Ek.
aim Ei HET llllimiSSEET SUM.
MEEHS- El lIHtfflflMlD T»(l« DE
JW W
6,
'S
iQtv.
r: i j rr je m o k k
c
1892»
No. 73.
Z E V E N-E N-V EERTIG8TE JAARGANG.
z at b h i v ca
S.
I
Wj
w
k
il i S
VUU I
"l' i
hem S
t te I
Belli!- I
hen. I 8
i hij 1
jok it 1
io
U I T DE PERS.
bij
BINNENLAND.
t.«J
L
I
I
jk
m,
TO
el
t
1
icn
m- I
.id-
err. I
>lld I I
er- H
liet r
en, I
jok f
1 i
mi
eteulB
ied- Ir
vi1 jo'
dai^j
.4'
i
eq
io r
er-
■B
zocht.
Voor het gezin
1.
ons verlangen geen ge-
i
<s
B
1
j
1
,1
Door het Maandblad tegen de Kwakzalverij
i
Aii
11
Bij deze Courant behoort als Bijblad Feuil
leton-nummer 125.
Deze CO TRANT verschijnt WOENSDAGS en ZATERDAGS.
Abonnementsprijs voor 3 maanden f 1.franco per post f 1.25.
Alle brieven en stukken, uitgave of redactie betreffende, franco
in te zenden.
nen
aaar
;ijne
£rk-
fel’
rt|
isor,
voet
leidi
een
ird
100-
nng
.’vat,
,nde,
rken
>g
IIT
3
Ta
len
ait-
ii
1.
i-
i
id
Ie
ze
n-
V,
Het schijnt den assistent van Goolam Kader
nog slechter gegaan te zijn dan den Arabischen
arts zelf. Althans deze hier zich noemende
Anema, arts van Scheveningen, eigenlijk gehee-
ADVERTENT1ÈN van 1 tot 4 regels, gewone letter, 40 Cents,
voor eiken regel meer 7 Cents. Bij abonnement is de prijs
belangrijk lager. Voorwaarden daaromtrent te vernemen bij
den uitgever.
erj
De sporttentoonstelling te Scheveningen is
sedert de opening door 483,435 personen be-
3
Naar het Amst. Dagbl. verneemt heeft de
Delftsche muziekdirecteur, de heer J. C. Boers,
die onlangs onder algemeene deelneming zijn
ui
1
Wat is nu bereikt met het burgemeesterlijk
verbod
Niets dan dat onnoodig verbittering is gezaaid.
Men zal zich herinneren, dat eenige jaren
geleden burgemeester Patijn vergunning heeft
gegeven tot het houden van
cii* Algemeen Stemrechters en
Naar het Nederl. Landb. Weekblad verneemt,
bestaat het voornemen tot oprichting van een
Ned. Landbouw-Verbond en is daaraan reeds
een begin van uitvoering gegeven in een samen
komst, door eenige landbouwers te Amsterdam
gehouden.
Het hoofddoel van dat Verbond zal bestaan
in het bevorderen der verkiezing voor de Volks
vertegenwoordiging en de Prov. Staten van voor
standers van den landbouw, onverschillig van
welke politieke richting, waartoe in de kiesdis
tricten, waar voldoende medewerking betoond
wordt, zelfstandig werkende afdeelingen zullen
opgericht worden.
Verder zal de Bond zich bezighouden met
aaneensluiting der landbouwers ter behartiging
hunner belangen, waar gezamenlijk moet opge
treden worden, b.v. tegenover suikerfabrieken,
afwatering, domeinbestuur, polderzaken enz.
Vermoedelijk zal de contributie slechts 25
centen bedragen en treedt de Bond niet in con
currentie met de landbouwmaatschappijen, daar
zij op een gebied blijft werken dat de Maat
schappijen niet mogen of kunnen betreden.
Zoodra zich een voldoend aantal uitsluitend
landbouwers bereid verklaard hebben tot de
oprichting mede te werken, zal een
„Overbeek."
iet
■d1- F
•nd. fl
oeg'
hii|
comité ’ge- i wordt ernstig gewaarschuwd tegen twee midde-
vormd en dit bekend gemaakt worden. Zij, die len, die aangeraden worden tegen de cholera.
kelde 1
p de I
-Fstem J
rdde J
De Zutph. Ct. geeft een verslag der jongste
vergadering van den gemeenteraad van Gcu-
dringen, waarin een nieuwen secretaris dier ge
meente werd benoemd. Toen door den voorz.
werd voorgesteld den heer Tervoert uit ’s Hee-
reuberg te benoemen, gingen volgens den ver
slaggever een paar stemmen op om voor te stel
len een voordracht te maken.
De voorz. antwoordde dat zulks tijdverlies zou
zijn; er was veel werk ten achteren, de boel
was in de war en spr. geloofde toch dat Ter
voert ten slotte benoemd zou worden.
De secretaris (de heer Schoemaker die ruim
40 jaar de betrekking heeft waargenomen) scheen
zoo leest men zich het gezegde van den
voorz. „dat er veel werk ten achteren en de boel
in de war was" aan te trekken en vroeg, blijk
baar in opgewonden toestand, per abuis aan de
heeren het woord, waarop de voorz. antwoord
de: „Zwijg tot u het woord door mij, aan wien
het ook dient te worden gevraagd, gegeven
wordt."
De voorzitter liet intusschen Tervoert roepen,
die toevallig in het dorp was, ten einde hom aan
den raad voor te stellen, met de verklaring dat
deze persoon solide en vrij van sterken drank was.
Al buigende trad iemand binnen, in wien de
raad den heer Tervoert kon aanschouwen.
Tot de verkiezing werd overgegaan en nu
bleek bij opening der briefjes, dat Tervoert met
10 van de 11 Stemmen (één blanco) tot gemeen
tesecretaris was benoemd, zoodat Gendriu-
gen, aldus eindigt de verslaggever, zich thans
mag verheugen in een bekwaam en soiled se
cretaris, die bovendien vrij van sterken drank is.
Haagscheu burgemeester om 18 Sept, het hou
den van een optocht toe te staan:
„Gelijk men ziet uit de circulaire van het
hoofdbestuur van den „Nederl. Bond voor Alg.
Kies- en Stemrecht", gaat de tegen 18 Sept,
beraamde demonstratie toch door, zij ’t niet bij
Ten aanzien van de menigvuldige aanvragen,
zoowel door de bestuurders van openbare als
bijzondere scholen aan de Hooge Regeering
ingediend, tot voorloopige vrijstelling van de
verplichting om onderwijs te doen geven in de
vrije- en orde-oefeningen der gymnastiek, ver
neemt men, dat volgens het gevoelen des Mi
nisters van Binnenlandsche zaken voor het on
derwijs geen afzonderlijk ingerichte localiteit
een vereischte is, en dat ontbreken van deze
dan ook geen aanleiding kan geven tot het
bevorderen van de vrijstelling.
Voorts, dat aangezien bedoeld onderwijs enkel
behoeft te bestaan in het beoefenen van een
voudige bewegingen zonder behulp van toestel
len, allicht de ruimte in het gewone schoollo
kaal of wel eene speelplaats of andere open
ruimte bij het schoolgebouw voor het doel toe
reikend zal zijn.
Waar dit echter bij het stellen der matigste
eischen mocht blijken niet het geval te zijn,
is de Minister wel bereid het verleenen van het
ontheffen der verplichting te bevorderen.
Hieruit blijkt dat die ontheffing niet menig
maal zal verleend worden.
De heer Kerdijk, die eenige maanden gele
den met een zeer geschokte gezondheid naar
het buitenland ging, is thans in goeden welstand
in Den Haag teruggekeerd.
h Ae*
ar
?n
ew-
jen
>en
tai-
ior
rk
ten Daniel Adriaan Zwigtmau van Noppen, geb.
28 Dec. 1851 te Kruiuingen iszoek. En
toch wordt hij gezochtdoor de politie. Hij
wordt beschuldigd van verschillende bedriege
rijen, valschheid in geschrifte enz. en in het
Rijks Politieblad werd onlangs zijn aanhouding
verzocht.
Al wat dit conservatisme dan ook teweeg zal mede willen werken tot de oprichting, ge~“
brengen, zal zijn een afdingen door het doen daarvan kennis te Chaam bij Breda, adres huize
van een lager bod.
Ho# harder er door de radicalen op de deur
geklopt en door de sociaal-democraten voor de
vensters van het binnenhof geschreeuwd zal
worden, des te minder laag zal dat tegenbod
uitvallen.
Als op een veiling zal het bij afslag en bij
opbod notarieel hartstochtelijk toegaan; en het
einde zal wezen, dat Tak er komt.
Onze partij laat dit loven en bieden volko
men koud, zoodat wij gerust kunnen beweren
een sterke positie in te nemen.
Of daarom alle anti-revolutionaire kamerle
den als een man, in gesloten gelid zullen optre
den, wagen wij niet te beslissen.
Het artikel besluit met de woorden
Indien maar niet de berekening, maar enkel
het geloof onzen mannen ten leidstar is.
Ook waar politieke sehakeering ons scheiden
zou, kan hooger band ons saamhouden.
onze partij haar denkbeelden
ontwikkeld.
En ten slotte zijn wij door deze branding
heen, bij de formule en den naam uitgekomen,
die ons het Huismanskiesrecht begroeten deed,
als beantwoordende tegelijk aan onze nationale
i en aan den eisch van ons christelijk beginsel.
Veel is er bij de jongste grondwetsherziening
reeds bedorven, om in de nieuwe kieswet deze
formule gebracht te zien, ook toen is weer het
individu, de enkele, los op zichzelf staande per- het hooren hiervan reeds de haren te bergen
soon als toekomstige bezitter van het kiesrecht I rezen, geen kracht van verweer uitgaan.
mede willen werken tot de oprichting, geven
een optocht der
dat die betooging
toen in de meest volkomen orde is afgeloopen.
Op welken grond thans vrees gekoesterd zou
moeten worden voor verstoring der orde, ver
klaren wij niet te begrijpen. Wij betreuren
het ongemotiveerd verbod ter wille van het ge
zag, omdat het ’t gezag onnoodig gehaat maakt.”
van den verslagen agent R.
v. d. Berg te Rotterdam is tot dusver f 2062
ontvangen.
etsei
gehuldigd.
Schonk men ons dus toch een kiesrecht van
gezinshoofden, dan zou dat zijn, niet omdat
iemand als gezinshoofd een organische existentie
Het Vad. schrijft over de weigering van den in bet volksleven voert, maar omdat hij geacht
n.n 18 Lt hot hnn. werd over zekere ma e van stoffelijk vermogen
en van politiek oordeel te beschikken.
Werkelijk hoort men dan ook nu en dan, dat
het ontwerp van den minister Tak ons een
soort Huismanskiesrecht zal bieden. Toch zou
hiermee principieel niet aan de vervulling onzer
wijze van optocht, dan toch in de “open lucht i Yen9che,n zÖ'n yoidaan; zoolang de formule in
on een «rnhuurd stuk land de ®rondwet bhA wat Z1J 18> 18 dlt onmogelijk.
Pvv..j iL» Zelfs een zuiver anti-revolutionair kabinet zou
met deze grondwet aan
hoor kunnen geven.
Krijgen wij dus een kiesrechtregeling, die de
door ons gemaakte nabij komt, we moeten toch
waken tegen de verkeerde voorstelling, die zoo
licht post kon vatten, alsof een kieswet in bo-
vengemelden zin ons metterdaad in het gevlei
kwam, en alsof we een radicalisme te roemen
hadden, dat ons ten slotte hielp aan wat we
wenschen.
Nimmer moogt ge met de conclusie van het
radicalisme meegaan, zonder duidelijk en hel
der, met het pleidooi voor uw christelijk begin
sel, uw protest tegen het beginsel der revolutie
te hebben laten uitgaan.
De redactie van het R. K. tijdschrift Histo
risch Politischen Blatter verklaart ook, dat het
Huismanskiesrecht het eenige is, dat zich met
de christelijke religie verdraagtde Nederland-
sche katholieken dachten er anders over, zoodat
wij ook hier weer alleen staan. Zelfs een aan
stal onzer partijgenooten wilden zich niet zon
der voorbehoud voor een principiëel Huismans
kiesrecht verklaren.
Nog een andere kwestie rijst er bij het kies-
rechtvraagstuk op.
Zullen we het kiesrecht uitbreiden of ook
inkrimpen dus luidt het zeer ondiepe,
geen beginsel rakende, echt kruideniersachtige
probleem, waarover de meesten het, o, zoo druk
hebben.
Het gevoelen der reactionaire staatslieden
kunnen wij buiten bespreking laten, niet om
dat hun opinie niet minder even eerbiedwaar
dig is, als anderer geschreeuw om allemans-
stemrecht, of het doffe gegons van het conser
vatisme, om het voorshands te laten bij wat het
is, maar omdat niet te verwachten is, dat hun
geroep iets meer of iets anders dan de vos cla-
mantis in deserto zal zijn.
De conservatieven beschouwen het kiesrecht
als een natuurlijk, geen gegeven recht; en
slechts hierin verschillen ze van de democraten
en radicalen, dat niet ieder, die mensch heet,
in hun oog ook mensch is, en zijn rechten als
mensch kan doen gelden.
rua,(Vl ^en „dom“ mensch, een „onontwikkeld"
Reeds, zegt het blad, van 1869 dagteekent j mensch, een mensch zonder „beschaafde" vor-
de strijd, dien ook wij onzerzijds tegen het toen men, moge een mensch im Werden begriffen
geldend censwsrecht van het pays legal, en hier- ZIjn maar hij is nog niet „ontpopt," zooals men
mee tegen de tyrannieke overmacht der welge- van onze vlinders zegt.
dane bourgeoisie, hebben aangebonden en met 1 Is dit eenmaal geschied, dan zullen zij niet
steeds klaarder bewustheid heeft van dien tijd langer tegen een uitbreiding van het kiesrecht
over het kiesrecht j zÜn-
Daarom viel de census bij deze staatslieden
zoo in den smaak, de daling ging daardoor zoo
lief langzaam. Maar de salto mortals, waar
door in 1887 het kiezerskorps meer dan verdub
beld werd, heeft de zaak voor deze heeren ra
dicaal bedorven. En nu reeds wilt ge het reeds
verdubbelde kiezerscorps nogmaals verdubbelen,
ja zelfs meer dan dat!
Toch zal er van de conservatieven, wie bij
tachtigsten verjaardag vierde, aan den minister
van binnenlandsche zaken het verzoek gericht,
dat het koninklijk besluit, waarbij hij benoemd
werd tot ridder in de orde van Oranjc-Nassau,
worde ingetrokken.
Ook de Standaard laat er zich over uit. Zij
wijst op Amerika, Engeland en Belgie waar
zulke optochten geoorloofd zijn en herinnert
er aan dat ten onzent de overheid meer dan eens
in gelijken zin geoordeeld heeft.
Het kwaad bij deze optochten schuilt er dan
ook alleen in, zegt het blad, zoo deze optochten
een intimideereud, een dreigend karakter aan
nemen, en gelijk in 1848 in Den Haag, niet
zedelijke pressie, maar dwang zoeken uit te
oefenen.
In 1848 echter oordeelden onze liberalen, dat
.JT—zelfs zulk een stelsel van intimidatie niet te ver
smaden was, en men weet wat optocht er toen
uit Leiden naar Den Haag toog.
Thans echter, vervolgt het anti-rev. orgaan,
schijnen de liberalisten veranderd van opinie.
Nu zij zelve in het zaal zitten, mag geen straat
publiek hun rust storenen zoo is dan in Den
1 Haag weer een optocht voor Algemeen Stem
recht verboden.
Verstandig acht het blad dit niet.
I
I
Een sterke positie. Ónder dit opschrift geeft
de Standaard in een tweetal artikelen het stand-
I punt aan, waarop, volgens dat blad, de anti-re-
I volutionaire partij, bij een aanstaande her-
i ziening, een uitbreiding van het kiesrecht, zich be-
hoort te stellen.
I— De elektorale quaestie, die ook het nieuwe
parlementaire jaar weer bijna geheel zal beheer-
I schen is voor heel de politieke toekomst, wat
het roer is voor het schip, wel klein in omvang,
I maar machtig om den koers te verleggen.
