«BIT II iff UMKMSSK1HIT SfflL
No. 96
HET SOCIAAL CONGRES.
k
t
1891
£5 1) i:C KM BK JR.
Z A. T E 14 O .V
I
>1
OEEKER OiRH
-■ns- h tiniiin.ui[mil) im us
ia d/waarde dezer argumenten i ^nwoordigera, kwam on» de fabel
valt af te dingen
1-
i
conclusies,
een Koning
‘n
ne
sent
e
Ar
'en
en
ik,
th-
len
“rd J
L j
>0 *1
de'
en'
lts I
eg I
k.
ri-
in I
u I
j<
s>
us I
fd I
Se I
le
er I
a,
d-
fi- I
!h I
te betwijfelen, wijl hij herhaalde malen sprak
van de welvaart der armere klassen. Bij het
t
er
rd 1
ADVERTENT1ÈN van 1 tot 4 regels, gewone letter, 4U Cents
voor eiken regel meer 7*/2 Cents. Bij abonnement is de prijs
belangrijk lager. Voorwaarden daaromtrent te vernemen bij
den uitgever.
n-
“111
1> 1
u.
De besprekingen, die hierop volgden, hadden
een vrij geregeld
voor
aan de noodige stof ont-
miJ i
iter
tien I
jhts I
om I
(ge
inig
hij I
nde I
dat
lito I
Hij
uit,
een I
lijn I
ik I
ijk,
die I
eed I
So- I
art, I
len I
s!jn I
'ij'» I
dl- I
pil- I
>OS, I
ge- I
>ch E
nu. I
'in- E
ido I
311- I
de, I
De Standaard verklaart van het verder „ge
praat' in de Maasbode over de verkiezing te
Gouda geen notitie meer te willen nemen.
Wanneer een man als prof. Fabius ten aau-
ged ichte.
Dxarin wordt aau de visehjes te verstaan ge
geven dat zij binnen kort alle met het net zul
len gevangen worden door den eigenaar van den
I
dat Saul een groot grondeigenaar was. heeren’ vourc korten bald* ’olksverte-
Zonder ons in de waarde dezer argumenten ^nwoordiger», kwam on» de fabel van „de vi».
te verdiepen meenen wij toch de vraag te moeten j 9chen en de waterraaf* van La Fontaine in de
stelten: of Gods woord en de inrichting van oud- j 1
Israël voor onze maatschappij wel pxwseude
■mopwhriften geven, op wier duidelijkheid niets
valt af te dingen P i e
Vertier zien we de tegenspraak in de waar- L f de arme diere,i‘daai
deering van het socialisme en zijne wegberei- j
ders. Terwijl de Voorzitter hulde brengt aan de
groote sociaiisten-denkers, maakt v. G. G. de
opmerking, dat de socialisten waarheden ver
kondigen al» koeien ja, maar op bijzonder
ezelachtige manier.
Al verder herinneren we aan de conclusies
van A. van Dedem, die den nood der landbou
wers moeten opheffen door verminderden druk
der belastingen, door het heffen van invoerrech
ten (nota benehet instellen van kamers van
landbouw.
Al» oorzaken van den kommer op landbouw
gebied gaf v. D. ophoogere levens-eischen der
landbouwers, te hooge hypotheken, te hooge pach
ten, te hooge loonen van het dienstvolk, te hoo
ge gemeentelijke belastingen.Vrage: hadden
de conclusies niet meer verband kunnen hou
den met de oorzaken van de kwaal
Vooral de conclusie dat de Staat zich met de
afwatering der groote en kleine rivieren moet
belasten, alsook dat de tollen op wegen en
kanalen dienen afgeschaft te worden, en bo
vendien de quaestie van beschermende rechten,
waren voorbeelden van aristocratrische logica.
Wie te royaal leeft en zijn onderhoorigen te
royaal betaalt, moet door den Staat gesteund
worden door invoerrechten enz., volgen» dezen
rapporteur. Hoe onlogisch ons de drankwet
ook voorkomt, toch vinden we deze in zoover
vrij wat gezonder, waar zij het drankmisbruik
beweert tegen te willen gaan, door de drank-
i prijs te verhoogen en tevens den schat
kist ook wil bedenken. Of zou de heer van
Dedem bij de invoerrechten ook zijn schatkist
in het oog willen houden
Nog moeten we melding maken van het rap
port van den heer Heemskerk, die de kracht
van zijn betoog ontleende aan Romeinen XIII.
Volgens hem is belasting naar draagkracht een
Wanneer we
gegeven van de aristocratische ledendaardoor
behaalde zij het voordeel, dat slechts kleine
geneesmiddelen werden aangeroerd en de har
monie dus volkomen bleef. Ook de Bronsveld-
partij zagen we hier als dritte im Bunde, hoe
wel zwak, vertegenwoordigd. En als men de
dankbare tonen in Rater’s pers, of de toena
dering der Synodale orthodoxen verneemt als
de nagalmen van dit congres, dan kunnen we
den aanvoerder gelukwenschen met zijn bloe-
mentuiltje, waarin, naast de bergroos en het
edelweisz, ook een plaatsje gegeven werd aan
het nederig madeliefje uit het dal.
Ziedaar ’t groot succes van dit congres, waarop
enkele leden van onze volksvertegenwoordiging
de regeering meenden te moeten wijzen.
Toch moeten we hulde brengen aan de be
spreking en de conclusie in menige zaak. Zoo
herinnert ds. Bavinck er aan, dat volgens de
H. Schrift armoede voorkomen, opeenhooping van
kapitaal en grondbezit dient tegengegaan te wor
den, alsook dat aan ieder mensch een hem waardig^
onbezorgd bestaan dient verzekerd te worden.
Wij nemen nota van deze
hoezeer we met ds. Bavinok verschillen,
als hij zegtdat roggebrood voor
geen goed voedsel is, of ook dat een werkman’»
bestaan niet zou te rijmen zijn met een bief
stuk en een half fleschje wijn.
Vreemd vonden we in dit rapport de bestrij-
nog vreemder
vonden we het dat van Gheel Gildemeester de
bijbel er bij ging gebruiken om aan te toonen,
dat Landnationalisatie niet te rijmen valt met
in verband
Hoezeer on» hef samengaan van aristocraten
en democraten bij onze anti-revolutionaireu be-
overtroffen door de bewondering, die hi
,tl.__j
bjj ons wekteen eenheid; die zich openbaart dus het zwaartepunt der sociale quaestie
uiet enkel in de staatkundige- maar
maatschappelijke vraagstukken.
Voor een gereformeerde levensbeschouwing volk gegeven, opdat alle stam in Israël er op
worden slechts die vragen tot wenschen gefor- wonen en er van leven zouen - -
te
lin
ing,
]>o- I
ar- I
icht I
den I
'dat
sen I
s I
Pof I
jeu
‘ge- L
Son I
iets
zelf
eere
is gebleven, van
Zelfs waar hij een
om aan de armoede
een eind te makeup waar hij
naar
beelden der profeten aangehaald om een 1
aliasing te motiveeren over een der middelen, 1 Raleb aan zijn volk bewezen, en
ding van Landnationalisatie
We zien den Voorzitter verder in zijn alom
tegenwoordigheid zoodra in een der drie sec
ties cardinale punten besproken werden, was
dr. Kuyper aan de deur of in de vensterbank de II. Schriftvreemd klinkt dit,
te vinden om mee te helpen aan het trekken met de rede van den Voorzitter, waarin gezegd
van conclusies, die gevaar liepen in niet al te wordt dat in ’s Heeren regeling voor het land-
democratischen geest te zullen uitvallen. De bezit wel degelijk een regeling is getroffen, nooden aan ie or e zgn, ,.oet en_en
alpha en omega van dit congres was dr. Kuyper. „De vruchtbare akker is door God aan heel het i t- - -
- - - i T markt om benoodigdheden voor het middagmaal
om aan naar een anderen vijver te verhuizen
door de natuur zelf gegraven; daarin zal de
vissehen-republiek voor de verraderlijke meu_
gehenhand verlig zijn.
De dieren laten zich geleiden naar de plaats
die enkel aan God en aan de raaf bekend is
en d« afloop laat zich raden. In don
kleineren, meer helderen vijver kan de raaf
beter haar buit bemachtigen. La Fontaine voegt
er aan toe:
„II leur apprit leursdépens, que l’on
doit jamais avoir confiaace en ceux, qui
mangeur» de geus.“
We zien hier weer, dat alle hout geen tim
merhout i», zelfs niet op een soeüral congres.
Bij alle gebreken, die dit cungre» aankleven,
wat met het oog op de jeugd van despruit en
het totaal gemis aan ervaring op dit gebied niet
al tescherp moet worden aangednid,mogen we
toch onze hulde niet onthouden aan wat er goeds
uit voortvloeide. Veel valt er uit te leereu
voor den leider zelf, wanneer hij eerlang tot
een da capo mocht besluiten; maur óok veel
leering is er uit te trekken voor de liberale
partij. Eu zonder al te veel den nadruk te leg
gen op het doel, de verbroedering moeten
we, naast onze hulde aan den democratischen
leider, hier den wensch plaatsen, dat velen
winste maken met hetgeen van democratische
zijde op dit congres werd verhandeld.
Ten slotte nog deze vraag: Zoudr. Kuyper nade
ervaring van dit congres nog gelooven aan een
deugdzame verbroedering? Wil hij op staat
kundig en maatschappelijk, evenals op kerkelijk
terrein het beginsel zuiver houden, dan komt
het ons voor, dat hij scheiding’ zal gaan maken
tusschen schapen en bokken. Mannen toch,
die tegen persoonlijken dienstplicht, tegen alge
meen kiesrecht zijn; die de zonde van Adams
geslacht als de oorzaak en de verontschuldiging
---van kommer? armoede en ellende willen aauge-
onmogehjkheid; progressieve inkomstenbelasting merkt een parodie pe|) 90ciaal con_
gres van democraten en behoaren daar onzes
inziens dan ook niet thuis. Terwille der volks
belangen alleen reeds zou het overweging
verdienen, dat de anti-revolutionaire leiders
een voorstel tot emigratie van aristocraten voor-
steldenstellig zou dit bij Patrimonium in beter
j aarde vallen dan het emigratievoorstel van den
I heer van Dedem, dat ter eere van het con
gres zij het vermeld werd ingetrokken ua
een vraag van een werkman: of Nederland dau
te arm is om zijn volk voldoende te voeden.
UIT DE PERS.
elke andere
inuleerd, wier goed recht door Gods woord ge- agrarische regeling, die met deze stellige ordi-
steund wordt. Herhaaldelijk werd de inrich- nantie niet rekent, verderft land en luyden.*
ting van den ouden Joodschen staat aan de Hiertegen stelt v. G. G. de beginselen van het van wat het congres e oe etenieei va t it
vergaderden voorgehouden en werden de denk- mozaïsch recht, dat aan Kaleb een deel vooruit
be- beloofde, om de uitnemende verdiensten door
1 dat vergunde lezen dér rapporten van d» twee laatstgenoemde
Deze CO UR A NT verschijnt WOENSDAGS en ZATERDAGS.
Abonnementsprijs voor 3 maanden 1.franco per post f 1.25.
Alle brieven en stukken, uitgave of redactie betreffende, franco
in te zenden.
H. hervorming van het patenteindelijk wenscht
hij afschaffing van den suikeraccijns omden
Amsterdamschen handel te bevorderen.
Zoo iets op een sociaal congres, met een
ellenlange aanhaling uit den brief aan de
Romeinen te debiteeren, terwijl de sociale
i aan een I
zeker soort huishoudsters, die, op weg naar de
geen belasting naar draagkracht. Verder wenscht i
inziens dan ook niet thuis.
een
De vruchtbare akker is door God aan heel het
i te halen, haar tijd verpraat en te laat
op de markt komt; wat manlief er van zeggen
zal Blijkbaar was H. niet goed op de hoogte
welke onze nieuwe tijd aangeeft ter oplossing
der sociale quaestie.
We moeten dan ook dr. Kuyper ter
nageren, dat hij in zijn rol
vreemden moet, toch wordt deze verwondering het begin tot het einde.
mn organisa- beroep deed op de rijken
tie, hun eenheid op den bodem van God» woord, °P deze Wereld
ook in de het tijdëlijke overbracht, wist hij het Vaderlijk
I ontfermen er bij te halen met woorden va»
Het jongste sociaal congres is een nieuw be- den grooten Hervormer van Nazareth, en sprak
wijs van de pastorale kunde, waarmee de lei- hij in een: „God vergeve het hun* zijn scherpe
der der partij schapen en bokken weet bijeen afkeuring uit over hen, die de armoede verde-
te houden. Wanneer we de historische lijn van digen willen met de bijbelwoorden: De. armen
dit congres volgen tot het najaar van 1890, I hebt gij altijd bij
g. toen Patrimonium zoo luide zijn afkeuring uit- j Lv,
sprak over den socialen arbeid der „heeren“, na deze bezielende uitspraak
dan is dit congres voor ons een nieuwe proeve J verloop. De regelingscommissie had er
van organiseerend talent van den hoofdman. gezorgd dat het niet J'-J:~
Wel zag men ua het gebrom van Kater en C°. brak en had de zaak zorgvuldig in handen
enkele Kamerleden met een rondreis-biljet in
deu zak de afdeelingen van Patrimonium afrei
zen, een meer innige verstandhouding moest
echter door samenspreking geboren worden.
Wie twijfelt er aan, of dit niet een der doel-
einden van het congres was
Eigenaardig is het hierbij het standpunt van
den Voorzitter op te merken. We zien hem in
eene weldoordachte, schoone rede den nadruk
leggen op de misstanden in onze maatschappij;
onverholen zijn sympathie betuigen met de
„kleine luyden* als volbloed democraat hulde
brengen aan de groote socialistische denkers,
en zijn afkeuring uitspreken over het plutocra
tendom en zijn conservatisme.
In breede trekken gaf hij de middelen aan,
door de democraten aangegeven om de arbei-
ders-quaestie tot oplossing te brengén. Dat het
congres zich niet ridderlijk voor een dezer mid
delen uitsprak, is misschien de grootste fout, die
bij de uitkomst valt op te merken. Bij elk
middel door dr. Kuyper aangegeven, verzuimde
hij niet onmiddellijk Jen toetssteen van Gods
woord ter hand te nemendaarin lag de kracht
zijner welsprekende woorden voor zijne hoor
ders, die later in hunne besprekingen van dat
zelfde middel gebruik maakten, hoewel en
dit voegen we bier terloops tusschen minder
met het doel om het echte, dan wel om het
valsche in de te berde gebrachte denkbeelden
aan te wijzen.
t
5
r»
