fiEURTE H H «RMMSSniNT WK.
KIHS- El MM»» IW lit
ira.
Miilïiim voor és Nationals Mills-
No. 3
SOCIALISME en DARWINISME.
1892.
R K R.TIQWTE J A A R O A N
Z R V E N-E N-
.-v 'i.1 r: is o a. <j-
VERKIEZINGEN.
Kennisgeving en Uitnoodiging.
1892 1
j
I
i,
1
1
1.
"P I
hem I
t te I
chil- I
Ivin i I
i hlll
ok aj
t, alt, I
P- I
,d.
eg J
hij]
ten
aar
jne
rk-
I
OEEKER COURANT
Het eerste
111
Hts,
rijs
bij
van
bij
vra-
jor-
Ling
t
3
1
B
l
Ut
f'
L
m
4n
li
jd
in
or
2e
n-
ft,
ier
t
lor
ter
\t:
fo
lie
er-
id:
us-
de
.id
ea
an
de
■za-
tels
len,
ten
ler-
inn
ge-
2.
3.
4.
5.
6.
7.
van
noet
de
lara
)en
(ia
de
re
en
In
i
ie
it
r-
,n
e-
ig
De VOORZITTER van den Raad der ge
meente Sneek,
Gelet op artikel 7 der Kieswet van 4 Juli
versnellen en hierin ligt volgens sehr. een troost
grond voor den hartverscheurenden strijd om
_,het bestaan. Daarentegen mag het ons niet blind
maken voor de nuttelooze en zelfs ondoelmatige
wreedheden in dezen strijd. Nutteloos door in-
In de Wetenschappelijke binden (afl. Dec.) i
komt onder bovenstaand opschrift een
voor, ovcrgenomen uit het Duitsehe tijdschrift
Nord uud Süd.
s-e."''^|
0<’ll
val
Wat*—
etse *1
(telde
5 'll'
stem I
ld' J
den O
i®d
vitiB
laarH
worden afgeschaft. De schr. beseft het moei-
aan de uitvoering dezer theorie verbon
den en stelt haar dan ook in de eerste jaren,
zelfs, niet in uitzicht. Toch kan men
Schr.
van het individu, maar van het ras.
I Het voorrecht van het kapitaal in onzen tijd
dier voege ingrijpen in dezen strijd, dat onge- doet verdienstelijke mannen het onderspit delven
tegenover menschen, die uit zich zelf niet de
minste aanspraak op overwinning zouden heb
ben. Alleen de levenswijze dezer onwaardigen
voorkomt de geheele vernietiging der maat-
een of andere oorzaak noodzakelijk en
BURGEMEESTER en WETHOUDERS van
Sneek herinneren, naar aanleiding van artikel
18 der Wet van 4 December 1872 (Staatsblad
no. 134), de ingezetenen
dat steeds aan degenen, die zich daarvoor
aanmelden ter Secretarie der gemeente, gele
genheid wordt gegeven tot kostelooze inenting
en herenting.
Sneek den 8 Januari 1892.
Burgemeester en Wethouders voornoemd,
ALMA.
De Secretaris, BENNEWITZ.
daarentegen, dat in den strijd om het bestaan
in onze maatschappij de zwakkeren wegsterven, de gelijkheid slechts in den zin
de sterkeren daarentegen zich zullen voortplau- I der wapenen in den strijdde broederschap
ten, een waarheid, waaruit dan deze gevolg
trekking valt af te leidendat de maatschappij
door den „struggle for life* voortdurend ver
staat het initiatief worde genomende reactie
zou wederkeerig te groot zijn.
Maar zoo besluit schr. „men moet een
open oog hebben voor het doel, dat men be
reiken wil, en op dit doel waar m. i. de menseh-
heid naar streven moet, heb ik Je aande-ht
willen vestigen. Ongetwijfeld zal zij het slechts
langzamerhand nader en nader komennu eens
zal deze, dan weer gene staat een successie
belasting in de rechte lijn invoeren; daarna zal
men groote erfenissen zwaarder belasten dan
kleine, en eindelijk zal men, als de omstandig
heden het toelaten, die belasting geregeld ver-
hoogen.
Welke staat hiermee begint, is van minder
gewicht; het ontwikkelingsproces zal zoo zeker
en geregeld voortgaan als eenig ander natuur
proces, ongehinderd door den tegenstand der
kapitalisten en de utopieën der socialisten; en
onze nakomelingen, die de zegenrijke vruchten
er van zullen plukken, zullen het tegenwoordig
menschelijk geslacht stoffelijk zoowel als gees
telijk verre overtreffen.
Deze CO IE AN T verschijnt WOENSDAGS en ZATERDAGS.
Abonnementsprijs voor 3 maanden f i.— franco per post f 1.25.
Alle brieven en stukken, uitgave of redactie betreffende, franco
in te zenden.
BURGEMEESTER en WETHOUDERS der
gemeente Sneek herinneren alle Ingezetenen,
die in 1873 zijn geboren en zich tot dusver
niet voor de Nationale Militie, lichting 1893,
hebben doen inschrijven, aan hunne verplich
ting, om zich daartoe alsnog aan te geven vóór
of uiterlijk op 31 Januari e. k. ter Secretarie
dezer gemeente.
Sneek, 8 Januari 1892.
Burgemeester en Wethouders voornoemd,
ALMA, Burgemeester,
BENNEWITZ, Secretaris.
Darwinisme ons, dat de Staat met beperkte
voortplanting reddeloos en snel zijn ondergang
tegemoet zou gaan.
Een deel toch der nakomelingschap is minder
goed georganiseerd dan de ouders en zal bij de
beperkte voortplanting niet wegsterven, gelijk nu
het geval is, maar bij de verdere voortplanting
alle gebreken, met nieuwe vermeerderd,
de nakomelingschap nalaten.
~Avelke sedert eeuwen in
heeft plaats gehad, haar oorsprong te danken
heeft aan de staathuishoudkunde en nu weer
de natuurwetenschap van het hoogere standpunt,
dat zij bereikt heeft, aan haar leermeesteres de
les kan lezen. Door het werk van Malthus
kwam Darwin op het denkbeeld van overbe-
volking en van den vernielenden strijd om het
Lestaan. Trok Malthus hieruit het besluit om
de natuurlijke vruchtbaarheid tegen te gaan,
Darwin toonde aan, dat deze strijd om het
bestaan de noodzakelijke voorwaarde, de oor
zaak van de ontwikkeling der levende wezens
ifi, zonder welke wij niet geworden waren, wat
we nu zijn, en weldra zouden ten ondergaan.
Wordt nu naar Darwin’s leer die vruchtbaar
heid niet tegengegaan, dan doet zich zegt
sehr. in de maatschappij het feit voor, dat
het aantal arbeiders stijgt en het arbeidsloon
beneden liet noodzakelijke daalt.
Deze loonwet, door Lasalle de Ijzeren genoemd,
vindt bestrijding bij het socialisme, dat verkon
digt: hoe meer arbeiders, hoe meer rijkdom.
Sehr. kan deze stelling eehter niet beamen, wijl
- naar zijne meening de productieve kracht van
den bodem beperkt is. Alzoo komt de vraag
moet de menschheid dan haar heil zoeken in
de beperkte voortplanting van Malthus Be
halve de vele, ja onoverkomelijke bezwaren die
hierbij den Staat zouden in den weg staan en
deze leer dus ongeschikt maken voor een op-
lossing der sociale quaestie, waarvoor sommi
gen haar willen doen doorgaan, waarschuwt het
dat voor elk individu de kans op de overwin
ning in den strijd om het bestaan alleen af ban- schappij. Komen de geërfde schatten evenwel
gen van zijn meerdere of mindere deugdelijkheid, in het bezit van zeer gewone middelmatige
menschen, dan verdwijnt daarmee de veiligheids
klep en wordt de strijd voor de meer begaaf
den hoe langer zoo hachelijker. Daarom is het
zeer begrijpelijk, dat het instinct der massa
meer en meer in verzet komt tegen dezen toe
stand. Hoe onredelijk het ook moge optreden,
toch zou het dwaas zijn aan dit instinct een
zeer redelijken grond te ontzeggen. Een ver
standige staatkunde moet dus, om de krachten
der natie in stand te houden en te verheffen,
de oorzaken dezer instinctmatige bewegingen
uitvorschen.
De uitingen van het instinct in onze dagen
zijn anti-somitisme en socialisme.
betreft meer de kapitaalvorming en vergrooting,
dan wel onze Israëlitische medeburgers. Toch
ziet deze beweging voorbij, dat zij met het
verdrijven der Joden nog even ver van haar
doel af zou staanin plaats van deze zouden
er Christenen met groote kapitalen komen.
Het socialisme heeft de fout ontgaan om de
personen aan te tastenhaar aanval is gericht
op de instellingen, op het kapitaalbezit in het
algemeen. Haar dwaling ligt daarin, dat zij
meent de maatschappij te redden door het ka
pitaalbezit in handen van den Staat over te
brengen.
'daartegenover staat het Darwinisme, dat Let
kapitaal in den strijd wel als prijs, niet als
wapen wil aangemerkt zien. Elk individu moet
dus zijn kapitaal zelf vormen; hierin ligt het
voordeel boven het socialisme, dat de concurren
tie blijft; wat toch de eenige weg tot vooruit
gang kan zijn.
Het ligt dus voor de hand, dat het kapitaal
bezit, wanneer het door den bezitter zelve ver
worven moet worden, ophoudt met den dood
wilMH
nii'V
Da^|
(tin- I
sor, 1
’oet 1
eid J
em
VERGADERING
van den Gemeenteraad van Sneek,
op Zaterdag den 9 Januari e. k.
des avonds ten zeven uur.
PUNTEN VAN BEHANDELING!
Beëediging van den heer van der Steele.
Resumtie der Notulen.
Mededeeling van ingekomen stukken enz.
Adres Protestantenbond „Afd. Sneek.
Gemeentebegrooting 1892.
Sluiting van het Werkhuis.
Vaststelling van het 2e Suppletoir-Kohier
den Hoofdelijken Omslag, dienst 1891.
- De Staat kon in dit opzicht meer
opstel i huwelijken van i
kwalen óf te beletten óf ten minste strafbaar
te maken.
Het is een nieuw middel ter oplossing der
sociale quaesiie, dat voor i
deze zaak overvloedig stof tot 1
Het is een vreemd verschijnsel zoo j
luidt' hei dat de gewichtigste ontdekking, j
“,UL_la de natuurwetenschap j
strijd om het bestaan mogelijk is.
viduën, die deze eigenschappen missen, gaan
daarom ten gronde. Het is dus een ken-
ADVEBTEN T1ËN van 1 tot 4 regels, gewone letter, 40 Cents,
voer clktn legel meer 71/2 Cents. Bij abonnement is de prijs
b e 1 a n g r ij k lager. Voerwaarden daaromtien t te vernemen bij
den uitgever.
Een eisch der menschelijkheid is het dat ieder,
ook zelfs hij, die in de diepste armoede geboren
werd, de verzekering heeft, dat de overwinning
voor hem slechts af hangt van eigen geestkracht
en van het toeval, dat niet onder menschelij-
ken invloed staat; zoo verliest de strijd veel
van zijn verschrikkingen. Door eigen zwak
heid ten onder te gaan, wekt onderwerping.
De wrok, het verzet eehter tegen de wereld
orde, wordt meestal daar gevonden, waar door
willekeur of overmacht der- onrechtvaardige
maatschappij de sterkere het moet afleggen
tegen den minder begaafde.
Een eisch van staatsbelang is het tevens.
Het arbeids- en weerstandsvermogen van een
ras is slechts te verhoogen door den zwakkere
te laten omkomen, terwijl de sterksten een
groot aantal kinderen nalaten.
Met deze eisehen van humaniteit stemt ook
het instinct der vrijheid overeen, de vrijheids
liefde van alle volken en tijden: het verlangen
naar volkomen gelijke voorwaarden, waaronder
de strijd om het bestaan wordt gevoerd. Het
instinct dat in den levensstrijd gericht is en
was tegen privileges, waardoor de lichamelijk-
en geestelijk beter toegerusten belet werden
vooruit te komen, gevoelde zich onder den
autocratischen Napoleon bevredigd, wijl de pri
vileges van vroeger afgeschaft bleven, en elk
soldaat den maarschalkstaf in zijn ransel droeg.
Dit instinct brengt de massa in verzet, wanneer
verkeerde staatsinstellingen aan minder ver
dienstelijken en hun kinderen een leven van
gemak en genot verzekeren en den arbeidza-
men man uit het volk beletten zijn aanleg te
aan ontwikkelen. De bergstroom treedt dan buiten
haar oevers en volgt een nieuwe bedding.
Darwin’s leer der natuurlijke teeltkeus zegt Zoo is bij de Fransche revolutie de vrijheid met andere woorden: dat het erfrecht moet
bij het volk instinctmatig, als behoefte gevoeld;
van gelijkheid j lijke
over het geheel volstrekt niet. I eeuwen
Het bestaan van dit instinct leidt schr. af uit den geleidelijken weg reeds nu inslaan.
de Darwinische leer der natuurkeus, waarbij gaat daarom de beteekenis van deze afschaffing
edeld wordt; dat dus toeneming der vrucht- 1 slechts zulke instincten worden aangekweekt, reeds bij voorbaat na, en komt ten slotte, na
baarheid de volmaking der organismen moet die tot instandhouding der phychische eigen- het schetsen der vele misbruiken en ongerech-
schappen leiden, waarmee zegevieren in den I tigheden, die door de afschaffing van het erf-
De indi- recht zouden verdwijnen, en de voordeelen die I
daaruit zouden voortvloeien, tot den wensch, I
daarom ten gronde. Het is dus een ken- dat voor zulk een groote omwenteling in de I tSöO^StaatsóiaT* no 37)*zooalï dat* artikel^s
teeken van een instinct, dat bij het individu tegenwoordige omstandigheden door geen enkele gewijzigd bij art. VII der Additioneele bepalin-
Komen nu zulke hande-
j een
groot aantal individuen voor, dan kunnen wij
Ondcfelmatig zijn de wreedheden, als het doel een instinct; dat nuttig is voor de instandhou-
nadenken biedt. dige staatsinstellingen of brutale willekeur in
1 jIi/vt» vr zv strr n. a va nt 11 rv n r» v» rl/vnzwrv ziFwilrl rl«-» F zxrv zvr» 1
geschikten de overwinning behalen en hun
meerderen het onderspit delven. Een eisch der
menschelijkheid en van het staatsbelang is het,
dividuën in den strijd te zenden als zij volstrekt een of andere oorzaak noodzakelijk en zonder
geep kans hebben de overwinning te behalen, dat zich bedenken hierbij noodig is, ook bepaalde
doen, door handelingen uitlokt.
individuën met ongeneeslijke j liugen onder dezelfde omstandigheden bij
mer' zekerheid aannemen dat zij voortkomen uit
den belangstellende in 1 der natuur wordt tegengewerkt, als onverstan- ding, niet
