■IIS- II 1NBHHIHUI 10011)8
4
ft
I
1
No. 102
1891.
Z E S E N-V E fc R T I Q S T E J A A R Q A N <4.
HET STERVEND JAAR.
y I
13 I
W O K AS D A G
i: C E 3I13 E K.
III.
IV.
t
11
j
in-j
ion
j
,t
j
e
t- I
<i
■i
lts
jle
ile
ter
f
«ral ffl na w®® sin.
ite
30
durfden en edelers is in het leven, dan te trachten fortuin
BINNENLAND.
Alle brieven
in te zenden.
ellende
wor-
bo-
X.
XI.
I.
II.
V.
VI.
l
t
r
n
I-
I-
u
it
le
,e
u
kt
o
;r
len j
'u-_
tin 1
‘op
is-a
id?_
li
te
,ar
VIII.
IX.
er
in
ts
in
e-
ig
«j
de
at
te
ly 1
i
i
i
d
•-
k
is
!t
t.
Wij houden ons hart vast, als we die kudde
ons voor
mogelijk ge-
een deel
van eigen lijf als bewaarplaats van vocht be
schikbaar te stellen; als we die stomme dieren
zien, hoe ze, na lang afgebeuld, gedreven en
uitgezogen te xijn, eindelijk balsturig gaan
worden.
Wij gevoelen het wel, dat er iets hooger» en
ADVERTENFJËN van 1 tot 4 regels, gewone letter, 40 Cents
voor eiken regel meer 7\, Cents. Bij abonnement is de prijs
belangrijk lager. Voorwaarden daaromtrent te vernemen bij
den uitgever.
dt,
ion
icd
lo
rt,
en
ïja
sti-
>a-
08,
fe-
>ch
tn.
m-
ide
in
de,
f
n
u
r
T)
Deze CO GRANT verschijnt WOENSDAGS en ZATERDAGS.
Abonnementsprijs voor 3 maanden ƒ1.franco per post f 1.25.
en stukken, uitgave of redactie betreffende, franco
Op de Kerstdagen is te Amsterdam het soci-
aal-democratisch congres gehouden. De heer
A. Rot presideerde. Er waren 35 afdeelingen
vertegenwoordigd.
Uit het jaarverslag van den secretaris van
den oentralen raad, waarvan de zetel, zooals
men weet, van Den Haag naar Amsterdam is
overgebracht, bleek o. a., dat men op vele plaat
sen van overheidswege nog wel tegenkanting
ontmoet, om te vergaderen, doch dat niettemin
het ledental toeneemt, zoo ook dat der afdee-
lingeu, al werden er ook twee, nl. Steenwijk
en Jubbinga, door armoede der leden opgelost.
Bij vermelding van de fata in ’t afgeloopen
jaar stond hij uitvoerig stil bij de verwikkelin
gen, die ontstonden tusschen de Friesche volks
partij en den bond. Een poging tot toenadering
stuitte af op het gebeurde bij de Kamerverkie
zing te Schoterland, de meeting te Dordrecht,
de geruchten van de oprichting eener nieuwe
S.-D. partij en den afloop van het internationaal
congres te Brussel. Tengevolge van een -en
ander besloot de C. R. een vergadering bijeen
Bij K. B. van 28 December 1891 no. 53 is
benoemd tot notaris de IJlst de heer K. Poel-
het I stra, candidaat-notaris te Leeuwarden.
De Staatsbegrooting voor 1892 beloopt, ge
lijk zij thans door de Tweede Kamer is vast-
V0((|.
ü- I
e-
te
a-
o-
u-
ht
en
lat
eu
»of I
(>U
re
en
elf
Door het Hoofdbestuur van „Volksonderwijs”
is aan H.M. de Koningin-Regentes het verzoek
ingediend, dat het H. M. moge behagen te be
palen, dat alle onderwijzers en onderwijzeressen,
die hun acte verkregen vóór invoering der school
wet van 1889, bevoegdheid zullen hebben tot
het geven van onderwijs in de vrije- en orde-
oefeningen in hun klasse, zonder het thans vi-
geerend examen daarvoor af te leggen.
Wegens den invallenden Nieuic-
'üSaA—jaarsdag zal het volgend no. de
zer Courant een dag vroeger, dus in plaats
van Vrijdag-, DONDERDAG-avond verschij
nen.
maar de moed, de geestkracht ontbreekt ons om
ons tegen de afgoden onzer eeuw aan te gorden, j
En we zien het werkeloos aan, dat door toe- I
passing van een verouderden regel de eene mensch
den ander vefrtrapt, om zijn bestaan te vinden
in een wereld /aar, zooals onze Hooge regec-
ring terecht opmerkt, overvloed is voor allen,
maar waar die overvloed onder enkelen wordt ver
deeld na aftrek van een karig loon voor de I
groote massa voor zoover deze nog in aanmer-
king komt voor arbeid. Ja, wij gevoelen
klein, f ,u deze stervenssponde, bij al het
meloos lijden, de diepe gezonkenheid van
volk, met het besef van zelfschuldigheid.
En met weemoed vervuld, verbeiden we reik
halzend de mare van den grooten toren, dat
1891 is heengegaan, en ons niet meer verwij
ten zal, dat we zoo ongevoelig geweest zijn, en
zoo onrechtvaardig, door alles bij het oude
te laten, en zoo onbetrouwbaar, door niets te
vervullen, van wat we zoo al beloofd hebben. En
met een steeds drukkender gevoel van onze
kleinheid, onbeduidendheid en nietigheid, glijden
we onder de dekens, om, al slapende, de ken
nismaking met de nieuw aangekomene aan te
vangen.
Hoe klein kan een mensch toch soms zijn in
oogenblikken, die ons zoo treffend heen wijzen
op den ernst van het leven.
813,200.—
663,355.—
759,800.—
5,243,274.—
11,782,054.84
„14,199.240.20
„35.035,606.29
„18,959,516.08’
„21,679,500.—
Het einde is er bijna; het einde van een geheel
jaar, en aan de stervensponde zijn we allen
I bijeen om nog een laatsten handdruk te wisse
len met hem, die ons voor goed gaat verlaten.
En bij het vernemen van de doodsrocheling
I wordt ons hart als dichtgeknepen; een besef
I van vergankelijkheid rukt ons los van onze
omgeving; een aandoening van rouw over den
heengereisde beklemt ons; een opwelling van
I berouw bekruipt ons bij de gedachte aan onze
I tekortkoming in humaniteit en liefde jegens
I den gestorvene; het bewustzijn van onze klein-
I heid vat post in onze harten, als we bemerken
-» 1
Ions van den eersten en tweeden rang.
We hebben, met behulp van katholieken, de
tories van de regeerings-zetels verdreven en er
een stel Whigmannen weer op geplaatst zou
we hier ook te veel gezegd zijn Maar tot
dusver is het daarbij gebleven; en dan gevoe-
leu we ons weer zoo klein bij de gedachte aan
I den hoogst zorgvollen tijd, die het oogenblik
I van niets doen als dubbel verloren doet be
schouwen.
We hebben onze begrooting voor het aan
staande jaar bijna in orde; we gaan met eenige
millioenen onze staatsschuld vermeerderen, tot
groot genoegen onzer rentetrekkenden en om
koopjes af te betalen en tekorten te dekken.
En nu komt de hervorming niet vroeger
en niet later. Eerst gaan we de toestand van
I de staatskas verbeteren en we hervormen ons
I belastingstelsel, want, waar gebrek en
ia den staat heerscht, moet eerst gezorgd
den, dat de groote kas gevuld worde; en
vendien is het zoo nuttig de menschen nog eens
te wijzen op hun plichten jegens den staat in
een tijd dat de niet-bezittenden en ellendigen
zoo luid roepen om rechten. Eerst plichten
dan rechten; zoo hadden wij het ons ook
altijd voorgesteld; en dan bij het gerammel
der poppen en rijkspoppen och dan gevoe
len we ons zoo klein, en allen met ons, die
zoo jammerlijk lijden en verongelijkt worden
en die met ons van meening zijn, dat onze
maatschappelijke ellende, niet gelijk in Rusland,
een belastingvraagstuk is. En dan gevoelen
we ons zoo klein, als we het moeten aanzien,
dat de Kerk, die zoo gaarne voor Heer en
Meester speelt, voor wier dwang wij allen iet
wat beducht zijn, ons ten slotte de loef nog
wil afsteken, nu wij het eene jaar reeds onge
merkt lieten voorbijgaan en we den hervormer
bij uitstek zien stilzitten, als door schrik be
vangen over het gehuppel en gewerk van zijn
collega van de rijksschatkist, zoodat we stellig
ook in het aanstaande jaar niet met groote
hervormingen verrast zullen worden.
En dan gevoelen we ons zoo klein, als we
denken aan het uitgeputte geduld der lijdende
massa, en het gevaar dat onze geliefde maat
schappelijke instellingen bedreigt, waarin aan zoo-
velen de keus in vrijheid wordt gelaten tus-
m of sterven. Ja, klein ge-
we ons, bij den aanblik van dat steeds
grooter wordend heirleger van zwoegers, dat
met den dag het knellend juk zwaarder be
gint te worden, en meer en meer met zijn ke-
tenen gaat rammelen.
onze brooders
kameelen zien, die onze lasten dragen,
woestijnwinden beschermen, voor i
brek aan lafenis ons behoedt, door
hebben ons de overwinning j
BEKENDMAKING.
Inschrijving voor de Nationale Militie.
BURGEMEESTER en WETHOUDERS der gemeente Sneek,
Gelet op art 19 der Wet op de Nationale Militie van 19 Au
gustus 1861 (Staatsblad uo. 72) en op de Wet van 1 Mei 1863
Staatsblad no. 41).
Brengen door deze ter kennis der ingezetenen, dat bij hoofd
stak UI dier wet, handelende over de inschrijving voor de
mili tie, onder anderen voorkomt het navolgende
Art. 15. Jaarlijks worden voor de Militie ingeschreven alle
mannelijke ingezetenen, die op den laten Januari van het jaar
hun 19de jaar waren ingetreden.
Voor ingezeten wordt gehouden:
1. hy, wiens vader, of, is deze overleden, wiens moeder, of
zijn beide overleden, wiens voogd ingezeten is volgens de wet
van den 28sten Juli 1850 (Staatsblad no. 44)
2 hij. die, geen ouders of voogd hebbende, gedurende de
laatste, aan het in de eerste zinsnede van dit artikel vermelde
tijd dip voorafgaande, achttien maanden in Nederland verbluf
hield
3. hy, van wiens ouders de langstlevende ingezeten was, al
is zijn voogd geen ingezeten, mits hy binnen het rijk verblijf
houdt.
Voor ingezeten wordt niet gehouden de vreemdeling, behoo-
rende tot eenen Staat, waar de Nederlander niet aan den ver
plichten krijgsdienst is onderworpen of waar ten aauzien der
dienstplichtigheid het beginsel van wederkeerigheid is aange
nomen.
Art. 16 De inschrijving geschiedt:
1. van een ongehuwde in de gemeente, waar de vader, ot
is deze overleden, de moeder, of, zijn beiden overleden, de
voogd woont;
2. van een gehuwde en van een weduwnaar in de gemeente
waar hy woont;
3. van hem, die geen vader, moeder of voogd heeft of door
dezen is achtergelaten, of wiens voogd buiten ’s lands geves
tigd is, in de gemeente waar hij woont;
4. van den buiten’s lands wonenden zoon van een Neder
lander, die ter zake van 's lands dienst in een vreemd land
woont, in de gemeente waar zijn vader of voogd het laatst in
Nederland gewoond heeft.
Art. 17. Voor de militie wordt niet ingeschreven
1. de in een vreemd Rijk achtergebleven zoon van een in
gezeten, die geen Nederlander is;
2. de in een vreemd Rijk verblijf houdende ouderlooze zoon
van een vreemdeling, al is zijn voogd ingezeten
3. de zoon van den Nederlander, die, ter zake van ’s Lands
dienst in ’sRyks Overzeesche bezittingen of Koloniën woont.
Art. 18. Elk, die volgens art. 15 behoort te worden inge
schreven is verplicht, zich daartoe bij Burgemeester en Wet
houders aan te geven tusschen den Isten en 31sten Januari.
By ongesteldheid, afwezigheid of ontstentenis is z|jn vader,
of is deze overleden, zijne moeder, of z|jn beiden overleden,
z|jn voogd tot het doen van die aangifte verplicht.
Art. 20. Hij, die eerst na het intreden van z|jn 19de jaar,
doch vóór
geven bij Burgemeester en Wethouders der Gemeente, waar de
Inschrijving, volgens art. 16 moet geschieden.
Daarbij gelden de bepalingen der 2de en 3de zinsnede van
Zijne inschrijving geschiedt In het register van het jaar, waar-
i—ii..
aMÜeldlng’ vau bóveastaande bepallug.u makau Bursa- j zichte der Friesche Volkspartij, den bond
I sclien liongerlij'de:
laten heengaanwe hebben ze voor hun drie- voelen
jarige diensten, den lande bewezen, onzen dank
gebracht; we hebben ze gepensioneerd en
goed ookmaar we hebben het onrecht la
ten voortbestaan, zoodat we thans in onze om
geving, aan dit sterfbed, van
slechts weeklachten opvangen, die getuigen van
honger, van kou, van ellende, van jammer.
We hebben het conservatisme uit het veld ge
slagen, maar we
niet ten nutte gemaakt en zoo gaven we den
conservatieven vijand de gelegenheid om van
ons Koninklijk Hof een vesting te maken, waar
op de oorlogsraad te vergeefs zijne aanvallen
gericht heeft, en waarop ook onze liberalen hun
ons
na-
hei
en
en
ik,
til
len
•rd
Bi
>o
de‘
ien
lts
<’g
■k.
ui-
in
1/
‘■il
US
>f<l
i,i,
id-
»s-
ph
en I
.er I
ird J
het volbrengen van zijn 20ste ingezeten wordt, is menen die 13 Sent il te Utrecht is irehou-
verplicht, zich, zoodra dit plaats heelt, ter inschrijving aun te roepen, uie 10 oept. ji. te uuecni is „eilOU
geven b’j Burffameeater en Wethouders der Gemeente, wanr de den en Waarbij OOk. tögCllWOOrdig WHS V RH
‘'‘D^X^geiJe^de^^epkingm van Zinderen Bakker, bestuurslid der Friesche volks-
art. is. I partij. Daar werden behandeld: 1°. welke de
Zijne inschrijving geschiedt in het register van het jaar, waar- r. i o i r
toe hij volgens zijn leeftijd behoort, houding zou zijn van den o.-D. bond ten op-
Naar aanleiding van bovenstaande bepalingen maken Burge- der Friesche Volkspartij, deil bond VOOT
gesteld, een cijfer van f 130,813,390.62 y,.,
de verschillende hoofdstukken als volgt verileeld
Huis der Koningin
Hooge colleges
Buitenlandsche zaken
Justitie
Binnenlandse he zaken
Marine
Vila. Nationale schuld.
VIIA Financiën
Oorlog
Waterstaat, handel en
nijverheid. „20,425,593.21
Koloniën1,202,221.
Onvoorziene uitgaven. 50,000.
De raming der middelen voor 1892 bedraagt
f I 27,660,150.00, welke raming door de begroo
ting van uitgaven dus wordt overtroffen met
f3,213,240.625.
pijlen zouden richten als ze maar (’•--r-1—
niet zoo klein zich gevoelden tegenover de ga- te maken of zalig te worden naar het geloof, ^"d^
i i ri i i - li ingetreden, en die alzoo geboren zijn in 1874, en wel voor
Wijk 1, 2, 3 en 4
n 5, 6, 7 en 8 10
B 9, 10. 11 en 12 r ,11
13. 14, h> en 16 's middags 12
17, 18, 19 en 20 ’s namiddags 1
Terwijl overigens de inschrijving ter Secretarie dezer gemeen
te kan geschieden van 'amorgens 9 tot ’s namiddags 1 uur.
Sneek den 19 December 1891.
Burgemeester en Wethouders voornoemd,
ALMA, Burgemeester.
BENNEWITZ, Secretaris.
I <dat de natuur ons waarschuwt voor overschat-
I ting van eigen krachten en ons in eigen oogen
tot spotters maakt, wanneer we ons verbeelden
mochten de heeren der schepping te zijn.
Klein, ja, dat zijn we, zoo gevoelen we ons,
F als we om den huiselijken haard bijéénverga
derd, de klokketonen afwachten, die ons ver
konden, dat het jaar henenspoedt. Wij rusten
uit bij dezen mijlpaal op onze levensbaan in
het volle besef onzer kleinheid.
Zoo pas nog had het „Vrede op aarde!* ons
opgewekt, om mee te werken, krachtig en met
moed, aan de verwijdering van den maatschap-
pelijken onvrede; zoo juist nog hadden we de
stem vernomen van den grooten hervormer, die
ons in allen ernst op de schandelijke onge
rechtigheid in deze wereld had gewezen, waar
bij het gezang der menigte van aanlachen vre
de en welbehagen in menschen een schreeu
wend contrast vormde; juist kwam de herin
nering aan de lang verbeide hervormingen, en
de plechtige belofte van hare vervulling in den
jongstverloopen zomer; en we zijn getuige van
het afscheid van een jaar, dat we vol verwach
ting intraden, dat ons gaandeweg meer ver
trouwen inboezemde en ons ten slotte bij zijn
verscheiden nog met leege handen vond, be
schaamd, dat we nog steeds niet anders pres
toeren kunnen dan beloften en woorden. Is
het dan te verwonderen, dat we ons klein ge
voelen
We hebben, ja, onze patriarchale bestuurders
meesteren Wethouders verder bekend, dat op WOENSDAG den
6en JANUARI 1892, V?n Gemeentehuize alhier eene bijzondere ztt-
iu-
Januari 18j2Jnni 19<1e jaar zijn
’8 voormiddaga 9 uur.
n
's middfijs