1
1
No. 52.
II
If-
DE DEUGD Ift ’T BIDDEN.
1893.
A CH T-E N-VE E R T I G- s T E
Z rl? 112 Is JL> A. <33-
J U L< I.
1
schen twee ondeugden.
bewijzen
„van wijsheid en
.Ad
WM
1ST
Alle brieven
in te zenden.
kristalliseeren.
te blijven houden I
het
loer
aan
het
ren-
50
a
I a
,00.
kil.
rd
[ia
i
II.
ai.
ir
811
ir-
De wijzen
Bij deze Courant behoort als Bijblad Feuil
leton-nummer 146.
1 tot 4 regels, gewone letter, 40 Cents;
Cents. Bij abonnement is de prijs
11. 1 J
-te vernemen bij
ADVEBTENT1ËN van
voor eiken regel meer 7j2
belangrijk lager. Voorwaarden daaromtrent
den uitgever.
Deze COL BANT verschijnt WOENSDAGS en ZATERDAGS.
Abonnementsprijs voor 3 maanden ƒ1.— franco per post ƒ1.25.
.Alle brieven en stukken, uitgave of redactie betreffende, franco
veel beter is, wordt de natuur te hulp geroepen
om hem de hulpmiddelen te verschaffen, die
voor een kikvorsch of eenig ander tweeslachtig
dier noodig zijn
der oudheid hebben er reeds op de man wil per se in’t midden zich plaatsen,
gewezen, dat elke deugd het midden houdt tus- omdat het zoo deugdzaam, en zoo fatsoenlijk,
i zoo deftig staat
i3>’ Jol.S.ens ^en’ m°ed bet middending maar ook, omdat de wip dan meer tot rust
wanneer de wippende partijen el
kaar meer naderen tot het midden van de
zijn, hybriden welke zichzelf bij nadere be
schouwing schamen over hun gedrochtelijke sa
menstelling; in hun sphinxengedaante zouden
ze nog slechts goed zijn als marionnetten van
dr. Bronsveld; hardwerkende fainéants.
Een conservatief-liberaal toch is iemand wiens
conservatief aangezicht gericht is naar den „goe
den ouden tijd", terwijl hij, om liberaal te hee-
ten, nog een tweede aangezicht noodig heeft,
dat op de toekomst gevestigd is.
Waarlijk de naam conservatief-liberaal is een
spotnaam en doet denken aan den God Janus
met zijn dubbele tronie. Een conservatief-libe
raal toch is iemand die mee vooruit wil en die
rusten wil; iemand die wat weifelend van aard
is en die, omdat de aarde draait van west naar
oost, uit louter rustlevendheid zich beweegt met
reuzenschreden van oost naar west, of die uit
angst en hallucinatiezucht zoekt naar
dat de aarde stilstaat.
Weg met zoo’n „liberaal" zal men zeggen.
Zoo iemand is in de war! Welzeker, en daar
om, onder de menschen met gezond verstand
vindt men geen conservatief-liberalen zij die
zich dezen naam geven, zijn pure conservatieven;
uit pronkzucht hebben ze zich iu een narren-
pak gestoken.
Conservatieven zijn het, die nog blijven rond
drentelen in het liberale kamp maar hun aan
wezigheid is geen voordeel voor de liberale
partij, evenmin als de groote familiariteit van
den gast Bronsveld.
„Een doode vlieg doet de zalf des apothekers
stinken en op wellen alzoo een weinig dwaas
heid een man, die kostelijk is van wijsheid en
eer" zegt de Prediker.
Men late daarom dien man „van wijsheid en
eer" los „de wijsheid is beter dan de krijgs
wapenen, maar een eenig zondaar verderft veel
goeds."
Men late dr. Bronsveld los, late hem
zijns weegs gaan. Misschien werkt hij dan me
de, zooveel zijn zwakke kracht vermag, om de
kieswetvoorstellen te doen aannemen, al ware
het slechts om daardoor zelf aan invloed te
winnen. Men late de deugd in ’t midden.
BURGEMEESTER en WETHOUDERS van
Sneek herinneren, naar aanleiding van artikel
18 der wet van 4 December 1872 (Staatsblad
no. 134), de ingezetenen
dat steeds aan degenen, die zich daarvoor
aanmelden ter Secretarie der gemeente, gele
genheid wordt gegeven tot kostelooze inenting
en her-enting.
Sneek den 30 Juni 1893.
Burgemeester en Wethouders voornoemd
ALMA.
De Secretaris,
BENNEWITZ.
UIT DE PERS.
Immers, wat is het anders dan kristalvorming
of versteening, welke deze „Vaderlander" beoogt
met zijn verzuchting
Stond het aan hem, ja, dan stonden ze allen
■vast in de schoenenhet liberaal idee moet
worden vastgelegd-
Conservatief-liberaal zou het volgens dr. Brons
veld moeten wordenin dat geval blijft zijne
hulp u verzekerd, o liberaal Nederland
Maar denk er om Dr. Bronsveld is duur
in den handel.
Begrijp wel, wat hij van u verlangtgij allen
dient dan te worden
Geconserveerde liberalen,
dat wil zeggen: liberalen die niet liberaal meer
maar
j zal komen,
--
plank
Want de man is een stem van waarheid en
van vrede.
Hij zou het in het zoete water nog het best
kunnen uithouden, maar er komt zoo’n demo
cratische beweging in en de man houdt vol
strekt niet van beweging wel zoo’n beweginkje
van rechts naar links, of vice versa, maar dan
alleen om het evenwicht te herstellen, uit war
me liefde voor het quiete non movere.
Zoo zien we hem met zijn Gideonsbendeke
een gastrol vervullen van tijd tot tijd in het
liberale tooneelspel, en dan vloeien hier en
daar de stroomen van dankbaarheid over de
liberale lippen.
Dat zooiets den man moed geeft om zijn
rustig doel met inspanning van alle krachten
na te jagen, spreekt van zelfen zoo mooht
het dezen Vaderlander direct of indirect geluk
ken, een basterd-stekje in den liberalen tuin te
brengen.
Ja, indien het stekje had willen leven, ’s mans
moed zou bepaald gevaar hebben geloopen het
middenpunt te verliezen en te ontaarden in
roekeloosheid.
Duur zou hij zich hebben laten betalen, en
de liberale partij had dan met koning Clovis
mogen verklaren
„Waarlijk, de heilige Martinus is een goed
vriend in nood, maar vreeselijk duur in den
handel."
Met zijn weinige mannen zou hij de machine
hebben stilgezet en de kieswetten zouden kort
en goed in den doofpot zijn gedaan.
Daarom plaatsen we, naast het dankbaar
woord uit liberalen mond, een waarschuwend
als keerzijde.
Het is toch duidelijk, dat deze gast of bond
genoot, wanneer iemand hem met dien
weidschen naam mocht willen betitelen het
er op toelegt, een deel der liberale partij te
t Begint er in den laatsten tijd met de par-
tij-groepeeriug bij de stemming voor de Tweede
Kamer zonderling uit te zien. Beverwijk biedt
in dezen een bijzonder vreemd schouwspel aan.
Men weet dat de heeren Borret en Van Loe-
nen Martinet in herstemming komen. Beide
zijn voor uitbreiding van stemrecht in den geest
van de aanhangige kiesrechtontwerpen en de
schifting, die bij de eerste stemming werd ge
maakt, is dus vervallen.
Volkomen consequent is de houding van de
Maasbode, het Rotterdamsch R. K. orgaan, hef
tig verstoord op de fractie Schaepman.’ Zij
heeft haar R. K. partijgenooten onthouding aan
bevolen. De Tijd is nu opportunistisch. Nu
ze kiezen moet tusschen twee kwaden beide
kiesrechtmannen zegt zij de eerste is R. K.
de andere niet, kies dus Borret. De Standaard',
voor wien beide candidaten uit een oogpunt van
finale kiesrechtuitbreiding gelijk staan, kiest
eveneens Borret, omdat eventueele anti-revolu-
tionaire amendementen in zake de kieswet spe
ciaal het huismanskiesrecht, meer kans hebben
op steun van hem dan op steun van Van Boe
nen Martinet. En thans komt de Amst. zich
eveneens namens de radicalen voor Borret ver
klaren. Dit dankt de heer Van Loenen Mar
tinet hoofdzakelijk aan ’t feit dat hij zich inder
tijd uit het bekende comité in zake de Friesche
vonnissen terugtrok.
Het blad licht zijn gevoelen aldus toe
„Maar, zoo zal men antwoorden, de heer van
Loenen is veel geavanceerder dan Borret.
In theorie, zeker
O hemel, de heer v. poenen gaat zoo ver
als hij slechts geen gevaar ziet geen poli
tiek gevaar. Haantje de voorste maar
binnen den ren. Wat moet er van zoo iemand
- - --Wie hem lief
heeft beware hem voor zijn gemeente en
middenstand zou komen. Iedere pogiim die
werd aangewend om dat groote deel, dat het
reeds zoo zwaar te verantwoorden heeft, te ont
lasten, werd gerefuteerd met de opmerking „het
past met 111 de economie der wet.K
Maar vraagt het bladwat is ten slotte da
economie der wet. Of liever: wat gaat vóór,
net belang der natie, of de abstracte economie
eener wet, die er toch dikwerf reeds zoo geha
vend uitziet, dat haar eigen ontwerpers haar
met herkennen?
Had men nu nog algemeen het amendement
van den heer Gerritsen toegejuicht, en de uit
voering der wet tot een later te bepalen tijd
stip uitgesteld!
Maar neen, ook dat mocht niet, hoezeer de
minister vroeger ook beloofd moge hebben ver
mogens- en bedrijfsbelasting niet anders dan
tegelijk te zullen invoeren, en geen bedrijfsbe
lasting te zullen laten werken, zonder tevens
net personeel te hebben gewijzigd.
En dan wèl verlichting voor de grondeigena
ren, maar niet voor lagere ambtenaren, onder
wijzers,. predikanten, officieren en wie tot deze
categorie van burgers behooren.
Het verwondert ons niet dat de antirevolutio
naire leden op zes na hun stem aan deze wet
met hebben willen geven.
Wat deze zes heeren bewogen heeft om het
wel te doen, zal later wel blijken.
Maar het ligt dunkt ons voor de hand, dat
de overigen het belang der natie beter ingezien
hebben dan zij.
De liberale toeleg is nu gelukt.
Eerst gauw de belasting-hervorming afge
werkt, eer de nieuwe kiezers komen, die er
misschien een aardig beetje anders over zouden
denken.
tusschen lafheid en roekeloosheid, en verdraag
zaamheid het juiste milieu tusschen ketterjacht
en laodiceesche onverschilligheid.
Volgens de moderne, zeg de modernste, wij
zen, kan er van deugd geen sprake meer zijn,
in dien zin namelijk, dat de mensch haar uit
vrijen wil zou kunnen beoefenen. Wel is,
volgens ben, vrijheid te verkiezen boven dwang
en verdraagzaamheid boven enclusivisme, maar
de mensch heeft geen keus en wordt tot het
een gedrongen en van het ander verwijderd
door de natuur en haar wetten, -waaraan hij
als een blind werktuig onderworpen is.
Bij de eersten was het de mensch zelf, die
op de lijn tusschen de uitersten zijn standpunt
vaststelde, waarvan hij alleen lijdelijk kon af
wijken tengevolge van schokken of geweldige
bewegingen in den dampkring rondom hem
Volgens de laatsten wordt de mensch op die
Bjn geplaatst, is zijn standpunt en deszelfs
meerder of mindere vastheid geheel afhankelijk
van zijn krachten en levensomstandigheden, en
geldt dus van ieder mensch, wat Jezus van de
vrouw getuigde
„Deze heeft gedaan wat zij kon."
Zelfs mag dit dan gezegd worden van wie
niets doet, van den faineant,
V ooralsnog blijft de groote meerderheid ge
hecht aan de leer dier oude wijzen; wat in zich
sluit, dat er veel ge- en veroordeeld wordt met
het doel om op ’s menschen schuld en verdor
venheid te wijzen, terwijl naar de leer der
eine minderheid alleen wordt veroordeeld wat
men gebrekkigs meent op te merken in den
samenhang van het individu met de massa of
m de levensomstandigheden welke voor het
individu leiden moeten tot nadeelige gevolgen.
Hoezeer men aan de mildheid der laagste
beschouwing de voorkeur geven mag, moet toch
de mensch in het leven rekening houden met
de begrippen der meerderheid, die hij dwaas
acht en den mensch nadeelig misschien de
gebrekkige kennis, het weinige dat wij nog
weten, maakt het den mensch zelfs ten plicht,
°m rekening te houden en 1 "j 1
met alle meeningen ook op staatkundig gebied
is daarom Paulus’ woord van kracht, dat men
het goede niet leert kennen dan na alles onder-
zocht te hebben.
Deze les wordt door niemand beter beoefend
dan door dr. Bronsveld. I
Deze politicus heeft naarstiglijk onderzocht
ea zich aangesloten rechts is daarop geslingerd
naar links en zal zich ten slotte naar het mid-
den begeven, met do verzuchting, dat de libe
ralen niet vast meer in hun schoenen staan en
afdrijven naar radicaal.
Deze gevinde kon het in het zoute water niet
vmdeu en nu het in het zoete water al niet
De N. Prov. Gron. Courant heft een klaag
lied aan over de aanneming der bedrijfsbelas
ting. Juist zooals zij het voorspeld had is het
ook uitgekomen: men is plutocratisch, dat wil
zeggen in het belang der rijken begonnen, men tiek
zal ook plutocratisch eindigen. LL-v-
De bedrijfsbelasting is aangenomen, zegt het in“de“ Kameï^terecM komen
blad, en men heeft gezorgd dat de last op den
4
5
6
sco
f
LO 30
O I
l
2
ën
i
16
6M
7-
77
7 20
8-
S -
815
8 35
815
613
6 43
78
8 35
914
9 29
943
9 55
10 8
1015
-I.
956
10 85
1110,
