i
Mini X 1118BBKW-8W TOOK M i,l 'IIIUI ffl W1MDMEH! SlfflL
DE WERKLOOSHEID aandurft in zijn oorzaak met het oog op
tes erfenis*, doch slechts de gevolgen
Utaodiging.
Pio. 5.
ACII T-E N-V E E R T I G 8 T E JAARGANG.
1R93.
A
W OEINS D A Q
18 JANUARI.
BINNENLAND.
De middenstand durft niet zegt men.
We gelooven het nietwel nemen we aan
„tan-
ervan
In de rede, door ds. H. Pierson te Amster
dam gehouden zie onder Binnenland kwam
mede aan de orde de beweerde ongrondwettig
heid van de kiesrechtontwerpen en hij bleek aan
den kant van den heer Lohman te staan, een
plaats waar zich niemand anders uit de verga
dering der vereeniging „Groen van Prinsterer8
bij hen voegde.
Thans bespreekt de Standaard de vraag nog
eens in een hoofdartikel.
Na er op te hebben gewezen dat de ongrond
wettigheid der ontwerpen allerminst een axioma
is, zooals de heer Lohman beweert, daar dan
toch door den minister zelf, de Raad van State,
ja de Regentes vermoedelijk bedenkingen zou
den zijn geopperd dat het een quaestie is
van ja en neen, waaromtrent de pers veilig deed
met eerst af te wachten wat de voorloopige be
handeling tusschen Kamer en minister voor licht
brengen zou, geeft het blad eenige reden aan,
waarom het zich tegen het denkbeeld der on
grondwettigheid verklaren moet.
Het gaat daarom in ’t kort den loop der be
raadslagingen na, vestigt de aandacht op ’t feit,
dat dezelfde grondwetgever, die geschiktheid èn
maatschappelijken welstand stelde als eisch, in
de additioneele aritkelen zich o. a. tevreden stel-
I de met het betalen van f 10 in de grondbelas-
Volgens de Telegraaf heeft de minister van
waterstaat een maatregel genomen, waardoor
ongetwijfeld tal van jongelieden in ernstige on
gelegenheid zijn geraakt. Tot dusverre werd
van de aspiranten voor de betrekking van klerk
bij de telegrafie of de posterijen geen kennis
van Engelsch en Duitsch gevraagdthans is,
op het onverwachtst, en wel voor het in Fe
bruari a. s. te houden onderzoek, die eisch ge
steld. Het komt ons voor, dat bij eventueel
gebleken behoefte aan deze kennis bij beamb
ten, wier bezoldiging aan vangt met f 400 ’s jaars,
een waarschuwing, behoorlijk bijtijds de wereld
ingezonden, volkomen gemotiveerd zou zijn ge
weest.
dat de middenstand de kwaal niet doorschouwt; i ting, u. uousiusie aar n
het i denkbeeld, ’t welk bij de vaststelling
Januari 1893, aan
kistingen te Sneek ter invordering is ter° hand
gesteld en dat een ieder verplicht is zijnen aan
slag, op den bij de wet bepaalden voet, te vol
doen.
Sneek den 16 Januari 1893.
De Burgemeester voornoemd,
ALMA.
KENNISGEVING.
BURGEMEESTER ex WETHOUDERS der
gemeente Sneek, voldoende aan het besluit van
heeren Gedeputeerde Staten van Friesland van
den 5 Januari 1.1.no. 34, 3e Afdeeling Stati
stiek, Provinciaalblad no. 2, brengen ter ken
nis van de ingezetenen, navolgende
„De GEDEPUTEERDE STATEN van de
provincie Friesland,
Gelet op art. 73 der wet van den 4 Juli
1850 {Staatsblad no. 37), zooals dat artikel is
gewijzigd bij art. VII der additioneele artikelen
van de Grondwet
Noodigen de inwoners der provincie uit om,
bij indien zij in andere provinciën in de rijks
directe belastingen zijn aangeslagen, daarvan
vóór den 1 April aanstaande aan hunne verga
dering te doen blijken, ten einde door haar
daarop kunnen worden gelet bij het opmaken
van de lijst der hoogstaangeslagenen voor de
verkiezing van de afgevaardigden ter Eerste
Kamer van de Staten-Genoraal.“
Sneek, 16 Januari 1893.
Burgemeester en Wethouders voornoemd,
ALMA, Burgemeester
BENNEWITZ, Secretaris.
UIT DE PERS.
Hetzelfde blad meent te kunnen verzekeren,
dat onze regeering het vaste voornemen heeft
de Tweede Kamer te ontbinden, indien de kies-
wetontwerpen niet in hoofdbeginsel worden
aangenomen. Dit bericht komt in ieder geval
tijdig genoeg.
Men meldt uit Den Haag aan de N. R. Ct.
dat de minister van binnenlandsche zaken niet
wenscht over te gaan tot het uitvaardigen van
een algemeen verbod tot het houden van vee
markten met het oog op het heerschen van
het mond- en klauwzeer, en wel op grond dat
volgens het meerendeel der gevraagde advie
zen, van dezen maatregel weinig heil wordt
verwacht, en dus de daardoor te weeg te brengen
belemmering van den binnenlandschen veehan
del niet gerechtvaardigd zou zijn.
In de vereeniging „Groen van Prinsterer8 te
Amsterdam werd Donderdag avond door ds. H.
Pierson de houding, die de anti-revolutionairê
partij tegenover de kiesrechtontwerpen dient
aan te nemen, besproken.
Hij ontwikkelde in den breeds de volgende
stellingen
1. De anti-revolutionaire partij verzette zich
niet tegen de uitbreiding van het kiesrecht;
2. zij verzette zich wel tegen het aangeboden
ontwerp
3. zij neme de gelegenheid te baat, om haar
ADVERTENT1ËN van 1 tot 4 regels, gewone letter, 40 Cents,
voor eiken regel meer 7'/2 Cents. Bij abonnement is de prijs
belangrijk lager. Voorwaarden daaromtrent te vernemen bij
den uitgever.
is het onderwerp'van de'gesprekken onzer dagen.
Naarmate de werkloozen luidruchtiger wor
den, komt er
kant.
Men begint meer en meer te beseffen dat de
werkloosheid de sociale kwestie is.
Zonder deze zou de productie stijgen, zouden
de loonen rijzen, zouden de arbeiders onafhan
kelijk worden en ware een arbeidswetgeving
onnoodig.
NVij behoeven onzen lezers thans niet te ver-
tellen dat er werkloosheid heerscht.
Ook niet behoeven we hen er aan te herin
neren, hoe dit gruwelijk monster krachtige man
nen verlaagt en vrouwen en kinderen verdier
lijkt en vermoordt.
Nog veel minder, dat de werkloosheid een ge-
volg is van over-produktie waarmee de werk
man zijn eigen graf graaft. Waar toch over-
produktie bestaat, zij het ook in naam, zal de
- meerdere voortbrengst van rijkdom, de toene
mende vinding van machines, die het produc
tievermogen vergrooten, den werkman meer en
meer overbodig maken en zal hij welhaast
door de heeren mee opgenomen worden in de
categorie der overbevolking, die men in het
koude jaargetijde onderhoudt met koffie en brood,
zoo nu en dan afgewisseld met een uitdeeling
van wat steenkolen of Amerikaansch spek. Of
het niet diep vernederend is voor den gezon
den werkman? Of het dien krachtvollen man
niet door de ziel snijdt wanneer hij vrouw en
kinderen ziet lijden van koude en honger?
i Of hij zich niet schaamt op de bedeeling te ver
schijnen en als bedelaar een aalmoes te moeten
aannemen om zijn naaste betrekkingen, die hem
lief zijn, te ontrukken aan de klauwen van het
legengrijnzend gebrek!
Er wordt weer heel wat drukinkt vermorst
m onze dagen om de kwaal dor werkloosheid
te beschrijven. Voor het meerendeel echter
gaat het op een uitrekening zegt de heer
Stoffel in de Nieuwe Gids, en we hebben nog
geen reden om het te betwijfelen wanneer
men genaderd is tot het geneesmiddel: sociale
hervorming. Dan wordt er uitgerekend, zegt
een Engelsch predikant, „wolken invloed deze
zal hebbep op de erfenis die men (het lid der
bezittende klasse) van een oude tante verwacht,
en daarnaar zal men dan zijn oordeel inrichten.
En zoo is het. Men wordt haast „beu* van
al de enquêtes die sinds jaar en dag worden
gehouden; het is commissies voor, commissies
n»; volksgaarkeukens, spaarbanken, verzeke
ringsmaatschappijen tegen dit en dat: biblio
theken, volkshuizen, goede arbeiderswoningen,
ambachtsscholen, Toynbee-hall’s, leerplicht.
En de gansche verzameling van al die schoone
zaken, aangevuld met legio bonden, het leidt
tot niets. Het is meer dan nutteloos. Het is
misdadig omdat men de kwaal ziet voort-
woekeren en even als de struisvogel den kop
I in het zand steekt, omdat men de kwaal niet j
en,komt tot de conslusie dat het grond-
V./V V(X1T liot
I bewuste grondwetsartikel art. 80 was:
de toekomstige wetgever kan er alles van maken.
Het speelde de rol van een artikel van caout-
Wel is het volkomen waar, dat de minister
ten einde toe bleef volhouden, dat het algemeen
maar nader
weer
art. 80 grosso
-- d wor-
ander door algemeen stemrecht zou
Deze CO GRANT verschijnt WOENSDAGS en ZATERDAGS.
Abonnementsprijs voor 3 maanden f 1.— franco per post f 1.25.
Alle brieven en stukken, uitgave of redactie betreffende, franco
in te zenden.
dat hij geen tijd of geen oog heeft voor
gevaar dat hem bedreigt.
K EN NISGE VIN G.
De BURGEMEESTER der gemeente Sneek ch™c’, <?at men rekkea kon naar willekeur,
brengt ter openbare kennis, dat het Kohier der W°
Grondbelasting dezer gemeente, dienstjaar 1893, i S" U »umuuueu, uam
door den Provincialen Inspecteur der Directe i 9temre°ht er door werd uitgesloten-
Belastingen te Leeuwarden gearresteerd den 13 S®P°18(’, °leek hij dan algemeen stemrecht
den Ontvanger der Riiksbe- Z00,°P rc vatten, dat volgens a.l. v
1 - 1 i modo hetzelfde aantal kiezers kon geteeld
den, als een i 1
willen bejagen.
fak’s ontwerp nu sluit „algemeen stemrecht*
in den door Heemskerk destijds bedoelden zin
stellig uit’, reeds door zijn eisch van geschiktheid.
Heemskerk zelf heeft zeer pertinent verklaard
dat de welstand ook in de geschiktheid kon lig
gen, zoodat het woordeke en niet disjunctief
mocht genomen.
„Kortom aldus vat het blad zijn oordeel
te zamen wie met eenige aandacht al de des
tijds gegeven verklaringen nagaat, kan moeilijk
tot een andere slotsom komen, dan dat men
destijds, om zich uit de klem te redden, een
artikel slikte, waarin men zelf geen afgeronden
zin legde, maar waarvan de toekomstige wetge
ver den zin eerst zou hebben vast te stellen*
wil verzachten.
j Is het niet ergelijk, schandelijk, wanneer een
opschudding aan den anderen maatschappij tot nut van ’t algemeen bij dui-
i zendtallen onder de bevolking laat verspreiden
j een brochure, waarvan dequintessens luidt: dat
j de werkloosheid een kwaal is, waartegen nog
I geen universeel middel is gewassen
Schandelijk, niet zoozeer van den onnoozelen
ongeluksprofeet, den jongen man met zijn „door
wrochte* studie, als wel van „de oude juffrouw.8
Welzeker. De oude heeft een goed leven,
waarom zou een ander het dan ook niet goed
hebben Zacht watroept zehervormers, ge-
luksbelovers, maakt geen haast! De onlangs
gepromoveerde meester zal het u met de cijfers
aantoonen dat werkloosheid meer is toe te schrij
ven aan toevallige oorzaken van tijdelijken aard.
Het komt alles wel weer terecht
Als het waar kon zijn!
Arme maatschappij, die u zoo laat voorlich
ten door die zuchtende theetante!
De wanverhouding tusscheu consumtie en
pruduktievermogen neemt met den dag toe.
Welnu men weet er raad op. De Gronin
ger boeren moeten de dorsch machines maar
weer aan den kant zetten en de arbeiders la
ten dorschen. We kunnen kwalijk gelooven
dat er menschen zijn die zulk een voorstel niet
belachelijk vinden zullen.
Waarom niet liever de regeering aangepord
om de duizende hectaren woesten grond te ont
eigenen en te laten ontginnen
Waarom niet geinfluenceeerd op de spoedige
oplossing van het Zuiderzee-vraagstuk
Het klinkt toch als bittere ironie op den
nood der tijden, wanneer men leest dat de Zui-
derzee-commissie geregeld eens per maand bij
eenkomt.
Wat er van dat alles worden moet is met
logische zekerheid te constateeren
Wanneer de bezittende klasse haar ontwik
keling en kennis blijft misbruiken door de be
staande toestanden wat op te lappen, voor zoo
ver deze al te dierlijk en al te in ’t oog vallend
zijn wanneer die klasse niet door heilige be
geerte wordt aangevuurd naar een radicale op
lossing van het vraagstuk der werkloosheid,
door den grond aan de gemeenschap terug te
geven wanneer dat alles zoo blijft bij ’t oude
dan, zeggen we, is het logisch vast en zeker
dat ze binnen niet al te lang tijdsverloop de
reeks der fin-de-siècle nieuwigheden ziet ver
meerderd met een periode van woede en ijlende
koorts, gevolgd door een kortstondige periode
van gelijkheid. Onder wee en tranen en bloed
zal ze de eene periode in de andere zien over
gaan, om ten slotte door anarchie en sociaal-
democratie aan te landen bij landnationalisatie.
Waarom daarmee dan zoolang getalmd
Omdat men nog altijd op die erfenis loert?
Maar de middenstand dan, die tusschen arm
en rijk wordt fijngemaakt en opgelost als het
koren tusschen de molensteenen
^ene toestanden bespreken.
■a
OEEKER (OIRAVI.
yen. le,lte er wel °P> dat we seen locale- maar aloe- i
vC/JC lOftRLfl.nnAr» bnnnralran
