HP
CEHHTE Bl Ill i IMDMIW SMI.
■L
r
I
W 1
It
eu
;e-
I
I jib i mill
a.
a
I
Z E V E N-E N-V EERTIGSTE
AR G A N Cl.
1892
1892.
No. 18
l
or
2
»r-
8
de
t.d
Bl
r.
komen, dat er is something rotten in the State I
I
L‘
R
||ioh ge-
31 A. L T IT U !S.
IV.
f.
u
1-
rr,
iet
id
r h
H
y-s.
fen moet
igzien da
Ii bars
Bfitsoen
tlrd i. ua-
In da
-
ADVERTENT1ËN van 1 tot 4 regels, gewone letter, 40 Cents,
voor eiken regel meer 7 \a Cents. Bij abonnement is de prijs
belangrijk lager. Voorwaarden daaromtrent te vernemen bij
den uitgever.
k I
‘ip- F I
nd. J I
oeg j I
hii||
nen g
iijlie I
.?rk- 1
ve." j
och|
vaï
op
hem
c te
fchil-J
heiun
i hj!
jok iT
>t, iiiJRL
etsei W
Ir.' zon
in te
l'oiid-
l'ana-
Ibied
I niet
rrü'
|dig,
■aat-
■niet
Tfat-
Ifer-
f id,
l|oc-
Hebben we tot dusver ons bepaald tot een
onderzoek naar
I al den
Banden
jbappij
den
en te
telde 1
de
stem j
«ui
eteiijni
iedeid
vin-R
laarl
met het fatalistisch kleed van een Turk, die bij
elke beneveling van zijn verstand een toeverlaat
vindt in het „Allah is groot".
En dan leggen we Malthus deze vraag voor
Neemt het productievermogen af met de toe-
neming der bevolking
Wanneer we den geproduceerden rijkdom
mogen schatten naar de uitgaven, welke aan
verschillende artikelen van weelde besteed wor
den, dan is het een in het oog vallend feit, dat
juist in die plaatsen, waar de bevolking het
dichtst is, de grootste weelde wordt aangetrof
fen, zooals deze zich voordoet in prachtige
equipages, kostbare gebouwen, fraaie meubelen,
schilderijen, monumenten enz. Hoewel men in
deze plaatsen naar verhouding verreweg het
grootst aantal personen aantrefc, die niet mee
deelnemen aan de productie van rijkdom, als
dienstboden, politieagenten, advocaten, letter
kundigen enz., vloeit toch het kapitaal van deze
plaatsen naar weinig bevolkte oorden om ren-
tegevend te worden, en niet omgekeerd. Kort
om: waarheen wij den blik ook wenden, steeds
w 'worden we getroffen door het verschijnsel dat
de rijkdom het grootst is daar, waar de bevol
king het dichtst isdat de productie van rijk
dom toeneemt met de vermeerdering der be
volking; en dat de dichtst bevolkte landen
steeds de rijkste lauden zijn.
Landverhuizers, die in Amerika een stuk
grond konden bemachtigen, hébben zich den
noodigen voorraad tot levensonderhoud kunnen
verschaffen. Voor hen echter die naar de Nieu
we Wereld trokken om zich voorraad te bespa
ren, teneinde meer weelderig te kunnen leven,
was het Dorado niet in het binnenland maar
in een der groote steden gelegen. Wij mogen
5, daarom onze bewondering niet onthouden aan
^'de torenbouwers van Babel, die beter oordeel
den dan de heele en halve Malthusianen van
onze dagen, welke maar steeds den mond vol
hebben van emigratie en immigratie.
Californië was voor omstreeks 50 jaren het
beloofde land voor allen, die in den vreemde
hun geluk wilden beproeven. In de goudvel-
i*den was, ook voor den werkman, veel geld te
verdienen; met weinig moeite voorzag de na
tuur in het onderhoud der kolonisten. Thans
s en het verbruik van rijkdom
gen der natuur voor een goed "deel"ongebruikt toegenomen met grooter snelheid, zelfs dan
zou laten en bij de steeds toenemende ellende
in ’t rond het menschelijk gevoel ompantsert
Voor of Denmark; dat erbij hetgrooter vermogen tot
een billijke regeling
der verdeeling van het geproduceerde te treffen.
Dit verzuim te herstellen moet daarom
het ernstig streven zijn van elke regeering.
Het voornaamste doel wat een landsbestuur
van onze dagen zich heeft voor te stellen be-
r' 1 11 1
armoede allereerst, maar daarnevens is het de
gebiedende last van de gemeenschap, dat de
regeering uitzie naar betere verdeeling van den
maatschappelijk geproduceerden rijkdom. En
wel zonder dralen; ten ’spoedigste, zoo r;:
niet de eeuwenoude beschaving wil bloot stellen
aan het meer naderend gevaar van ondergang.
En daartoe wordt ook de hulp vereischt van
Malthus. Wel kunnen we ons voorstellen dat
er menschen zijn, die de theorie van Malthus
omhelzen uit welbegrepen eigenbelangdie deze
leer aanhaugen omdat de regeling van de ver
deeling der productie in hare groote onbillijk
heid den huisvader met voortdurende zorgen
kwelt, die met een talrijk kroost gezegend is.
Maar deze Malthusianen stellen hoezeer we
hun zienswijze billijken het belang van ei
gen kring boven dat der gansche gemeenschap;
hun redeneering komt neer op die van Goethe
Leb mit' dem Vie-h als Vieh und achtefs nicht
für Raub, den Acker den du erntest selbst zu
düngen.
Voor hem, die niet de middelen bezit om
een of meer aandeelen te koopen in de opbrengst
van onze maatschappij, wordt het steeds moei-
lijker een antwoord te vinden op de vraag:
„Wat moet mijn zoon worden?
Dat zulk een pater-familias niet verlangt naar
veel spruiten, is begrijpelijk. En zulke Mal
thusianen zijn in onzen tijd niet zeldzaam. Zij
begrijpen dat het hun ontheft van veel zorgen,
want niet enkel het arbeidsleger is voltallig
men spreekt ook heden ten dage van een ge
leerd proletariaat. Zij gevoelen het wel dat de
toestand van land en volk verre van gunstig is;
->a. ook onze ministers mogen beweren. Zij
beseffen reeds ten deele hoe ongelukkig het er
uit zou zien, wanneer alle huisvaders even ver
standig werden als zij, en zich bij den Malthus-
bond gingen aansluiten. De geschiedenis van
Frankrijk gewaagt reeds met nadruk van dezen
maatschappelijken kanker; met bezorgdheid
wordt daar te lande de baanbreking van Mal-
thusia gade geslagen. Toch blijven alle ver-
toogen vruchteloos, omdat het belang van ei-
gen-ik bij het overgroot gedeelte der menschen
zwaarder weegt dan het maatschappelijk belang.
Uit vrees voor schipbreuk breekt ieder een j
reddingsplank van de verschansing.
Uit gevaar voor schipbreuk, uit liefde voor
de maatschappij, lieten ook recruten zich aan
werven in het leger van Malthus. Of ze daar
mee wel het juiste middel hebben aangegre
pen, moeten we ten zeerste betwijfelen. Wan
neer we in aanmerking nemen dat de voort
planting toeneemt naarmate de ontwikkeling
daalt; wanneer we zien dat hoogst beschaafde
kringen uitsterven, terwijl een half uitgehon
gerde vrouw uit het Schotsche Hoogland de
KENNISGEVING.
NATIONALE MILITIE.
BURGEMEESTER en WETHOUDERS der
gemeente Snoek, voldoende aan art. 87 der wet
op de Nationale Militie van den 19den Augus
tus 1861 {Staatsblad no. 72), brengen ter open
bare kennis dat de eerste zitting van den Mili-
tieraad voor deze gemeente zal worden gehou-
i den in het Gemeentehuis te BOLS WARD, op
j Woensdag den 23 Maart e. k.des namiddags
ten 12'/2 ure, in welke zitting uitspraak zal
worden gedaan omtrent
1. De verschenen vrijwilligers voor de militie;
2. de lotelingen, die redenen van vrijstelling
hebben ingediend
3. de lotelingen, in de artt. 55 en 56 bedoeld;
4. alle overige lotelingen.
Zullende voor dien Raad alleen behoeven te
verschijnen
1. Zij, die zich als vrijwilliger voor de Mi
litie hebben aangeboden
2. de lotelingen, die vrijstelling verlangen
wegens ziekelijke gesteldheid, of gebreken, of
na deze rechtmatige zelfverdediging
en de ves-
aan ons nog
'ents,
j prijs
jn bij
!i
is in Californië het vet van den ketel.
de exploitatie der goudmijnen wordt veel kapi- produceeren verzuimd is
taal en heel wat zaakkennis gevorderdde loo-
nen zijn er zeer gedaald de bevolking is sterk
de bewijsgronden door Malthus toegenomen.
aangevoerd; hebben we, naar we redelijkerwij-
A$e durven onderstellen, zijne pijlen onschadelijk
gemaakt;
1 tot een bevredigend einde gebracht
ting gehouden te hebben, blijft
i het recht Malthus in eigen veste aan te vallen
I en hem met de feiten aan te toonen dat zijn
leer een dwaling is, die tot verkeerde gevolg- ee^e^en met rijksten
trekkingen aanleiding geeft niet alleen, maar IU'2fr PauPera zÜa-
moeder is van een paar dozijn kinderen, dan
gelooven we, dat deze Malthusianen uit principe
beter deden niet aan te dringen op maatschap
pelijke hervorming, al ware het slechts ter be
reiking van hun ideaal, de algemeene toepassing
van de leer van Malthus. Zij zouden het daai-
mee verder bréngen dan met hun fatalistisch
staat daarom noodzakelijk in het lenigen der berusten in de krachten der natuur of in hun
„Allah is groot“
Maar ook zouden ze daardoor meewerken
tot verbetering der maatschappelijke toestanden,
en tot verkrijging van een voor allen „mensch-
zij waardig" bestaan. En hiermede zouden ze
spelen in de troefkleur der regeering.
De bevolkings-quaestie is een belangrijk on
derdeel zoo wordt beweerd van de soci
ale quaestie. Wanneer echter het sociale
vraagstuk gezocht wordt en zoo wordt het
gezocht in overbevolking, dan wordt het
voor een regeering hoog tijd om te bewijzen,
dat deze meening berust op gebrekkig waar
nemen.
Maar zal het eigenbelang tot kalmte worden
gestemdzal de steeds toenemende woede in
den strijd om het bestaan niet verder de pro
paganda van Malthusia bevorderen, wat voor
een land zoo hoogst verderfelijk is, dan is het
voor een ernstige regeering niet voldoende to
praten over het bestaan eener sociale quaestie
dan is zij er niet af met de lotsverbetering van
den werkmanmaar dan rust op haar de taak
om een beter geregelde productie te bevorderen
en een billijker verdeeling van de maatschap
pelijke rijkdom-productie in te voeren. Zonder
dit laatste is al het andere knutselwerk; en
het gevolg der nalatigheid zal zijn, dat het volk
zich zelf zal helpen door Malthus de hand te
reiken en die Malthus-hand brengt redding voor
den eenling maar verderf voor de gemeenschap
zij maakt vijandschap tusschen de maatschappij
en het individu en levert alzoo de rijkste bouw
stof voor een schoone parodie op de nog alom-
heerschende, hoewel meer en meer waggelende
theorie van onzen tijd, die van Manchester uit
haar victorie kraait; de theorie, dat „ieder voor
zich" zinverwant is met „allen voor allen".
Deze CO URANT verschijnt WOENSDAGS en ZATERDAGS.
Abonnementsprijs voor 3 maanden f 1.franco per post f 1.25.
Alle brieven en stukken, uitgave of redactie betreffende, franco
in te zenden.
N-
I
Toch is de weelde te San Francisco onver
gelijkelijk grooter dan in de opkomst der kolo
nie het geval was. Huizen zijn er verrezen
als paleizenprachtige equipages rijden door de
stratenpleizierjachten trekken de aandacht
van den vreemdeling, die een bezoek brengt
aan de baai; rijken vindt men er, welke, ver-
van vroeger jaren, wei-
Om kort te gaan
die bij grooten aanhang voor de menschheid de treffendste bewijzen levert S.-Francisco ons,
noodlottig wordt, daar zij het productie-vermo- d^t de productie
min tnmrnT) nn
de bevolking is vermeerderd. Slechts de groote
ongelijkheid in de verdeeling is oorzaak dat er
een klasse van menschen leeft, welke veel ge
ringer aandeel ontvangt van den geproduceer
den rijkdom dan zulks in vroeger jaren het
geval was.
Californië, waar de bodem slechts vruchtdra
gend wordt gemaakt door inspannenden arbeid,
is een bewijs, dat de rijkste streken of landen
niet zoozeer aan den natuur-factor dan wel aan
den arbeid in de eerste plaats hun rijkdom te
danken hebben. De feiten zijn voorhanden om
te bewijzen dat, onder overigens gelijke om
standigheden, de landen, waar de bevolking
het dichtst is, het meest besteden kunnen aan
artikelen van weeldewaar overvloed van ka
pitaal is en waar de rijkste hulpbronnen voor
handen zijn in geval van nood of oorlog. Wel
zijn er in een dun bevolkte kolonie geen armen
zooals Engeland’s hoofdstad ze huisvestmaar
evenmin wordt er die rijkdom aangetroffen,
waarvan Londen zulke merkwaardige staaltjes
aanbiedt; en ofschoon nu in zulk een volks
planting geen armoede heerscht, terwijl in de
groote stad alles wordt ingespannen om de ar
men te verzorgen, toch' blijft de rijkdom der
kolonie naar verhouding tot die van Londen’s
bevolking schuchter op den achtergrond. Als
regel geldt daarom, dat vermeerdering van be
volking steeds met een toeneming in de pro
ductie van rijkdom gepaard is gegaan. Hoe
zeer ook de natuur-factor in het nadeel werkt,
omdat een sterkere bevolking de bebouwing van
schraler streek noodig maakte, toch wordt dit
verlies dubbel opgewogen door den arbeids
factor. Hoe dichter de bevolking, hoe meer de
verdeeling van arbeid wordt doorgevoerd, hoe
grooter dus de besparing bij de productie en de
verdeeling.
In schijnbare tegenspraak hiermeê is de gee-
sel van de armoede, wier pijnlijke striemen, ten
bloedens toe, vooral in groote plaatsen wordt
gevoeld. Maar het zou een deerlijke misreke
ning zijn, wanneer men deze maatschappelijke
ramp wilde toeschrijven aan eenig tekort in de
productie. Ook zal de rekenaar al spoedig de
fout herstellen, wanneer hij den blik wendt naar
de paleizen in dezelfde steden en met ons nog
eens de rekening opmakend, tot de conclusie
e!
u
4 ER COIRAW
jn
3,
z«’i
[or
d.
T
2
"■d
n
s
iet
ir
on
Mi
ld
ert
nd
er-
■iiet
en,
>uk
3ÏW
i
i en
nil
n,
e,
Iv
e,
n
m
e,
ta
iv
3-
3
je
b*
T
.if
