CEBEEÏTE H '10 MOHIBÏ SÏEEK.
JMWS- B INEfflfflHU!) NOR DE
3 JSL
^iiüiialo IB.
1892.
No. 19.
i
k'l
I
Z E VE N-E N-V E E R T I G S T E JAARGANG.
HET ZIEKTEPROCES.
I
le
n.
VRIJWILLIGE OEFENINGEN
O CTO 13 JK JR.
1
.t
in.
Wij zeggen het Multatuli vol overtui-
•f:
atte
Brengen ter openbare kennisdat de door
1
en
u: V
its, I
ir- I
te,
ar
pc j
(1- J
GEV ING.
ex WETHOUDERS der
j dag 5 October e. k.
Sneek, den 30 September 1892.
De Burgemeester voornoemd,
ALMA.
/»J,
ge-
m&s
Waar we ten slotte nog op willen wijzen,
het is op het gevaar dat dreigt van hen, die
ons aangeprezene in den weg staan, j
we willen volgaarne uwe vragen beantwoorden, j
wanneer ge de moeite wilt nemen er ons mee
Het zou ons te ver voeren wanneer we wil
den aantoonen èn de vele kankerplekken, waar
mee onze maatschappij als overdekt is, èn het
verband dat er bestaat tusschen die onrustba
rende plakkaten en de leugenachtige bewering
dat kapitaal rente voortbrengen moet.
Slechts dit nog en daarmee rekenen we
"^Tioe onvolledig ook de behandeling van dit
vraagstuk afgehandeld. Hebben we al aanlei
ding telkens en herhaaldelijk op dit aambeeld
te komen hameren, voor een gezette behande
ling van deze zaak is uitteraard de om vang van
een blad als ’t onze niet bij verre na voldoende,
daarvoor zijn boeken, handboeken, daarvoor is
^•studie noodig.
lrt>> >-
t ’.H, I
inl
enl
ma.l
tTerl
'ii-1
"Pi
JpC- I
fee-1
veer I
En 1
laar
den
‘luk
nen.
den,
aan
irbij
in kennis te stellen.
Dunkt ons evangelie u niet verblijdend, vindt
ge zijn toezeggingen niet vertrouwbaar, bestrijdt
het, met eerlijke wapenen; we zijn ten allen
tijde bereid den ons toegeworpen handschoen
op te nemen, overtuigd als we zijn dat de waar
heid, die goddelijke waarheid, in al haar een
voud uit de bittere schil van de leugen niet
zal voor den dag treden dan met vereende kracht.
„De wetenschap, die ons arme volk paait
met verwachtingen, en die in den dienst van
een handvol millionairs" slechts droeve teleur-
stelling brengt, moet hebben uitgediend. Dat
wenscht de bond voor opheffing van het privaat
grondbezit.
Hierover in een volgend nummer.
KENNISGE VING.
BURGEMEESTER en WETHOUDERS van
Sneek,
Gelet op art. 8 der wet van 2 Juni 1875
j (Staatsblad no. 95);
ver-
de
/jen
L?.
to 1
Jienl
1'I
11
d
q 1
dn
t" - I
i>d
M.
r isl
’•'P
rU
U’ I
a CS I
- n
's
>1>
e k-
Deze CO UB A NT verschijnt WOENSDAGS en ZATERDAGS.
Abonnementsprijs voor 3 maanden f 1.franco per post f 1.25.
Alle brieven en stukken, uitgave of redactie betreffende, franco
in te zenden.
De BURGEMEESTER van Sneek,
Brengt, naar aanleiding van een nader on
derhoud met den daarvoor aangewezen Hoofd
officier van het Leger hier te lande, ter open
bare kennis
dat, voor zoover de ruimte van het oefenings-
lokaal het toelaat, jongelieden, die vóór 1 Ja
nuari e. k. den leeftijd van 17 jaren bereiken,
zich nog voor de deelneming aan de Vrijwilli
ge oefeningen in den Wapenhandel kunnen
den revolutiedrank bereiden; wanneer onze zelf
voldane landgenooten in hun lauwheid blijven
volharden of zich aansluiten bij de partij der
landjrfhkers en baronnen, dan voorzeker zal de
actie van de andere zijde krachtiger en geweld
dadiger worden.
En wat er van komt? Ellende en moord, an
ders niets. Uit zulk een moordkuil zal geen
maatschappij verrijzen, die als gegrondvest op
gemeenschapsgevoel, zal voorstellen een tempel
des vredes.
Het is enkel een verandering van acteurs, al
het andere is hetzelfde gebleven, tot zelfs het
stuk, dat gespeeld wordt; en de titel, waarom
zou men die veranderen? Het stuk heet nu
niet meer: onrecht aan den zwakkere; thans
heet het: recht aan den sterkste. Ziet gever
schil er in, lezer
Wat we dus onze voldane burgers nog eens
op het hart willen drukken, het iswakker te
blijven wanneer ze eens hun oogen voor de
leugen geopend hebben, niet weer in te slapen,
maar, zij het niet uit plichtsgevoel dan toch
uit eigenbelang, een wakend oog te blijven hou
den op den naderenden buffel,
„Die sarrens moe, de hoornen wet,
Den wreeden drijver in de lucht werpt
En met zijn plompen poot verplet."
Men zegt, dat het eind van onze eeuw ge
tuige is van zooveel menschenkarakter, dat de
geest van den mensch ontwaakt en vaardig wordt
bij het ziekbed der doodkranke maatschappij.
Welnu, sta dan niet van verre, alsof het u
niet aangingtoon u waardig, lid genoemd te
worden van die groote familie, die zoo bitter
onderling verdeeld raakt, omdat ze zoolang ge
zucht heeft onder de pantoffel van juffrouw
Leugen. En onderzoek, met al wat in u is, de
radicale niet pseudo-radicale, wel te ver
staan geneesmiddelen, die hier en elders
worden aanbevolen.
Vóor alles wat we u verzoeken mogen
laat het u om waarheid te doen zijn en recht.
Niet dus, een middeltje gezocht, dat, eenmaal
gebruikt, ietwat verlichting brengt, maar dan
ook niet meer gemist kan worden, wil men niet
morgen weer de klaagtonen aanhooren van den
zieke.
Ge weet het nu of ge kunt het ten minste
weten er zijn „radicalen" die zich aanbieden
als ziekenoppassers; neem hun gedrag ten voor
beeld, sluit u bij hen aan, dat wil zeggen, wijdt
u ook aan de taak van ziekenoppasser.
Maar bereidt er u toch op voor, dat ge den
kranke geneest, er een gezonde van maakt aanmelden ter gemeente-secretarie, vóór Woens-
Geen lapmiddeltjes dus, maar in den waren
zin des woords een radicaal middel tot uitdrij
ving van de leugen.
Wenscht ge inlichtingen omtrent het door
ons aanbevolen middel; zijn er bezwaren van
overwegenden aard, die aan uw toetreden tot
sociale vraagstuk door een radicaal, noemt ge Het door
dat niet een radicale leugen
Maar genoeg. God betere het; ja zoo zij het.
Voor ons was het voldoende de slapenden
even bij den arm te nemen, en wakker te roepen.
Onze taak achten we afgedaan, wanneer we
de schare, de zelfvoldane burgerij, gewezen
hebben op de leugen.
De leugen ja, burgers van Nederland, te
ontmaskerenwie daartoe wil meewerken, bie
den we zoo zielsgaarne de hand.
Niet om haat of nijd uit te strooien vatten
we daarom de pen op; met haat en nijd wordt
geen verbetering, wel verbittering gekweekt.
Maar de leugen die verfoeilijke
leugen dagelijks vernomen op straat, ge
lezen in de werken van hooggeleerde hand en
geleeraard van den professoralen katheder, daar
tegen is voortaan onze strijd gericht.
Wij voelen ons gedrongen tot dien strijd uit
het geloof, dat God sinds lang in overvloedige n
grondstof en rijkdom van arbeidskrachten der
menschen bede vervulde:
Geef ons heden ons dagelijksch brood!
Maar de leugen die vervloekte leu
gen hebben we het dank te weten, dat die over
vloed van producten wordt opgeborgen voor de
'’oogen eener hongerende menigte; die leugen
met al haar nasleep van leugens is het, die de
menigte der wachtenden afwijst met de tot in
de diepte des harten doorvlijmende woorden: wij
hebben geen werk voor u, want er is overpro
ductie.
Schandelijke leugentaal armoede die leeg-
gaat wegens werkgebrek; een bevolking die
^men gaarne wil opruimen omdat er over
productie heerscht!
Wat wij willen, het is u opwekken ten strijde:
„Gij jongelingen, gij vrouwen, gij meisjes,
ge zijt menschen.
Men zegt u, dat ge ’t niet zijt. Men behan
delt u alsof ge ’t niet waart. Men dwingt u
liet niet te zijn
Maar ik zeg u: Ge zijt menschen.
menschenplicht.
Die plicht schrijft voor: Streven naar waarheid.
En overal heerscht leugenA
Leugen, pestwalm, verrotting; ja, daar is ver
rotting in den Staat, niet alleen in onzen Staat
dat is een troost, zoo goed als het een troost
is wanneer een dief of moordenaar in de ge
vangenis gezelschap krijgt van een geestver
want maar het is wel een magere troost,
wanneer men in onzen rijk gczegenden tijd den
om werk vragende, met armoede tobbende, een
keteltje soep of oen roggebrood geeft, met de
gedachte, dat Neêrlands liefdadigheid en de
onzetoch groot is
„De naam dier verrotting, Nederlanders, is
leugen V
ging na:
Van boven tot beneden heerscht leugen.
Of is het geen leugen, wanneer ge ziet hoe
die man van ontwikkeling en verstand, zich
verplicht rekent te zwijgen over zaken van
maatschappelijken of godsdienstigen aard, om
dat och, omdat zooiets in zijn omgeving
gevaarlijk kon worden voor zijn stoffelijke be
langen.
Wij beklagen dien man, voor zoover hij nog
rekent althans, te leven op den klassieken bo
dem der vrijheid.
Hij heeft andere denkbeelden dan zij in wier
midden hij leeft en het is op den duur niet
uit te houden tegen de prikken en stompen dier
zelfvoldanen te blijven getuigen voor de waar
heid.
Och, jawel, goede vriend, Laat het u een
bewijs zijn die kleinzielige oppositie dat
ge u hebt gegeven aan de zaak van het ware,
goede en schoone.
Laten al die evangeliepredikers, van Jezus
van Nazareth af, het u zeggen: dat het leven
voor de waarheid aanhoudend inspanning, strijd,
toewijding, zelfverloochening, overgave van u
vordert; maar ook, dat ge eerst dan in waar
heid mensch zijt, wanneer ge in navolging van
hen in uw banier schrijft
credo, pugno
ik geloof en strijd voor dat geloof.
Voor welk geloof gij ook den strijd aanbindt,
wanneer ge met dien strijd de leugen, of wat
u een leugen dunkt, zoekt te ontmantelen en
de waarheid in het licht wenscht te plaatsen
wanneer dat uw bedoeling is, dan verdient
ge de achting van ieder weldenkend mensch.
Maar zwijgen? omdat uwe omstanders u be
dreigen maar, wie zij t ge mensch
Zijt ge, gevoelt ge u werkelijk mensch?
Dan, zoo ja, moeten die bedreigingen u ten
spoorslag zijn, om uwe lamp te ontbranden en
uwe lendenen te omgorden om die publieke,
kleinzielige en beklagenswaardige individuen
het wapen van de leugen uit de hand te slaan.
Of is ’tgeen leugen wanneer ge van zoogenaam
de radicalen verneemt, dat ze zoo zoetjes en zachtjes
aan ’t werk willen blijven, met allerlei wetjes
en reglementjes om de verdeeling van het ar
beidsproduct geleidelijk in betere verhouding te
Op u rust brengenen om maar al door, de He-
mei weet hoe lang, aan ’t werk te blijven voor
i de oplossing der sociale quaestie?
Zeg, noemt ge zulk een aanvatten van het
•- ADVE11TENT1ÈN van 1 tot 4 regels, gewone letter, 40 Cents,
voor eiken regel meer 7’;2 Cents. Bij abonnement is de prijs
belangrijk lager. Voorwaarden daaromtrent te vernemen bij
den uitgever.
K E N N 1 S
Loürio vaar fla
BURGEMEESTER
gemeente Sneek,
Gelet op het besluit van den heer Commis
saris der Koningin in Friesland van 7 Septem
ber 11. Ie Afd. MS no. 1033 (Prov. blad no. 83);
Brengen ter openbare kennis: dat de LU
TING van hen, die in dit jaar voor de lich
ting der Nationale Militie van 1893, dezer ge
meente, zijn ingeschreven, zal plaats hebben in
de Concertzaal alhier, op WOENSDAG den
26 October e. k., des voormiddags ten 10 ure
dat op Donderdag den 27 October d. a. v. ter
gemeente-secretarie door of vanwege de lote-
lingen aanvrage kan geschieden voor de ge
tuigschriften ter bekoming van vrijstelling van
den dienst wegens broederdienst of als eenig
wettig zoon
voorts dat om vrijstelling wegens eigen mili
tairen dienst of dien van broeders te verkrij
gen, de paspoorten of andere bewijzen van ont
slag, uittreksels-stamboeken of bewijzen van
werkelijken dienst, ten minste tien dagen vóór
den dag, waarop de eerste zitting van den Mi
litieraad wordt geopend, ter Secretarie voor-
noemd moeten worden ingeleverd.
Sneek, den 30 September 1892.
Burgemeester en Wethouders voornoemd,
ALMA, Burgemeester.
BENNEWITZi, Secretaris.
OEEKER (01Kt’
s
je-
a. i
-
i
ir-
r
g; 1
ai!
t -I
ii-l
te
rden
inde
over
«Mill
L
rat-1
1'
,r
IS
,‘t
n
IN DEN WAPENHANDEL.
-r.