WHS- El llllliHEITIHIUII 101 i
ilMi 1BOOMIT Si®K.
1
Ijk
i
J
Diagnose en geneesmiddel.
No 61
!R91
I
’O
VV O E 2\ !S T> A
L' <i LT ST U S.
A
fv yr
II.
’t plan.
I
dr. Siben, een bekend
Aan
ADV ER TER T1ËN
meer
46e Algemeens Vergadering van het Nadoel.
Onderw. Genootschap op 29, 30 en
31 Juli te Sneek.
natuur het ligt, dat het slechts door geweld en
is. Hervor-
I ming cn revolutie, dat zijn in korte woorden
-T A A F?. A
op-
vereonigen zich cn
De kinderen blijven
na hunne geboorte
i.
Den 15den Februari 1891 vergaderden te
Keulen duizenden Katholieken met het doel de
n iddelen te beramen tot bestrijding der sociaal-
democratie. In deze vergadering werden ach- i
t< reenvolgens de ziekteverschijnselen onzer maat-
Deze CO ERA NT verschijnt WOENSDAGS en ZATERDAGS.
Abonnementsprijs voor 3 maanden f 1.franco per post f 1.25.
Alle brieven en stukken, uitgave of redactie betreffende, franco
in te zenden.
Hoe gansch anders wanneer liet de geest van
j den godsdienst is waardoor het streven tot uit
roeiing van het kwaad in staat en maatschappij
van 1 rot 4 regels, gewone letter, 40 Cents
voor eiken regel meer 7’/2 Cents. Bij abonnement is de prij
belangrijk lager. Voorwaarden daaromtrent te vernemen bij
den uitgever.
te nemen. In één woord: In plaats van re
formatie komt revolutie, die wel is waar ook
vele misstanden uitroeit, maar daarbij zooveel
van het bestaande goede vernielt, dat zij in
hare gevolgen een veel ellendiger toestand
fcchept, dan die, welke er door werd veranderd.
zalem en aan de bekende patriarchaal-commu-
nistische regeling welke de Jczuïten bij de
Indianen in Paraguay hadden ingevoerd. Maar
beide instellingen waren vrijwillig, de verhou
dingen droegen een hoogst eenvoudig karakter
en de leden waren allen doordrongen van naas-
Het hedendaag-
sche communisme der sociaal-democatie onder-
I j scheidt zich van de genoemde instellingen ai
de twee tegenstellingen, waarom de gansche i lereerst daardoor, dat het slechts door dwang
kan worden ingevoerd. Niet enkel de tiendui
zenden rijken, ook niet enkel het in werkelijk
heid reeds vrij aanzienlijk getal van hen, die,
ofschoon niet rijk, toch welgesteld zijn, ook de
v orden.
1 Het resultaat der vergadering was het op
richten van een Katholieken volksbond, wiens
sti even wordt uitgedrukt in art. 1 van de sta
tuten
„Doel van den bond is het bestrijden der
dwalingen en pogingen tot omverwerping op
maatschappelijk gebied, alsook de verdediging
van de christelijke ordening in de maatschappij.
Deze bond heeft zijne vertakkingen reeds over
gansch Dui'schland en de organisatie van de
millioenen leden, welke hij reeds tellen moet,
?al, wij zijn dat van Katholieke zijde zoo ge
woon, zeker even Hink zijn als die der sociaal
democraten. Om het belang der zaak veroor
loven wij ons de vrijheid, den lezer in deze
vergadering te introduceeren en met ons te
luisteren naar een tweetal redevoeringen, waar
in op min of meer duidelijke wijze de roeping
der Kerk op maatschappelijk terrein wordt ge-
schetst.
De eerste spreker was
aanvoerder der Katholieken in de Pfalz,
zijne rede ontleenen wij het volgende
Wanneer groote kringen van het volk door
een machtige beweging worden aangegrepen en
meêgesleept, dan mogen wij er niet aan twijfe
len, of er zijn diepgaande redenen, die een ver-
1_ >andering der heerschende toestanden vorderen.
Zien wij slechts terug op de Fransche revolutie
in de vorige eeuw. Niemand zal zoo kortzich
tig zijn, te beweren, dat deze geweldige cata
strophe slechts een gevolg was van wispelturig
heid, heerschzucht en sluwheid van eenige volks
menners. Welken grooten invloed wij aan deze
ook mogen toeschrijven, zij konden dien slechts
daardoor verkrijgen, dat de toestanden in staat
en maatschappij werkelijk onhoudbaar waren
geworden. De geschiedenis leert ons helaas
dat de beweging, de strijd tot het opruimen van
bestaande misstanden gewoonlijk hun doel, de
verbetering van de toestanden, niet bereiken,
in weerwil van de onnoemelijke offers, die zij
de menschheid opleggen.
De oorzaak hiervan is, dat alle zuiver men-
scholjke pogingen veel te licht zich losmaken
ran den door God gewenschten bodem der we
reldorde, en in plaats van misstanden en uit
wassen in staat of maatschappij te verwijderen,
hunne onontbeerlijke grondvesten trachten weg onderdrukking te verwezenlijken
den sociaal-dcmocratisehen staat der toekomst
zou.de toestand van ellende en knechtschap
een algemeene zijn. Bedenken wij slechts wat
in het program der sociaal-democraten over de
familie en de plaats van de vrouw en kinderen
zijne intrede wordt gezegd. Huwelijk en familie zullen
houden; De geslachten
naar vrije keus.
duizenden en millioeneu, die nog een kien
huisje of goedje of eenig ander bezit hun ei
gendom noemen, zouden zich daartegen verzetten
dat alle goederen in handen van den Staat
overgingen. De eisch der sociaal-democratie
naar opheffing van al het bezit in den Staat
wordt dan ook ontzegd doordien onvèrJolgbarefi
trek naar persoonlijke vrijheid, die dan weder
te harer bescherming verlangt naar eigen be
zitting, hoe gering ookWat echter
de hoofdzaak isde prikkel, die thans aandrijft
tot inspanning van alle geestelijke en lichame
lijke krachten, zou er door vervallen en de
natuurlijke trek tot traagheid behield de over
hand over al de schoone redeneeringen van
onbaatzuchtige!! wedijver, waarmee allen zullen
vervuld zijn ten nutte der maatschappij. Wan
neer de mensch een goed leven heeft, dan wil
hij hot nog beter hebben, en wanneer hij
weinig arbeidt, wil hij het nog minder maken.
Voor deze twee gebreken zou in den toe-
komstigen socialistische:! staat de poort wijd
geopend zijnHet weinige, wat ik ge
zegd heb, moge voldoende zijn, om te doen
begrijpen, dat die toekomstige heilstaat nood-
ztkeljk zal zijn: een luilekkerland voor groote
kinderen."
Wij merken hierbij op, dat Dr. Siben erkent,
dat de maatschappij krank is en dat er een
geneesmiddel moet gevonden worden, dat niet
op eens, maar trapsgewijze herstelling moet
aanbrengen. Het middel dat de soeiaal-demo-
cratic wil aanwenden is volgens hem ten eenen-
male verwerpelijk. De socialistische geneeswijze
bestaat volgens hem daarin, dat men iemand
die kiespijn heeft, eenvoudig het hoofd afslaat.
Wel wat overdreven, zal men zeggen, maar
men vergete daarbij niet dat Dr. Siben strijder»
moet aanworyen teg,eu de sociaal-demooratip
en daarom den goo ien daitschen Michel met
het roode spook in al zjn roojheid moet doen
opschrikken uit zjn behagelijke rust. Het door
hem geprezen middel be varen we voor ’t volgend
nummer. We hopen den lezer dan tevens in
kennis te brengen met een paar andere dokters.
Zeker waren de staatkundige en
het Romein- scheiden
slechts in de eerste dagen
Zoo spoedig mogelijk neemt de
staat ze over en zorgt voor hunne opvoeding.
De bekwaamste leider der sociaal-democratie,
August Bebel, heeft in een boek, getiteldDe
vrouw in het verleden, het heden en de toe
komst, bijzonder duidelijk zich over dit deel
van het sociaal-democratisch program uitgespro
ken, en met verbazingwekkende onverschrok
kenheid de ontzettende grondstellingen er van
blootgelegd en zoeken te rechtvaardigen. Ik
ben overtuigd, dat zeer veel arbeiders, die he
den nog zweren bij de vaan der sociaal-demo
cratie, terugschrikken zouden als Bebels theo
rieën over huwelijk en familie hun bekend
werden. Emancipatie der vrouw, gelijkstelling
van vrouw en man, vrije liefde en bevrijding
van den last der kinderopvoeding dat zijn de
goederen die men in uitzicht stelt aai de
menschheid en bovenal aan het vrouwelijk ge
slacht Ja, het is waar! ook ia onze
maatschappij vervalt de vrouw menigvuldig tot
zedeloosheid en de maatschappelijke kwaal is
het die een aanmerkelijk deel der vrouwelijke
bevolking in de armen der ondeugd drijft, van
eer en waarde berooft. Maar hoe groot ook
de onzedelijkheid en hoe talrijk ook hare offers
zijn mogen een kleinigheid in vergelijking
met hetgeen er komen zou, indien Bebel’s the
orie der vrije liefde in het maatschappelijk
leven werd overgebracht en als eisch werd
gesteld door het meer ontwikkeld verstand. Nu
kon menigeen denkenMet betrekking tot
het huwelijk en het familieleven zjn de leiders
de'1 sociaal-democratie op den verkeerden weg:
maar toch zou het kunnen zjn dat hun econo
misch stelsel overneming van alle goederen
door den staat en verdeeling der noodige ge- l
notmiddelen tot bevrediging der levensbehoeften I
aan allen naar gelang der deelneming aan de j
productie werd ingevoerd tot zegen der
menschheid. Ook hebben inderdaad reeds en
kele dergelijke maatschappeljke stelsels bestaan.
Ik herinner hier slechts aan r
der goederen van de eerste christenen in Jeru- i Amsterdam.
uitvoering van t plan, om
van ’92 bij de herdenking
staan van ’t Genootschap,
I ter te geven. Met groote meerderheid
stemmen werd aangenomen, de vervaardiging
van een Gedenkboek der levensgeschiedenis
van ’t Genootschap.
Een voorstel der afd. Kampen en Zwartsluis,
tot ’t vormen van een vast kapitaal tot grond
slag eener eventucele stichting voor weezen
van onderwjzers, vond groote bestrjding, op
grond van de machtige bezwaren, die er aan
verbonden waren. Een voorbeeld van derge-
Ijke stichting, dat de heer IJkema van ’s Hage
aanhaalde, bracht den afgev. van genoemde af-
deeling tot ’t besluit, voorloopig ’t voorstel in
beweging ten guas e der arbeidende klasse
draait.
Moeten thans velen ontberen en versmachten
in een niet-menschwaardige knechtschap in
In de bijeenkomst van Donderdag werd tot
de gemeenschap I vergaderplaats voor ’t volgend jnar gekozen
Een crediet van f1000 werd verleend tot de
aan de Alg. Verg,
van ’t 50-jarig be-
een feestelijk karak-
van
wordt gedragen. Een sprekend voorbeeld hier
van geeft ons de geschiedenis der eerste eeuwen
van het christendom dadelijk na
in de wereld. 1
maatschappelijke verhoudingen van
schap?^^ sche rÖk met Z,JU despotisme, zjne slavernj,
die van sociaal-democratische zjde, alsmede die, zÜne onteering van het vrouweljk geslacht de bij do moeder,
welke van Katholieke zijde daarbij genoemd er^9tc 011 verk5erJste> die nion zich denken
kan. Het christendom heeft ze echter gewij
zigd, niet door revolutie, door gewelddadigen
ommekeer van al liet bestaande, maar langs het
vreedzame spoor der hervorming, door trapsge
wijze verandering van het zedelijkheidsbegrip.
En terwijl de onmenscheljke besluiten omtrent
de slavernij steeds verder gingen in de Romein-
sche rechtsboeken, was er sedert lang geen slaaf
meer te vinden, waarop zj konden toegepast
worden. Op dit grootsche, voor ieder oog waar
neembare, historische feit moeten wij terugzien,
met het doel om ons zelf aan te moedigen en
de noodige kennis te verzamelen, wanneer wij
aan de bestrijding ons overgeven van de mis
standen onzer hedendaagsche maatschappij. Dat
ook thans de maatschappij in hare verhoudingen
aan groote gebreken mank gaat, toont ons maar
al te zeer het bestaan en den gestadigen wasdom
der sociaal-democratische beweging.
Ware niet feiteljk de toestand der arbeiders
bevolking op vele plaatsen betreurenswaardig,
dan zou het onverklaarbaar blijven, hoe de so
ciaal-democratie zulke groote vorderingen ma
ken kon.
De vraag doet zich nu voor welke middelen
en wegen kunnen leiden tot de bereiking van
hot doel, dat men zich voorstelt. Met niet ge
noeg te waardeeren duideljkheid leert ons de
geschiedenis van de christeljke oudheid dat
slechts heil te vinden is in een trapsgewjze op
ruiming der misstanden op de baan der hervor
ming. Daarentegen beweert de sociaal-demo
cratie dat op den bodem onzer maatschappelj
ke orde geen drageljke toestand is te scheppen
voor do groote massa der arbeidersklasse. Daar
om verlangt zj omverwerping dezer orde met
hare pilaren: godsdienst, eigendom, huweljk en
familie, en instelling eener nieuwe maatschap-
I pij, die alle goederen, grond en arbeidsmid-
delen in bezit neemt, en waarin, behalve de
vereeniging, geen andere maatschappeljke ban
den zjn, waar allen, man of vrouw, kind of
grijsaard, aan elkander gelijk zjn in den plicht
tot arbeiden voor de gemeenschap en in het
recht om van die gemeenschap een aandeel te
vorderen tot bevrediging hunner levensbehoeften.
Revolutie, omverwerping van het bestaande, 1
is dus het doel der sociaal-democratie, in wier
teuliefde en offervaardigheid.
-V
van
voor
OEEKER
ES
k
Wc
I.C".
i t I A in
7.
