1.1 III ill III HET 1IHIIBIIIJSEJBI S\lEh.
SIMJWS 11 IIHEIiTliTTlIi lil.ill 111(111 HE
I
L
1891
aT E J A A R G a N Q.
-ir
”T. No. 35
EEN LIBERALE HERVORMING.
JAARMARKT of KERMIS
W O E S 1> A.
15 J U L. r.
Maken bekend
wind
den Marktmeester of,
I
Deze COURANT verschijnt WOENSDAGS en ZATERDAGS.
Abonnementsprijs voor 3 maanden f 1.franco per post f 1.25.
Alle brieven en stukken, uitgave of redactie betreffende, franco
in te zenden.
leden dier Kamer zal worden ge-
Sneek, 30 Juni 1891.
Burgemeester en Wethouders voornoemd,
ALMA, Burgemeester,
BENNEWITZ, 'Secretaris,
dienstplicht is ontstaanNaast de sociaal-demo- vreden
cratie, naast de volkspartij, verrijst reeds in
Friesland een christelijke volkspartij, die haar
uitgangspunt, wel is waar, zoekt in den Gods
dienst, maar met behulp van den bijbel z i
IL
wijzigd bij dat van
digt op luidruchtige wijze dat er een eind moet
komen aan de macht van het kapitaal. Als
van de daken wordt het gepredikt, dat het
volk wordt verdrukt en vertrapt.
In hoeverre deze bewering juist is, in hoeverre
hier wordt overdreven, is niet gemakkelijk uit
te maken. Dat er echter ook waarheid schuilt in
deze uitspraak is buiten kijf. Er wordt geleden,
zelfs veel geleden in de niet-bezittende klassen
een menschwaardig bestaan wordt nog bij tal
loos velen niet gevonden. Wij hebben hierbij
niet het oog op hen, die hun loon liefst bi
st eden tot het bevredigen van hun genotzucht,
maar wel op hen, die met zwaren arbeid niet het dier,
toereikende verdienen om in de eerste behoef
ten van hun gezin te voorzien; op hen, die
door de natuur misdeeld zijn van die eigen-
ADVEU TER TIÉN van 1 tot 4 regels, gewone letter, 40 Cents,
voor eiken regel meer 7*/i Cents. Bij abonnement is de prijs
belangrijk lager. Voorwaarden daaromtrent te vernemen bij
den uitgever.
Een hoogst merkwaardig tijdperk opent zich
in de geschiedenis van het Nederlandsche volk
zegt de heer A. W. P. den uitslag der
verkiezing besprekende. De liberale partij is
weder meerderheid geworden en hetoogenblik
aangebroken, waarop zij zich ernstig moet door
drongen gevoelen van hare verplichtingen. On
der gunstige omstandigheden treedt zij op zij
heeft den steun der kiezers en tevens de vrij
zinnige Eerste Kamer tot bondgenoot. Zij kan
veel doen tot bevordering van het heil des volks,
maar bedenke tevens, dat zij niet mag verzui
men, daartoe al hare krachten in te spannen.
Zij late zich daarbij niet leiden door overdreven
marktgeschreeuw, maar bepeinze, wat het
meest noodig is om veeljarige ongerechtigheden
uit don weg te ruimen en de volkswelvaart te
bevorderen.
Velen zijn van
K E N'N I 8 G E VING.
BURGEMEESTER en WETHOUDERS der
gemeente Sneek,
van den
heer G. Houwink eene plaats als lid der Kamer
van Koophandel in deze gemeente is openge
vallen
Gelet op de Koninklijke besluiten van 9 No-
ze parasieten uitgezogen en krachteloos ge- 1 vember 1851 (Staatsblad no. 142) en 11 Au-
Burgemeester en Wethouders voornoemd, hij die afkoope.
ALMA, Burgemeester.
BENNEWITZ, Secretaris.
schappen, waardoor zij op de arbeidsmarkt
uitsteken moeten en daardoor als onbruikbaar
aan hun lot worden overgelaten, om straks te
worden opgenomen in de lijst van bedeelden,
of half bedeelden. Hoevelen zijn er die om
karig loon, hunne levensdagen doorbrengen met
overmatigen arbeid Hoevelen nogmaals, die
met inspanning van alle krachten er niet in
slagen kunnen, een stuk brood langs eerlijken
'-weg deelachtig te worden? Er wordt over
dreven, het is waarmaar wanneer de statistiek
uitwijst dat 20 °/0 van onze bevolking en
dat in een land zoo rijk als het onze door
liefdegaven in ’t leven wordt gehouden, daar
is het struisvogelpolitiek, ja erger dan dat, de
oogen te sluiten voor het groote gevaar dat
ons bedreigt; daar is het verklaarbaar, tegen
over zooveel doffe onverschilligheid een over
drijving aan te treffen, die met schrille kleuren
het leven schildert van onze lagere volksklas
sen. Almede verklaarbaar moge het zijn, dat
er menschen zijn, die, met het oog op hun ge
moedsrust, tegenover deze overdrijving zich
wapenen door de fout te zoeken in de ver
keerde levenswijze van zoovele niet-bezittenden,
onverdedigbaar evenwel is, en uit het oogpunt
van eigenbelang en met betrekking tot het
maatschappelijk belang, een redeneering die er
zich wil afmaken met te beweren, dat het al
tijd zoo was en dat de ongelukkigen het aan
zich-zelf te wijten hebben. Het moge een ge
not zijn met zulke drogredenen zijn oogen-
blikkelijke onrust tot bedaren te brengen, het
is een teeken van groote zelfverblinding en
zorgeloosheid, als men bedenkt dat 98 ul0 der
bevolking belmoren tot de werkende klasse.
Hoe moet het afloopen met die gemoedsrust,
wanneer hot zaad der ontevredenheid, zoo
kwistig uitgestrooid, in dien werkenden stand
alom wortel gaat schieten; dan zal ook geen
meening, dat in de eerste
plaats gezorgd moet worden voor de invoering
van algemeen kiesrecht. Wij geven toe, dat
dit laatste niet mag uitblijven, maar ter bevor
dering van het heil des volks zouden wij de
eerste plaats willen toegekend zien aan belas-
ting-hervorming. Wij zouden ijveren voor de
afschaffing der schadelijke accijnzen, voor de
afschaffing der patent-belasting, voor eene be
tere regeling van andere belastingen on voor
de invoering van eene gewone, niet-progressie-
ve inkomsten-belasting. Wij zijn namelijk over
tuigd, dat de onbemiddelde Nederlanders, zoo
men hun de keus laat tusschen vermindering
van belasting en het kiesrecht, aan de eerste
de voorkeur zullen geven.
Daarenboven is veel te doen op het gebied
van het onderwijs. Zoowel de wet op het la
ger- als die op het middelbaar onderwijs laat
nog veel te wenschen over. Zeevaart-scholen,
van staatswege geheel onderhouden, zoekt men
bij onze zeevarende bevolking te vergeefs, on
zelfs de ambachtscholen belmoren er tot de
zeldzaamheden. Voor de karaktervorming der
B E K E N D M A KI N G.
BURGEMEESTER en WETHOUDERS der
gemeente Sneek maken bekend, dat de
alhier dit jaar begint op VRIJ DAG den 14
Augustus, des inorgens acht uur, om te eindigen
op Vrijdag den 21 Augustus d.a. v. des mor
gens acht uur,’en dat vóór den 23en dier maand
alle kramen, disschen, tenten enz. zullen moe
ten zijn afgebroken en weggeruimd.
Tevens wordt herinnerd aan art. 12 der Al-
gemeene Politie-Verordening, waarbij is bepaald:
dat niemand eene tent, kraam, tafel of iets der
gelijks op den voor den openbaren dienst be- Nederlandsche jeugd kan nog veel worden ge
stemden grond mag opslaan of daarop uitstal- j daan.
nezing aan te brengen, in rustige rust en kalme lingen van goederen hebben, dan overeenkom- Met de radicalen pleiten wij van ouds voor
tevredenheid haar levensgenot zoekt en er niet I stig de aanwijzing van den Marktmeester of, eene volkomene scheiding van kerk en staat,
aan denkt om der misdeelde broederen te hulp
te komen. Tevreden Wat is tevredenheid
Is het stilstand, die niet meer werkt, die niet
meer wenscht?dan is zij apathie. Of de ge
moedsstemming, die wel vrede kan hebben met
wat is, maar waarbij het streven naar iets be
ters niet is uitgesloten Dan ben ik tevreden.
I Maar geen stilstand, geen afgesloten leven
leger meer baten, dat uit den persoonlijken oneindig is het streven des geestes. Zulke te- I
i zielen, die niets loslaten willen, omdat Overwegende, dat wegens vertrek
het hen uit hun tevreden rust zou kunnen
brengen, zij behooren in de liberale partij vol- 1
ekt niet thuis. De liberale partij wordt door I
UIT DE PERS.
goederen hebben, dan overeenkom-
van den Marktmeester of, eene
bij ontstentenis van dezen, van de Politie en i Ook de financieele band, die beide vereenigt,
na voldoening van het marktgeld. moet verbroken worden. Heeft de staat ver-
Sneek, 7 Juli 1891. pliohtingen aan de hervormde kerk, welnu, dat
- m K’j 4J" Gelijk het een onrecht was,
de staatscholen te onderhouden en alle subsidie
i aan de bijzondere scholen te weigeren, zoo ach-
i ten wij het een onrecht, dat sommige kerkge-
i nootschappen uit de schatkist worden onder
steund, terwijl aan andere alle onderstand wordt
i geweigerd. De staat heeft met de kerkgenoot
schappen niets te maken en pleegt een onrecht,
wanneer hij het éene kerkgenootschap boyen
het andere begunstigt.
De liberale partij aldus besluit de heer
P. stelle thans alle kleingeestige harre-
warrerij ter zijde, toone zich sterk door, hare
eendracht en bewijze, dat het haar ernst is,
aaiden, dat door de stormen van wind en zee
werd geteisterd. Een bevracht schip zet de
ballast aan den walwaarom zou de liberale
partij niet desgelijks doen „Thuis laten“ had
daarom ook bij de jongste verkiezingen het li
berale wachtwoord moeten zijn aan den wal
met de zakken zand. Laat ze leven en vrede
hebben met hun lot of met hun God, die goed
voor hen is geweest en meer aan hen heeft
gegeven dan zij verdienden. Wij vragen van
dien God dat er een hemel zij voor die milli-
oenen onzer medeschepselen, wier leven van de
wieg tot aan het graf eene onverdiende marte
ling wasof die omkwamen als de dieren, om
dat de maatschappij ze tot den dierenstaat ge
doemd had of in hunne onschuldige zielen ge
straft werden voor de zonden hunner vaderen
of op eenigerlei wijze, buiten eigen medeplich
tigheid of toedoen, van alle levensgenot versto
ken bleven. Wij vragen dat, omdat zij, voor
wie Hij zoo goed is geweest, niet uitgejubeld
raken over hunne dankbaarheid en tevredenheid
en daarbij hun medebroeders laten doodhonge
ren of hen tot wraak prikkelen. In naam van den
vrede, van die tevreden stumperde zelve, vragen
wij dit. That there should one man die igno
rant, who had capacity for knowledge, this I
call a tragedy (Carlyle). Neen, het heelal is
niet dood en duivelschgeen knekelhuis met
spoken maar goddelijk is het en mijns Vaders
maakt al wat zij doen bestaat daarin, dat zij gustus 1859 (Staatsblad no. 80), dit laatste gc-
1, 12 Juli 1873 (Staatsblad
dien zij ooit in haar leven eenige werkelijke
dat op Maandag den 3 Augustus e. k. des
voormiddags van 11 tot ’s namiddags 1 uur ten
verloopen in ommekeer en gewelddadige re-
i volutie.
Maar er spreekt uit die zorgeloosheid veel
TT w i I zelfzucht ook. Men schrikt terug voor de
Het roode spook is in aantocht en verkon-
schildering van treurige toestanden; men noem
1 het eenvoudig verdacht maken of opruien om
dat men die toestanden niet kent en niet de
minste moeite neemt om ze te leeren kennen.
„Ieder voor zich“ is de leus, en wij beamen
ten volle dat zulks natuurlijk is. Natuurlijk
als in de planten- en dierenwereld, waar ook
„ieder voor zich“ zorgt. Toch is er een klein
verschil in dezen op te merken. Hetmensche-
lijk hart is vatbaar voor medelijden en bereid
tot liefdadigheidzoo iets vindt men immers
niet in de dierenwereld P Of wel Maar ook
de gave des verstands stelt den mensch boven
wanneer hij er gebruik van maakt.
Dat verstand echter stelt ons in staat reeds
nu de rampzalige gevolgen te aanschouwen van
de theorie der Manchesterschool, welke leert,
dat het algemeen belang het meest wordt be
vorderd wanneer elk voor zich zorgt. Dit in
dividualisme heeft reeds zooveel rampen opge
leverd, dat het verbazing wekt mannen als mr.
8. van Houten er een lans voor te zien breken.
De ongebreidelde concurrentie moge in de na
tuurstaat passen, in de menschelijke samenle
ving is zij onhoudbaar en voert onverbiddellijk
tot geweld en ondergang van het bestaande.
Van dag tot dag neemt het getal dergenen toe,
die voor de heftige concurrentie niet over de
noodige uitrusting beschikken kunnen zij wor
den uitgestooten om aan te landen bij het re-
volutieleger, dat slechts wacht op de noodige
strijdkrachten om den strijd met het kapitaal
uit te vechten. Onmenschelijk noemen wij
daarom het bedrijf van het „deftig liberalisme/
dat zich liberaal noemt, omdat het met den
godsdienst heeft afgerekend en dus in de anti
revolutionaire partij geen plaats voor zich open
vindtliberaal, wijl ook zij de politiek door
den godsdienst beheerscht zich denken. On
menschelijk noemen wij haar bedrijf, als zij,
bij wijle wakker geschrikt door rauwe kreten
van ontevredenheid, er slechts aan denken naar
het wapenrek te loopen, om zich te verdedigen
tegen de aanvallen op hare brandkast van wat
zij noemt „het grauw". Onmenschelijk dat zij,
van alle middelen voorzien om de kankerplek-
ken in onze samenleving te bestudeeren en ge-
steeds het remtoestel in de hand hebben, en in-
dienst hebben bewezen ook het vergif kan
soms nuttig werken dan was het in die 1
oogenblikken, dat zij als ballast het vaartuig gemeentehuize eene vergadering van kiesgereeh-
tigden voor leden dier Kamer zal worden ge
houden, ter verkiezing van een nieuw lid.
OEBKER '(Ml!i FIT
A
