liEiffflE i het «Min snit
k
SKIS- IMHimilMLIil NR »E
L
I
No. 33.
A G II T-E N-V EERTIQSTE J
A R GF A N GF.
sn
r
1893,
De democratische strooming
in België.
eener
59) hebben ondergaan, en op die, welke in de I past?
Alle brieven
in te zenden.
BEKENDMAKING.
BURGEMEESTER en WETHOUDERS der
gemeente Sneek brengen ter kennis van de in
gezetenen
ADVEBTENT1ËN
meer
i.
i.
3
ten*
iha-
Jr-
2nd.
50,
zijn onder de zonen der
-voor-
meer bedreigd wordt, waarin geen ordelijke
verbetering is te brengen, tenzij de verdrukte
mee op kan komen voor
bestuurstafel.
„volk,
Deze CO EBANT verschijnt WOENSDAGS en ZATERDAGS.
Abonnementsprijs voor 3 maanden 1.— franco per post ƒ1.25.
Alle brieven en stukken, uitgave of redactie betreffende, franco
De gebeurtenissen der laatste dagen in Bel
gië hebben ook hier te lande algemeen de aan
dacht getrokken.
Mag toch ons volk kalmer en
noemd worden dan het Belgische,
leeft in de periode van voorbereiding
,aan die eischen niet werd voldaan.
te lande te willen verklaren
onverschilligheid, zou o. i. een groote mis-
er j
plutocratie, die inzien, dat deze stilte de
storm, blijkt uit de van tijd tot
bode is van
tijd als bij verrassing opduikende moties in
sommige „liberale" kiesverenigingen om de
toegezegde uitbreiding van burgerrechten tegen
te gaan.
In België, waar die stilte onbekend is, wor-
cn ne gemoederen, eenmaal in beweging ge
bracht, steeds opgewondener de.golfslag wordt
d brèede? en furscher naarmate de tijd van
beslissing naderthet kookt en bruist in de
en daar slaat de golf over de boor-
om straks op eens zich ter ruste te
harten hier
den -
vleien.
De strijd van onze dagen is zoowel in ons
hmd als in Belgie de geweldige worsteling tus-
schen de democratie en de plutocratie tus-
®ellen het gelijk recht voor allen en het privi
lege. Die worsteling vindt echter mede haar
ooi zaak in het besef der democratie dat haar
belangen zijn verwaarloosd door den geldadel
Met zijn censuskiezers ten eigen bate, en in het
esef der benarde positie waarin de vierde
stand langzamerhand geraakt is en nog steeds
van 1 tot 4 regels, gewone letter, 40 Cents;
vooi eiken regel meer 7 */2 Cents. Bij abonnement is de prijs
belangrijk lager. Voorwaarden daaromtrent te vernemen bij
den uitgever.
twee eerste paragraven van art. 27 der Wet
van 29 Maart 1833 (Staatsblad no. 4) bij art.
i der zelfde Wet van 1869 zijn gebracht, waar
omtrent de uit te reiken besehrijvingsbiljetten
de noodige inlichtingen zullen bevatten, voorts
dat bij de bezwaarschriften, ingevolge art 1
der Wet. van 4 April 1870 (Staatsblad no. 60)
een duplicaat van het aanslagbiljet, tegen beta-
S yan vijf cent bij den Ontvanger verkrijg-
baar is, moet worden overgelegd.
Sneek den 25 April 1893.
Burgemeester en Wethouders voomoemd,
ALMA, Burgemeester,
BENNEWITZ, Secretaris.
UIT D E P E R S.
De loop der zaken in Belgie en het daar
door de Kamer aangenomen kiesstelsel geeft in
onze pers tot eemge beschouwingen aanleiding.
De Telegraaf schrijft o. a.„Het is ónmo
gelijk, om de zaken in Belgie gade te slaan,
zonder daarbij tevens indachtig te zijn aan on
ze eigen bmnenlandsche toestanden. De on°e-
regeldheden vóór de aanneming van het vóor-
stel-Nyssens, en de ontspanning, welke op die
aanneming gevolgd is, leveren een zeer duide-
lijken spiegel voor wat de toekomst kan aan
brengen in zake de voorgestelde kiesrecht-uit-
breiding, waarvan aan de regeering bij ons te
lande de eer toekomt. Het schijnt ons <reen
gewaagde onderstelling, dat de kansen van’ de
voorstellen van den minister Tak daardoor niet
onbelangrijk gerezen zijn."
Opmerkelijk is in dat opzicht het artikel (met
een enkel woord hebben we er in ons vori»
nummer reeds op gewezen) van de Stand., welk
blad in den laatsten tijd zoozeer ijvert voor het
streven in democratische richting. Het blad
drijft den spot met de Kamer, die weken en
weken praat en niets uitvoert, die eindelijk al
les verwerpt en, als het volk even de vuist
balt, plotseling zoo vlug wordt als water.
Vraagt men de Stand, of de gang van zaken
haar verheugt, dan luidt het antwoord
„We vinden die allerjammerlijkst" en daarna
vervolgt het blad
„Deze fatale uitkomst toont toch dat de macht
hebbende klasse nooit wijs genoeg is om als
het tij verloopt, de bakens te verzettenook
nu weer den eenig goeden tijd ongebruikt liet
voorbij gaanen, tot straf voor dat schuldig ver
zuim, van. achteren beginselen moest binnen
loodsen, die voor de toekomst van den Bel°i-
schen staat uiterst bedenkelijk zijn.
Het is hetzelfde tafereel, dat hier in 1848 is
aanschouwd.
Ook toen hadden we een Kamer van enkel
deftigheden en geleerdheden en aanzienlijkhe
den. En ook toen was tegenhouden de leus.
Tot eindelijk ook hier het fabrieksvolk, voor
al uit Leiden, rumoerig werd en naar Den
Haag trok; en toen volgde plotseling het of
ferfeest van overtuigingen, en won Thorbecke
zijn spel.
Zal thans nogmaals hetzelfde drama hier wor
den afgespeeld
Het staat metterdaad te duchten, en wat nu
in Belgie geschied is, bedreigt ons met niet ge
ring gevaar.
Algemeen stemrecht in Duitschland, alge
meen stemrecht in Frankrijk, nu ook algemeen
stemrecht in Belgie. Zal dan de verzoeking
niet sterk zijn om ook hier te lande zoolang te
rammelen en zoolang te drijven en te dringen
VW V“ V7. ’*a' tot 00k onze Kamer, bang voor de zween aan
stellingen van vrouwelijke dienstboden bij art. het doorslaan gaat, en op een goeden midda°-
i?Vet VaiU 9 Apri (Staatsblad no. heel het land door haar snelle exploiten vei’
niet bij machte te zijn, voor die strooming een
nieuwe, breedere bedding te maken.
En dat non possumus van de bevoorrechte
j partij wordt door de groote massa der veronge
lijkten met spijt vernomen. lu den hartstocht
der verontwaardiging, door het gieren van den
wind heen hoort men duidelijk de stem van
het verwijt, die het non possumus belacht met
den grijnslach van het non volumus.
Niet kunnen? Welzeker, mijne heeren
Wanneer ge maar wilt
En de stormklokken worden geluid door het
gansche land het te wapen voor uw rechten 1
klinkt tot in de verste uithoeken des lands.
Zeker is het te betreuren, dat geweld ten
slotte den doorslag moet geven bij het verkrij
gen van recht. De menschenlevens, die weer
zijn opgeofferd ter wille van de zaak des volks,
blijven echter mee ter verantwoording van hen,
die, aangewezen om de belangen van dat volk
te behartigen, zoo jammerlijk nalatig zijn ge
bleven in het vervullen van dien plicht.
Hem noem ik held, die in den strijd voor
wat hem dunkt een heilig recht te zijn, ten
eind toe heeft volhard.
Deze woorden van Multatuli kwamen ons in
de gedachten, toen we van zekere zijde hoor
den beweren, dat de Belgische troebelen aan
gevaarlijke volksopruiers zijn toe te schrijven.
Intusschen hebben die troebelen bewerkt, dat
de Kamer op eens beter begon te beseffen, dat
de democratie zich niet laat afschepen met
woorden.
Ook in ons land zijn er nog velen die men-
schenwaarde en menschenrecht afmeten met
goud.
Meer wellicht dan in eenig ander land
heerscht in het land der vrijheid de groot-macht
van den buidel.
Met enkele uitzonderingen is het deze partij
slechts, die zich over de kieswet-Tak laat hoo-
ren, natuurlijk in moties van afkeuring.
Hopen we, dat België voor die reactionairen
een heilzame les zij, en zij mogen inzien, dat
het nutteloos en gevaarlijk is, om zich te ver
zetten tegen een beweging, in gang gezet door
het pijnlijk gevoel van onrecht en de heilige
overtuiging, dat er een betere maatschappij is
te verkrijgen dan de hedendaagsche, een maat
schappij, waarin het recht van den een niet
verkort wordt ten bate van den ander.
ratoiren voor de beschrijving van de personeele
J. e‘i 1
J893/94, zal plaats hebben in de maand
hier als overal, maakt zich ge- eUi w<^ op dier maand,
i en dat met de weder inzameling daarvan, acht
dagen daarna een aanvang zal worden gemaakt;
i 2 dat evenwel hiervan zijn uitgezonderd
alle de patentplichtigen, vermeld onder nos. 37 tot
40 van tabel 14 der Wet van 21 Mei 1819
(Staatsblad no. 34), zijnde slijters in wijnen,
dranken en likeuren in ’t klein, tappers, kroeg
houders en koffiehuishouders, aan welke door
de Ontvangers, dadelijk na den ingang van het
dienstjaar, dat is op den eersten Mei aanstaan-
dc, ecu ueclaratoir zul worden bezorgd, hetwelk
na verloop van drie dagen van hen weder zal
worden afgehaald
3°. dat degenen, welke, bij het aanbieden
of bezorgen der biljetten of verklaringen, of ook
bij het terughalen er van, mochten zijn voor-
bjgegaan of overgeslagen, zich in geen geval
op zoodanig verzuim mogen beroepen, maar in
tegendeel gehouden zijn, de vereischte en be
hoorlijk ingevulde verklaringen, vóór of uiter
lijk op den 31 Mei e. k. in te dienen ten Kan
tore van den Ontvanger, alwaar de biljetten
ter invulling steeds verkrijgbaar zijn
4°. dat de patentplichtigen van tabel 7 (zijn
de kramers en vreemde kooplieden), zoomede
de debitanten van Loterijbriefjes, voor zooveel
zij hun beroep niet voor het eerst uitoefenen,
ter bekoming van patent, aangifte behooren te
doen bij den Rijksontvanger vóór de expiratie
van den termijn voor de ophaling der gewone
declaratoiren van patent bepaald
5n. dat de patentplichtigen van tabel 16
(zijnde eigenaars, vaste huurders en andere vas-
ste gebruikers van binnenvaartuigen) aangifte
voor patent behooren te doen ter Gemeente
secretarie en dat wegens de vaartuigen op den
Isten Mei in bezit of gebruik, of vóór of op
den lóen dier maand in bezit of gebruik geno
men, de aangifte plaats heeft in de eerste helft
dier maand
6°. dat voor de sub. 4 en 5 gemelde patent-
schuldigen, op vertoon van de quitantie van de
betaalde rechten, uitgezonderd degenen welke
hun aanslag bij termijnen kunnen betalen, aan
welke zonder vertoon van quitantie het patent
kan worden afgegeven, de patenten dadelijk
vèrknjgbaar zijn; worden de patentplichtigen,
vermeld onder no. 37—40 van tabel 14, bij deze
tevens opmerkzaam gemaakt, dat het patent,
overeenkomstig art. 2 der Wet van den 24
April 1843 (Staatsblad no. 16), niet aan hen
mag worden afgegeven, dan nadat zij de helft
van hunnen aanslag voor het dienstjaar hebben
betaald, en het verschuldigde van het vooraf
gaande jaar ten volle zal zijn aangezuiverd,
terwijl zij bovendien, wanneer zij in gebreke
blijven, de patenten af te halen, telkens, als zij
de vereischte patenten of afschriften van die
aan de bevoegde ambtenaren niet kunnen ver-
toonen, volgens art. 21 1 der Wet van 21
Mei 1819 (Staatsblad no. 34) vervallen in eene
boete van f 15
7°. dat ingevolge art. 29 2 der Wet op
het personeel van 29 Maart 1833 (Staatsblad
no. 4) t-t tegenschatters dezer gemeente zijn
benoemd: BERNARDUS de JONGH, NOLKE
PETRUS MOLENAAR, HARMEN BUUR-
SMA en MARTINUS RONDEMA, allen wo
nende te Sneek.
Wordende den ingezetenen voorts indachtig
gemaakt op de wijzigingen, welke een der vrij-
1 dat de uitreiking der biljetten en decla-
y-'--;- de beschrijving van depersoneele
zijn belangen aan de be bating en het patentrecht, over het dienst-
Mei dezes jaan
Het
reed om de boeien te slaken die het tot dusver
i doemden tot onmacht en berusting.
geduldiger ge-
waar men
thans in België in de engte gedreven na lang
De democratische strooming, bestemd om
andere stroomingen in zich op te nemen, wordt
kieswet, toch meenen we, dat ’t Nederlandsche zoeken heeft de censuskamer eindelijk verklaard,
volk van zijn belangstelling niet op dubbelzinni
ge wijze blijk zal geven wanneer de tijd daar
is, waarop de grenslijn zijner rechten zal ge
trokken worden.
Het moet ter eere van het specifiek Neder
landsche flegma worden gezegd, dat het bij
uitstek de kunst verstaat om een goed gezicht
te zetten bij een slecht spel.
Die eigenaardig Nederlandsche hebbelijkheid
is niet het voorrecht van onze Zuidelijke broe
ders.
Ier wijl bij ons de beroering begint op den
bodem en eerst aan de oppervlakte zichtbaar
wordt wanneer alle deeltjes van de vloeistof in
beweging zijn geraakt, zien we in België de
emotie juist de omgekeerde richting nemen.
loon ue minister Tak zijn kieswet-ontwerp
had ingediend en men zich had overtuigd van
welken kant de wind kwam, werd het bij ons
te lande rustig, al gaf het onheilspellend kras
sen van een paar stormvogels te kennen, dat
ons iets anders dan rust wacht in de toekomst.
In België daarentegen is van den aanvang
af der grondwetsherziening bij de werklieden
partij van rust geen sprake meer. Reeds da
delijk stelde ze haar eischen, en om er eenigen
klem aan te geven, werd de algemeene werk
staking reeds dadelijk voorgespiegeld, indien
De stilte hier
uit
vatting zijn. Dat
CSK-73
f
s
8
I
NVEIlkER OI RAVT.
i
jn-,
C.
II.
IC-
l,-
klo,
/is*
idle
dv
dv
eer*
Bin*
dv
ïke,
zv
i.dv
Mei*
let
;ch*
van
snift
ker,
d.'
An*
)ost*
ian*
f
u
