MMIÏS- El MfflWlHLW Willi DE
If
5
4
lien
raar B
ijne I
J
ve!vi?l
och I I
vat I I
(Mïffl ffl IH HIMWSSfflfflï
A
DE ME1-BEWEG1NG.
Jl
■Ji- jE
No. 35
1
Sj
A rr JLu K 1> Jl. <aF
i
a.
Omslag, dienst 1882.
O
i
H-l
n
J" II
.id-P
en, I
>ok
ap-i-
nd. r
oeg I
30
SI
or
etstn
I»
1.
8.
8.
A
f
r
i
Alle brieven
in te zenden.
10.
11.
n
t
j
si
b
n
e
’r;
ii
?0^
ide
He-
eu
je-
oo
die
m-
aze
an,
en
ne
ir-
fl ar
il;
in
m
'g
io
beu-
ge-
viug
zijn
Deze CO VBA NT verschijnt WOENSDAGS en ZATERDAGS.
Abonnementsprijs voor 3 maanden f 1.franco per post 1 1.25.
en stukken, uitgave of redactie betreffende, franco
bijna zeggenvermakelijk klinkt daarom het
angstige woord waarmee ze opschrikken wan
neer bloeimaand nadert, en daarmee de dichte
tent
100
r
hinderpalen. In 1839 verkregen alle postbe
ambten den 8-uren-dag, met 14 dagen vacantie
per jaar. In alle groote steden, 27 in getal,
hebben de timmerlieden, meubelmakers, schil
ders en metselaars het vorig jaar den 8-uren-
dag doorgevoerd; in 8 steden werd voorloopig
genoegen genomen met den 9-uren-dag en in 6
braken werkstakingen uit omdat de werkgever
er niet gediend was van een normalen arbeids
duur. De 9-uren-dag werd verder ingevoerd in
72 kleinere steden, terwijl in 18 steden behalve
vermindering van den arbeidsduur ook nog
loonsverhooging werd verkregen.
Mark Beaufoy, lid van het Engolsche Par
lement, voerde den 8-uren-dag in op zijn aziju-
en jamsfabriek alsook in zijn wijnpakhuizen.
In het Parlement legde hij later de verklaring
af, dat zijn firma sedert de invoering van den
8- uren-dag 75 °/0 aan overwerk spaarde en dat
hij met dezelfde inrichtingen meer produceerde
dan vroeger, toen er 93/4 uur gewerkt werd.
Dezelfde ervaring heeft de firma Ransome
opgedaan in Ipswich, waar de productie met
15 °/0 toenam nadat de arbeidstijd van 58'/, op
54 uur per week was verminderd.
De Noord-Oostspoor te New-Castle voerde den
9- uren-dag in, terwjl de 8-uren-dag werd inge
steld in de chemische fabriek van Brunner,
Fond Cn., de groote drukkerijen van Green
Mac’allante Tetterlane en St. Pancras, de letter
gieterij van Caslan C°. te Londen en in de
machinefabriek van Johnson Co. te Stratford.
Voor alle gasfabrieken in Engeland is in 1889
de 8-uren-dag ingevoerd met drie ploegen.
Na de invoering van den 8-uren-dag haalden
de arbeiders huu beste pak uit het pandjes
huis, omdat het nu weer eens dienst kou doen
In de Spaansche steden Barcelona en Valencia
werd in 1889 de 8-uren-dag vastgesteld voor
de bouwvakken, drukkerijen, bakkerijen, sla
gers en schoenmakers.
iter,
met
be-
verdient de slapers eens bij hun oorlellen te
vatten, al ware het slechts om eens een ernstig
krachtdadig onderzoek in te stellen, of Klaas
Op den eersten dag van bloeimaand trekt de
arbeiderspartij,over de gansche wereld op om
te manifesteeren voor den achturen dag. Dat
er bij de groote uitbreiding, welke deze partij
in den laatsten tijd heeft verkregen, eenige
zorg bestaat voor het handhaven der orde; dat
er politieke slaapmutsen zijn wier pluimpjes in
angstige beweging gerakendat er van die ge
goede goedaardigen zijn die reeds het monster
met zijn platte poolen meenen waar te nemen
VERGADERING
vax den Gemeenteraad van Sneer,
op Zaterdag den 30 April 1892
's namiddags zes uur.
PUNTEN VAN BEHANDELING:
Resumtie der Notulen.
2. Mededeeling van ingekomen stukken enz.
3. Goedkeuring der rekening van het Old
Burger Weeshuis, dienst 1891.
4. Alsvoren eener suppletoire begrooting
voor de algemeene Armvoogdij, dienst 1891.
5. Af- en overschrijving op de gemeente-
begrooting dienst 1891.
6. Adres van E. W. C HartNehrlich.
7. Alsvoren van Jhr. S. Trip.
Alsvoren van S. Seldenrust c.
Swart c. s.
Alsvoren van J. de Graaf c. s. en A. W.
Bootsma.
Alsvoren van F. Swart.
Missive van Kerkvoogden inzake de
herstelling van het Klokhuis.
12. Benoeming van twee Stembureaux voor
de verkiezing van leden voor de Provinciale
Staten.
13. Alsvoren eener Raadscommissie tot on»
derzoek van reclame» tegen den Hoofdelijken
en F.
relde K
A de E
K
uii V
eteii|w|
ied.-k|
vin-B
i.liijE
om den volke te toonen dat ook zij hun wen-
schen hebben, aan wier verwezenlijking wel
eens ernstig mag worden gedacht door de hce-
ren die voor het volk naar het Parlement trek
ken of zich zoo gaarne in hun bladen de vrien
den van het volk noemen.
Het spreekt van zelf dat de heeren zoö’n
aanmaning jaar op jaar niet prettig vinden en
dan ook niet schromen om in de pers uit te
storten wat er in huu verontrust gemoed zoo
al omgaat. Er wordt dan heel wat persmodder
gemaakt om de visschen flauw te krijgen en
te vangen of Ook om ze op een afstand te hou
den. Het is dan ook een kolossale aanblik
wanneer men zoo aan het eind van den April
maand staat aan den rand van den politieken
waterplas. Dan wordt er door de heeren ge
roerd, met alle kracht waarover de armspieren
hebben te beschikken, om modder te maken
in den vijver om de groote school van baarzen
en snoeken in hun avontuurlijken tocht te be
lemmeren, natuurlijk uit vrees dat deze vraat-
zieke gevinden en gestekelden de andere visch-
soorten zullen inslikkener zou dan geen vischje
meer gehengeld kunnen worden als het visch-
seizoen weer is aangebroken.
Vooral de conservatieven hebben het dan
druk, verbazend, geweldig druk. De democra
ten en de sociaal-democraten van alle nuances
zijn d® eenigen in welker program het gefor
muleerde initiatief volkomen past. Agitatiën,
openbare en geheime vergaderingen, bijeen-
brenging van onderteekeningen, in één woord
het volk voortdurend in spanning houden, zie
daar het levenselement dier partijen; daarin
zien zij het heil des volks, omdat zij daarbij
zelven het best gedijen. Ver hebben ze ruim
baan, om haar theoriën in de werkelijkheid
over te brengen. En al moeten zij bij de
volksstemming telkens op nieuw het onderspit
delven, dat zal haar den moed niet ontnemen.
Ieder dergelijk initiatief is voor hen, niettegen
staande de nederlaag, een reclame, evenals den
soldaten van het Leger des Heils zelfs een pak
slaag welkom is, wanneer dit maar tengevolge
heeft dat men over hen spreekt!
Fanatisme, verblind fanatisme van de anders
zoo goedbloedige conservatieven!
Wanneer de oude, wel haast verouderde
school der staathuishoudkunde, wanneer hun
orthodoxe school wordt aangevallen of bedreigd
zelfs, dan zijn ze niet meer tot bedaren te
krijgen, die mannen van Laodicea! Het is
bedroevend om aan te zien, hoe ze dan in de
slof schieten en zich aftobben om het „kabaal*
te bezwerenmen krijgt daarbij een gevoel dat
naar medelijden zweemt en zou er zich door
lang van duur, dat het alleszins aanbeveling laten meeslepen om een handje mee te helpen
j in deze fanatieke knuppelbeweging, ware het
niet dat deze actie ten doel had, stilstand, rust,
politieke moord. Wij kunnen daarom onze
vaak dan wel magere Hein hun heer en mees- 1 aanvechting tot helpen gemakkelijk onderdruk-
ter is geworden. Geruststellend we zouden ken, omdat we er een verbod „op straffe des
doods* in zien van ’t politieke leven in de zooge-
I naamde lagere standen, even harteloos als we het
vinden van sommige „liberalen* die de afschaffing
iet
rir-
en I
in-
idl
er t I
nd I
er- iI
hem I I
i ‘4
schil- -
hclll
1 hi| 1
f’k :‘v
it, als A
voor de gevallenen, maar om louter practische
redenen. Wij kunnen geen sympathie gevoe
len zoor de verdedigers dier orthodoxe school,
die zooals Robert Owen het terecht op
merkte, „met de grondstoffen van hout en
ijzer voorzichtiger omgaat dan met de grond
stoffen van geest en lichaam.*
Maar evenmin kunnen we sympathie hebben
voor de zaaiers van haat en bitterheid, omdat
ook zij hun ideaal gemeenschapszin er
evenmin mede zullen bereiken. Het is zeker
gewenscht de maatschappelijke kwalen bloot te
leggen en geneesmiddelen er voor aan te geven
maar zoo min als men druiven van doornen
leest, zal men de wereld behagen en tot zich
trekken door woorden van verbittering te zaaien.
Wanneer we echter beide categorieën van
fanatici om hun harde woorden liefst stilzwij
gend voorbijgaan, dan willen we daarbij toch
in alle stilte den wensch koesteren, dat ze hun
dwaasheden mogen inzien en dat beider leven,
het een wat opgewekter, het ander daarentegen
wat kalmer moge geleefd worden, om besef te
hebben van de rechte beteekenis van de Mei-
beweging of er de waarde niet van te verlagen
door hartstochtelijk geschetter tegen andersden
kenden. Laat ons die antipoden van gema
tigdheid en heftigheid in hun strijd niet be
moeilijken, overtuigd dat hun worsteling van
weerszijden geprovoceerd werd, wat uit den
aard der dingen volgen moet.
De Meibeweging heeft ten doel te manifes
teeren voor een normalen arbeidsdag.
De dagen zijn voorbij, waarin men zeggen
kon, dat ieder de schepper is van zijn eigen
lothet lot van den mensch ligt volstrekt niet
meer in eigen handen, althans voor de overgroo-
te meerderheid. En dat gemis stemt onaange
naam, bitter zelfs.
Daarbij komt dan dat menig fabrikant, gelijk
de enquêteverslagen het ons leeren, zijn hoofd
te vol heeft van eigen voorspoeden fortuin, om
het te breken met het lot der werklieden. Nie
mand zal toch bezwaar maken dat bij derge-
lijke werkgevers de Staat een oogje in ’t zeil
gaat houden
Reeds minister Pierson sprak het uital
wat boven tien uur gaat, is uit den booze.
Is uit den boozeja, omdat het van den
mensch te veel vergt, maar ook omdat het de
belangen van anderen schaadtterwijl het, zoo-
als de practijk leert, ten slotte ook den fabri
kant geen voordeel aaubrengt.
Er was een tijd ’t was voor de revolutie
dat de gilden het loon vaststelden en den ar
beidsduur bepaalden. Thans, nu de gilden ver
dwenen zijn, moet de Staat hun taak overne
men om den booze te verjagen.
Waarom dan, vragen we, zou de Staat niet
even goed een werkdag van 8 uren kunnen
vaststellen als vroeger de gilden deden? Er
zijn tegenstanders, die zich in de oppositie scha
ren omdat ze het voorschrift onuitvoerbaar
achtenhet is voor hen dat we verwijzen naar I
de practijk van het heden. En dan zien we
hoe de acht-uren-dag is ingevoerd in Amerik a
wie zal er zich over verwonderen
Jaren achtereen is de goê-gemeente zoo ge
wend aan den regelwat de heeren wijzen,
moeten de gekken prijzen; tientallen vanjaren
heeft zij reeds in een gemoedelijk gedommel
doorgebracht, meenende dat er geen politiek
leven is of kan zijn dan in de dagen wanneer
er toebereidselen voor de verkiezingen gemaakt
worden; heeft zij in haar politieke nona zich
wel bevonden, wanneer periodiek om de 3 of
l‘ 4 jaar een oogenblik van ontwaken werd be
wust om wat politiek voedsel onder het kie
zersvolk uit te deelen en ook zelf wat politie
ke teerkost tot zich te nemen; en wat zoo een
reeks van jaren dóór goed heeft gewerkt, waar
om zou men dat niet wenschen te behouden?
Politiek leven brengt altijd onrust met zich,
de onrust van den strijdde vraag wie het
winnen zal; of we de palm der overwinning
naur het Binnenhof zullen dragen dan wel of
we als verslagenen op de zegekar zullen wor
den rondgevoerd.
En die onrust moge voor zuidelijke broeders
een behoefte zijneen Spanjaard mag het ideaal
der vrijheid vinden in het worstelen tegen den
storm en de woedende barenniet alzoo de
Germaansche volkeren; vooral niet de brave
Nederlanders.
Daarom is de tijd van politiek leven voor
hen een tijd van zorg, van angst, van be
nauwdheid, waartegen zich te wapenen wel het
meest voor de hand ligt. Natuurlijk dus dat
de autoriteiten, om de goêgemeente gerust te
stellen, maar eenvoudig die agitatie, die optoch
ten verbiedentoch en niet minder natuur-
lijk wordt het politiek leven onder de de-
mocratische menigte er niet door uitgedoofd.
En gelukkig ook maarWat zou wel het
politiek leven uitwerken wanneer niet het
middel van agitatie werd aangegrepen. De goê
gemeente weet dat ook zeer goed en maakt er
in verkiezingstijden dan ook een zeer nuttig
s gebruik van.
T Zonder agitatie is er geen vruchtbaar, opge
wekt leven op politiek gebied denkbaar. De
dommel-periodes, zoo hier als elders, zijn zoo
g
t,
I
Ü8
ADVEBTENT1ËN van 1 tot 4 regels, gewone letter, 40 Cent»,
voor eiken regel meer 71;ï Cents. Bij abonnement is de prijs
belangrijk lager. Voorwaarden daaromtrent te vernemen bij
den uitgever.
