MH US II imiTWIHLII) IMil lit GUEEHB M lllWKISSEffiR SfflI. DE RECHTEN VAN DEN MENSCH. I I SIH 1 VVOKAS I) A <1 •23 S 12 I’TE3I BI] IS. van I. I ^onafhankelijkheidsverklaring opgesteld 4 U 1 T I r r i it r s t t ;n n 5, de Deze CO IB ANT verschijnt WOENSDAGS en ZATERDAGS. Abonnementsprijs voor 3 maanden f 1.franco per post f 1.25. Alle brieven en stukken, uitgave of redactie betreffende, franco in te zenden. naar bezitters en bezitloozen om ze ADVEETEE TIÉN van 1 tot 4 regels, gewone letter, 40 Cents, voor eiken regel meer 7‘/2 Cents. Bij abonnement is de prijs belangrijk lager. Voorwaarden daaromtrent te vernemen bij den uitgever. Zooals men weet is bij Kon. besluit van 16 Sept, een staatscommissie ingesteld tot voorbe reiding van wettelijke regeling der administra tieve rechtspraak. liet Wbl. v. h. Té. betwijfelt of dit de weg is om tot een goede oplossing te komen als het nagaat hoe het sedert 1848 met het aan staats commissies uitbestede werk is gegaan, vooral aan het departement van justitie. Wij hadden, zegt het blad, in 1850 het rap port over de Fransche wetten, in 1852 dat over de politie, in 1870 dat over den eigen sdomsover- gang van onroerende goederen, het hygotheek- stelsel en het notariaat, van alle welke nooit een Er is over vorige diensten een ongedekt tekort van Er moet gedacht worden aan maatregelen om in deze tekorten geheel of ten deele te voor zien want de vlottende schuld, ongerekend de daarvoor in pand gegeven schatkistbiljetten, zal binnen weinige dagen geklommen zijn tot f 500,000, en duurzame aanwas van die schuld moet niet slechts tegengegaan, maar de schuld zelve geconsolideerd worden. Het tweede en laatste punt betreft een onder werp, dat wegens zijn nauw verband met de geldmiddelen hier niet onaangeroerd mag blij ven, ons belastingstelsel. Wat moet geschieden om daarin verbetering te brengen en welke orde moet bij het invoeren der gewenschte ver beteringen worden in acht genomen Ik be paal mij tot eenige hoofdpunten. Vergun mij U openhartig bloot te leggen, wat, naar mijne overtuiging, groote fouten van ons belastingstel sel zijn. Ten eerste worden minder vermogenden te zwaar gedrukt. Wat zij betalen aan personeel, aan accijnzen, staat in vele gevallen buiten verhouding tot hetgeen aan meer gegoeden is opgelegd. Ten tweede zijn sommige belastingen, hoewel in beginsel niet afkeurenswaard, onbillijk ge regeld. Als voorbeeld noem ik de patentbe lasting. Ten derde zijn met sommige retributieën be lastingen vereenigd. Deze vereeniging, in the orie nooit aan te bevelen, wordt hinderlijk wanneer zulke belastingen zeer zwaar zijn. Het is onneodig te zeggen, dat ik hier de evenredige registratierechten op liet oog heb, ook na de verbeteringen van 1882 hebben zij een grondige herziening noodig. Bovendien is de wetgeving op de gemeente- financiën gebrekkig. Groote gemeentelijke uit gaven moeten veelal geschieden voor oogmer ken van niet zuiver plaatselijk belangen de gemeentebesturen kunnen niet allen treffen, die tot de plaatselijke uitgaven behooren bij te dragen. Sommige dezer fouten zijn slechts te verbe teren na een omvangrijk onderzoekandere eerst, nadat zekere hervormingen zijn vooraf gegaan. Doch aan de verwijdering van enkele kan terstond de hand worden geslagen, en deze overweging bepaalt van zelf de gedragslijn der Regeering. Moge zij bij hare voorstellen tot verbetering het belastingwezen kunnen rekenen op uwe medewerking. >n» e- t er W if. 7 a- n, a- id m at n, id li ft m sprak van de rechten waarop men danste den titel „burger” kond zien aan Het treurig caricatuur dat in de daarop vol gende dagen van deze mens chenrechten werd gemaakt, door den druk der Fransche over- heersching, gaan we stilzwijgend voorbij, om een blik te slaan op de maatschappij van onzen tijd. De huidige maatschappelijke verhoudin gen en toestanden wenschen wij te toetsen aan de voor honderd jaren uitgesproken rechten van den mensch, de rechten op leven, vrijheid en het zoeken naar geluk. En dan treft het ons al dadelijk, dat het niet de rechten zijn waarop wij in onzen tijd trotsch ons gevoelen dat het de voorrechten ziju waarop wij ons verhoovaardigen, voorrech ten, niet door de natuur ons geschonken, voor rechten niet, die ons van de dierenwereld on derscheiden, maar voorrechten, die ons onder scheiden van onze medeburgers, uitvloeisels van menschelijke instellingen onze afkomst, onze rijkdom zijn het, die onzen hoogmoed streelen. Zonderling mag het heeten, maar zeldzaam daarom niet, dat we den rijken man hooren spreken over de „mindere" volksklasse als het plebs. Bespottelijk, in het oog van ieder verstandig mensch, is de minachting waarmee de adel neerziet op den burgermensch. Eigenaardig is het feit, dat de vermogende het stemrecht aan den arme ontzegt, op grond, dat dit niet is een natuurrecht. Alsof rijk te zijn en daardoor dat recht te bezitten wèl een natuurrecht ware En een teeken des tijds ook is de spot, welke het volk drijft met het gezag het „mindere" volk koelt zijn af keer van het gezag aan de dienaren van den heiligen Hermandad, zoo dik wijls het door dezen tot de orde wordt geroe pen. Men hoort klaagtoonen over de brutali teit van het volk, men hoort verwijtingen rich ten jegens het onderwijs meestal het open bare en men hoort zelfs de hulp inroepen van het Goddelijk gezag, waarvan de Kerk het vruchtgebruik heeft. Vriendelijk komt deze in de Nieuwe Wereld den volksgeest deed ont- tusschen beide. Zij gevoelt het, dat deze weer strevende geest bij het volk voortkomt uit het allengs herlevend bewustzijn van de rechten van den mensch, zij weet het, dat het onderwijs ]lct hiertoe meewerkte, wijl het den geest ontwik kelde en een beter besef wekte van de waarde van elk menschenleven. Het is haar bekend, dat het volksgevoel van eigenwaarde geprik keld wordt en zich verheft bij den aanblik van het dwaze trotsehzijn der bevoorrechten. En zij geeft aan de gezaghebbenden te kennen, dat zij de rechten op leven, vrijheid en het zoeken naar geluk moeten eerbiedigenaan de minde ren predikt zij eerbied voor het van God ge geven gezag. Goedig strekt zij Het is thans 100 jaar geleden, dat de Nati onale Vergadering in Frankrijk bijeen kwam en „in tegenwoordigheid van het Opperwezen", wiens zegen en gunst zij op hare werkzaamhe- 4 -den afsmeekte, de rechten van den mensch vast stelde. „Overwegende dat onkunde, verwaarloozing •en minachting van de rechten van den mensch ■de oorzaken zijn van algemeene rampen en van het bederf eener regeering, hebben zij (de volks vertegenwoordigers) besloten in een plechtige verklaring uiteen te zetten, dat de heilige rech ten van menschen en burgers zijn I. Alle menschen zijn vrij geboren en be vitten en behouden dezelfde rechten. Burger lijke onderscheidingen kunnen dus alleen ont staan door daden van openbaar nut. II. Het doel van elke vereeniging als Staat is het bewaren van de natuurlijke en onvergan kelijke rechten van den mensch, en deze rech ten gijn Vrijheid, eigendomsrecht, veiligheid en het recht van verdediging tegen onderdrukking." Te zelfder tijd ongeveer werd in Amerika de 1 en uit gevaardigd, waarin o. a. deze woorden voorko men „Voor deze waarheden achten wij geen ver klaring noodig dat alle menschen gelijk zijn geschapendat zij door den Schepper zijn be giftigd met eenige onvervreemdbare rechten dat tot deze behooren leven, vrijheid en het zoeken naar geluk; dat, om deze rechten aan ieder te waarborgen, regeeringen onder de men schen zijn ingesteld, die haar macht ontlcenen /aan de toestemming der geregeerden en dat, wanneer ooit een regeeringslichaam zijn macht verkeerd gebruikt, het volk het recht heeft het te veranderen of te vernietigen en een nieuwe regeering in te stellen". In dagen, waarop de volksgeest zich verheft, wanneer het rechtsgevoel ontwaakt en mannen van moed en overtuiging op den voorgrond treden, worden schoone gedachten, als de bier- f boven aangehaalde, uitgesproken. Maar kort stondig waren de vlagen, die in Frankrijk het volk deden optrekken voor de menschenrechten. Maar het was een voorbijgaande koorts, die DE I’ E R S. vlammen voor deze eeuwige grondbeginselen. Wel vernietigde het Fransche volk de gods lastering van het „goddelijk recht” met zijn Bastille en zijn „lettres de cachet,” maar hei heeft deze vervangen door een rood schrikbe wind, door een wit terrorisme anarchie on der het masker der vrijheid en daarna een kei zerschap, dat eenvoudig de pen haalde door deze menschenrechten en den mensch liever bestemde tot een stuk kanonnenvleesch. Wel onttrok het Amerikaansche volk zich aan de tyrannic van den Engelschen Koning 0 George lil, maar lang daarna moest het recht der kanonnen worden toegepast, om aan het STATEN-GENERAAL. De Minister van Financiën, de heer N. G. Pierson, heeft Vrijdag zijn eerste begrootings- rede gehouden. Die rede is in zoover bondiger dan die van zijn voorgangers, dat er minder in de onderdeden wordt getreden van uitgaven en ontvangsten. Het aanhooren der rede is daarom evenals het uitspreken zeker minder vermoeiend geweest. Vraagt men, waarop in het kort de finan- ciëele toestand des lands neerkomt, dan kan men dien aldus samenvatten. De diensten van 1885 tot 1890, die nog niet vereffend zijn, hebben alle tekorten opgeleverd, behalve 1889, dat een overschot van bijna een half millioen aanwijst. De dienst van 1891 zal een tekort van f3,400,000 opleveren, zoodat de tekorten teza men 38,9 millioen bedragen, waarvoor alleen het genoemde half millioen van 1889 en het restant der laatste leening groot f 2,370,000 be schikbaar zijn. Er moet dus worden voorzien in een bedrag van ruim f 36 millioen. Ruim de helft daarvan, nl. bijna 20 millioen, is be- noodigd geweest als saldo van uitgaven voor de overneming van den Rhijnspoorweg door den Staat enz. Het overige vindt zijn verkla ring in uitgaven voor spoorwegaanleg en het Merwedekanaal, welke alle onder de buitenge wone uitgaven zijn gerangschikt, waarvoor ge leend mag worden, en welke de Minister daar om alleen daarvoor aan neemt. De vlottende schuld zal weldra behal-Ve net voorschot door de Ned. Bank verstrekt 7’,2 millioen bedragen. De Minister acht het niet wenschelijk de vlottende schuld te ver meerderen. Men mag dus eerstdaags het uit schrijven eener leening te geinoet zien. De begroeting voor 1892 wordt zoo voor gedragen, dat zij, bij een matige raming van ontvangsten, een tekort van f 2,349,000 (op het papier) aanwijst, derhalve nog ruim 6 ton minder dan de 3 millioen, welke gewoonlijk van van de toegestaue kredieten niet worden uit gegeven. De Minister brengt dien post echter niet in rekening (gelijk zijn voorganger deed,) daar hij wijst op de suppletoire kredieten, die kunnen voorkomen. Het lage cijfer van het geraamde tekort wordt verklaard uit de weg lating van den jarenlang niet gebruikten en voor 1892 onnoodig geachten post van 5 milli oen voor zilveraanmunting, en 3 millioen lagere aanvraag voor aanleg van Staatsspoorwegen, Merwedekanaal en vestingwerken. Alleen voor Binnenlandsche Zaken wordt een eenigszins aanzienlijk bedrag (f444,000) meer gevraagd, en wel f 473,000 voor onderwijs, waar tegenover enkele andere onderdeelen la- ger zijn geraamd. Voorts verdient het de aandacht dat voor de hand uit j posterijen f418,000 meer wordt gevraagd, voor de bijdrage aan Suriname f 45,520 minder, voor Curasao f 8444 minder. Twee punten roert de Minister ten slotte nog aan. Ten eerste den toestand der kas, die lijke bespotting was van de rechten mensch. Ook Nederland heeft ze gekend die dagen van geestverheffing, waarop het volk met trots van den mensch dagen, om den vrijheidsboom, en en „burgeres” wilde toege- elk zijner landszaten. 1 k volk te beduiden dat de slavernij een schande- naar bezitters en bezitloozen om ze tot elkaar den i te brengen en mee te trekken naar de Kerk. Alleen hen, die hiervan niet gediend zijn, heeft zij als onverbeterlijk gebrandmerktaan hen heeft zij den dood gezworen. De Kerk predikt den wereldvrede hoe schoon en werpt afth op als de beschermvrouw van troon, gezag 1 en voorrechten. Van menschenrechten spreekt zij nietzij kent slechts het Goddelijke I het debet saldo bij de Nederlandsche Bank, en blijvende versterking zal noodig hebben. i - f36,061,502,39' 2. recht, maar daardoor ook maakt zij zich onge schikt om als geneesheer der kranke maat- I schappij dienst te doen. Het is deze eenzij digheid, waardoor zij vleugellam is, en die haar bij het volk in verdenking brengt. OEE r- i r 1 1 :u te r r. te 1- :a s 2 3 2 9 X. X

Kranten in de gemeente Sudwest-Fryslan (Bolswards Nieuwsblad, Sneeker Nieuwsblad en Friso)

Sneeker Nieuwsblad nl | 1891 | | pagina 1