wat kieuw is
I?
1IDMiWUD FOOR M
lBsclirii?iiiö ïüorTNaloïaFfii
No. 8.
ACH T-E N-
EERTIO8TE J
fHS3.
er
o. a.
51
a
Abonnementsprij
Alle brieven
in te zenden.
voor het nieuwe
Zou het uit slaafschheid voortvloeien of wel
de hand gedaan.
een
van het
e
voor de zedigheid Was
was hij geen lid van het sterke
zou hij zich bij voorkeur rang-
j een waagstuk.
nuft bij den
I toen de lente „Sprossen trieb.
Maar om naar onze schaapjes terug te keeren:
i Hoe verklaart zich het verschijnsel dat de
- -„a zoo aandoénlijk is
wanneer ze het atelier van het ste nummer uit.
zorgvuldig geretoucheerd i als
het licht treden gelijk
aan
ADVEBTENT1ËN
voor eiken regel meer
De laatste duizend ongeveer,
goed herinneren, leverden de stof’
het betoog voor de waarheid, daÉ
moeten
er van
wanneer iemand het waagde dat
van overtuiging omver te willen
Bij deze Courant behoort als
lotc-n-nummei’ 135.
har het vrije, is opmerkelijk, niet waar
anwaar die tegenstrijdigheid, misschien
‘echts schijnbaar - die gaarne realistisch
ij nkt> maar het niet waagt realistisch te
e"’ W1J1 bet niet is in den bon ton
anneer het waar
ren ra belegen te
ep re
is dat nieuwe denkbeel-
eijn, als wijn of bier, ter
meerderheid der menschen
»bi béte humaine® het dier-
■Ukc m den mensch.
I Die lust tot het vrije onderzoek, of onderzoek i °“S ?rd uit vrÜheidszin, dio elke heerschap-
erzoex piJ na korten termijn opzegt, om het weer eens
te wagen met een anderen meester
Of zou het nieuwsgierigheid zijn misschien,
welke de menschen drijft tot wat nieuw en
vreemd is
Daar valt onze aandacht op het Alg. Han
delsblatt.
Dezer dagen gaf het blad zijn twintigduizend.
Deze COIRANT verschijnt WOENSDAGS en ZATERDAGS,
js voor 3 maanden 1.— franco per post f 1.25.
en stukken, uitgave of redactie betreffende, franco
van 1 tot 4 regels, gewone letter, 4Ó Cents,
Cents. Bij abonnement is de prijs
e angrijk lager. oerwaarden daaromtrent te vernemen bij
den uitgever.
we ons
de studie en
armen door particulieren in ’t leven
gehouden worden. Ongenadig kon het
fangs gaan,
heiligdom
stooten.
En nu is op eens de bezemsteel werkloos en
de oude bes gaat de periode der bekeering in
ofte wel den leeftijd der puberteit na de ver
jongingskuur.
Ze zoekt thans onder zuchten, wee en ach
de verkeerdheden van vroeger uit te wisschen
in de „gedachtenis,® door het leveren van een
betoog in de eerstvolgende duizend nommers
dat de vroegere bewijsvoering niet deugdedat
deze niet den toets der critiek kon doorstaan
en dus moet vernietigd, afgebroken, om het
materiaal te gebruiken voor den opbouw van
het nieuwe bewijs.
Vanwaar die bekeering tot het nieuwe
maar wie altijd en
te midden van cijfers,
vindt gewoonlijk vlug zijn aanhangers, zoo zegt
I men jie maar hoe snol de wereld zich „om-
I kleedt® wanneer de mode verandering voor-
of uiterlijk op 31 Januari e. k. ter Secretarie
dezer gemeente.
Sneek, 23 Januari 1893.
Burgemeester en Wethouders voarnoemd,
ALMA, Burgemeester
BENNEWITZ, Secretaris.
UIT DE PERS.
In het jongst^ nommer van de Nieuwe Gids
bomt een belangrijk artikel voor van den heer
Stoftel, van Deventer, over werkloosheid (door
ons reeds gememoreerd.) Na kort maar op aan
grijpenden toon de ellende te hebben geschetst
van den man die werken wil maar niet werken
kan en die zijn gezin broodgebrek ziet lijden
geeft hy een overzicht van de middelen die men
ter bestrijding van dit - thans helaas maat-
schappelyk verschijnsel aan de hand doet.
Vooraf keurt hij in strenge woorden de conclu
sie af, waartoe de heer Falkenburg komt in zijn
geschrift uitgegeven door het „Nut®, dat er in
zijn oog geen afdoend middel tegen werkloos
heid bestaat.
Drie middelen werden aan d
Vooreerst die van een beperkt socialisme
soort van staatssocialisme met behoud
privaat-eigendom van grond en arbeidsmiddelen'
De heer Stoffel acht het echter onmogelijk om
met behoud van den vrijen handel en onder een
democratischen regeeringsvorm, door maatrege
len als de radicale partij bij ons voorstaat, het
loon van den arbeider te verhoogen en daardoor
de werkloosheid te doen ophouden.
In de tweede plaats wordt het volledig soci
alisme aangeprezen, dat het privaat-eigendoms-
recht op grond en arbeidsmiddelen afschaft en
de taak der productie en verdeeling der produc
ten door de gemeenschap wil doen overnemen.
Zoolang de mensenen niet veel beter, edeler en
wijzer zijn dan zij zijn, acht de heer’s. dit ge
heel onuitvoerbaar.
Het derde middel, landnationalisatie, acht hij
het goede. De voordeelen van gemeenschappe-
lijken grondeigendom zijn; 1° dat de grond ge
heel gebruikt kan worden voor den arbeid en
de productie. Alle werkloozen zouden dus
werk kunnen vinden in den landbouw. De
productie zou stijgenloon en verbruik zouden
grooter worden2° de gemeenschap zou in het
genot komen van een reusachtig vermogen uit
grondrente, voldoende om de geheele staatshuis
houding, die zonder belastingen goedkooper en
eenvoudiger zou zijn, te bekostigen; 3° door
goede pachtcontracten zou men den grond kun
nen doen gebruiken op een wijze, overeenko
mende met het algemeen belang; 4° als de ka
pitalist geen geld meer in grond beleggen kan
zal het aanbod van kapitaal toenemen en dé
rente sterk dalen; 5° de daling der rente en de
grootere productiviteit van den arbeid zouden
de waarde van den grond doen rijzen. De ge
meenschap zou de grootste kapitalist worden en
ten slotte beantwoorden aan het ideaal der so
cialisten.
Het middel, om tot landnationalisatie te ko
men, is onteigening van den grond tegen rente-
gevende aflosbare pandbrieven, waarvoor de
rente gevonden wordt uit de pacht, of in den
eersten tijd uit een progressieve belasting op
groote nalatenschappen.
In de beschouwing door prof. Spruyt in het
Hand, geplaatst over ’t kiesrecht wees hij o. a.
Nationale MilitierÏÏchtïn/1894 ?“standiSheid. he“ gebleken uit dé
schriivnn „fJ.?9.4’ sterftetafels van prof. Van Pesch - dat zich
QQ„ - i by mannen tusschen het 24e en het 27e le-
aan te geven vóór vensjaar een stijging van het sterftecijfer voor
tafel komen
1 menschelijk brein, na
te zijn, verlaten en aan
de jonge spruit zich aan het licht vertoont
wanneer de korrel heeft wortel geschoten
dan zal de hedendaagsche beschaving wel-
j haast groote verandering ondergaan en zullen
onze ooren eerlang vergast worden op de taal
en levensbeschouwing van pierewaaiers en jon
gens van „Jantje verdomme®
dan wachten ons spoedig verrassingen en zien
we reeds in onze verbeelding de totale omme-
keer in s werelds deftigheid ende goede zeden
en gewoonten; misschien wel vrouwen in mans-
kleeding die dan de broek dragen in letter
lijken zin en vice versa. Want we leven
snelde hoofden zitten vol revolutielust.
Uit zucht naar af wisseling Uit behoefte
naar verandering, uit nooddruft misschien
Ook gaat het zoo leuk, zoo kalm, zoo gelei
delijk, bijna zonder protest zelfs.
Hoogstens treft men hier of daar een eer
zaam, in den dienst vergrijsden huisvader, die
waarschuwend den vinger opheft tegen dat or
dinaire on vulgaire geschrijf.
Maar daarbij blijft het ook al, en uitwerking
heeft het allerminstja toch
In omgekeerde verhouding wordt er gelezen
van wat papa er van meende te moeten ver
wachten.
Men is nu eenmaal zoo gewoon, dat al wat
oud en afgeleefd is zich bij voorkeur en bij
uitzondering bezig houdt met waarschuwen.
Er zijn zooveel van die oude papa’s, brave
lieden wel is waar, maar die de dagen hunner
jeugd vergeten zijn.
Daar heb je bijvoorbeeld die goede, oude,
liberale bestevaer. 1
Hij verklaart zich
hij niet oud, en
geslacht, dan
schikken onder de preutsche spinsters.
Al dat realisme is onfatsoenlijk de lectuur
uit de Nieuwe Gids ongenietbaar
AI die nieuwigheden zijn staatsgevaarlijk.
Onzin met vrije gelijkheid en broederschap
„Fourberie, étourderie en libertinage®,zoo
woordspeelt de bestevaêr op de voorletters der
Fransche aria fraternité etc.
Het vraagstuk van het kiesrecht „dat’s
Zoo werkt het speelsch ver-
ouwen sukkel nog na uit de dagen
als die des roependen in de
Daarom sta hier
het adres van
.menners.
Volksopruier die dag aan dag verandering
‘vilt en minstens 4 maal perjaar revolutie pre-
akt wiens invloed doordringt in de paleizen
e> lijxen voor u hebben we geen ander
'oord dau dat der verachting.
Oproerkraaierdie de zinnen benevelt, de
hartstochten beheerscht en die door de kleinste
fiazen van ons wettenwecfsel weet heen te glij-
jlen, om al dadelijk weer brutaalweg uw haan
Aomiig te laten kraaien uit naam van het
vrije volk, van het anarchistisch Nederland,
■verklaren we u dood
I Revolver noch dynamiet, we weten het, kun-
■nen ons verlossen van uw tyrannic; maar uit
‘Cide voor de vrijheid zenden we aan onzen
■grooten geestverwant, den fabrikant der vnj-
leids-dynamo’s, den kanonnenkoning Krupp, de
jFpngende uitnoodiging, om zijn groote zaakken-
■Tj van wat der menschheids vrijheidsbanden
■slaken kan, aan te wenden, teneinde ons een
flmiddel te verschaffen, om eens en voor altijd
■“et u af te rekenen.
I Intusschen wenschen we ons bezig te houden
aet „het zielkundig raadsel,® dat zich er op
eroemt zoo fier te staan in de vrijheid, en
Dachten te weten te komen: waarom het zich
|oo gedwee als een willooze, zoo cadaverachtig
n er werpt aan sommige nieuwigheden, terwijl
et tegenover andere nieuwelings-ideëen zoo
ngineil weerbarstig zich betoont.
Zoo is het immers
Kom in den kring der fashionable wereld,
‘aar al wat „plat®, heet geweerd wordt met i
crupuleuze angstvalligheid.
1“ dienzelfden nauwgezetten kring leest men
®et voorliefde over
mensch.
«chrrfi; met de grootste willekeur decreteert deze
autocraat dat het costuum nauw of wijd moet i
i zijn dut er een queue bij hoort dat op den
hoed een vogel moet.
Nauwelijks is het woord er uit, of men ziet
,allerwege slaafsche volgzaamheid.
Wee dengene, welke dien slaafschen zin trot
seert.
Zelfs bonden tegen een of andere uitmiddcl-
Ipuntigheid staan machteloos; hun stem klinkt
_j woestijn.
een woord van protest aan
dien gevaarlijksten aller volks-
Bekeeren is schrikken
zonder ophouden leeft
dividend-getallen en dergehjke, wordt toch
den langen duur te droog i
vatbaar te zijn voor suggestie
Toch staat het er woordelijk
s Liefdadigheid naar vermogen zal doen wat
ze kan, maar ze is niet berekend voor een 1
reuzentaak, welke alleen de staat kan uitvoeren!
Natuurlijk zijn zwarte kersen de rijpste
Maar zoo lang er nog zooveel groene aan het
boompje hangen, is schudden gevaarlijk; een
verstandig mensch die aldus redeneerten dat
doet op den huidigen oogenblik het Alg. Han-
delsblad.
Niet zelden is do ure des gevaars het oogen
blik waarop men zijn liefde bekent. Welnu,
van liefde voor staatsarmenzorg spreekt het
blad nog niet. Maar de oude liefde is losge
laten alvast. Daarmee moest ook begonnen.
En wanneer straks het gevaar dreigender wordt
en de oude „lief® door dezen of genen weer
geëngageerd isen wanneer professor Spruyt
van zijn nachtmerrie heeft uitverteld, dan zal
het bericht der nieuwe verloving de wereld
worden ingezonden. Zoolang dus geduld maar!
En wat nu onze vraag betreft
We gelooven dat er moeilijk één algemeen
antwoord op te geven valt. Wanneer we ons
dan bepalen tot het geval van het Handelsblad,
zoo zouden we geen ander antwoord durven
geven dan dat ligt uitgedrukt in de oud-vader-
landsche spreuk
Een oude geit mag gaarne een groen blaadje.
We hopen eerlang te mogen vertellen dat
ook op professor Spruyt van toepassing zij
Grün ist des Lebens goldner Baum.
BURGEMEESTER en WETHOUDERS der
gemeente Sneek herinneren alle ingezetenen
die in 1874 zijn geboren en zich tot dufver
niet voor de -1
hebben doen inschrijven, aan hunnevernlïch-
ting, om zich daartoe ahnog P 1
y
1
A
5£U
Bijblad Feuil-
I
5
</l
J
1
6
I
r
O U RW
IttWEEK
i op
van hart en ziel om
a