■HS- (1UMffl Mil) Hffi DE
H Dl Uil El HET IIMUT SJEES.
Paardenmarkt te Sneek.
van
No. 41.
ACH T-E N-V E E R T I G STE J A A R G A N G.
KIEZEN of DEELEN.
1893.
Verplichting tot aangifte
Verhuizing.
24 M E J.
r.
een dan
er
A.
van
.00,
met de haute voice uit onze residentie ant-
dat de aanstaande kieswet een be-
wet is, in gehalte niet onderdoende,
tge-
den
892
vor-
o in
nen; J
neer I
van de zes slechts een in dagen van werk-
S
L.
FF;N
M.
ei.
It
li
Op dit oogenblik is er voor
één leus, waaronder
van
mg-
886
den
fieu
en
tot de overtuiging dat die vaklui 1
.1 vein den llaag^ wel kenden.
;en, van verschillende kroniekschrij-
uit
groepen, wat hun invloed be-
- in het Gun-
tot elkaar komen te
r/l ooooo
Ziedaar
van het
u
L
<-
Heemskerk Home. Hy had dichter bij huis in
i en i
orakel,
de liberale partij
ze met hoop voor
weg
- weg met alle dub
belzinnige adviseurs. Geen census- of belasting-
quaestie, geen categorieën van capaciteiten enz.
kome den wijn troebel maken maar de klare
wijn, zooals de minister ze nogmaals aan de
Kamei voorzet, kan heilzame werking brengen
in de abnormale spijsvertering van ons maat
schappelijk lichaam.
Ei moet van liberale zijde blijk worden ge
geven van ware liberaliteitvan de liberalen
die zich niet bij Heemskerk willen aansluiten,
die niet zich hullen willen in het kameleontisch
kleedje en die begrijpen, dat een finale uit
breiding finaal moet zijn, verwachten we geen
gemeen overleg of gemarchandeer. Zij mogen
aan het mercantiel liberalisme de eer laten, de
liberale partij voor altijd te compromitteeren.
Die wahre Liberalitat ist Anerkennung.
BURGEMEESTER en WETHOUDERS d<
gemeente Sneek maken bekend, dat de
Voorjaars-Paardenmarkt
zal gehouden worden op de Veemarkt, op Woens
dag den 31 sten Mei e. k.
Sneek den 16 Mei 1893.
Burgemeester en Wethouders voomoemd,
ALMA, Burgemeester.
BENNEWJTZ, Secretaris.
BURGEMEESTER en WETHOUDERS
Sneek, herinneren de belanghebbenden aan de
bestaande verplichtingen
ieder, die binnen deze Gemeente verhuist
is verplicht hiervan binnen veertien dagen aan
gifte te doen ter Secretarie;
Zij, die hunne werkelijke woonplaats uit de
ze Gemeente naar eene andere, of uit eene an
dere Gemeente naar deze Gemeente overbren
gen, zijn verplicht hiervan eene verklaring te
doen ter Secretarie.
Elk hoofd van een Huisgezin, bestuurders
van instellingen en Gestichten daaronder be
grepen, geelt, uiterlijk binnen eene maand ter
Secretarie op gelijke wijze kennis, van ieder
lid, dat in het Huisgezin wordt opgenomen of
daaruit gaat, met inbegrip van dienst- en
werkboden.
Sneek den 16 Mei 1893.
Burgemeester en Wethouders voomoemd
ALMA, Burgemeester,
BENNEWITZ, Secretaris.
UIT DE PERS.
De artikelen van dr. J. H. Gunning Wz.
over het meervoudig kiesrecht, waarvan wij in
ons vorig nummer melding maakten, zijn sedert
door de redactie van de Amst. beantwoord.
De Ernst. vindt het jammer dat dr. G. om
de bestaanbaarheid van zijn denkbeeld te’ be-
1 i -
vers afkomstig melden dat in den Haag een dan zij de liberale partij gewaarschuwd.
schatrijke graaf woont, de zoon van den be- I liberale dame aan den arm van Heemsk
j GJ7er“T-f6neraaL V£Tv dC„“ B;SCb’ Seni°r dat i8 Croesus’ die zich leiden
die het cultuur-stelsel uitvond. Die Graaf van .ten val brengen door het Delphisch oral
den Bosch gaat met zyn schatten naar Brus- Op dit oogenblik is er voor de liberale n.
i sel verhuizen, omdat hij geen kennis wenscht j slechts
te maken met de vermogensbelasting. Blijk- i de toe
wet met andere wetten uit de
van wetteninakerrj wordt verge-
voor het gehalte der
zich zelve vergelijken
Maar de eenstemmigheid bij het voteeren van
I het hooge belang der kieswet
rerdwijnt. bij de stemming over artikel II, de
''c-nsvhej.ijn.heid uitsprekend om deze belangrij
ke voorstellen tot wet te stempelen.
Deze verdeeldheid is echter een zeer gewoon
^schijnsel. Nog onlangs konden we getuige
;i' van zijn, dat er in deu Haag schilders en
'Mere vaklui waren, die de vermogens-belas-
1Qg niet wenschten, omdat ze verwachtten dat
;t’ zouden zyn onder de Haagsche kapitalisten,
&elke minder zouden laten verdienen, wanneer
■e straks door den fiscus werden aangesproken.
Toch gelooven we dat de meeste schilders en
nidere vaklui hier te lande er niet om getreurd
'Men hebben toen de liberale partij volgens
van Houten weer tot het zedelijkheidsbe-
an^aS terueöekeerd en de vermogensbelasting
Ja, wij durven zelfs onderstellen dat de meer-
«heid dier vaklui zonder groot leedwezen zou-
ea vernomen hebben dat de Tweede Kamer
et percentje nog wat verhoogd had.
Üet zou echter voorbarig zijn zoo niet onre-
U de Haagsche vaklui excentrieke zonder-
“geu te willen noemen. „Een os kent zijn
eei’“ zegt het spreekwoord, en nadat een 1
Kamerlid, de heer Beelaerts van Blok-
in een rede op het Binnenhof bleek in
met ge?elea dGr Vaklui Uit alleen geschikt
W onplaats, is de twijfel aan de toereken-
■M'heid dier vaklui reeds gedeeltelijk opgehe-
ï11 ja, volgens de jongste berichten uit den
■aag, mag men in ’t geheel niet meer twijfelen
de geestelijke vermogens dier vaklui.
■0!ut men tot
I'c ^(dte grond
■ie berichti
m-mogensbelasting. Blijk- I de toekomst kan optrekkendie Dus is
baar wenscht de Graaf geen stoornis in zijn met alle dubbelzinnigheid
cultuur-systeem gebracht en zoo zullen er wel- i
licht meer worden gevonden onder de mannen
van gehalte in ons Haagje.
Men mag daarover gaan filosofe eren en vra
gen of die Graaf geen vaderlandslievend man
zou zijn; vragen of de liefde voor zijn schatten
grooter zou zijn dan de gehechtheid aan het
land zijner geboorte, waar hij of zijn voorouders
die schatten hebben bijeen weten te zamelen.
Op al die vragen is slechts dit te antwoorden:
dat de Nederlandsche Graaf van den Bosch zich
als man van gehalte niet door den Nederland-
senen fiscus wil laten afzetten. Dat is zijn zaak.
Bovendien zal de Graaf in Brussel wel de weg
weten ook om niet te worden aangezien als lid
van de Internationale. Ook kan zoo iemand
zijn schutjes te Brussel hebben zitten en toch
de halve tijd in zijn moederland doorbrengen.
Het feit is een sprekend bewijs van deze stel
ling, dat men van de hooge beteekenis eener
wet overtuigd kan zijn, zonder daarom die wet
verkieselijk te vinden. Op dien grond vertrou
wen we dan ook dat er in Den Haag mannen
worden gevonden, die de kiesvoorstellen belang
rijk, edoch niet verkieslijk vinden. Ja, wij ge
looven zelfs, zonder die verzoeklysten gezien te
hebben, dat in den Haag veel mannen van ge
halte worden gevonden, die teleurgesteld zijn
over het feit, dat minister Tak tegen allo be
denkingen in van hunne geestverwanten, in de
Kamer zijn voorstellen in hoofdzaak ongewij
zigd weer heeft ingediend en die uit hun hu
meur zijn dat het getal hunner geestverwante
Hagenaars niet grooter is dan 1400, dat is vol
gens de bladen het zesde deel van alle Haag-
sche kiezers. Nu zijn alle Haagsche kiezers
wel niet mannen van gehalte; maar ook onder
die 1400 zullen er nog wel enkelen zijn op wier
gehalte zou af te dingen vallen.
Evengoed als men schilders en andere vaklui
kan bewegen om de Kamer te verzoeken geen
belasting te leggen op het vermogen, zal het
aan de mannen van gehalte zeker niet moeilijk
gevallen, dezelfde vaklui nog eens over te
halen parade te maken op het Binnenhof.
Maar daarvoor vinden we het getal te klein
loosheid nog wel, en met mannen van klinken
den naam en klinkend gehalte aan het hoofd,
mag het resultaat een jammerlijk fiasco heeten,
om het ministerie te overtuigen
dat recht door zee op dit oogenblik het veiligst is.
Het conservatieve Haagsche verzoekschrift
bevat voor het levend en bezield liberalisme
slechts dezen wenk
Staan of vallen met de finale uitbreiding.
AV anneer de oude heer Heemskerk nog eens
zijn oude haren opkrult om aan het Binnenhof
voor de mannen van gehalte genade te vragen,
Be Haagsche commissie heeft het adres in
zake de kieswet bij de Tweede Kamer ingezon-
den. In een bijgevoegde nota worden de Ka-
mcileden er op attent gemaakt dat het verzoek
schrift hoogst belangrijk is èn om de groote
beteekenis der wet zelve èn om het groote aan
tal handteekeningen 1400 èn om het ge
halte der onderteekenaren.
Wat het eerst-aangevoerde argument betreft
meenen we te mogen aannemen dat alle Ka-
merleden hierover eenstemmig zullen zijn met
de commissie, waarom het vrijwel overbodig
was nogmaals den nadruk er op te leggen.
Zeker, de invoering der aanstaande kieswet
zal een evenement zijn in onze politieke anna-
em A raagt het aan de sociaal-democraten,
aan de radicalen, de liberalen, de conservatie
ven, de anti-revolutionairen, en zij allen zullen
U F‘ 1
woorden,
langrijke
(wanneer die
jongste periode
leken), niet onderdoende
requestranten, waar ze
®et hun medeburgers uit de Hofstad.
1 EB TLB BdEN van 1 tot 4 regels, gewone letter, 40 Cents;
voor eiken regel meer 7*-2 Cents. Bij abonnement is de prijs
belangrijk lager. Voorwaarden daaromtrent te vernemen bij
den uitgever. J
Deze CO l BAET verschijnt WOENSDAGS en ZATERDAGS.
Abonnementsprijs voor 3 maanden ƒ1.— franco per post ƒ1.25.
Alle brieven en stukken, uitgave of redactie betreffende, franco
in te zenden.
vers afkomstig, melden dat in den Haag
De wijzen, zoo ver is teruggegaan als het antieke
j,-,- 7 "u -111 onzen eigen
j tijd zyn ideaal reeds in werking kunnen zien
want het zoogenaamde „groepenstelsel wordt’
zij het dan in min of meer afwijkenden vorm’
aangetroffen in Rumenië, Pruisen, Bremen, Ham
burg, Saksen-Meiningen en nog onderscheidene
nuere Duitsche staatjes, alle welke staten men
nu juist niet gewoon is aan te halen als con-
s itutioneele modellen of oorbeelden van demo-
cratischen zin.
Dat dr. G. het stelsel als democratisch aan
beval, vlak na de zoo juiste bestrijding van het
meervoudig Belgisch kiesrecht, heeft de Amst.
dan ook verbaasd. Met den besten wil ter wereld'
is in t oog van het blad geen andere conclusie
mogelyx dan „lood om oud ijzeru.
In het Belgische stelsel staan dé kiezers
de verschillende gr;cr„„,
treft, tot elkaar als 1:2:3 en i
ningsche stelsel zouden ze
staan als bijv. /5000q0 '/20000() 50000
Lood herleid, als 10:4:3:2:1.
alles> behalve dat als éenig voordeel vun ner
stelsel-Gunning kan worden erkend, dat althans
de invloed, der groote meerderheid niet door
overstemming geheel kan worden geëffaceerd.
Deze verhoudingsgetallen moesten natuurlijk
willekeurig gekozen, maar in werkelijkheid zul
len zy toch altijd groote verschillen tusschen
de verschillende groepen te zien geven en zou
het zelfs te bezien staan of de beide uitersten
met nog ongunstiger verhouding opleverden dan
die van 1 3 m het Belgische systeem.
En de grondslag, waarop dr. Gunning zijn
groepenverdeelmg wil vestigen komt de Amst
al evenmin democratisch voor. Vier of vijf
groepen, al naar gelang men bijdraagt in de
eene of andere belasting, een nieuwe census
dus aangevuld met iets dat deels aan een ca
paciteiten-, deels aan een standenstelsel doet
denken, bijmengsels die ten slotte het plutocra
tische van het geheel volstrekt niet zullen tem
peren, want capaciteit en stand bereikt men in
den regel ook al niet zonder vermogenHoe is
het mogelijk iets dergelyks te verslijten voor
een democratisch stelsel!
i Tjn S^°tte gaat de ^mst- na; hoe een man
als dr. Gunning toch aan zulk een stelsel komt
en zy .vmdt de verklaring in de omstandigheid
dat hy niet gezocht heeft naar een college dat
het volk vertegenwoordigt, maar naar eencolle-
ge van knappe menschen, dat b.v. dienst zou
kunnen doen als Raad van State. Wil men
een bestuur, dat het volk vertegenwoordigt dan
moet men van dat volk een beeld hebben in
het klein, en om dat te verkrijgen moeten alle
stroomingen van het volk zooveel mogelijk naar
hun getalsterkte in het vertegenwoordigend col
lege worden teruggevonden. Dit nu kan al
leen bereikt worden door bij de samenstelling
daarvan aan alle motieven vrij spel te lateiT
aan alle belangen, vrijelijk gelegenheid te geven
zich te doen gelden. Gaat men daarentegen,
zooals dr. Gunning wil, aan enkele groepen
prion méér invloed geven, enkele belangen
zwaarder doen wegen, dan krijgt men een col
lege dat met het volk maar een zeker aantal
klassen vertegenwoordigt, waarvan de een be
voorrecht is boven de ander. „De constituti-
oneele regeenng van belanghebbendenzegt
prof. Buys in zijne inwijdingsrede over het wt
zen van den constitutioneelen regeeringsvorm
Had dr. Gunning dit in ’toog gehouden, daj
zou hy, naar de Amst. meent, nooit hebben ge
schreven, dat niet aan elke stem evenveel waar
de mag worden toegeschreven, want belangheb
benden zyn wij allen en dit wel in dezelfde
mate, omdat wij burgers zijn, leden eener ge
5
I
'16
'2
i
LU
r:
16
"*5
03-
de
i. -
'H
ga-
rlaod
es -
n te
tn te
ienga
Stil-
ilisa-
VdU
Tier-
ird
Ottö
.b de
[aaije
ruien
deter
ipen-
van
Jottje
met
ISUüJ
,lsuni
niet
them
irigje
niet
antje
Jan
•a te
11038
1
XAEEKER (OlRiXT.
J
