MmiS- FA 1BÏ8RTMTJE BUB HUBIIE (HM n KT IIIIIDMHSSHFIÏ M I y j I r IL- I I NAAR AMERIKA? 4 «ai mi|\l eteMjid iedety vin j laarl j'1 J U I. r voor Deze COURANT verschijnt WOENSDAGS en ZATERDAGS. Abonnementsprijs voor 3 maanden f 1,— j frqqco per post f 1,25. Alle brieven en stukken, uitgave of redactie betreffende, franco in te zenden. I, 1 1- k t t r och I hifl |»k M Én dje yraag is moeilijk te beantwoorden, te moeilijk, dan dat we er oen op zouden durven geven. „Rand en arbeid in de Yer- relde de I stem I 1 tilde J L or g WO ptsei at xu ap- ndJ oeg] hij’ 1 I 3 tor, oet SÏdj iu i iet tir- en Mi ld ert nd cr ied enj 1OM nou aaar ijne jrk- s\ei:ki:k courant t- fe it n !t r i ||r ii vei' 1 val I op hem i ted Échil- hemt] it, illsR ïr -■ V mAt ding staan tot de waarde deze beweging nemen procureurs en deel.® De Steenw.. Cl. bevatte onlangs een brief ystn den heer Kuipers uit Dacota, waarin gewezen wordt op de sterke toeneming onzer bevolking en de daaruit reed* gesproten ellende, óm ver» volgens de aandacht der N e de pi anjers een eventueele einigratie»matitschapj)ij b. v. tè Vestigen op het heerlijke Dacota, waar dé schrijver in verloop van tijd bezitter is gewor- ‘ll Wt »sc.n n te waqisc luvven de» va» oen boerderij van IJS H. A. Te» h“r slotte biedt de heer K, zijn hulp, ja al zijn be» i vA j- „i on-n toch verdacht voor, dat iemand, die zooyeel schikbaren vrijen tijd, zelfs f800 in geld aan, - om belanghebbenden bij te staan wanqeer het Juin moeilijk mocht ygllen tot zulk een vyaag? Stuk te besluiten. Reeds meermalen wezen we ér op dat hét piet in ’t belang van ’tland zou Zijn wanneer de zoogenaamde overtollige bevolking ging emigreeren. Zoolang echter de toestanden in Europa en ook hier te lande zoo betreurens- waardig zijn; zoolang de maatschappij ziek is, pou het overweging verdienen, in ’t belang der menschen zelf, elders een uitweg te vinden. Ook in ’t belang der maatschappij zelve is het denkbaar dat een verhuizing van een deel der bevolking naar Amerika of elders tijdelijk nut tig kon zijn, al ware hét slechts om de span ping wat te verminderen. Waar we echter voor moeten waarschuwen, jhet is de meeniqg van sommigen, dat een der gelijke ontlasting geneesmiddel zou zijn. Juist zou men omgekeerd, wanneer deze meening meer algemeen, ja de heerschénde wérd, ten gevolge van die ontlasting naar lichaam en geest, weer inslapen en daarmee zou de maat schappelijke vooruitgang spoedig veranderen in stilstand en achteruitgang. Om kort te gaan: Wannefeï van onze 4 mil lioen inwoners door de bemoeiing van Kuipers c. s. 2 millioen b,v. met een flinke zak vol rij ksdaalders of banknoten in Amerika aanland den, dan zou allereerst de grondeigenaar fn Amerika ér heerlijk profijt van trekken; twi dens zou meh in óns land zoo’n ledige ruinjte i krijgen in het proletariaat^ dat men alle armen zorg kon staken, totdat het ledig gemaakte ter rein weer was ingenonren door de proletariërs uit naburige laqdeii. Niemand zal durven aan nemen dat onze maatschappelijke toestanden en verhoudingen, na zulk een lang tijdperk rap rust, beter zullen zijn dan op dit oogenblik.. De sociale quaeStie schuilt nu eenmaal piet in een groote bevolking, al maakt déze ook voor ’t oogenblik de kwaal, waaraan de maat schappij lijdende is, meer zichtbaar. En die quaestie, thans fn een phase waarin met ernst naar haar oplossing wordt gezocht, zou een voudig weet onder het stof begraven worden, wanneer Amerika zooveel Nederlanders ging opzuigen. Maar er is meer, waarvoor we waarschuwen moeten. Mocht er iemand zijn, die wenschte te verhuizen en bezat hij de middelen er toe, dan we pierkten het boven reeds op zou zulk een verhuizing ten voordeele van den emigrant kunnen uitvallen. 1-- jaren in Amerika woont t le. Zoo groote belangstelling koestert Voor ops land en volk, dat hij ons van uit dat verre Dacota wil wijsmaken dat ons land zoo dicht bevolkt is. We merken hierbij op dat de stad Ronden, zooveel kleiner dan ons vaderland, ook 4 millioen inwoners telt, ter geruststelling yan hen, dié ?ioli met dep briefschrijver bökomnierd mochten gaan gevoélen. ge. Dat hij er geld en moeite voor over heeft om Dacota volkrijker te maken. Niet lang geleden werden Sirenenstemmen verno men uit Argentinië, waardoor veje Nederlanders zoo bitter misleid werden. Of het in N.-Amerika beter is? Als we vernemen dat de bevolking van het platteland volgens offxciëcle tabellen in 1790 ongeveer 90 in l§80 ruim 77 eq in 1890 jiog 70 °/0 bedroeg der gansche bevolking, en dat de groote steden de haveloozen tellen bij dui zendtallen, die heilbegeerig uitzien naar werk, land en brood, dan is er eenige redeij om aan de heerlijke voorspiegelingen te twijfelen. Deze twijfel neemt toe als men leest dat de Maxwell Land Grand Company, onlangs te Amsterdam vergaderd, een verre van gunstig jaarverslag gaf, o. a. daaraan te wijten, volgens den heer Wertheim, dat de strooming van emigranten tegenwoordig in andere richting gaat. 41 wist mr. S. van Houten, de voorzitter der vergade ring, mee te deelen, dat het land, indertijd door het comité overgenomen, in prachtige landerij en is herschapen, de aandeelhouders waren niet bijzonder tevreden, En al zijn ze nog niet ongerust, toch zouden ze gaarne wat rente maken, door b.v. de landverhuizing naar de landerijen der maatschappij te leiden, gelijk de heer Kuipers zulks wenscht in de richting Dacota, Wie zal het nu den landverhuizer kwalijk nemen dat hij aarzelt, op aanraden van den heer Kuipers, of van welk belanghebbende ook, voet aan boord te zetten? Men gaat toch zulk een verren tocht ondernemen allereerst met fiet oog op eigen belangenen wantrouwen in raadgevers, die belanghebbenden zijn, is een algemeen heerschende kwaal. Nog sterker wordt onze twijfel wanneer we lezen wat een Amerikaan, Henry George, van de landbouwtoestanden in N.-Amerika meedeelt. Volgens George zitten minstens de helft der klei ne boeren zoo diep in de schuld, gaan ze zoo gebukt onder hypotheken, dat al hun inspanning zegt G, die noodzakelijk oen De eene uitvinding na de andere heeft reeds aan den grooten boer een verpletterend voor? En W. Godwin Moody, een andere AmerR doel gegeven boven don kléinen, en de uitvin dingen gaan nog steeds Voort. En niet alleen in het verbouwen van zijn oogst, maar ook in het vervoer eq don verkoop van zijn waren en I iq deq aankoop yan hetgeen hij noodig heeft, heeft de groote landbouwende producent een i enorm Voordeel boven dén kleinen. Te épre- Maar het is daarom jfot eenige verschil is, dat de kleine boer daar i voor lok- i gewoonlijk beginnen rtioét met wat voor hem i Zonder j een berg van schulden is. Hij moet laud koe? iets van den man afweten komt het ons pen op betalingstermijnen, die intrest eischen, en hij kan geen eigendomsrecht krijgen voor dat die uitgestelde betaling met den intrest ge heel is afgelost, Hij moet ook zijn landbouw gereedschappen gedeeltelijk op crediet krijgen, waajwoor hij zijn oogst verpandt, Het erediet moet hem helpen aan stalvee, aan zijn hut-, zijn zaaikoren-, zijn voedsel en zijn kleeding. Met dezen schuldenlast bezwaard, moet de kjeine boer jn de nieuwe staten beginnen, wanneer hij geen kapitalist ismet zqlk een begin laat het einde gewoonlijk niet lang op zich wachten. „Wanneer men door deze streken reist, dan is een vaq de meest in hét oog vallende zaken, voor hem die opmerkt, het groot aantal aan kondigingen die men overal aantreft, uitsluitend dienende tot het te koop aanbieden van kleine boerderijen in meer of minder ontgonnen staat, „Men moet bijna aannemen, dat de geheele stand van kleine boeren om de een of andere reden gedwongen js op de buste en snelste wijze alles wat ze bezitten te gelde te maken, „AUe landbouwende streken van ons land worden overstroomd met bankagenten, voorzien van kapitaal uit allé groote handelplaatsen der wereld, die leeningen sluiten en hypotheken nemen op boerderijen tot een zoo hoog bedrag, dat ze over ’t geheel genomen buiten verhou- van de plaats. In onze kapitalisten, onze onze kooplieden als medewerkers qls met Jo leer vqn Malthus: hoezeer ook het een dak boven het hoofd te houden, —een in- werken, ook den landbouw heeft bereikt, tweékinderenstelsel ten nadeele is van de maat» spanning t .schappij, toch is het ujet de bestaande toestan» noodlottig einde moet nemen. den voor oogen, uit een stoffelijk Oogpunt bö- T schouwd, voor elk gezjn een voordeel. kaan, zegt in zijn i De vraag blijft dan echter over; waarheen? eenigde Staten® „In de nieuwere Staten daaronder ook beslist antwoord Dacota - vindt men een dcrgelijken toestand. A IJVER TEN TIÉN van 1 tot 4 regels, gewone létter, 40 Cents, voor eiken regel meer l\t Cents. Bij abonnement is de prijs belangrijk lagpr. Voorwaarden daaromtrent tg vernemen bjj den uitgever. (H. George Sociale vraagstukken) yert. van J. Stoffel. Hoe het ook zij zegt G. Zooveel is zeker, dat de boeren die hun eigen plaats be wonen slechts een minderheid van alle boeren uitmaken, en een kleine minderheid der geheele landbouwende bevolking. Bovendien leidt de richting van den tijd tot uitroeiing van den typischen Amerikaanschen boer den man die zijn eigen akkers bewerkt met zijn eigen handen en die van zijn gezin. Deze Richting is nog pas begonnen zich te ver- toonen, maar «ij maakt vorderingen, en zij moet zich onder de tegenwoordige omstandig heden met toenemende snelheid ontwikkelen. De merkwaardige vermeerdering der groote boerderijen en de vermindering der kleine, aan- gètoend door de censustabellen, waarnaar reeds boven verwezen werd, is alleen een kenteeken yan het fejt te zeer in het oogvallend, om een bewijs met cijfers noodig te hebben dat de richting tot concentratie, die jn zooveel an* vereischt wordt om de steeds grooter wordende dere takken van nijverheid de werkplaats sluit Het is daarmee schuld af te betalen, teneinde met hun gezin voor den arbeider, die voor eigen rekening wil keu, zooal? sommige menschen dóén, alsof „bonanza farms1' na korten tijd verdéeld wor den in kleine boerenplaatsen, is eveq dwaas. zegt G. als de veronderstelling dat de groote machinale schoenenfabriek weer zal plaats maken voor reizende schoenmakers met hun schootsvel en hun els. De „bonanza farm® en dc groote met staal draad afgesloten veeweide zullen blijven bestaal^ zoolang de tegenwoor ligp verhoudingen in stand blijven, Indien ze zich het eerst op njëuw land vertoonen, komt dit daar van daan, dat zij op nieuw land de grootste vrijheid hebben om zich te ontwikkelenmaar die zelfde rich ting bestaat overal waar de invloed der moderne nijverheid zich doet gelden. DeZe richting zegt de Schr. brengt de vernietiging met zich van den typischen Ame rikaanschen boer, die met zijn eigen handen en met behulp van zijn jongens zijn eigen kleine boerderij bewerkt. Waqneer een procureur uit Brooklyn of een bankier uit Boston een uit stapje kan doen in een salonwagen naar het nieuwe Noord-Westeu (Dacota b.v.); daar eeni ge stukken van 320 acres (128 H.A.) kan koo- pen; ze dan overlaten aan een opzichter, en op zijn eersten oogst een winst kan maken van zes tot tien duizend dollars (rijksdaalders) van ieder stuk, hoe kan dan de landverhuizende boer van den ouden stempel, die langzaam zich voortbeweegt in den wagen, met vrouw en kin deren, met wéinig gereedschappen en de béide paarden die zijn geheele kapitaal uitmaken, een kans tot slagen hebben? Wanneer Engclsche, Amerikaansche of Nederlandscke kapitalisten mijlenlange draadschuttingen kunnen oprjchten ,en die groote omheining kunnen yulleq met groote kudden vee, dat met de minste kosten vetgeweid, naar de markt gebracht en verkocht kan worden, welke kans heeft dan de man, die het vetweiden beginnen wil met een paar koeien? Uit den typischen Amerikaanschen boer van het tijdperk, dat nu tot het verledene begiqt te behooren, ontwikkelen zich twee andere typen de boer-kapitalist en de boer-arbeidep. Dc eer ste werkt niet met met zijn eigen handen, maar met de handen van andere menschen. Hij woont slechts een gedeelte van het jaar, en somtyds in het geheel niet, op het land dat hij bebouwt? Zijn tehuis is in een groote stad of in een hoofd stad, en hij is misschien zoowel bankier en speculant als boer, De tweede is een proleta riër, een zwerver een gedeelte yan het jaar arbeider en voor een ander gedeelte vagebond, trekkende yan de eene hoeve naaf dé andere. Behalve echter de richting tot productie op ir ^Ct bn d

Kranten in de gemeente Sudwest-Fryslan (Bolswards Nieuwsblad, Sneeker Nieuwsblad en Friso)

Sneeker Nieuwsblad nl | 1892 | | pagina 1