onfflBHimwswnnsML
L
ffAARUM IS HET VOLK ZOO ARM. taal voor het grootste deel in de handen der
gemeenschap, de volksstaat, die dat kapitaal
gebruikt ten bate van alle burgers. "Wie zal
zich laten uitzuigen door een werkgever, wan-
neer ieder mensch in staat is zijn eigen werk-
gever te worden, wanneer hij beschikking kan
krijgen over grond en over kapitaal, die beide
aan de gemeenschap van alle burgers en bur
geressen behooren.
1891.
No. 79
O <D T O 13 K 13.
7
HI.
in-
BINNENLAND.
de
en
op
voor
Het Sociaal Congres, ter bespreking van de
vraag, welke positie de anti-revolutionairen als
belijders des Heeren tegenover wat men noemt
de sociale quaestie hebben in te nemen, is thans
op verzoek van Patrimonium bepaald op 9, 10,
11 en 12 November.
r
r
Deze CO LEANT verschijnt WOENSDAGS en ZATERDAGS.
Abonnementsprijs voor 3 maanden ƒ1.franco per post f 1.25.
Alle brieven en stukken, uitgave of redactie betreffende, franco
in te zenden.
’t Vad. verzekert, dat het in de bedoeling
der regeering ligt, bij het departement van wa
terstaat een afzonderlijke afdeeling voor land
bouwzaken in te stellen, onder leiding van een
erkenden specialiteit op landbouwgebied.
Uit Rotterdam wordt gemeld
Het bericht van de Tijd en de Maasbode*
dat de heer de Laat Kanter, burgemeester van
Leiden, benoemd zal worden tot burgemeester
van Rotterdam, mist allen grond.
In de laatste dagen zijn in de Maasbode en
andere bladen verschillende personen gedood
verfd als aanstaand burgemeester dezer gemeen
te, telkens op gelijken toon van beslistheid,
maar telkens ook zonder dat daarvoor eenige
de minste grond aanwezig was. Het schijnt, dat
die bladen tot slachtoffer Werden gekozen van
den een of anderen grappenmaker.
De waarheid is, dat het zeer moeilijk schijnt
te wezen een opvolger voor den heer Meinesz
te vinden. Men heeft ons onzen burgemeester
ontnomen, zonder eenige de minste zekerheid
te hebben omtrent een opvolger. Het is dui
delijk, dat Rotterdam aan Amsterdam is opge
offerd.
ADVERTENT1ÊN van 1 tot 4 regels, gewone letter, 40 Cents
voor eiken regel meer 7’/2 Cents. Bij abonnement is de prij
belangrijk lager. Voorwaarden daaromtrent te vernemen bij
den uitgever.
nood van een aantal gemeenten en die van den
minister van oorlog tot voorziening in de onmid
dellijke behoeften der defensie, in afwachting
van de definitieve legerwet. Daar zelfs die nood
wetten toch kwalijk vóór het einde van 1891
haar beslag kunnen krijgen, zal de Tweede
Kamer zich inmiddels, na de behandeling der
Nederlandsche en Indische begrootingen, kun
nen bezighouden met de van de vorige regee
ring afkomstige wetsontwerpen, die door de
tegenwoordige bij haar optreding ingetrokken,
doch dezer dagen wederom ingediend werden.
Van de verder, behalve de kieswet, in de troon
rede aangekondigde wetsontwerpen wordt alleen
bij die nopens de verbetering van het belasting
stelsel het woord „spoedig* gevoegd. Deze zul
len dus stellig in deze zitting, waarschijnlijk
vóór het Paaschreces, de Kamer bereiken, een
waarschijnlijkheid, welke behalve uit dit gebe
zigd woord, ook uit de omstandigheid voortvloeit
dat, volgens het loopend gerucht, de eerste voor
stellen van den minister Pierson niet de gan-
sche wereld van ons belastingstelsel zullen omvat
ten, om overal, waar de „dringende eisch der
rechtvaardigheid* zich gelden laat, daaraan ter
stond te voldoen, want dan zon hij geen
enkele belastingwet ongerept moeten laten,
maar zich, als eerste stap op den aangewezen
weg, willen bepalen tot een verlaging der mu-
tatie-rechten en invoering van een belasting op
het roerend vermogen als equivalent, alsmede
tot dekking van tekorten op de kopende be
groeting en voorziening in verhoogde uitgaven.
Is het gerucht gegrond en komt zoodanig wets
ontwerp in de eerste maanden van 1892 in,
dan kan het, met eenige inspanning van de zijde
der Kamers, nog in deze zitting wet worden.
Komt een en ander tot stand, dan zou de
Arnh. Ct. de zitting van ’91/92 reeds als vrucht
baar en gelukkig prijzen.
Door den heer Henry Tindal is een open
brief uitgegeven, en 10 ets. bij Koldert Co.
te Amsterdam verkrijgbaar gesteld, aan den nieu
wen minister van oorlog gericht. Hij geeft
daarin zijn genoegen te kennen over de optre
ding van den heer Seyffardt, met wien hij op
vele hoofdpunten onzer defensiebelangen ver
klaart eensgezind van gevoelen te zijn en die,
naar hij opmerkt, met krachtige hand de lei-
Het hoofdbestuur van den anti-dienstvervan-
gingsbond heeft aan den generaal-majoor Ber-
gansius een schrijven gericht om hem dank te
In de Arnh. Crt. wordt, bij de bespreking zeggen voor de wijze, waarop door hem het
het adresdebat in de Tweede Kamer ge- I beginsel van den persoonlijken dienstplicht in
11 -■ L 1 de Tweede Kamer der Staten-Generaal is ver
dedigd en gehandhaafd.
Het hoofdbestuur is overtuigd dat ’s ministers
pogingen tot invoering van den persoonlijken
om aan het
beginnen de vrijheid
ken dwang, die de crematie verbiedt, afschaffen? I
Het betreft hier beginselen, welker oplossing in
I don door den heer Van Houten gewenschten
zin ook naar onze meening door de vrijzinnige
partij als een éénig man behoort te worden
I voorgestaan, maar wij hebben grootere verwach
tingen van de zitting 1891/82 dan er in dit,
altoos min of meer klein werk besloten liggen.
Hebben wij de toezeggingen van de troonrede
in verband met hetgeen de Ministers bij het
adresdebat in het midden brachten wèl verstaan,
dan stellen wij ons voor, dat de gang van zaken
in dit zittingjaar ongeveer als volgt zal zijn.
Er zal zooveel mogelijk spoed gemaakt worden
met de beide toegezegde noodwetten, namelijk
die van den minister van binnenlandsche zaken
tot voorziening in den hoog gestegen finantieelen
De oorzaak van de armoede ligt niet in „den
aard der dingen*, niet in de karigheid der na
tuur, niet in de boosheid dor menschen, niet
in het privaat-bezit van producten van men-
schelijken arbeid. Zij ligt enkel en alleen in
een schending van onze menschenrechten, waar
door aan een klein gedeelte der menschen door
de wet wordt toegestaan de aarde in beslag te
nemen, waarop en waarvan wij allen moeten
leven, die ons allen rechtmatig toebehoort.
Dat privaat grondbezit-recht is de oorzaak
van het kapitalisme, van de macht om rente
en winst te maken, om te leven en rijker te
worden, niet door eigen arbeid, maar door den
arbeid van anderen, want dat onrecht heeft
tengevolge dat ook de arbeidsmiddelen geheel
en al in de macht komen van de kapitalisten.
Landnationalisatie wordt daarom als het
eenige middel beschouwd, om den kapitalist zijn
macht om uit te zuigen te ontnemenzij kan
geleidelijk worden ingevoerd, maar er kan daar
mede onmiddellijk een begin worden gemaakt
iedere stap in die richting vergroot de produc
tie, verhoogt het loon, verlaagt de rente, ver
mindert de armoede en naarmate zij voortgang
maakt stelt zij de gemeenschap in staat c
vroeger nooit gekende wijze te zorgen
het geluk en de welvaart van allen. De eerste
en gewichtigste eisch, waarop het volk dus
met mannenkracht zou moeten aandringen, en
wier vervulling heet te leiden tot een maat
schappij op vrijheid en recht gegrondvest, is
De grond aan allen.
Onder het opschrift: hof-invloeden, verscheen
eenigen tijd geleden in de Amsterdammer een
hoofdartikel, waarvan de juistheid, zegt dat blad,
vooral kan worden beoordeeld door hen, die in
de meer onmiddellijke nabijheid van het hof
verkeeren.
Een nieuw bewijs van den invloed en de
handelingen der camarilla doet thans de ronde
in de residentie. Onder degenen, die tijdens
het leven des Konings van Z. M. vergunning
hadden gekregen te mogen jagen in de Kon,
jacht, behoorden ook drie niet-adellijke heeren,
waaronder twee oud-Ministers.
Dit nu moest den heeren van het hof, die
meenen dat dergelijke vergunning uitsluitend
aan den adel behooren, wel een doorn in het
oog zijn, doch de zelfstandige Koning was er
de man niet naar om zich door zijne omgeving
de wet te laten stellen. Nauwelijks is echter
de Koning gestorven, of de vergunning aan ge
zegde oud-Ministers wordt eenvoudig ingetrok
ken, terwijl die voor alle adellijken, welke de
vergunning hadden, opnieuw wordt verleend.
Een andere hof handeling, die in zekere krin
gen druk besproken wordt, is de aanstelling
van een jagermeester, voor welke betrekking
in aanmerking kwam een niet-adellijk persoon,
die reeds onder Willem III aan het hof ver
bonden was. Deze werd door den opperjager
meester voorgedragen, doch omdat de aanbe-
volene niet van adel was, werd hij te licht be
vonden en benoemd jhr. Storm van ’s Grave-
sande. Ook wordt medegedeeld, dat in de
plaats van den stalmeester, de heer Steers, een
Herr von gewezen Duitsch officier, zal
worden aangesteld.
In de meeste gevallen zal de werkgever met
loonarbeiders verdwijnen en plaats maken voor
de arbeiders-vereeniging, die met renteloos ka
pitaal en ruimen afzet in staat zal zijn de wa
ren goedkooper aan de markt te brengen en
toch hooger loon te geven dan de ondernemer,
die voor eigen rekening werkt.
Wanneer in sommige vakken toch de werk
gever blijft bestaan, dan is het bewezen, dat
hij door zijn grootere bekwaamheid in staat is
om aan zijn arbeiders een hooger loon te geven,
dan zij als pachter of als lid van een produc
tieve arbeidersvereeniging zouden kunnen ver
dienen en dan kan men hem onmogelijk een
uitzuiger noemen.
Allen die arbeiden met hoofd of hand hebben
bet grootste belang bij hot tot-staatseigeu-
dom-maken van den grond en de monopo-
lies hun arbeidsgelegenheid zal grooter worden,
de voortbrenging zal worden uitgebreid, het
loon zal stijgen. De eenige klasse van men
schen, die hun inkomen zal zien verkleinen,
zijn de renteniers en de monopolisten,
menschen die niet werken, maar leven
rijker worden van het werk van anderen.
Ook wanneer wij de groote hervorming
voeren langs minnelijken weg, dat wil zeggen,
wanneer wij den grondbezitters de waarde van
hun grond, den hypotheekhouders hun obli
gatie en den effectenhouders hun schuldvorde-
WK-ring in geld uitbetalen, zullen toch die menschen
bij Landnationalisatie het gelag betalen.
Stel u voor een oogenblik eens voor, dat gij
kapitalist zijt en f 10,000 bezit. Zoo als het
nu is, kunt gij er een effect voor koopen, of
een hypotheek, of een stuk land en dan kunt
gij altijd 3‘/j °/0 of 350 gulden-per jaar krij
gen, zonder er iets voor te doen.
Maar als nu de grond tot staatsbezit is ge-
maaktwanneer de staat het hypotheek-mono-
polie heeft, geen nieuwe staatsschuld wordt ge
maakt en de oude zoetjes aan wordt af betaald.
Wat zult gij dan met uw f 10,000 gulden doen
Gij zult blij wezen, wanneer de gemeentebank
het geld voor u wil bewaren, om het u weer
uit te keeren als gij het verlangt, maar gij
zult u met voortdurend minder rente moeten
tevreden stellen en binnenkort in het geheel
geen rente meer kunnen krijgen.
Zoolang gij grond kunt koopen, zooals tegen
woordig het geval is, geeft gij uw f 10,000 aan
niemand tegen lager rente te leen, dan het stuk
grond, dat gij voor f 10,000 kunt koopen, aan
pacht of huur kan opbrengen. Zoodra gij dat
niet meer kunt, moet gij u met de rente te
vreden stellen, die de staat of een arbeider
(landbouwer, handwerker, fabrikant of koopman)
u geven wil, en met de toeneming van het
(kapitaal moet die rente noodzakelijk voortdurend
minder worden.
Gij kunt uw f 10,000 gulden, die gij als
schadeloosstelling krijgt wanneer uw grond
wordt onteigend, trachten uit te leenen tegen
rente aan een boer, een huizen-bouwer of een
fabrikant, maar daar zijn met u een heele
massa menschen, die in hetzelfde geval ver
keeren en door het groote aanbod zal de rente
dalen, zoodra slechts de gelegenheid beperkt
wordt om papieren te koopen, die zonder arbeid
u gelegenheid geven de vrucht van eens anders
arbeid in den zak te steken (grondbezits-bewij-
zen, hypotheek-acten en effecten.)
Die gelegenheid zal beperkt worden door het
Staats-bezit van den grond en de monopolies
landnationalisatie tast het kapitalisme in het
hartzij maakt ten slotte een einde aan alle
vinst zonder arbeid’; zij geeft den arbeider
beschikking over den grond en over 1
UIT DE PERS.
(de arbeidsmiddelen,) want zij brengt het kapi- zich zelf noodige regelingen en verbeteringen te beginsel, dat- de Bond sedert 16 jaren beproeft
-j1 - van eedsformule te gene- 1 bij het Nederlandsche volk ingang te doen vin-
raliseeren den nog altoos bestaanden ergerlij- den, de voor het leger en de natie zoo ge wenschte
ken dwang, die de crematie verbiedt, afschaffen? I zegepraal te verschaffen.
Het betreft hier beginselen, welker oplossing in
don door don hoor Van Houten irewenschten -
van 1
voerd, de vraag gesteld, wat het eerst zal moe
ten worden behandeld.
„Zal men schrijft het blad verstandig
- handelen met den raad des heeren Van Houten -
kapitaal I te volgen, en alvast met kleine, hoewel elk op I dienstplicht er toe zullen leiden,
I
5
COIBAA
OEEKE
i
■ws-1 ADmTmiE BLAD ÏOOR DE
t. M
r.-
f.
