’Alfc
en
c.
niet krachtig genoeg te zijn tot het invoeren
van gebiedende hervormingen.
Veel meer
J U JU
goederen hebben, dan overeenkom-
van den Marktmeester of,
dezen, van de Politie en
zag gelijkmatig hare gelederen dunnen, werd
bevreesd voor clericale tyrannie, verloor haar
zelfvertrouwen en daarmee de overtuiging van
de waarde harer beginselen zij begon soldaatje
te spelen tegen het clericalisme een kolfje
naar de hand der clericale bondgenooten, die
fier met hunne banieren zwaaiden en hunne
I.
1
Tevens wordt herinnerd aan art. 12 der AI-
genieene Politie-Verordening, waarbij is bepaald:
dat niemand eene tent, kraam, tafel of iets der-
gelijks op den voor den openbaren dienst be-
I
KENNISGE VI N G.
BURGEMEESTER en WETHOUDERS der
gemeente Sneek,
Overwegende, dat wegens vertrek van den
heer G. Houwink eene plaats als lid der Kamer
van Koophandel in deze gemeente is openge
vallen
BEKEND MA KING.
BURGEMEESTER en WETHOUDERS der
gemeente Sneek maken bekend, dat de
alhier dit jaar begint op VRIJ DAG den
Augustus, des morgens achtuur, om te eindigen
op Vrijdag den 21 Augustus d. a. v. des mor
gens acht uur, en dat vóór den 23on dier maand
alle kramen, disschen, tenten enz. zullen moe-
en weggeruimd.
BEK E N D M A K I N G.
BURGEMEESTER en WETHOUDERS van
Sneek orengen ter openbare kennis, dat ter
Secretarie dezer gemeente, gedurende 14 dagen,
van af heden, voor een ieder ter lezing is ne-
dergelegd eu in afschrift, tegen betaling der
kosten, algemeen verkrijgbaar gesteld de aan
den Raad aangeboden rekening der ontvangsten
en uitgaven dezer gemeente over 1890.
Sneek, den 7 Juli 1891.
Burgemeester en Wethouders voornoemd,
ALMA, Burgemeester.
BENNE W1TZ, Secretaris.
De Legerwet. Gelijk bekend is, heeft de
Leg er quaes tie bij de onlangs gehouden verkie
zing voor Leden der 2e Kamer geducht mee
gegolden als motief, om eenige heeren candi-
daten in hst zand te doen bijten. De grootste
buiteling is voorzeker wel gemaakt door nie
mand minder dan door Dr. Schaepman.
In de eerste dagen na den uitslag der ver
kiezing werd alom medegedeeld, dat het tegen
woordig ministerie na het vertrek van den
Duitschen Keizer wilde aftreden.
Thans verzekert men van geloof waardige zijde,
dat het tegenwoordige ministerie nog tot Sept.
zal aanblijven en dat deze Regeering de aanhan
gige Legerwet weder in behandeling zal nemen.
Wordt die wet dan verworpen, dan krijgen
wij Kamerontbinding, en mogen we nog eens
naar de stembus draven en bij die gelegenheid
hoopt de tegenwoordige regeerende partij nog
kans te krijgen, verloren terrein te herwinnen, óf
de legerwet Bergunsius wordt nu, met zijn wij
zigende amendementen voetstoots aangenomen.
Interessant zal het zijn, de houding na te
gaan dier leden, welke krachtens de stembus
verzocht zijn met I Sept, in’s Lands Vergader
zaal niet terug te komen, alsmede van die le
den, welke bepaalde beloften in zaken de leger
wet hebben afgelegd.
Zeker is het, dat met deze handelwijze, door
de Regeering een hooge „troef zou worden
uitgespeeld.
Zij plaatst toch de Liberale kamerleden voor
1 een gevaarlijke keuze, want deze weten zeer
goed, dat men in menig liberaal district ook
liever niets van die minder gewenschte leger
wet wil hooren, al juicht men het reeds aange
nomen beginsel van afschaffing der plaatsver
vanging dan ook van heelerharte toe.
Wat ons betreft, die Legerwet laat ons overigens
koud. Wij voor ons hebben niet bijzonder veel
op met al dat soldaatje-spolen, maar er zijn nu
eenmaal van die „noodzakelijke kwade zaken"
envoorts op onze hoofdmannen rust de ver-
antwoordiging voor hunne daden en besluiten.
Moet het, dan moeten wij ons aan de noodza
kelijkheid onderwerpen en in dat geval er
kennen wij het gaarne dan maar hoe eer,
hoe beter.
Of het van de tegenwoordige regeering we^
ADVERTENT1ËN van 1 tot 4 regels, gewone letter, 40 Cents,
voor eiken regel meer 7 */a Cents. Bij abonnement is de prijs
belangrijk lager. Voorwaarden daaromtrent te vernemen bij
den uitgever.
lingen van
stig de aanwijzing
bij ontstentenis van
na voldoening van het raarktgeld.
Sneek, 7 Juli 1891.
Burgemeester en Wethouders voornoemd,
AI AI A, B urge meester
B ENNE WITZ, Secretaris.
Nu de liberale partij het vertrouwen der
meerderheid heeft herkregen, is raadplegen
met het verleden voor haar een gebiedende
eisch voor het ufbakenen der toekomst. In
dat verleden ligt, naast het glorietijdperk der
liberale partij, een periode van nietsdoen
naast de phase, waarin heilig vuur haar be
zielde, een tijdruimte van angst en onmacht.
Na een reeks van heilzame wetten gemaakt te
hebben, waarop geheel Nederland, zonder cn-
derscheid van partijen, nog dankbaar terugblikt,
kwam er een tijdperk van rust, van overpein
zing. Een kleine groep in het laud, opgezweept
door predikanten, begon te klagen over „liberale
overheersching" en „liberale druk". Vele li
beralen sloeg de schrik om het hart, en het
gevolg er van was, dat ons land, op kleine
tusschenruimten na, werd toevertrouwd aan het
conservatisme, aan de partij „die met geen lo-
-comotief zelfs is vooruit te krijgen." Of daar
mee de klaagtoon verstomde? Natuurlijk niet
toen de machine eenmaal stil stond, werd het
gejammer steeds grooter en krachtigerde on
tevredenen schepten moed uit dezen stilstand,
eerstens, wijl dit de eerste stap mogelijk maakte
in achterwaartsche richtingtweedens, wijl dit
oponthoud noodzakelijk het aantal misnoegden
moest vermeerderen.
In die dagen van mijmering leefde bij de
liberale partij nog slechts de geest van anti-
clericalisme. Men was bevreesd voor Rome
en haalde zich de dagen der inquisitie voor
den geest; men was bang voor de Calvinisten
en het spook der Remonstrantenvervolging
waarde rond tot in het slaapvertrek van N eêr-
lands liberalen. Men zag daarbij geheel voorbij,
dat ons volk is een vrijheidlievend volk, dat
zich slechts voor korten tijd onder ’t comman
do van een leider stelt, wanneer het zich be
wust is dat de zaken niet naar wensch gaan
en aansluiting slechts kan leiden tot verademing
en verbetering. Liberale tyrannie was bij
Standaard en Tijd de alpha en omega, het
uitgangspunt van al hunne redenerringen. Wat
zij met die prachtige leus bereikten, hebben
ons de laatste jaren vóór ’88 geleerd. De li
berale haat werd er door aangewakkerdhet
leger tegenstanders der liberale partij wies
gaandeweg aan en het was met de werk
kracht dor partij aan een eind.
Zij concentreerde liare macht om den aan-
groeienden vijand te bestrijden
regeeringszaken aan Heemskerk
van overeenstemming, en wij houden er ons van
treurige tijd; het wachtwoord overtuigd, dat het kuddeke anti-revolutionaire
aanmerkelijk kleiner zou geweest
beginselen, die nimmer den toets der praktijk indien de liberale meerderheid mocht blijken
hadden doorgestaan, werden als van de daken
gepredikt. De clericalen-vrees werd eindelijk
zoo groot bij de liberalen, dat zij zich ging
verschansen en don nationalen tijd, waarover
zij alsnog te beschikken had, verbeuzelde tegen
over een vij .nd, die slechts kracht ontleende
aan oorlogvoeren, en daarom ging studeercu
in de geschriften van Von Moltke c. s. wat
en
om
was in zooverre waar, dat het liberale program
werd opgeborgen en in de kast den vredestijd
af moest wachten.
Geen duimbreed van onzen grond geen steen
van onze vestingengeen stuiver uit onze
schatkist. Zoo ging de liberale partij stap voor
stap achterwaarts. Dit zj volhield tot het
laatste, getuigt van hare Hollandsche af komst;
dat zij niet in toepassing wist te brengen, het:
reculer pour mieux sauter is een even sterk
sprekende karaktertrek van ons Hollanders.
Doortasten, waar noodig was; de aandacht ook
onder den strijd niet van de hoof Izaak het
landsbestuur, af te leiden, de liberalen wa
ren te phlegmatiek en te traag daartoe. Het
marktgeschreeuw van Kuyper c. s. werd alle
aandacht waardig gekeurdmen verloor zich
in bewijsvoeringen dat de anti-revolutionaire
hoofdmannen niet getrouw bleven aan hun be
ginsel, en men rekende zich gelukkig met
Kuyper te kunnen aantoonen dat zijn partij
de verkiezing van Domela Nieuwenhuis had in
de hand gewerkt.
Voor of tegen de openbare school was jaren
achtereen het wachtwoord bij de verkiezingen,
en hoezeer we het prijzen moeten dat een par
tij beginselvast is, toch is dat zweren voor een
leer, waartegen een toenemende oppositie zich
verzet, op zieh-zelf geen juiste taktiek geweest.
Had de liberale partij, toen zij de macht daartoe
bezat, dit geschilpunt door minnelijke schikking
uit den weg geruimd, wat blijkens de jong
ste schoolwet niet onmogelijk bleek, dan was
zij althans nu met grooter meerderheid uit de
stembus gekomen. Haar vasthoudendheid, die
eindelijk uitliep in se soumettre en se démettre
hare anti-clericale gemoedsstemming, heeft bij
het geschilpunt zooveel haat verwekt, dat ook
nu nog vele stemmen zijn uitgebracht met het
motiefliberalenhaat. Bij veel punten van ver
schil tusschen Katholieken en anti-revolutionai-
s. overren is er geen enkel, op dit oogenblik althans,
het was het tijdperk van de cabinet-d’affaires. 1
Het was een
„liberale tyrannie" bracht steeds meer soldaten Kamerleden
in ’t geweer tegen het liberalisme, en deze zljn, als de liberalenhaat niet in het spel ge
zag gelijkmatig hare gelederen dunnen, werd weest was. Het verlies zou voor de Kuyper-
partij veel grooter geweest zijn, indien de libe- I
rale partij geen wapenkreet had aangeheven
tegen het clericalisme. Mannen als dr. Nijhoff
c. s. die nog bij de jongste stembus waarschuw
den voor de macht en de bedoelingen van het
clericalisme, hebben ook veel op hun geweten, ten zijn afgebroken
dan in ’t clericale- vindt de liberale stemden grond mag opslaan of daarop uitstal-
partij in ’troode spook haar vijand. Het clericale 1:-'1- K-1'1
i spook is gebleken niets dan een schrikbeeld te i
z.jujde ciciicale partij h reeds na een proeftijd
van 3 jaar te licht bevonden voor de Taak, die zij, I
na hevig worstelen en vurig verlangen, als de
ook bij de jongste verkiezingen door Kuyper hare aanvaardde het kwaad, dat zij deed, heeft
niet verzuimd werd. Uittartend werd den libe- zijn meester reeds geloond, en het land is in
ralen toegeroepen dat zij geen program hadden, j diens handen niet geworden wat de liberale
deze beschuldiging, die er op berekend was partij er zich van voorspiegelde.
desertie in de liberale gelederen te wekken, jongste stervensure zien we de liberale kamer-
i leien aan het leger van de patiënte, om haar
bij te staan met de zoo noodige versterkende
middelen, welke eigen partijgenooten haar ont
hielden; en wanneer straks Minister Bergansius
aftreedt, dan zal het afscheid van de linkerzij
de voor het gemoed van dezen flinken bewinds
man pijnlijker zijn, dan zijn Adé aan de rech
terzijde met wie hij van wal is gestoken.
Wordt het roode spook zoo machtig als het
clericale eens geweest is, dan wachten ons land
en volk sombere dagen. Met haar zal de strijd
zich niet bepalen tot een duel met een paar
ouderwetsche pistolen om de militaire eer te
bevredigen, maar veeleer een strijd op leven
en dood. Dan zal het zijn een „sauve qui
peut" voor den buffel met zijne breede pooten.
Hiertegen te waken, dit te voorkomen, moet
het naaste doel zijn van onze liberale kamer
meerderheid. Wee de conservatieve slaapmut
sen, die hieraan niet meewerkenHun slaap
zal verloopen in nona, die ook voor het vader
land de treurigste gevolgen zal hebben.
Gelet op de Koninklijke besluiten van 9 No
vember 1851 (Staatsblad no. 142) en 11 Au-
I gustus 1859 (Staatsblad no. 80), dit laatste ge
wijzigd bij dat van 12 Juli 1873 (Staatsblad
no. 108)
Maken bekend
dat op Maandag den 3 Augustus e. k. des
voormiddags van 11 tot ’s namiddags 1 uur ten
gemeentehuize eene vergadering van kiesgerech
tigden voor leden dier Kamer zal worden ge-
houden, ter verkiezing van een nieuw lid.
Sneek, 30 Juni 1891.
Burgemeester en Wethouders voornoemd,
ALMA, Burgemeester,
BENNEWITZ, Secretaris.
UIT DE PERS.
KXES
g<F.T*7^-*W5'g"*^'
a
r
i
I
i
--1
U
