IHlEHEEX lill fflfflSSfflffl SUB.
ONHOUDBARE TOESTANDEN.
ii
1
i
IfS
SA
No SI
E S-E N-V EERTIOSTE J A A R <3 A N G.
o a t o o a-: ii.
VERKIEZING.
ii
WO BAS DA
zoo weinig mogelijk geld af te doen.
U I T
*-
De
de
gemeenten
Oostdongeradeel
AV estdongeradeel
Ferwetderadeel
Het Bildt
Leeuwarderadeel
jOpsterland
Tietjerksteradeel
AVymbritseradeel
31600
26600
25500
27000
26800
32100
30000
80100
en ZATERDAGS,
voor 3 maanden fl.franco per post f 1.25.
stukken, uitgave of redactie betreffende, franco
ADVERTED T1ËN van 1 tot 4 regels, gewone letter, 40 Cents
voor eiken regel meer 7‘/a Cents. Bij abonnement is de prij
belangrijk lager. Voor waarden daaromtrent te verneinéh bij
den uitgever.
Deze CO UB A A T verschijnt AVOENSDAGS
Abonnementsprijs
Alle brieven en
in te zenden.
KENNISGE VING.
BURGEMEESTER en WETHOUDERS der
gemeente Sneek, brengen ter openbare kennis,
dat het door hen opgemaakt Suppletoir Kohier
van Belasting op de binnen deze gemeente ge
houden wordende Honden, dienstjaar 1891, van
den 13en dezer maand, gedurende acht dagen
ter Secretarie alhier, voor een ieder ter inzage
zal liggen, binnen welken termijn belangheb
benden tegen hunne aanslagen op ongezegeld
papier bjj hun College bezwaren kunnen inbren
gen.
Voorts worden de belastingschuldigen herin
nerd aan artikel 10 der verordening op de in
vordering van boven genoemde belasting luidende
als volgt:
„Van de aangifte in eene mindere klasse dart
verschuldigd is, van het houden van belastbare
honden zonder aangifte, en van het gebruik
maken van een hond tot hooger belastbaar ein
de, dan waarop de ten kohi&re gebrachte aan
slag of gedane aangifte recht geeft, zal proces
verbaal worden opgemaakt in voege als bij
art. 275 der gemeentewet is bepaald."
Sneek den 10\ October 1891.
Burgemeester en Wethouders voornoemfy
ALMA, Burgemeester
BENNEAV11’Z, Secretaris.
„Verbetering van het belastingwezen is een
dringende eisch van rechtvaardigheid. Wets
ontwerpen, om hieraan te voldoen, zullen u
spoedig bereiken”. Aldus luidde de jongste
Burgemeester en wethouders der
gemeente Sneek,
Gelet op art. 8 der gemeentewet;
Maken den kiezers bekend, dat op MAAN
DAG 16 NOVEMBER e. k. eene verkiezing
zal gehouden worden voor een lid van den ge
meenteraad, in plaats van den heer H. PIJT-
TERSEN Tz., terwijl eventucele herstemming
den 30 November d. a. v. zal plaats hebben.
Sneek, 10 October 1891.
Burgemeester en Wethouders voornoemd,
ALMA, Voorzitter.
BENNEAVITZ, Secretaris.
BURGEMEESTER en AVETHOUDERS van
Sneek herinneren, naar aanleiding van artikel
18 der wet van 4 December 1872 (Staatsblad
no. 134), de ingezetenen:
dat steeds aan degenen, die zich daarvoor
aanmelden ter Secretarie der gemeente, gelegen
heid wordt gegeven tot kostelooze inenting en
herenting.
Sneek, den 13 October 189L
Burgemeester en Wethouders voornoemdi
ALMA.
De Secretaris, BENNEAVITZ.
Het Sociale. Weekblad is van oordeel, dat
stellig geen helder licht ontstoken is door de
Regeering in het adres-debat over de vraag, bf
zij ingrijpende hervormingen van blijvenden
aard, op ander gebied dan dat van het kiesrecht,
al dan niet aan die van dit laatste wil doen
voorafgaan. Toch schijnt aan het S„ W, ge
wettigd deze opvatting de Regeering wil het
kiesrecht aanhangig maken, zoodra zij met de
voorbereiding der nieuwe regeling gereed is
in afwachting daarvan echter wil zij op ander
wetgevend gebied niet enkel tijdelijke of bij uit
stek dringende maatregelen, maar óók zulke,
welke niet als zoodanig te beschouwen zijn,
trachten tot stand te brengen.
„Is die opvatting juist, dan behoeven wij
Onzen lezers niet nog eens uitdrukkelijk te zeg
gen, dut wij zulks afkeuren. Zooals wij in de
Kamer betoogden het vooropgaan van het kies
recht moest het logische gevolg zijn van hot
vooropstellen er van, zooals is geschied in de
troonrede, waarin de regeling van het kiesrecht
heet de noodzakelijke voorwaarde van blijvende
verbetering in wetgeving en staatsbestuur. En
ook het tegendeel te willen doen, is een prac-
tische politieke fout, waarover men te laat rouw
zal kunnen dragen. Inderdaad, het is een hinj
ken op twee gedachten, en hinken is zeker niet
bevorderlijk aan de spoedige bereiking van een
gesteld doel.
„Intusschen, hoeZeer wij het zullen betfeilren,
indien gehandeld wordt overeenkomstig de op
vatting, die wij aanduidden, hoofdzaak is niet-1
temin voor ons, dat de kiesrecht-regeling zelve
worde voorgedragen en afgedaan binnen den
kortst mogelijken tijd. Uit het handje te be
slaan is die regeling naar ons oordeel aller
minst vooral niet, indien zjj uitvalt in onzen
geest, omdat alsdan de netelige onderstands^
quaestie te meer op den voorgrond treedt. Doch
wie durft beweren, dat de voorbereiding, hoe
nauwgezet ook, jaren behoeft te duren „Nu
de voorbereiding," aldus spraken wij in de
Kamer, „onmiddellijk na zijn optreden door den
Minister is ter hand genomennu hij verzekert,
dat er onafgebroken aan zal worden voortge
arbeid nu mag worden verwacht, dat nog
in deze zitting, of op zijn laatst bij den aan
vang der volgende, de voordracht de Kamer zal
bereiken.
„De Minister heeft zich over de al-dan-niet
gegrondheid dezer verwachting niet uitgelaten.
Mag men daaruit afleiden, dat hij zwijgend heeft
willen consenteeren De uitkomst zal het
leeren.- Voorshands willen wij het gelooven en
vertrouwen. Zóóveel in allen gevalle dunkt
ons zeker, dat de natie het voldoen aan die
verwachting vorderen mag. En evenzeer, dat
de Minister, indiert hij daaraan niet mocht be
antwoorden, gevaar zou loepen, degenen, die
zijn optreden met de meeste ingenomenheid
hebben begroet, van zich te vervreemden."
De Standaard beantwoordt de verklaring van
I handtastelijkheden zou veroorzaken,
troonrede. I - -
Naar men verneemt is een nieuwe wet op
de registratie in wording. Minister Pierson
noemde de evenredige registratie-rechten eens
een schandvlek van ons belastingstelsel. Voor
al zoc sprak hij bij de daling der prij-
*zen is hun werking van dien aard, dat men-
nauwelijks weet hoe haar te qualificeeren. Een
boer verloor door die daling zijn halve vermo
gen. En nu schaamt de fiscus zich niet om dat
zware verlies nog te vergrooten, door van de
afkoopsom percenten te heffenOnbegrijpelijk,
hoe men in een beschaafd land zulk een be
lasting dulden kan. Te meer nu het middel
om haar te vervangen zoo voor de hand ligt.
Natuurlijk bedoelt de minister met dat middel
een patentbelastingniet een patentbelasting,
die gevraagd wordt van hen die arbeiden wil
len, maar van hen die zich te goed doen aan
het dolce far nienteeen patentbelasting óp
het nietsdoen dus. Bravo En een uitstekend
middel tevens om ons liberale Nederland, of
liever onze liberale volksvertegenwoordigers,
eens aan den tand te voelen. Het zal nu moe-
gten blijken of er ook geworven wordt in de
liberale gelederen ten bate van het conserva
tisme, het ellendig stelsel van quiete non movere1
Zeker is de eisch naar hervorming van ons
financiewezen dringend. Men behoeft daarbij
slechts den toestand van Friesland na te gaan
om tot de conclusie te komen, dat de staat van
zaken daar allertreurigst, ja schier onhoudbaar
is geworden. In het D. v, Ned. geeft de heer
_Rauwerda hiervan een sterk sprekend stukje.
Tiet bedrag der uitgaven voor armenzorg heeft in
onze provincie een schrikbarende hoogte bereikt.
Ten bewijze ontleenen wij daaraan ’t volgende
get. inw. tpt. uitg. uitg. armw.
78444
75539
81721
97945
117815
132436
107621
99651
7674
7911
8114
8827
9790
14995
14159
12263
zoodat het procento der totale genieente-uitga-
ven, voor armenverzorging benoodigd, in die
zelfde volgorde bedraagt
43, 35, 31, 28, 23, 24, 28, 30.
Toch geschiedt de onderstand der paupers
’volstrekt niet uit ruime beurs. „Aroor wie be
denkt zegt de heer R. dat in de ge
meenten, die het zwaarst door armenzorg worden
gedrukt, de hoofdelijke omslag van 711 pet.
van het belastbaar inkomen bedraagt, zal het
begrijpelijk zijn, dat de burgerlijke armbesturen,
behalve door de armenwet, ook nog met het
oog op het draagvermogen der belastingbeta
lende ingezetenen wel gedwongen zijn er steeds
naar te streven hun zorg voor de armen met
DE P E R 8.
zoon
zij geneeskundige hulp. De
geneesheer vond de patient bedenkelijk, maar
schreef versterkende middelen voor, inzonderheid
melk en eieren. De moeder vervoegde zich
weer bij den oudsten armvoogd, maar werd
I afgewezen met de boodschap, dat de armvoogdij
zic’A niet met vrijgezellen bemoeide. Toen ze
een paar dagen later haar brood en gort mocht
komen halen, verzocht ze nogmaals een kleine
ondersteuning voor haar zieken zoon, doch
kreeg weer een weigerend antwoord. „Houd
dan Uw brood en gort ook maar", antwoordde
de arme moeder, „zoolang mijn Zoon dood ziek
nederligt, kan ik toch niet eten." Brood en
gort werden werkelijk ingehouden, en aan de
wedtiwe werd toen in plaats daarvan een kwartje
verstrekt.
Voor den aanstaanden winter mét zijn te
wachten duurte ziet de toekomst der armen er
vooral donker uit. Met den heer R. hopen
wjj, dat de Minister van Binnenlandsche Zaken
eenigen spoed make met de ondersteuning der
behoeftige gemeenten. Het mag daarom ver
wondering wekken, dat de Tweede Kamer na
bet onderzoek der begroetingen, hetgeen in deze
week afloopt, tot de maand November non-
aütief gesteld wordt.
Het is gort of erwten toegezegd. Toen nu de
I dan ook reeds voorgekomen, dat de armvoogden ziek was vroeg
slechts onder bescherming van politie of mare
chaussee hunne wekelijksche bedoelingen aan
I de behoeftigen konden houden, uit vrees dat
ontevredenheid over te geringe ondersteuning
u
Is de toestand dan wel zoo bevredigend als
de Troonrede ons wist mee te deelen P. Een
parlementaire onjuistheid niets meer of
minder.
De gemeente Opstetland heeft nu reedsf28,000
uitgegeven van de uitgetrokken som ad f32,100,
zoodat tot 1 Jan. a. s. nog f4000 in kas is.
AVaar moet het heen
De gemeente Oostdongeradeel telt 7674 in
woners. Indien wij nu gemiddeld een huisgezin
op 5 personen stellen, dan zou daaruit volgen,
dat er 1535 hoofden van huisgezinnen in die
gemeente zijn. Het minimum bedrag waarop
aanslag in den hoofdelijken omslag wordt toe
gepast bedraagt f175.(In de gemeente
Opsterland acht men een inkomen van f150
hiertoe reeds voldoende). Mag men nu aanne
men dat zij die in de belasting wórden aange
slagen, niet voor onderstand in aanmerking
komen, en weet men dat in Oostdongeradeel
903 personen zijn aangeslagen, dan volgt daaruit
dat daar van de 1535 gezinnen ruim 600 voor
komen wier inkomen minder bedraagt dan
f 175.Deelt men dit aantal op het voor
armenzorg uitgetrokken bedrag ad f31.600, zoo
komt men tot het respectabele cijfer van f 50,
of 1.per week aan elk dier behoeftige ge
zinnen. Zeker mag dit geen weelderige ver
zorging genoemd worden. Tot nader bewijs
van dit laatste geeft de heer R. de volgende
illustratie: Van een gezin, uit man, vrouwen
één zoontje bestaande, kreeg de eerste voor een
paar jaar een hevige longontsteking. De ver
diensten stonden hiermee stil en het gezin was
aan de bitterste armoede ten prooi. De ge
neesheer schreef versterkende middelen voor,
wat zonder de atmvoogdij onmogcljjk was. De
vader der vrouw, een arme, oude arbeider, ging
aan de armvoogden den nood van het gezin
bekend maken en ondersteuning vragen. En
de oude vader ontving 50 centen, met de ver
zekering, dat dit het uiterste was waartoe men
gaan kon, en dat men voorloopig van verdere
aanvraag wenschte verschoond te blijven,
man is eenige dagen daarna overleden en
ongelukkige weduwe, die aan een ongeneeslijke
kwaal leed en dien ten gevolge niet kon gaan
werken, kreeg daarna fl.per week onder
stand.
Een andere geschiedenis uit hetzelfde dorp,
ruim 1jaar geleden
De zoon eener zestigjarige weduwe kreeg in
erge mate longontsteking. Zij woonde met zoon
en dochter in een klein, armzalig kamertje, dat
den naam van menschelijke woning niet kan
dragen. Doordien de zoon in den laatstverloo-
pen winter met vlasbraken slechts 40 ct. per
dag kon verdienen, waarvan het gezin niet leven
kon, vroeg de weduwe ondersteuning, en haar
werd nu wekelijks een roggebrood en een kop
I0Ö 1
SAEEkllll COIIRAN
ms- ei lomwiHiii) won de
«TO
EK
