i a J
MUS B lülïïiïHffi-8LIB 1#
II
No. 10.
A C II T
N-V K E R T I O
L
'In
•W
xr
FIH-OE-SIÈOL
,7'1“ -si rag*
■a
-A- r-T is a.
I.
reeds willen
binnenland.
Alle brieven
in te zenden.
overslaat
vervolgings-
>r
J.
6'
n
K
r-1
de kiuderkens
van
LLw
r.sfeL
Een enkele er uit:
-j vnn aanzienlij ten huize?
’-j met elkaar.
lief en
Deze COL RANT verschijnt WOENSDAGS en ZATERDAGS
Abonnemeiitspnjs voor 3 maanden f 1— franco per post t 1.25.
e bneven en stukken, uitgave of redactie betreffende, franco
het gevolg zjn geweest, aTrce^symptoom v^
hfi” /p:Xa/ö«!\%PPelyk0 dóbAöle, opgemerkt, dat
nij, die het jmchen der sociaaldemocraten bij
toeneming der werkloosheid beantwoordt met
schimpen en schelden, zeker niet minder eon-
zyt ig is dan zij zelven en er weinig toe zal
bijdragen, de werklieden van de soeiaal-demo-
ciatic af te houden. Hare kracht toch li»t
met in de toekomst-muziek, die zij den werk-
SeU/°et hooFen’. ZÜ in het gerechtvaar-
bgde der cntiek, die zij op de bestaande toe-
stmiden uitoeient. Hoe eenzijdig de voorstellin
gen der sociaal-democratie mogeazju, hoe na
ïef zelfs in sommige opzichten, meent niet dat
bij haar afbreuk doet alleen door daarop te
wijzen.
Om den werklieden het holle van de sociaal
democratische theonën en utopieën te doen in
zien, staat maar één weg open. Laat de fei
ten spreken. Laat alles worden gedaan wat
gedaan kan worden, om zonder omverwerping
der bestaande maatschappelijke organisatie de
positie van den vierden stand te verhoogen;
laat in deullereerstepl i its a tn de meest neasih-
onteerende misstanden ptal en perk wor
den gesteld. Daardoor on daardoor alleen zal
een a doend antwoord op de theorieën der so-
ciaal-democraten gegeven kunnen worden.
Onder die misstanden is er één, die elk jaar
aan het licht treedt en zich dit jaar weer bij
zonder krachtig openbaart. Hoe zonderling
het ook schijnt, het is ecu feit dat aan dat
jaarlyks terugkeerende verschijnsel misschien
wel juist omdat het jaarlijks terugkeert door
nen, die zich met sociale vraagstukken plegen
bezig te honden, tot nog toe niet voldoende
aandacht werd geschonken. Dit begint geluk
kig anders te.worden; de oogen beginnen zich
voor dit diep-in vretende kwaad te open. Het
door een enkele operatie weg te nemen is niet
moge yk, daarvoor hangt het te veel samen
met den geneden bouw van het maatschappe
lijk organisme; maar wat wél mogelijk is, en
wat hoog noodig is bovendien, is het kwaad
met alle macht te bestrijden. Daartoe moet
men in de eerste plaats den omvang er van
peilen. Maar daarbij laten kan men het niet.
1 reedt een volgend jaar de periodieke werke
loosheid weer even onbarmhartig in, dat zij
dit niet doen, zou is om geen enkele reden te
ver wachten en staat men dan weer even
machteloos daartegenover al thans, dan zal men
meer gedaan hebben tot aanvulling der gele
deren der revolutionaire partj, dan deze met den
best geslaagden propaganda-tocht bereiken kan.
Laat daarom ieder, zoowel uit menscheliik-
heid tegenover zoovele arboidersgezinden, als
ter bestrijding van het voortwoekeren der re
volutionaire theorieën, waarmede de arbeiders
bevolking zoo rijkelijk overgoten wordt, alles
doen wat in zijn vermogen is om er toe mede
te werken, dat overheid en particulieren tegen
over het gevaar der werkeloosheid een volgend
jaar minder onvoorbereid zijn dan thans.
Honger stilt men niet met sabels en’ bajo
netten. J
de beurs gratje öod3 of niet? (Je
ste wet Het schibboleth is dus de beurs.
En wie lid is van do vennootschap Billiton
aandeelhouder van de Nederlandscho bank- wie’
behoort tot de klasse der suikerlords, hetzij
suiker tinken hier te Linde of in Indi-3
Wie dat nu goed, begrepen heeft en dus de
heerschende meaning kent, hij regele zich, om
mee te kunnen deeien aan de aan God en dén
vorst periodiek onttrokken sonvereiniteit, na-ir
dezen maatschappehjken regel maak fortuin,
vrees God on eer den Koning; nummer éen is
center het eersteen voorn tamste, om Lit het in
alle gevallen van verschil den doorslag geeft.
En zoo- slaat de beurs door - bij monde
van jhr. R ichussen daarom moet de demo-
gegaon immers de de
nature geneigd om allesouve-
zich te trekken de democratie
in
hoogere belangen op hspel
zijn vertegenwoordigers moet worden
den.
Wanneer we dat alles en nog veel meer wel
bezien en goed overwegen, dan komt de ernsti
ge vraag bij ons op, wat ons op het eind dezer
eeuw nog te wachten staat? En wie wel als
overwinnaar de nieuwe eeuw zal intredende
slaaf; die thans reeds met zijn ketenen begint
te rammelen
of de heer, die door het gerinkink
tot de maatschappelijke kwaal van
waanzin.
kei i ders kan kiezen dan i
- Een ami-revolutionai
zjn telg, revolutie verwekt i
ving;
i senatoren, die hun rol van toeziende voo»--
den zooverre uitstrekken, dat ze aan den voog’d
staa», zijn de sprinkhanen volgens BronsvMd '0(W3®!1rjven wat aan het volk en
Hiel iesAikt. Bn meu, loven Mgt Sm- ïL «wlgebo.
en ds. Pierson van Zetten niet anders.
Dat is de konsekwentè inkonsekwe.ntie, zegt
men. Mis vriend! Dat is galgenhumor, die
vernietigt; dat is fin-de-siècledat is de ont
aarding, die met gevoelens voor den dag komt,
welke men vroeger in alle deugdzaamheid on
derdrukte of achter een masker verborgen hield.
In de kerk is. het aan de kiuderkens geopen
baard en is de beslissing aan
maar in de laag-stoffelijke wereld zjn de sprink
hanen een Egyptische plage.
Volgens al deze theorieën dan is de wil
ga lera de evangeliepredikers Bronsveld c. s., lid
en deelgenoot zjn van de sonvereiniteit.
En aangezien van fin-de-sièele-kwalen bj al
deze broederen in de staatsrechterijke theorie
toch moeiljk sprake kun zjn, stellen wj voor,
om ten gunste van deze heerea hier te lande
de christelijke jaartelling te verwisselen met de
Joodsche, die voor het jaar onzes Heerea, dat
we thans doorleven, het getal 5752 aangeeft.
Ljden de heeren desdaiettemin a m een kwaal
dan is het evenwel nochtans geen fin-de-siècle
influenza.
Max Nordau heeft in zjn werk „Eatartung*
dat eerlang m de Nederlandsche taal zjn op
wachting zal maken, eenige fin-de-siècle geval
len opgenoemd. F
Twee jonge dames
kostschoolvriendinnen, babbelen
De een zucht.
„Wat mankeert er aan?“
„Och, het is ellendig, ik heb Raoul
hjj mj.“
„Muur dat is kostelijk hij is knap, j'ono-,
elegant hoe kim-je toch verdriet hebben
daarover
„Omdat hij geen geld heeft, en m’n ouwelui
wdlen, dat ik met een rijken baron trouw, die
vet, kaal on leelijk is»tt
»O^jj, gansje, trouw met den baron en zorg
dat Raoul en hj kennis met elkaar maken.
Een fin-de-siècle dime, zegt Nordauvolgens
hem geoeuren zulke dingen alleen in Frankrijk.
len. bewjze dat die einde-eeuw-stemming ook
m ons land ingang gevonden heeft, noemen we
Ben kamerlid, dia tegen kapitaalbelasting is
omdat de werkman er onder ljden zal;
Een meester m het recht, die beweert dat de
democratie m de Kamer geen beter woordvoer-
aristocraten;
Een ami-revolutionaire baron, die, ter wille
in eigen omge.
Inu-de-siècle is een Fmnseh woord, dat de
^ftederlandsehe pennekr.wser onvert.mil Luit
■omdat hij Ms een braaf en eerlijk Hollander of
■Bataaf met de ijdeltuiterij zoover wil drjven,
•net den schijn aan te nemen alsof het een
•uur-Holkndsche aardigheid was. Zeker niet
•an het zja bedoeling zjn, te kennen te willen
•even, dat al die ongehoordheden, welke men
|fn-de-siècle dwaasheden noemt, enkel op Fran-
^c.icn bodem voorvielen daarvoor is h j van
■e Bataafsehe eerljkheid. Wee hem, die
-|ms kwaad van denkt 1
11. R<n-ljk duurt het langst, zeggen wj, brave
anmaatsen wanneer we het woord Panama
•ernemen, vaart ons een rilling langs de rugo-e-
eriels. Want al die miraculeuze geldver-
■welging moet wel uidoopen op indigestie, op
•isseljkheid.
T XV ut men er dan ook van denken of zeggen
'’it?, de ongebreidelde geldzucht heeft de Fran-
I pise in haeheljke positie gebracht.
De dame rijdt op wrakke jskorst, zouden
ve zoo zeggen.
Maar voor die geldkoorts Lijven wij Hollan-
|ers gespaard daarvoor zjn we te eerlijk; en
•aroui duurt alles hier ook langer.
*-Zoo praten wo sinds geruimen tjl over de
jeteekenis der dc-moeraiie, en ’t is nog niet uit.
God de souvereine macht zegt dr. Kuy-
■‘i’ en dan verder allen mannetjes geljk.
En jhr. Rochusse» ook al in de Stan-
|mvZ houdt een betoog ten bewjze, dat wat
■1 gelooft eigenhjk grondvalsch is; volgens hem
eet het zjn t
Aon God de souvereine macht; deze overge-
llali ^en vorst en omdat die godde
lijke macht wat zwaar te torsen valt daar-
|j de bovenste tien duizend, om bij te springen
I tjd van nood. Volgens hem dus is demo-
atie niets meer of minder- dan onzin.
Laat nu de vorst een kieswet voordragen om
deel der souverei niteit af te staan aan het
j dan moeten de bijspringers dat voorstel
zijn loop stuiten omdat de souvereiniteit al-
>n bj den vorst behoort. Dat is niet uit fin-
■-sieele zucht of uit welke andere zucht ook
is eerlijk op zhi Hollandsen en dat
F'Inrt het langst.
■Bjj Kuyper steunt de souveietóteit op twee
•nieni God en den Vorstmaar bij jhr. Ro-
■issen is er een driepoot noodig waarop de
•len der wet steun moeten vinden te weten:
Jar troon en beurs. En deze drie zjn éen,
■wel in moeilijke gevallen de beurs alles
kunnen dragen aldus
•Ge wil van God is de hoogste wet en de wil
den vorst is. de Leegste wet en de wil van
I beurs is de hoogste wet deze drie éen ajn-
I is de gezamenlijke wil dier drie machten
J aller-aller-allerhoogste wet. In geval van
■enigheid of, om alle ondengdzaamheid te on-
1 nikken, is de wil van de beurs beslis-
VaE 1 ‘Ot 4 regpls’ geWOne ^tter, 40 Cents,
vooi eiken regel meer i;i Cents. Bj abonnement h de prjs
den inigriJ agei** V 00rwaaiden daaromtrent te vernemen bij
uen uil gever. J
In de nabijheid van Bokstel is Dinsdag een
geweerschot gelost, juist toen de trein naar Eind-
1 hoven passeerde. De heer Smits van Ojen,
cratie worden te keer
mocratie is van
reiniteit aan
het is jhr. Rochussen die het zegt heeft in de
er Franscho revolutie bepaald
De wil van het volk is de hoogste wet.
We vermei len dit geval, om hit we inoanen
dat het niet alleen staat. Er is in dezen tjd in
veler hart een strjd om den voorrang het is
een soort van sportwerking tusseben beurs en
volk.
De oud-liberale partij wil den gezeten werk
man die nog niet gevonden is een aan
deeltje geven in do sonvereiniteit-en nu zjn
er menschen die dezen wijzen maatregel met
echte galgenhumor vernietigen galgenhumor
is een fin-de-sièc!e-kwaal geworden. Wj zeg
gen maar dat de gezeten werkman, als h j zich
laat vinden, niet moet meen en dat het hem
toegedaehte in eenigerlei opzicht tevergeljken
is met een Panama-aandeel’je, waarop zjn ge
zeten dito’s, nul op Tt request hebben gekregen.
Gezeten werkman is, naar w j vernomen, de
gene, die een wjs gebruik heeft gemaakt’van
een gelukkige omstandigheid die niet behoeft
te klagen over werkloosheid en die wat geld
heeft kunnen aversparen, waarop hij in ledige
uren, aan rust gewjd, gaat zitten broeden
gezeten werkman is ook hj die een stukje
van Gods schoone aarde heeft weten te bemach
tigen
alsook hj die een eigen huisje bewoont dat
goed is voor een bypotheekje.
Ook naar deze theorie ia dus de wil van de
beurs de allerhoogste wet.
Er zjn nog meer van die theorieën. Vooral
de predikanten, uitleraard vrienden van 1
leerstellige, zj.i groote voorstanders van de I
theorie der beurs.
In hun kerk, van nieuw- of oud leven, is
ieder aandeelhouder der souvereiniteit, mits hj
de beljdenU o des gelooft aflegge. Maar
den staat, waar
denken of zeggen
haeheljke positie gebracht.
U IT DE PERS.
In het Soebat Weekbï. wordt i...
n een juichkreet, die in Hecht
ii*
-i.
Sr-
A
r-. - - ;.u
S>-=
I
n
Lf
s.
ir
i
'r-.-y
jw-
esamaeaaEB
ij
Til. Val1
