■WE ffl fff WfflSSMHr Sffi.
MMS- ffl 1D1ERMM1D 10011 DE
No. 23.
A. C II T-E N-V EERTIQSTE J A
R Q A N Q,
en.
VREES EN HOOP.
!n;
die
Ier
IR9.1
SI
WOEilN^JOAC^
32 .^I A 7k R CT.
D,
BINNENLAND.
De minister van Binnenlandsche Zaken heeft,
Alle brieven
in te zenden.
we
over
En daarvoor blijft onze dank aan Tak’s kies
wet, die de mannen van stavast naar dè koord
joeg.
)I.
rt.
m-
H.
igd
Deze CO UR A NT verschijnt WOENSDAGS en ZATERDAGS.
Abonnementsprijs voor 3 maanden ƒ1.— franco per post f 1.25.
Alle brieven en stukken, uitgave of redactie betreffende, franco
Te Amsterdam is plotseling overleden, terwijl
hij ter jaarvergadering zijner vennootschap in
„Eensgezindheid" was, de heer G. A. Heineken,
opzichter en sedert 1868 directeur der zoo zeer
bloeiende Heinekens bierbrouwerij-maatschap
pij. Hij is 52 jaren oud. Van 1871 tot 1877
was hij raadslid der gemeente Amsterdam.
Het Centrum verneemt dat op Donderdag
aanstaande de gedenksteen voor Alberdingk
Thijm in den gevel van diens huis op den N.-Z.
Voorburgwal te Amsterdam onthuld wordt.
Prof. De Rijk, van Hageveld, zal daarbij de
feestrede houden.
Staten, van de gemeentebesturen eene opgave
gevraagd van a. het^ aantal kiezers blijkens de
'J“A kiezerslijsten; b. het
UIT D E PERS.
In de Midd. Ct. wordt de Zwolsche sociaal
democratische motie, naar aanleiding waarvan
ons waarschijnlijk een geruchtmakend politiek
proces te wachten staat, van naderbij bezien.
Die motie luidde
„De sociaal-democratische partij is een revo
lutionaire partij, omdat zij zich plaatst op het
standpunt, dat alleen afschaffing van het privaat
bezit een einde kan maken aan de wanverhou
dingen. Voor het proletariaat is een duurzame
verbetering op den grondslag der tegenwoordi
ge maatschappij niet mogelijk. De taktiekder
sociaal-democratische partij is verder een revo
lutionaire, omdat zij niet gelooft aan het gelei
delijk ingroeien der bestaande maatschappij in
een socialistische, maar de omverwerping der
bestaande maatschappelijke orde beoogt, met
alle haar ten dienste staande onwettelijke of
wettelijke, vredelievende of gewelddadige mid
delen."
Voor de strafrechtelijke beoordeelingen zal
het naar het oordeel van den schrijver, zeker
een punt van gewicht worden, dat de motie
spreekt van de S.-D. partij, niet van den S.-D.
bond. Eveneens dat zij naar haren vorm slechts
eene mededeeling is, geen artikel van een pro
gram, geene betuiging van adhaesie, allerminst
eene verbintenis. Wat er in gezegd wordt
krijgt alleen beteekenis door de personen, die
het zeggen, en door de omstandigheden, waar
onder het gezegd wordt.
Nemen wij echter de motie, zooals zij bedoeld
schijnt te zijn, als een uiting van gangbare
meepingen in den kring der S.-D. partij. Dan
is zij waarschijnlijk een taktische poging van
de heethoofden in haar midden, om de meer
zachtzinnigen te dwingen mee te gaan of heen
te gaan; een toeleg, die vermoedelijk door de
zachtzinnigen verijdeld is met het beroep op
den platonischen vorm der motie. Daarentegen
zal de strafvervolging bedoelde taktiek in de
hand werken. Zij zal den leiders der beweging
de keuze laten tusschen het verkleinen van de
beteekenis der motie met uitzicht op vrijspraak,
of het uitspreken en toelichten der ware be
doeling met gevaar van veroordeeling. Het
eerste staat feitelijk met uittreding gelijk; het
zal door de heethoofden als verraad aan de be
ginselen gebrandmerkt worden. Eventueele ver
oordeelden, daarentegen, martelaren voor de
goede zaak, zullen aan invloed winnen, gelijk
indertijd de heer Domela Nieuwenhuis zijn tij
delijk overwicht voor een goed deel aan de hem
opgelegde straf te danken had.
De schr. gaat daarna den inhoud der motie
na en constateert, aan het einde van zijne ana
lyse gekomen, als resultaat van zijn onderzoek,
dat de motie niet schittert door duidelijkheid en
klaarheiddat zij bevestigt wat hij steeds om
trent de nevelen in de hoofden der s. d. leiders
heeft verondersteld; en eindelijk, dat de vrije
openbare discussie over deze motie voor den in
vloed harer stellers gevaarlijker is, dan hunne
gevangenzetting.
Een aantal sollicitanten vervoegen zich nog
dagelijks bij den Minister van Justitie, om be
noemd te worden tot inspecteur bij ’s rijks poli
tie. Daaronder zijn er velen, die in superieure
betrekking jarenlang bij de gemeentepolitie zijn
werkzaam geweest. Elf plaatsen zijn vacant.
Daarvoor hebben zich aangemeld ruim 300
personen. De jaarwedde is minimum f 900
maximum f 1400.
aantal personen die in 1893 het kiesrecht voor
de Tweede Kamer hebben erlangd 1. krachtens
art. 16, 2, krachtens art. 1c der kieswetc. het
aantal personen, die wegens genoten onderstand
van de .kiezerslijst voor de Tweede Kamer bij
de herziening in dit jaar zijn weggelaten.
Verder is verzocht: Een afschrift van de
kiezerslijst voor de Tweede Kamer over 1890
en een afschrift van de voorloopig vastgestelde
lijst voor 1893 met opgaaf van het beroep der
kiezers.
ie i
Zoo gaat dan gowoonlijk de rolmachine ach
teruit, wanneer hoop zijn misdadig plan heeft
verraden door naar het koord te grijpen. En
eenmaal achterwaarts rollende, wordt vrees
i duizelig, angstig, benauwd en maakt er een
eind aan, door zijn eind los te laten en hoop
bij te springen.
Wanneer we tot staving van bovenstaande
draaihistorie een terugblik werpen in de we
reldgeschiedenis, dan valt allereerst het oog
op het tijdperk, dat in ’87 werd afgesloten na
een kwart eeuw tobbens, toen eindelijk de ka
trol, door de nachtmerrie van vrees met ver
dubbelde kracht aangegrepen, achteruit rolde.
Sedert dat oogenblik was er geen eind aan
het nood- en angstgeschrei, en toen ’91 in het
land was en hoop een veelbelovend program
ter ontwikkeling aanbood, ja, toen sprong vrees
bij, om aan het achteruitrollen althans een eind
te maken.
Pas echter hebben ze het zoover gebracht dat
we weer zullen vooruitrollen, of daar is al weer
dat miserabel deftige angstgeschrei: „het dui
zelt mij".
Weer zal de machine stille staan terwille van
gehallucineerden.
Nog vóór we aan ’t rollen gaan, worden reeds
plannen beraamd en intrigues gesmeed om hoop,
voor de toekomst te fnuiken.
De jongelui uit de gistingsperiode, de kerels
met gezonde knuisten, de hulptroepen van hoop
wil men buitensluiten.
Gij jeugd, zoo luidt de redeneering, met uw
idealen, uw hoop, uwkracht, de
idealen kweeken kracht gij met uw opbor
relende levenskracht, zijt onbruikbaar, gevaarlijk
aan de Nederduitsche staatsmachine, die slechts
vier omwentelingen maakt in een eeuw of een
in de vijf en twintig jaar.
Maar kom terug wanneer ge de drie kruis
jes achter den rug hebt; wanneer ge liever spreekt
over illusies dan over idealenwanneer ge een
weinig levenszat zijt geworden en wijs, want
levenszat en wijs verhouden zich tot malkander
als de oude voering tot het oude kleed
wanneer ge het den hoogwijzen en levenszatten
Salomo hebt leeren nazeggenalles is ijdelheid
Waarde en veelbelovende jongelingsschap,
kom dan binnen de palen en grijp mee aan,
met de eene hand aan de koorde der hoop en
met de andere aan het eind dat onze vingeren
omklemd houden.
Idealisme is noodlottig voor ons menschen,
die al duizelen bij de gedachte, dat we door de
dagelijksche beweging der aarde door het heel
al rondvliegen met een snelheid, zoo verbazend,
dat de arme hersenen in onzen schedel rond
dansen den Boheemschen rondedans.
Terwijl we dit alles overwegen, kunnen
niet anders dan ons ten zeerste verblijden
Tak’s hoopvol aangrijpen.
We rollen vrij zeker achteruit; het zij zoo.
Voor den zetel van den heer Oppedijk in
de Tweede Kamer voor Harlingen zal vermoe
delijk van ant-rev. zijde mr Th. Heemskerk
worden gesteld. Van radicale zijde is, naar de
Tel. meldt, aau mr. M. W. E. Treub de candi-
datuur aangeboden. Den 24en dezer maand
zal laatstgenoemde in Harlingen een spreek
beurt vervullen.
De plaatselijke liberale kiesvereeniging te
Harlingen heeft den heer A. Bonman gecandi-
deerd, inspecteur der registratie aldaar.
Van soc. democratische zijde wordt de candi-
datuur H. J. Poutsma, thans te Utrecht in de
gevangenis, aangeraden.
De 3e jaargang van den Almanak der Neder-
landsche Posterijen 1893 is verschenen. De
heer W. Huisman Jr. is met de redactie belast.
Het portret van wijlen den heer O. W. baron
Sweerts de Landac Wijborgh, dir. van ’t post
kantoor te Rotterdam is tegenover den titel ge
plaatst. Mede is een afbeelding opgenomen
van het raadhuis en postkantoor te Sneek.
Deze jaargang is uitgebreider dan de vorige.
Er is een alphabetisch overzicht bij gevoegd
van de benoemde ambtenaren in Nederland en
een ranglijst der ambtenaren bij den post- en
telegraafdienst in Ned. O.-Indie.
ADVELTEN TIÉN van 1 tot 4 regels, gewone letter, 40 Cents,
voor eiken regel meer 7‘/2 Cents. Bij abonnement is de prijs
belangrijk lager. Voorwaarden daaromtrent te vernemen bij
den uitgever.
Naar uit Den Haag wordt gemeld begrijpt
men niet waar het verhaal dat de heer Have-
laar als opvolger zou optreden van den heer
Hofstede zijn oorsprong aan dankt. Hij staat
geheel buiten het vak.
De Arnh. Ct. heeft ook de vraag gesteld,
waar de heer Havelaar de noodige bekwaam
heid en ondervinding zou hebben verkregen om
aan ’t hoofd van dezen tak van dienst te staan.
Het Vad. noemt harerzijds als opvolger den
heer L. C. baron van der Eeltz, inspecteur te
Arnhem.
liefderijk te verplegen of ge- Maar daarna komen we in de omgekeerde be- in verband met de wetsontwerpen tot regeling’
nneer zenit vrpns vnnr -xvan het kiesrecht door Instnlionl-nmci
en en duizelen reeds bij voorbaat roepen: het te katrol eens wordt geroerddaarvoor zal vrees
nilirvzxlx gC| ïrtH. Ck. lAt/L cl
I WC1 zorSea- 1 voorloopig vastgestelde
In de natuurkunde wordt gesproken van een
stelsel van krachten, die aan het lichaam een
draaiende beweging geven. Wanneer namelijk
twee krachten evenwijdig aan elkaar werken,
maar in tegengestelde richting on niet in het
zelfde punt aangrijpen, gaat het voorwerp draai
en onder den invloed van deze twee krachten.
Men noemt zulk een stelsel „een koppel van
krachten."
Eendracht maakt macht is het beginsel en
de leus van zulk een koppel, ze werken samen
met het voor beiden geldend doel draaien.
Een koppel van krachten, maar verre van
eendrachtig, is het tweetal bovengenoemd: Vrees
en hoop.
Zij vormen het beeld van een onderling ver
deeld gezin, waarin de huisvader, de spil, door
de bezorgde huismoeder naar rechts en door de
spes patriae naar links wordt gericht, zonder
dat een der beide bedoelingen verwezenlijkt
wordt, daar de spil roerloos blijft onder de te
genstrijdige, elkaar opheffende werkingen. Of
waarin Benjamin, de oogappel en twistappel,
door de vrees der moeder en de verwachting
van den vader wordt geschommeld in tegenge
stelde richting, een proces, dat Benjamin roer
loos en stijf maakt, en op Benjamin den indruk
teweeg brengt, dat hij de spil is waarom alles
moet draaien en waardoor alles stil wordt gezet;
de katrol die zich niet beweegt wanneer aan
beide einden van het touw met dezelfde kracht
getrokken wordt.
In de evolutie der tijden heeft dit koppel
nooit gemankeerd.
Zoodra de hoop op iets beters dan het be
staande aanpakte aan het eene eind, stond de
vrees voor gevaar gereed om aan het andere
eind te grijpen.
De hoop, met de bedoeling om de logge ma
chine der menschenmaatschappij aan ’t draaien
te krijgen
de vrees, gejaagd door de zucht om het
draaien te voorkomen.
Beiden hun best doende om onder „Jan en
alleman" hulp te werven.
Maar hoogst zelden zijn beider hulptroepen
even sterk en blijft de mallemolen stil staan.
Meestal is vrees het sterkst, wat tengevolge
beeft, dat er in plaats van ontwikkeling inwik-
keling volgt.
In beide gevallen, hetzij de as stil blijft dan
vel achteruit gaat, is hoop teleurgesteld en
vrees niet gekalmeerd, omdat de stilstand reeds
duidt op achteruitgang, wat al even nadeelig
werkt op den zielstoestand van vrees als voor
uitgang.
Vrees lijdt namelijk aan hallucinaties en is
Met den ouderdom komen de gebreken en 1
bet past aan de jongeren om hun zielszieke
ouderen zacht en I
rust te stellen, wanneer ze uit vrees voor draai- weging. Hoofdzaak is, dat de half vastgeroes- van bet kiesrecht, door tusschenkomst van Ged.
duizelt mij.
C8X'
Km
1
4
I
2
'4
'4
te
1.
t. -
e, -
hem
gou-
te
iien»
[om*
;r te
,a te
s KI-
iske
Uit-
ihui*
met
a. -
3i te
r de
OEEKER CftIRAV
tail iwv UUU1 tUöOUUtJHKUUlSL van urea.
2
'2
3
bij de minste beweging duizelig.
