HEIMS- HI 1NBWMW WOB R
CHEHin El MET IWISSIRIT SUL
I
1
1
Oproeping onder de Wapenen.
No. 44.
ACH T-JE N- V EERTIG8TE J
1893.
A R, O A N Q.
PHILANTROPIE.
f
3 J LA I.
Als Mammon
een tijd
BINNENLAND.
as
stem van Mammon duidelijk er boven uit klinkt
If.
)0
0,
0,
.0.
>0
a
a
ADVERTENT1ËN
meer
9,
)0.
f-
D,
gs
o;
F-
;1-
ek
I:
a-
en
aMF'
Het
een wedstrijd in naastenliefde en broe-
üit Den Haag wordt aan de Tel. nog het
een en ander geschreven over de Kamer en de
kieswet. Wij ontleenen er het volgende aan:
Reeds nu zou de kieswet van minister Tak
kunnen rekenen op een meerderheid van 20
stemmen, daar slechts 40 leden der Kamer (12
liberalen, 8 anti-revolutionairen en 20 room-
schen) nog als besliste tegenstanders zijn te be
schouwen. En algemeen wordt begrepen, dat
die tegenstanders, hoe verder de tijd vordert,
nog in aantal zullen verminderen. Het voor
stel, om de behandeling der reformbill tot Oc
tober uit te stellen, verwacht de schrijver niet
van ultra-conservatieve zijde, maar van dr.
Schaepman, die heil ziet in uitstel en daardoor
versterking der meerderheid, vooral met een
deel zijner eigen nog voor overtuiging vatbare
geestverwanten, hoopt te verkrijgen. Omgekeerd
zou steun voor de behandeling der reformbill
reeds in Juli, niet alleen van de meest san
guinische democraten, maar ook en vooral van
die conservatieven te wachten zijn, die zich
over de gevolgen van langer uitstel, over mo
gelijke verflauwing van den tegenstand sommi-
ger geestverwanten, bezorgd maken. Dat zou
dus een zeer verrassend schouwspel kunnen
worden
Dat de conservatieve elementen in de Kamer
vóór spoedige behandeling zijn, zou, volgens
Het door de commissie van rapporteurs voor
de wetsontwerpen betrekkelijk het kiesrecht
vastgestelde eindverslag bevat niets als het ge
wone formulier, waarbij de commissie de open
bare beraadslagingen over de ontwerpen ge
noegzaam voorbereid verklaart.
De BURGEMEESTER der gemeente Sneef,
Gezien de missive van den heer Commissaris
der Koningin in Friesland, dd. 29 Mei 11. Ie
Afd. M/S no. 678, geleidende een staat van
oproeping onder de wapenen der miliciens, lich
ting 1893, die bij de bereden korpsen zijn inge-
lijfd
ROEPT BIJ DEZEN OP
de miliciens-verlofgangers dezer gemeente,
lichting 1.893, behoorende tot het le en 2e Re
giment Veld-Artillerie, ten einde zich op 26
Juni 1893, uiterlijk ’s namiddags ten vier ure,
bij hun korps in werkelijken dienst te begeven.
De. betrokken verlofgangers worden herinnerd
om zich twee of drie dagen vóór derf dag van
opkomst ter gemeente-Secretarie te vervoegen,
om hun verlofpas voor vertrek naar het korps
te doen afteekenen, alsmede daggelden en ver-
voerbewijzen te ontvangen.
Zij die wegens ziekte niet aan deze oproe
ping op den bepaalden tijd kunnen voldoen,
zullen zich na hun herstel onverwijld bij hun
korps hebben te vervoegen.
Bij eventueele verhindering tot opkomst on
der de Wapenen behoort hiervan kennis te
worden gegeven door inlevering van eene ge
neeskundige verklaring ter gemeente-Secretarie,
waar des gewenscht verdere inlichtingen om
trent de opkomst worden verstrekt.
Ten slotte wordt nog hierop opmerkzaam ge
maakt, dat voor deze opkomst geen gebruik
gemaakt kan worden van de vervoerbiljetten
in de zakboekjes voorkomende, zijnde deze be
stemd om te worden gebruikt bij opkomst on
der de wapenen „met spoed14.
Sneek den 31 Mei 1893.
De Burgemeester voornoemd,
ALMA.
van 1 tot 4 regels, gewone letter, 40 Cents;
voor eiken regel meer 7*/2 Cents. Bij abonnement is de prijs
belangrijk lager. Voorwaarden daaromtrent te vernemen bij
den uitgever.
wordt van die zijde meer en meer de aandacht landheeren en advocaten) vreezen dat een lersch
gevestigd op overbevolking en stelselmatige be- Parlement, onder den invloed van den aarts-
zoodat de tijd niet verre meer is, waarin de v^, na afloop
partijen het hierover wel eens zullen geworden
zijn, dat de werkloosheid niet periodiek, maar
chronisch is.
De oorzaak van de verwijdering tusschen
partijen ligt o. i. niet zoozeer in verschil over
de praemisse als wel in de onderscheiden con
clusies.
De heer Stoffel wil gerechtigheid, door op
radicale wijze door te tasten en het privaat
eigendom van den grond op te heffen de te
genpartij zoekt op de bazis der tegenwoordige
maatschappij, dus met behoud van de bestaande
instellingen, naar afleidende en pijnstillende
middelen, al sterker toegediend, naarmate de
patient meer over pijn klaagt.
Hierover te discussieeren is nutteloos tijdver
spillen natuurlijk, en daarom zullen al de voor
standers van gerechtigheid o. i. verstandig han
delen, door niet verder te prediken voor de
geleerden, wier harten er niet door te bewegen
zijn het verstandigst zal het zeker zijn, pro®
paganda te maken voor algemeen kiesrecht, om
zoodoende de regeermacht een weinig te ver
plaatsen.
De voorstanders van gerechtigheid voeren in
alle landen der oude wereld op dit oogenblik
denzelfden strijd, dat wil zeggen, ze vechten
tegen windmolens.
De oude Gladstone heeft het in de laatste
jaren ruimschoots ervaren, hoewel hij thans de
hand heeft opgeheven om met vrij groote kans
op succes den molen een oogenblik stil te mo
gen zetten maar nog voortdurend wordt er
kunstmatig wind gemaakt. Zoo lezen we, dat
de beurs te Dublin, de lersche hoofdstad nog
wel, partij heeft gekozen tegen Home-Rule met
66 tegen 2 stemmenvoorzeker een verplette
rend bericht, wanneer men er bij uit het oog
verliest, dat het een vergadering was van ef-
fecten-makelaars, waarin dit besluit werd ge
nomen.
Let men echter wel op deze omstandigheid,
dan, ja dan, zou een aarzelende er een spoor
slag, een prikkel althans in gevoelen om aan
Home-Rule zijn bijval te schenken.
Wie heeft niet gelezen van de groote inspan
ning die heeren als Salisbury, Balfour, Chur
chill zich getroosten en welke gevaren zij trot-
seeren van door de publieke opinie gescholden
te worden voor opruiers de mannen van
hoog gehalte om in Ulster, het protestant-
sche deel van Ierland, aan te sporen tot een
guerre a outrance tegen Home-Rule?
De Engelsche predikant J. Bruce Wallace
schrijft hierover, dat de luider en luider klin
kende kreten uit Ulster tegen Gladstone’s ont
werp „voor den denkenden arbeider slechts
deze hartverheffende gedachte wekken, dat de kan worden geconstateerd.
Deze CO TRANT verschijnt WOENSDAGS en ZATERDAGS.
Abonnementsprijs voor 3 maanden f 1.franco per post ƒ1.25.
Alle brieven en stukken, uitgave of redactie betreffende, franco
in te zenden.
Bij deze Courant behoort als Bijblad Feuil-
leton-nummer 144.
Wij leven in een tijd van vooruitgang en
ook in een tijd van philantropie. Vooral in
den winter lezen we dagelijks in de bladen van
openbare en private liefdadigheid, van het uit-
deelen van brood en koffie aan volwassenen,
en van warm eten en kleeren aan arme school
kinderen, van vacantie-kolonies, soepkokerijen,
pensioenen voor oude menschen, enz.
Reusachtige sommen gelds worden gebruikt
om de armoede te lenigen en de armen uit
hunnen treurigen toestand op te heffen,
schijnt
derzin.
Toch heeft dit zoo verheffende schouwspel
een donkere schaduwkant, en denkende men
schen zeggen terecht
Vloek over de philantropie
In „de Grond aan allen44, waaraan we deze
opmerking ontleenen, wordt verder den staf
gebroken over de uitdeelingen welke den
mensch zorgeloos maken, de kindervoeding
welke hem ontslaat van een deel der verant
woordelijkheid voor wezens, door zijn toedoen
op de wereld geplaatst, pensioenkassen voor den
ouden arbeider, waartoe hijzelf niet betaalde,
eu hem dus ontslaan van den plicht om zelf
voor zijn ouden dag te zorgen, en eindelijk de
kunstmatige werkverschaffing welke zijn geest
kracht verzwakt om zelf middelen te vinden,
zich een bestaan te scheppen een ander soort
van armenzorg, die nog bovendien de slechte
eigenschap heeft, dat het vervaardigde product,
voor het grootste deel door de philantropie be
taald, het loon drukt van den vrijen arbeider,
die hetzelfde werk verricht.
De heer Stoffel komt verder tot een andere
stelling, die zeker het zegel mag heeten op al
de bovenstaande overwegingen ter afbreking
van het philantropiseh stelsel, waar hij aantoont,
dat zonder de instelling der philantropie men
thans algemeen overtuigd zou zijn van de on
houdbaarheid van onzen tegenwoordigen maat-
Behappeli)ken toestand.
Zonder philantropie zegt hij zou het
huidige onzinnige maatschappelijk stelsel geen
Week langer kunnen bestaan.
Zeker, de philantropie is een kwaad, mag
het zijn een noodzakelijk kwaad, dan stellig
met den nadruk op kwaad.
We erkennen ten volle met den heer Stoffel,
dat het geweten des volks het maatschappelijk
stelsel onmiddellijk zou veroordeelen indien de
Philantropie niet bestond dat de philantropie
thans het volksgeweten in slaap sust.
Wanneer men daartegenover van de pogin
gen leest om langs kunstmatigen weg de kwaal
der werkloosheid te bestrijden, zoowel in het
»Nut“ als in de kiesvereeniging Burgerplicht
te Amsterdam aan de hand gedaan, dan zou
toen bijna gaan gelooven, dat men in die krin
gen wel heil verwacht van de philantropie op
maatschappelijk gebied. Toch is dit laatste
hechts betrekkeljk het geval. De voorstanders
der kunstmatige werkverschaffing verkeeren in het koor der bestrijders.
nog in de zoete hoop, dat de thans heerschen- bang wordt mag de werkende man moed vatten.
De rijke menschen en hun parasieten (daaron-
gint die hoop echter wat te verflauwen en I der eenige katholieke- zoowel als protestantsche
I de werkloosheid slechts periodiek is wel be-
die zijde meer en meer de aandacht i landheeren en advocaten) vreezen dat een lersch
perking der toename door den Malthusia-bond, I bisschop Walsh, bissciiop Nulty en Michaël Da-
van den termijn van drie jaren
(waarna de Ieren zelven zullen mogen beslis
sen over het grondeigendomsrecht) het land tot
het eigendom van het volk zal maken en het
privaat eigendom afschaffen en dat op die wij
ze de positie van een bevoorrechte klasse, die
haar zakken vult met onverdiende of slechts
half verdiende inkomens, minder veilig zou wor
den. Bovendien zouden nog op verschillende
andere manieren groote inkomens, die hun ont
staan danken aan den arbeid van het geheele
volk, meer dan tot nog toe moeten bijdragen
om den algemeenen toestand beter te maken.
Dit is ontdaan van een zwerm van bitte
re woorden en economische drogredenen de
kern van de oppositie tegen Home Rule, want
dat praatje van een gevaar voor de vrijheid van
godsdienst, dat wij zelfs nog wel eens van ver
standige menschen hooren, is natuurlijk alleen
een gemakkelijk en goed doeltreffend touw,
waarmee men de domme protestantsche Ieren
aan den neus rondleidt.14
Zeker de arbeider krijgt hoop wanneer
Mammon bang wordtwel een treurige waar
heid, maar toch een waarheid.
Daarom baat ook geen redeneeren over het im.
moreele der philantropie; het is aan doovemans
deur geklopt.
Het privaat-eigendom van den grond is een
onrecht, de maatschappij aangedaan maar
dat onrecht is eeuwen oud; naar veler meening
„verjaard.14
Liever dan dat onrecht te herstellen, breidt
men daarom de philantropie wat uitdesnoods
laat men den een kouzen breien om ze door
een ander weer te laten uittrekken. En dan,
natuurlijk, is er in philantropie iets goeds, als
in alle zaken.
De voorstanders hebben dus een argument bij
de hand wanneer ze worden aangevallen.
Het kweekt broederzin, (een bijzaak natuur
lijk en in de kringen van hoog gehalte een bij
zaak met een bijsmaak)het leert den mensch
dat hij niet voor zich alleen in de wereld is,
enz.
Prachtig mooi, hoewel niet fonkelnieuw in
tegendeel, naar de huidige begrippen der aldus
redeneerenden wel wat ouderwetsch. Toch ligt
in de philantropie, vooral in de openbare, die
met cijfers prijkt op de tafelen der statistiek,
ook een voordeel voor de geestverwanten van
Stoffel.
In sommige kringen heerscht in deze ernsti
ge tijden van kapitaalmaken en bewaren, een
merkwaardige voorliefde voor cijfers, de schrik
wekkende niet uitgesloten.
Zoo heeft dus de terecht afgekeurde philan
tropie dit goede, dat het een soort thermometer
is waarmee te allen tijde de hoogte der koorts
SiKEk
lCRURAAT
s
16
16
lO.
ir
s-
jn
ie,
11,
>0
3n
ugj. uveuame uvvi <4vx* -JxaiiHaQiarvuuu, -
