MB ffl IDWfflWM ÏIIIHI Hl
ffliiHTE IIW 1BMDBSHB
No. 20.
A A R G- A. N q..
1893.
ACH T-E N-V EERTICSTE
GOED EN KWAAD.
11 31 A xk R T.
)0,
bekendmaking
BURGEMEESTER en WETHOUDERS der
(-
PÖ
:t.
>/8.
W.
kennisgeving.
binnenland.
r
Bijblad Feuil-
ar
de maatschappij en voor haar individueele
VAK
machtigste er als Ko-
9. Alsvoren
ver-
>1
l
i
2
Alle brieven
in te zenden.
beide I
houden met wat
2.
3.
N-
,50
over
eenstemming tusschen de twee levensgidsen ook
ir-
N
de
)E-
an
IS
•d:
ia
ën
40
a
5 a
Il6
6
jur
Cents. Bij abonnement
-- te vernemen bij
OEEKER
OllAIT.
sn
TSt,
ten
;)b-
Bij deze Courant behoort als
leton-nummer 138.
e. a.
i e. a.
-w l*v*v»a* Arm w
voogdij.
13. Alsvoren Vader en Moeder in het Ar
menhuis.
Ï4. Marnes ,2e Suppletoir Kohier van den
15. Kohier
TOOT^nA'ff:,'£A>W'£'Ar T“ 1 tOt 4 rogele’ sewone letter, 40 Cents,
beTannrökT C““S' •‘■—"•t b
belangrijk lager. Voorwaarden daaromtrent
den uitgever.
De conservatieve stelregel van het quiete non
movere na te volgen, kan daarom niet anders
i dan de noodlottigste gevolgen na zich sloepen
voor f
verplicht het goede te doen leden, wijl de Staat of maatschappij aanhoudend
na te laten. Een mensehen- °P haar hoede moet zijn en onverpoosd moet
~erpliehtingen niet nagaan of de onvermijdelijk noodzakelijke
de dieren wereld slechts hierin, verbroken is of geschonden.
do machtigste er als Ko-
maar dat tijger en hyena als ziSen zich aanhoudend
Want de begrippen van goed en kwaad wij-
wel is waar niet in
dien zin, dat op eens het goede kwaad of het
kwade goed wordt geheeten, maar als in een
langzaam werkend proces, waarin het verstand
rusteloos op den uitkijk staat en op de omstan
digheden letttende, het goede minder goed noemt
of het kwade minder kwaad, naarmate de om
standigheden zich wijzigen.
Zoo ook zal een verstandig staatsman een
oog in ’t zeil houden en bij de minste veran
dering van weersgesteldheid of strooming
anderen van koers of taktiek, gelijk een erva
ren stuurman zulks doet.
De geheele geschiedenis der menschheid geeft
ons één doorloopend proces te zien van afslij-
ping hier en aanvulling daar van de begrippen
goed en kwaad.
Zoo is dus het menschelijk geweten als een
uuiwerk, dat, om den zuiveren tijd aan te wij
zen, schier dagelijks moet gelijk worden gezet
naar den aangegeven middelbaren tijd.
Bij verzuim van deze regeling gedurende
eenige dagen achtereen, is miswijzing en daar
uit voortvloeiende teleurstelling en ontevreden
heid niets ongewoons.
Ook de geschiedenis levert de bewijzen van
dergelijke botsingen, wanneer niet bijtijds er
voor gezorgd werd dat de uurwerken werden
gelijk gezet met het groote centrale uurwerk,
dat het rechtsbewustzijn heet bij den mensch.’
Zelfs de geschiedenis der godsdiensten leert
ons, hoe zich van tijd tot tijd het begrip van
God, d. i. het goede, wijzigde. Zoo onderging
het Godsbegrip een wijziging in het boek Job
en werd de wet van Mozes en de profeten
door den grondlegger van den christelijken gods
dienst niet ontbonden maar vervuld of aange
vuld waar leemtes ontstaan waren.
Wat de geleerden er dan ook van mogen
zeggen, een feit, dat niet te weerspreken valt,
is: de veranderlijkheid, of wilt ge: schommeling
van het geweten.
Bij de menschenetende of koppensnellende
volken wijst de kompasnaald van het geweten
meer beschaafde, welke men-
schenmoord een gruwel noemenen geen moor
denaar onder een beschaafd volk is zoo ontaard
dat niet in zijn goede oogenblikken, als zijn ge
weten ontwaakt, het kloppertje daarbinnen ge
voeld wordt, terwijl een Dajak met stralende
vreugde het hoofd omhoog houdt van een door
hem vermoorden medemensch, verheugd als hij
is, daarmee een zijner groote plichten als mensch
vervuld te hebben.
Daarom is het een misverstand van den
mensch om goed goed en kwaad kwaad te noe
men. Absoluut is er goed noch kwaad, omdat I
Deze CO L EAN T verschijnt WOENSDAGS en ZATERDAGS,
bonnementsprijs voor 3 maanden ƒ1.— franco per post f 1.25.
Alle brieven en stukken, uitgave of redactie betreffende, franco
ten naar Duitschland is ook geen sprake meer,
liouwens dit zou, meent het blad, ook al te
dwaas zijn geweest. Er zijn slechts drie pro
vinciën besmet, benevens Genemuiden, en de
invoer zou alleen voor Groningen, Drenthe en
friesland zijn opengesteld met uitsluiting van
het overige met besmette deel van ons land
dit was waarlijk ondenkbaar.
Duitschland houdt zich verstoord, dat inder
tijd Nederland den invoer van vee, benevens
van afval van vee (huiden, enz.) heeft verbo-
zeer Weffens het ilcerscllG11 van mond- en klauw-
Dit geschiedde met het oog op Engeland en
dit moeten wy nu bezuren.
Heden is het 150 jaar geleden dat de druk
kers der Haarlemsche Courant, de heeron Izaak
en Johannes Enschedé door aankoop eigenaars
werden van de lettergieterij der heeron Wet-
stein te Amsterdam, welke zij naar Haarlem
verplaatsten.
,...Dlb rordt *?001' de firma Enschedé feeste
lijk herdacht en de courant verschijnt dienten
gevolge iets vroeger. Bij deze gelegenheid heeft
de firma een gedenkboek gedrukt: „De letter
gieterij van Joh. Enschedé en Zonen» (niet in
den handel), dat niet allen de geschiedenis in
houdt van hun eigen lettergieterij, maar van het
geheele bedrijf in Nederland.
Het is. in drie hoofdstukken gesplitst, de let
tergieterij in de 18e eeuw, de lettergieterij inde
eerste helfst der 19e eeuw en die in de tweede
helft der 19 eeuw. Het is versierd met vele
fraaie afbeeldingen: portretten van alle vroege
re leden der firma, van den stichter Izaak En
schede, geb. 1681, af, tot op den in 1887 over
leden mr. Jan Justes Enschedé; voorts portret
ten van. beroemde stempelsnijders, voorstellingen
van de inrichting zooals die vroeger was en te
genwoordig, oude titelprenten, merkwaardige
lettertypen, enz.
De heer D. R. Mansholt, van Westpolder,
heeft de rede, die hy eenigen tijd geleden te
Amsterdam hield, in de vergadering van den
Nederlandschen Bond voor Landnationalisatie
over de ontwerpplannen der Zuiderzee-cominis-
sie in verband met de werkeloosheid, in druk
doen verschijnen bij den heer P. Noordhoff
uitgever te Groningen. De heer Mansholt heeft
daarin eenige denkbeelden aan de hand gedaan
waardoor de werkeloosheid dadelijk weggeno
men en dus met de oplossing der sociale quaes-
tie een begin kan gemaakt worden. Het Zui-
derzee-vraagstuk heeft hem slechts als aanlei
ding gediend, om aan te toonen hoe er volgens
zijne wijze van zien niet gewerkt moet worden
Resumeerende komt hij tot de volgende con
clusion
.technisch oogpunt is de binnen-
dyking der Zuiderzee, volgens de plannen der
Zuiderzee-commissie, zoo niet onuitvoerbaar
dan toch zoo kostbaar, en gevaarlijk, dat de’
eventueele directe en indirecte voordeelen voor
den staat op verre na niet daartegen opweken.
2. De financieele plannen der Z.Z.-commis
sie zijn ten eenemale onaannemelijk voor den
staat, omdat de eventueele voordeelen bijna ge
heel komen aan een kapitalistische corporatie
en de risico geheel aan den staat.
3. Indien de Nederlandsche regeerino- 200
a 300 millioen zoo goed als renteloos beschik
baar heeft voor de cultiveering van landerijen,
die 4 a 6 meter beneden den waterspiegel lig2
- som afgezien natuurlijk
van onze dwaze eigendomswetten oneindig
aan land, dat
Be mensch is
en het kwade j
i maatschappij, waarin die v<
J. gC?dCu 1.10,lldt °P menschelijk te zijn en onder
la scheidt zich van C
dat niet de leeuw als de
I uing heerscht, i
incarnatie van sluwheid en valschheid er den
I scepter zwaaien.
Maar ook de mensch zelf, die zijn hartstoch-
I ten met den teugel aanlegt en zijn neigingen
3 bot viert zinkt terug van de hoogte waarop de
I natuur hem geplaatst heeft, tot den staat der
I dieren, waar de rede verduistert of de duivel
I er zich van bedient om hem te maken tot het
meest gevreesde van alle schepselen.
Daarom oordeelde de maatschappij in haar
I Sn1- n,oodzakelÖki tet het oogpunt van
-1 eaoud, dat er voorschriften werden gege-
I ven, waarnaar ieder lid zich heeft te gedragen;
3 de maatechappy, Of liever de groepen en
I ÜCWcs waarin ze zich verdeelde, gaven wetten,
waarbij voorgeschreven werd hoe de mensch
zijn gedrag moet regelen, wil hij niet als straf-
schuldig worden aangemerkt.
I n?aiar0“ °°k ontwaakte in den enkelen mensch
het bewustzijn der rede, wier roepstem luider
i dmnUld^ m ,d<3 binnonkamer van zijn hartdoor-
IS ig’ dat de mensch bÖ elke b°teing of ver-
ino-1 'an °.pvathn» tusschen zijn hoogeren aan-
■aan Z^n cdoifijke hMft moet gehoorzamen
aan de eerste en betere helft.
■li;i^ldUS geleid’ aan de ban<1 fim’ maatschappe-
IhoortK emdie dei’ rGde’ gaat de
hy althans te gaan, door het leven.
lhPita,J diZ6U dubbeIeu Ieibaud gehouden, wordt
IbSL IeJTsreis ^rgemakkelijkt, mits beide
werken. te“enstrÖdig
In het laatste geval, wanneer de stem in
eigen binnenste niet harmonieert met de stem
an oen wetgever in den Staat, wordt de le-
s oop moeilijker, omdat luisteren naar den
n, verzaken van de andere wet in zich sluit,
hn verzaking heeft straf ten gevolge.
Staatswet duldt geen overtreding, en wie
doi;-KteiU ,Van ZIJn Seweten onderdrukt lijdt ze
J ve schade, die bij herhaling zedelijk verval
ia zich sleept.
Daarom is zeker de hoofdvoorwaarde
- u ordelijke maatschappij van i
en waren zin des woords, dat de geschreven
in harmonie is met het
,eu> en daaruit vloeit dan
maatschappij of de Staat ten allen tijde te rade
met wat er omgaat in zijn binnenste. Ge-
J by den enkelen mensch, dient ook in do
■’Chappij fiet verstand om te scheppen wat
I bespeurt in het binnenste van zijn hart
oals Schiller het uitdrukt in zijn klokkelied
Denn dazu ward ihm der Verstand
Dasz Er im innern Herzen spüret
Was Er erschafft mit seiner Hand.
begrippen betrekkelijk zijn en verband
meu noemt den geest des tijds.
VERGADER ING
den Gemeenteraad van Sneer,
op Zaterdag den 11 Maart 1893,
des namiddags ten 7 uur.
PUNTEN VAN BEHANDELING:
1. Resumtie der Notulen.
Mededeeling van ingekomen stukken enz
At- en overschrijving Sehuttenj-begroo-
ting, dienst 1892.
Alsvoren Old-Burger Weeshuis, dienst 1892.
Rekening der Brandweer, over 1892.
over 1892.
TIIoofdelijken Omslag, dienst 1892.
--i van den Hoofdehjken Omslag,
gemeente Sneek brengen ter openbare kennis
de volgende
De COMMISSARIS der KONINGIN in de
provincie Friesland,
Gelet op het besluit van Gedeputeerde Sta
ten dier provincie, van den 2 Maart 1893, no.
70, le afdeehng B, en op art. 11 der wet van
den 13 Juni 1857^Staatsblad no. 87)
Brengt ter kennis van de belanghebbenden
1 dat het vangen van eendvogels door mid-
del van eendenkooien of daarmede gelijkstaan
de toestellen, bedoeld onder letter h van art.
15 der bovengenoemde wet, op Woensdag den
15 Maart 1893 en de jacht op waterwild, met
slagnetten, bedoeld onder letter f dier wet op
Vrijdag den 31 Maart 1893, telkens met zons
ondergang, wordt gesloten
2°. dat het weispel van kwartelen met steek
garen of vliegnet zal vrijstaan van Dinsdag den
18 April 1893, met zonsopgang, tot en met Za
terdag den 24 Juni daaraanvolgende, met zons
ondergang
39. dat de kooieenden voor het jaar 1893
moeten worden opgesloten of gehokt van Za
terdag den 1 April tot Maandag den 1 Mei en
van Zaterdag den 15 Juli tot Dinsdag den 15
Augustus 1893.
En zal deze op de gebruikelijke wijze wor
den afgekondigd en aangeplakt.
Leeuwarden den 4 Maart 1893.
De Commissaris der Koningin voornoemd,
(get.) Van HARINXMA tiioe SLOOTEN.
Sneek den 8 Maart 1893.
Burgemeester en Wethouders voornoemd,
ALMA, Burgemeester.
BENNEWITZ, Secretaris.
Van vertrouwbare zijde verneemt de Zw. Ct.
dat de bemoeiingen der regeering om Duitsch- p-en dan kan deze
land weder voor den invoer van Nederlandseli g Üan a
vee geopend te krijgen geheel misluk^X W”
Van een invoer uit de drie noordeh ke gewes' .™icbtbaardcr best?od ,^den
lwuluciyiio gewes- boven den waterspiegel ligt.
4.
5.
6. Alsvorcnder Begrafenisrechten, over 1892.
i «no 01re b<i4ro°teigWrmvoogd ij, dienst
8. Adres van H. Halbortsma.
9. Alsvoren van A. M. Kuijt.
10. Alsvoren van P. van der Meer
11. Alsvoren van II. van der Molen
12. Instructie Secretaris-Boekhouder
voogdij.
13. Alsvoren Vader
voor i
mensehen, in niet als bij de
menschelijk gewe-
ook voort, dat de
