rm
«HHTIffllIïïllIllOiSSÏBWSJHI.
W
m DE WOESTIJN.
No. 16.
ACII T-E N-V E E RT I G T E JAARGANG.
1893.
Z A T E H O A O-
25 F E JB R U A R J.
stukken, uitgave of redactie betreffende, franco
yaffOBMwagM»
Aan het beginsel der proportioneele
wnnmifriiKr io i i
'i
men
o
Bij deze Courant behoort als Bijblad Feuil
leton-nummer 137.
lei
en
Toen
vloed
denkbeelden hier
vatten, was het
van Sneek bekend te maken.
Sneek, 24 Februari 1893.
De Burgemeester van Sneek,
ALMA.
10
;r,
an
E-
F-
Cents. Bj abonnement is de prijs
-I r
-te vernemen bj
Deze CO VRANT verschijnt WOENSDAGS en ZATERDAGS.
Abonnementsprijs voor 3 maanden f 1.— franco per post f 1.25.
Alle brieven en stukken, uitgave of redactie betreffende, franco
in te zenden.
in alle kringen
laag, bij rijk en
van Herodes of de in zwang
onzen tijd, mag ieder voor
a
ADVEhTEL P1ËN van 1 tot 4 regels, gewone letter, 40 Cents,
voor eiken regel meer 7*/2 C
belangrijk lager. Voorwaarden daaromtrent
den uitgever.
nemenden invloed van
Zijn eerzucht, zijn zelfzucht of misschien zijn
vrees zelfs kwam er tegen op.
Begrijpelijk is het ook, naar de zeden van
dien tijd, dat Herodes den Nazarener zocht te
dooden, gelijk hij vroeger reeds Johannes den
Dooper had laten ombrengen.
En Jezus, die zijn leven niet noodeloos in
gevaar wilde brengen, vluchtte op onzijdig ter
rein, iu de Syrische woestijn, waar hij den
strijd der verzoeking tegen „den duivel" had
te strijden, totdat het beslissende oogenblik
kwam, waarin hij den duivel van zich stieten
in het levendig besef,
God mag dienen, aan de hand van
AI I L I T I E.
BEREND van der WOUDE en JOHAN
NES HÜITEMA, lotelingen dezer gemeente,
lichting 1893, onder nos. 17 en 27, worden ver
zocht hun verblijfplaats ter Gemeente-Secretarie
I tijen strijd om een beginsel van rechtvaardigheid.
- -m vertegen
woordiging is voldaan door de verkiezing van
den heer Tijdens, die zijne politieke geloofsbelij
denis nooit verloochend heeft en haar blijkens
zijne verklaring in de constitueerende vergade
ring der partij van orde nog altijd handhaaft.
De verbonden partijen kunnen dus geen an
dere beweegreden hebben gehad dan de liberale
partij te verzwakken. De nederlaag kan niet
geweten worden aan de candidatuur van den
heer Troelstra, immers deze was èn door het
geprononceerde provincialisme der Friezen èn
krachtens het verleden van den heer T. geluk
kig genoeg gekozen. Het votum der kiezers
raakt dus niet zijn persoon, maar in zijn per
soon de liberale partij.
En volgt daaruit niet, waar toch de heer
Zaaier in 1891 als lid voor het district Leeu
warden werd gekozen, dat het votum zich grondt
op het politiek beleid gedurende de laatste par
lementaire periode
De vraag ligt voor de hand, wat men dan
toch in den gang van ’t regeeringsbeleid sedert
1891 af keurt? Waarin wenscht men verande
ring, waar toch tusschen liberale en radicale
beginselen geen verschil bestaat Is de tegen
woordige regeering misschien aan de beginselen
der partij ontrouw geworden? Zij wil het kies
recht uitbreiden, zoover de grondwet toelaat.
Kan men in dit opzicht meer verlangen? Zij
heeft in ons belastingstelsel plaats gemaakt voor
het beginsel van belasting van het roerend ver
mogen; zij heeft een paar accijnzen afgeschaft
of verminderdzij heeft de grondbelasting her
zien en wil de patentbelasting door beter ver
vangen. Zijn dat geen stappen in de goede
richting? Men ontkent het niet en toch is men
ontevreden; ontevreden om dat men iets meer
verwacht had, ontevreden omdat men met meer
spoed en voortvarendheid gehandeld wilde heb
ben. Men had voor de regeling van het kies
recht de prioriteit verlangd en, voor zoover
men het billijkte, dat de regeering den tijd, tot
voorbereiding der kieswet vereischt, wilde be
steden aan verbetering van het belastingstelsel,
had men hier toch meer begeerd dan er gege
ven werd. De kieswet kwam te laat; de be
handeling wordt vertraagd, althans te lang ver
schoven perequatie werd slechts door weinigen
begeerd, stelde velen teleur de vermogensbe
lasting rekent te veel met de belangen van het
groote kapitaal en belemmert de invoering van
enkelvoudige inkomstenbelasting; de beroeps
en bedrijfsbelasting gaat aan ’t zelfde euvel
mank als de vermogensbelasting; op het gebied
der sociale wetgeving is niets gedaan, voor zoo
ver men weet niet eens voorbereid, en dan, ja,
dan had men bij dat alles gerekend op sneller
afdoening van zaken. Omdat deze wenschen
en verwachtingen niet verwezenlijkt zijn, daar
om, er ligt in het votum geen andere beteeke-
nis, daarom heeft de meerderheid der Leeuwar
der kiezers niet den heer Troelstra, maar den
heer Gerritsen verkozen. Verwerpt men de li
berale beginseleu? Neen, maar men verlangt
krachtiger en sneller doorvoering.
„Het is nog niet te laat om dat gevaar af
te wenden, aldus besluit de heer P. Nog al
toos is de liberale partij sterk in het land
zonder bondgenooten, enkel door eigen kracht,
woog zij te Leeuwarden nog nagenoeg op tegen
de vereenigde macht der overige partijen. Wan
neer zij zich nog bijtijds wil herinneren, dat
wij niet meer leven in 1848, dat de tegenwoor
dige tijd andere behoeften en eischen heeft,
dat thans de vierde stand nog krachtiger op
treedt dan toen de derde en met niet minder
recht herstel van grieven vordert, en wanneer
verbant niet
currentie, door aan den voorstander van het
oude een voorsprong te geven boven den nieuw
lichter.
De vraag, welke manier van bestrijding wel
de royaalste is, die
zijnde methode van
zich beantwoorden.
Ook de vraag hoe het mogelijk is dat de
christenwereld, wier voorganger een aanhouden
den strijd voerde om het bestaan tengevolge
van
zoo
UIT DE PERS.
dat de menseh alleen
-uu j an den engel
der waarheid, versterkt en onbezorgd weer het
land der vaderen binnen ging.
In het planetarium van het hart is liefde de
zon en vrieneschap de maan. Gelijk in de na
tuur komen ook in het menscheljk hart uren
van zons- en maansverduistering.
Dat ondervond Jezus in de woestijn datzelf
de ondervinden allen ook heden ten dage, die
hun leven gewijd hebben aan den dienst der
waarheid.
Er behoort moed toe, veel zedeljken moed,
om een overtuiging te blijven vasthouden en
uitsproken, wanneer die eenigc-rmate afwijkt
van wat men noemtde publieke opinie.
Vooral wanneer het geheel nieuwe denkbeel
den geldt, is het publiek in zijn bekrompenheid,
zijn sleur en traagheid in het denken, vervolg
ziek in de hoogste mate.
Men spreekt van dweepzucht en fanatisme,
wanneer men ziet met welken hartstocht de
Mahomedanen zich in het vuur begeven en den
dood trotseeren terwille van hun geloof;
keurt dien ijver af als ziekelijke uitwas.
Maar de geschiedenis ook van ons vaderland,
het land der vrijheid, levert zoo menige blad
zij van vervolging, dat men waarlijk den Ma-
homedaan onrecht aandoet met hem als fanati
cus zijn hooge minachting te laten gevoelen.
En die hartstocht vindt men
der maatschappij, bij hoog en
arm, bij ontwikkelden en analphabeten.
Wat Salomo van zijn tijd getuigde, mag met
volle recht worden verzekerd van den onzen,
namelijk dat er niets nieuws is onder de zon,
en dat het oude beginsel van heerschen en be-
heerschen op het gebied van den godsdienst en
van de gedachte, nog altijd is gebleven het
zelfde krachtige en verderfelijke onkruid. Men
- en doodt niet als Herodes deed,
maar als gevoelde men zich beschaamd over
tst
zijn „ketterijen," door haar vervolgzucht
kon vervreemden en ontaarden van wat
haar grondlegger eens leerde door woord en
daad die vraag moge de christenheid zelve
beantwoorden en verantwoorden. Waar wij op
wijzen willen, is de jammerijke heerschappij
van de leugen om den broode. De twee
slachtige en valsche positie van hen die den
duivel van de leugen niet willende gehoorza
men en den engel der waarheid niet durvende
gehoorzamen om den broode voortgaan,
noch te linker- noch te rechter den blik wen
dende, als een geblinddoekte wandelend tus
schen leugen en waarheid op het spoor van
half om half.
Om den broode zjn mond en hart in aan
houdende tegenspraak met elkaar men gevoelt
zich niet gelukkig, omdat men in valsche stel
ling is geraakt.
En dat is het geval van velen helaas
„Om der wille van de smeer" laten velen, moe
ten velen zich laten leiden door halve waarheid.
Dat de maatschappij zoo onbetrouwbaarder
wordt met den dag, behoeft zeker geen bewjs.
Zou het echter niet anders kunnen gaan
Naar onze overtuiging wel, wanneer de woord
voerders voor het nieuwe zich bj hun afbre
kende critiek van het bestaande niet al te zeer
door hun gevoel lieten meesleepen. Het oogen-
blikkeljk effect zou dan wel wat zwakker zjn;
toch zou men er zeer bj winnen. Wie door
liefde gedreven de maatschappij wil hervormen,
hj critiseere het bestaande rond en open.
Maar bj de opbouwende critiek moet liefde
het cement zjn. Hoe dat te verkrjgen, wan
neer de bouwlieden te voren bezield worden
met haat tegen hun medemenschen, waarvan
de meesten het toch niet kunnen helpen dat
ze rjk zjn geworden
u, Hoe dat gaat in de maatschappij Wel,
Vorst, d. i. de voorste in den Staat, dien toe- dood eenvoudig met behulp van vriend con-
nr.munJnr, Jezus zocht te breidelen. i
I
koning Herodes bespeurde, dat de in-
De Standaard bespreekt met een enkel woord
het artikel van den heer A. baron van Dedem
in de N. O. en Zw. Ct. De vraag, in hoeverre
de voorzitter eener parlementaire club niet te
veel van zjn invloed verspeelt door, eer de
club saamkomt, publiek advies te geven, wenscht
het blad aan baron Van Dedem zelve ter be-
oordeeling gelaten.
Doch, aldus merkt de Stand, niettemin op
„Ons kwam zjn advies genoeg in het gevlei,
om er ons over te verheugen.
„Slechts tegen één uitdrukking in zijn advies
bestaat bj ons onoverkomeljke bedenking.
„Baron Van Dedem wil namcljk pogen, met
andere groepen een amendement óp Tak’s kies
wet in te dienen.
„Dit nu zou o. i. een onvergeefljke fout zjn
en onze club mag zich wel tienmaal bedenken,
eer ze zich op dien noodlottigen weg waagt.
„Met andere groepen, schreef baron Van
Dedem; in het meervoud. Welke zullen nu
die twee of drie groepen zjn, zoo ge de room-
sche club uitsluit
„Het ligt dus in zjn plan, zich ook met de
roomsche, d. w. z. met de op dit punt archi-
conservatistische club te verstaan.
„Tegenover zulk een plan nu mag niet ver
zwegen, maar dient terstond en onverholen te
worden uitgesproken, dat zulk een samengaan
in geen enkelen kring van ons volk op den
steun noch zelfs op de meegaandheid van de
anti-revolutionaire partij mag rekenen.
„De voorstelling toch van baron Van Dedem,
alsof elk gevaar voor scheuring bezworen zou
zjn, mits de Kamerclub maar eenstemmig vo
tum uitbracht, berust op een misverstand.
„Die scheuring is dan alleen te voorkomen,
zoo de Kamerclub niet met de roomschen,
maar met de anti-revolutionaire partj verband
behoudt."
Men bespeurt uit bovenstaande, dat de Stand.
de eigenljke bedenkingen en bezwaren, door
den heer Van Dedem opgenoemd, niet aanroert.
De beteekenis der verkiezing te Leeuwarden
is door bladen van verschillende richting be
sproken en uitgelegd al naar de politiek door
hen verdedigd. Wj meenen, na al hetgeen er
reeds over is gezegd, ook nog een plaats te
moeten inruimen aan hetgeen de heer A. L.
P(oelman), lid der Tweede Kamer en een der-
genen die aan den uitersten linkervleugel der
liberale partj staan, er over zegt. In de Prov.
Gron. Courant komt het artikel voor.
De uitslag dier verkiezing mag door de liberale
partj niet gering geschat worden. Want er ligt
een veroordeeling in van haar beleid sedert
1891, een voorspelling van haar toekomst en
meteen een ernstige waarschuwing. De over
winning door den heer Gerritsen op den heer
Troelstra behaald, is nog geen triumf van het
radicalisme op het liberalisme. Immers de zege
werd door een coalitie van minderheden op de
liberale partj bevochten. Ook zou het onjuist
zjn te willen beweren, dat hier een strjd om
beginselen is gestreden. De meest ongel jksoor-
tige elementen hadden zich aaneengekoppeld om
met vereenigde kracht den liberalen candidaat
het hoofd te bieden de anti-revolutie reikte de
hand aan de revolutie en zj deed het willens
en wetens. Evenmin voerden de verbonden par-
eigen onverdraagzaamheid, neemt men de duis
ternis te baat om den vreemdsoortigen stam te
j laten doodhongeren. Op de manier der kabou-
i ters graaft men een diepen kuil er om heen
en de rest volgt van zelfde wortels worden
op rantsoen gesteld, en gcljk een goed ingeslo-
ten vesting zich cindeljk moet overgeven bj
van Jezus grooter werd en dat diens gebrek aan levensvoorraad, zoo komt ook wis-
■- en elders begonnen post te kunstig zeker voor den stam eerlang het oogen-
een rein menscheljk verschjn- blik van overgave.
sol in s konings gemoedstoestand, dat hj, de Hoe dat gaat in de maatschappj Wel,
A
VHU
■ws- ei inmiimid ww de
d
i x- --
L’.
n
i
a
6
S
i)
0
z
ir
>a
ui
311
ii-
<E
.1’
|I SS
jr-
t Wd?
