I
n
■IMS- 81 IIIÏEIIÏffllMLIil M Hl
1
No. 60.
ACH T-E N-
EERTICöTE J
1803
1-
a:
n.
JAARMARKT of KERMIS
29 J U L, j.
hij zal
VRIJILF2U).
zegt een
ven niet
4
:S
s-
iO,
ij,
40
a
a
Alle brieven
in te zenden.
IS
iN
N
50
)0,
ur
10.
i.
10.
)0.
:il.
d:
a-
en
duur.
Hoe dikwerf zegt Potgieter
laat opgekomen oogst, hij, die de eerste zaad
korrels strooide vergeten
Het is hardmaar
heid, in ons
Bij deze Courant behoort als Bijblad Feuil
leton-nummer 148.
BEKENDMAKING.
BURGEMEESTER en WETHOUDERS der
gemeente Sneek maken bekend, dat de
alhier dit jaar begint op Vrijdag den llden
Augustus, des morgens acht uur, om te eindi
gen op Vrijdag den IBden Augustus d. a. v.
des morgens acht uur, en dat vóór den 20sten
dier maand alle kramen, disscheu, tenten enz.
zullen moeten zijn afgebroken en weggeruimd.
Tevens wordt herinnerd aan art. 12 der Al-
gemeene Politie-Verordening, waarbij is bepaald:
dat niemand eene tent, kraam, tafel of iets der
gelijks op den voor den openbaren dienst bestem
den grond mag opslaan of daarop uitstallingen
van goederen hebben, dan overeenkomstig de
aanwijzing van den Marktmeester of, bij ont
stentenis van dezen, van de Politie en na vol
doening van het marktgeld.
Sneek, 20 Juli 1893.
Burgemeester en Wethouders voornoemd,
ALMA, Burgemeester,
BENNEW1TZ, Secretaris.
UIT DE PERS.
Deze CO ERA NT verschijnt WOENSDAGS en ZATERDAGS.
Abonnementsprijs voor 3 maanden f 1.franco per post ƒ1.25.
Alle brieven en stukken, uitgave of redactie betreffende, franco
In onderscheiden bladen kwamen op den
vooravond van den dag, waarop de beraadsla
ging over het kiesrecht begon, nog enkele woor
den van aanmoediging of waarschuwing, van
vrees of vertrouwen voor. Een paar grepen
doen wij uit de reeks.
Een kort, goedgeschreven woord leest men
in het Vaderland.
II faut dboutir, deze beroemd gebleven woor
den van Gambetta dienen het blad tot aanloop
voor het betoog dat de zoolang gehoopte, zoo nood-
zakelijke hervorming van het kiesrecht moet
worden tot stand gebracht. Allen zijn het er
over eens dat de quaestie uit de wereld moet
en dat belangrijke kiesrechtuitbreiding is een
eisch des tijds. Dit geldt voor de liberale par
tij, maar ook de anti-revolutionaire partij er
kent volmondig dat er een belangrijke uitbrei
ding uoodig is en bij de katholieke partij is
zelfs mede nieuw leven doorgedrongen.
Staan de vooruitzichten dus goed, toch ligt
hier de grond voor bekommering, ’t Zou de
eerste maal niet zijn in onze politieke geschiede
nis, dat allen uit elkander loopen, ofschoon of om
dat zij het in beginsel eens zijn. Bij het ontbre
ken van een krachtige oppositie ontbreekt de
prikkel om zich krachtig te organiseeren tot
verweer, ontbreekt de krachtsinspanning, die
geweer- iekjt ter overwinning, ontbreekt het besef dat
5 en voor elkander
j wat offeren moet. Dan strijdt ieder op eigen
bij den i hand, versterkt ieder afzonderlijk zijn eigen ge-
3 eerste zaad- j kozen positie, verbeeldt ieder zich pal te moe
ten staan op zijn eigen beperkt terreintje en te
l,;; moeten hakken op alles in ’t rond en kan men
ten slotte in ’t gewoel van den strijd vriend en
vijand niet meer onderscheiden. En ’t eind kan
zijn, als de kruitdamp optrekt, dat men een
slagveld ontwaart waarop niets dan verslage
nen zijn en geen overwinnaars.
Het zal van de wijsheid der liberale partij en
der regeering afhangen of de naaste toekomst
dit al te treurig visioen tot waarheid maakt.
De meerderheid, die bij de belastinghervor
ming zoo juist getoond heeft het besef gewon
nen te hebben van haar roeping, die toen de
regeering in alle groote zaken gesteund heeft
en die kleine bedenkingen het zwijgen heeft
opgelegd ter wille van het groote doel, die zelf
verloochening heeft betracht en opbouwende
critiek geleverd, diezelfde meerderheid toone
ook thans te weten, wat zij aan haar eigen ver
leden, wat zij tegenover de toekomst aan ons
volk is verplicht. Maar ook de regeering too
ne zich opgewassen voor haar taak. Zij geve
leiding a,an het debat en zoeke het te beheer-
schen, niet door een hooghartige eigenwilligheid
die afstoot, maar door een beginselvastheid, die
eerbied afdwingt en een geloof, dat meesleept.
Een onverzettelijk non possumus, waar afwij
king van hoofdbeginselen wordt gevraagd, maar
tegemoetkomende meegaandheid bij wijzigingen,
die trachten de hoofd beginselen beter tot hun
recht te doen komen.
„Men vertrouwe op het Nederlandsche Volk,
aldus besluit het Vaderland, men geloove in
de levenskracht der beginselen, die op dit
oogenblik erschen, dat het volle staatsburger
schap verleend worde met milde hand. Dan
zal het geloof, dat bergen verzetten kan, ons
wel heen helpen over al die nietigheden, die
men thans opstapelt tegen deze wet.
Zoo niet de verantwoordelijkheid voor de
mislukking zal zwaar zijn om te dragen.
Het orgaan der R. K. fractie, welke in dr.
Schaepman haar woordvoerder vindt, het Cen
trum, doet eveneens het gewicht der te nemen
beslissingen uitkomen. Zij dringt tot diepen ernst.
„Men gevoelt instinctmatig, dat, komt zij tot
stand, een periode van ons staatkundig leven zal
worden afgesloten en een nieuw tijdperk zich
openen gaat.
Wie daarbij onverschillig moge blijken, de
katholiek zeer zeker niet.
In sommige bladen werd wel eens geïnsinu
eerd, dat wij voor ons lichtvaardig dachten over
de kieswet en niet konden of willen beseffen,
welke veranderingen de aanneming dier wet kan
te voorschijn roepen.
Maar zij, die deze meening ten onzen opzichte
mochten koesteren, vergissen zich deerlijk.
Wij wenschen zoo min als wie ook, de betee-
kenis te onderschatten der hervorming, waar
over thans het oordeel der wetgevende macht
gevraagd wordt.
Wij hebben als ieder ander overwogen, welke
gevolgen er uit kunnen voortvloeien en daarbij
natuurlijk in de eerste plaats gedacht aan de
belangen, waarvoor wij als katholiek blad te
strijden hebben.
En die overwegingen konden niet anders dan
ernstig stemmen, omdat de zaak, welke zij gol
den, een zaak van den hoogsten ernst is.
Voor sommigen onzer schijnt evenwel bij de
bespreking van het kiesrecht-vraagstuk ernst
synoniem te zijn met pessimisme.
Wanneer men niet a priori veroordeelt, zich
niet uit in allerlei donkere profetieën en onvoor-
ADVER TEE TEEN van 1 tot 4 regels, gewone letter, 40 Cents;
voor eiken regel meer 7% Cents. Bij abonnement is de prijs
belangrijk lager. Voorwaarden daaromtrent te vernemen bij
den uitgever.
zee. Vraag het hem en hij zal u antwoorden,
dat hij het liefst te doen heeft met den storm,
den wind, het geweld der golven; beweging, i
rumoer, storm, dat dat is de vrijheid; daarin
openbaart zich zijn jeugdige frisehheid en ont
wikkelt zich zijn jonge levenskracht.
Hij zal u verbaasd aanzien, die Hollandsche
matroos, wanneer ge hem meedeelt, dat de zo
nen der vrijheid, de liberalen in het klassieke
land der vrijheid, bang zijn voor jeugdige krach
ten en dat ze de mondigheid willen verdagen
aan de stembus.
En hij zal u vragen, die kloeke jonge man,
of die Hollandsche liberalen dan oude paaien
zijn geworden, die vergeten zijn wat vrijheid
vermag, wanneer ze gepaard gaat met jeugdige
levenskracht.
En ge zult antwoorden, dat het ordentelijke,
nette, ordelijke menschen zijn, die de vrijheid
lief hebben, die in het schoon seizoen bergen
beklimmen en van die Alpentoppen de les mee
nemen, dat de hoogst uitstekende punten in
sneeuw gehuld moeten zijn, maar daarbij ver
geten op te merken, hoe die uitstekende punten
in wolken gehuld zijn als een waarschuwend
phenomeen, dat wie zich verheft boven zijn
medemenschen en uit de hoogte op hen neder-
ziet, getroffen wordt door de blikken van haat
van beneden hem toegeworpen en die een wol
kenfloers tooveren om zijn grijze kruin.
Vrijheid maakt moedig. En dat er nog
menschen worden gevonden, die weinig moed
hebben, zoo weinig zelfs, dat ze niet voor hun
gevoelen durven uitkomen en niet eens durven
zeggen „het is koud“, voordat ze ’t eerst van
anderen hooren, al snijdt hun ook de noorden
wind in ’t aangezicht, dat is een bewijs van
gemis aan vrijheideen gebrek, alleen te ver
helpen door het verleenen van dat kostbaar
goed.
Vrijheid maakt deugdzaam en verstandig. Er
zijn er onder de zonen der vrijheid die den
vijfden stand verdenken van gemis aan deugd
zaamheid en verstand, laten we er op antwoor
den, hetgeen Macaulay eens heeft verklaard
„Zoo een volk op vrijheid moet wachten tot
het in de slavernij deugdzaam en verstandig
geworden is, dan gewis zal het eeuwig moeten
wachten.
Men wil deze waarheid drukken in het land
„waar vrijheid eeuwen stond.“
Maar al wordt de waarheid gedrukt, ze wordt
niet onderdrukt. Zij laat zich niet geheel ten
onder brengon. Zij dringt door alle tegenheden
en zwarigheden heen. Al wordt ze voor een
tijd besmet en begraven, eenmaal zal ze zich
zuiveren en met schooner glans herrijzen.
Neen, het loopt niet op het eind met de vrij
heid. Het is slechts een krampachtige vlaag
van oude papa’s, die bang zijn geworden voor
het socialistisch rumoer in de laagte en nu aller
lei onzinnigheden gaan uitdenken, om die voor
de vrijheid worstelenden te keer te gaan. Ze
begrijpen het niet, die oude en ordentelijke lie
den, dat men een meening alleen met haar
eigen wapenen bestrijden kandat -
schoten tegen denkbeelden niet helpen op den men elkander noodig heeft
„De vrijheid is het hoogste good,“
spreekwoord, en een spreekwoord is immers
een waar woord
Er is zeker geen psychologische ontleding
noodig zooals men die bij onze hedendaag-
sche romanschrijvers aantreft ten bewijze,
dat althans waar is, wat het spreekwoord, bo
vengenoemd, van de vrijheid verklaart.
X raag het maar aan het kind. Een bood
schap doen voor vader of moeder, vindt het op
verre na zoo pleizierig niet als wanneer het
,uit vrijen wil dezelfde commissie voor anderen
mag verrichten wat eerst een last was, wordt
nu als een genot aangemerkt omdat het on
gedwongen gaat.
De jongeling, hij droomt van avonturen in
de wouden en prairieën vraag het hem of
hij niet genoten heeft bij het lezen van Aimard’s
prairietafereelen hot waren zijn zaligste uren,
en bij menig jongmensch heeft de prikkel der
verleiding heilbegeerig doen uitzien naar een
middel om over te steken naar het verre westen.
Ln ook bij groote menschen is die hartstocht
voer de vrijheid nog niet tot zwijgen gebracht,
^u ja, er zijn van die wijsgeeren die zeggen,
en van die wijsgeerige oogenblikken waarin
men het gelooft, dat vrij te zijn hetzelfde is als
zichzelven te beheerschen en zichzelven te be
sturen.
Maar wanneer men het zoover kan brengen
dat men onafhankelijk zich gevoelt van ande
ren, niemand naar de oogeu behoeft te zien,
een man van vermogen is en zijn eigen gang
kan gaan, zie, dan vinden groote menschen dat
heerlijk, en dan gaan ze hun eigen gang ook
im wonderschonen Monat Mai, of wat later in
de zomermaand, naar het land der vrijheid; ze
ontvlieden de stad en het menschengewoelze
zjjn het wel eens met den wijsgeerdat alleen
waarlijk vrij is, wie zijn plicht vervult, maar
2e gevoelen zich ook zoo vrij, o zoo vrij, wan
neer ze hun plichten eens mogen aan kant
zetten en vergeten; wanneer ze eens vrij mo
gen ronddolen, dagen en weken, en bergen
beklimmengoddelijk ja, zoo vrij te zijn
kn dan zoo onafhankelijk bovendien Men
Wordt daardoor juist de geschikte en aangewe
zen man om in de regeerings-colleges zitting te
nemen men komt terug van het uitstapje
en neemt den bestuurszetel weer in om do za-
en van stad en land te bestellen.
Heerlijke vrijheid 1 Men kan dan nog eens
Z‘jn rechten laten gelden ook, en eiken onge-
wenschten invloed weren. B. v., men wenscht
ou vijfden stand uit te sluiten, die vermomde
bedeelden, wier eenig doel toch zal zijn om ons
avementen te zetten, een operatie, waartegen
°üs vrijheidsgevoel zich verzet met alle kracht.
Heerlijke vrijheid die we genieten als den
»zoeten“ slaap, zonder ze te proeven of te voe-
ea wanneer ze ons wordt toebedeeld of als in
oen storm op zee, waaraan de zeeman de voor
kout geeft boven de windstilte eener tropische
haalt het bij de bitter-
binnenste de overhand nemende,
als wij aan den avond van ons leven ons zel-
mogen verhelen, dat wij onzen tijd
verkeerd inzagen, dat wij dien vergeefs be
streden
Een verstandig man, die Potgieter. Zeker,
daaraan kan de heer van Houten nog een punt
je zuigen en van leeren ook.
Immers, ook hij vergeet thans „bij den laat
opgekomen oogst“, dat hij zelf, jaren geleden,
de eerste zaadkorrels der vrijheid heeft uitge
strooid
«mm ffl mi iKworaiHT sm s.
ÜES
lus
im-
elis
6
OEEKER CWIRAAT.
