2
«iffiffl a IH ttMMnw SM.
«wawspsss nrK^uKa4S8??«‘
EEN PREMiEUITDEELING.
F
No. 64.
ACII T-E N-V EERTIG8TE
1893.
:x.
•JAARGANG.
KtïKK®"-
T JEi I O-
13 A U
J.70
gen
/2.
)0.
.00.
).-
'.30
,00,
rOO,
m
M.
ig.
y»
7»
4
7*
*/s
7»
V,
‘/i
d“ KóSbS
8NI
J
«ms- a iwfflfflHU
aan wat een
te komen verklaren aan de stembus.
I.—
1 en
rsus
rooi
tan-
Alle brieven
in te zenden.
Jo-
ua, d
t
:bara
koot
Jo-
root,
iën,
'een,
:eur
,50.
i.00
,50,
f40
7 i
10
10.
1L-
air
s’’i
EN
en,
[GS
,00.
kil.
srd:
jha-
i en
l Föuil-
Geen bijzit geeft dan het kiesrecht, maar het
bezit eener vrouw, gewaarborgd door de wet
C met, aan raiei en door den band, die als politiemaatregel
rouw Blommers, I liefdesverklaring heeft vastgelegd en schier
Portemonnaie hebben
aan een open tafel.
De commensalen echter die mee aan tafel
eten, zelfs de commensalen van vi
--
Bij deze Courant behoort als Bijblad
leton-nummer 149.
V16
K E N N I S G E V I N G.
Vrijwillige, oefeningen, in den Wapenhandel.
De BURGEMEESTER van Sneek,
Gezien de missive van den heer Generaal-
Majoor, Bevelhebber in de 2e Militaire Afdee-
ling, te Utrecht, d.d. 7 Augustus jl. no. 65
Brengt ter kennis van belanghebbenden, dat
jongelieden van den 17 jarigen tot den militie-
plichtigen leeftijd, die wenschen deel te nemen
aan de vrijwillige oefeningen in den Wapen
handel, zich zoo spoedig mogelijk in den loop
dezer maand, ter Gemeente-Secretarie kunnen
aanmelden.
Sneek den 8 Augustus 1893.
De Burgemeester voornoemd,
ALMA.
kies wet-amendem enten.
Het amendement van den heer Van Kerkwijk, thans inseko-
men, om den teeltijd tot uitoefening van kiesbevoegdheid te
Stenen op 28 jaar, Is gegrond op de overweging, da? men on
den leeftijd van 23 jaar in den regel niet genoeg met den toe-
7.7jld der ™aatschappy bekend is, om te kunnen beoordeelen
wat in het belang der samenleving behoort gedaan te worden
Op jeugdigen leeftijd stapt men te licht over bezwaren heen’
volgt men te lichtvaardig volksleiders, Aan deze bezwaren
testeltennid*w^5TfaTOet Sek0“eU d0°r deU leeft«d “00ser
De heer Levy heeft voorgcsteld
le. Den leeftijd van het kiezarsschap te bepalen on 2fi fan--
nezit het ^“^eken van welstand aanwezig te’
,1J be,,n’ ?ie voorkouit op de krachtenswettelijk voor
schrift aangelegde en bijgebonden bevolkingsregisters en °e-
durende de laatst yerloopen drie jareu geen onderstand heeft
meentebe” Va“ weldadUha4d of vin een ge-
4e. Straffen te stellen tegen het zich wederrechtelijk doen
plaatsen op de kiezerslijst ot wel tegen het onbevoegd uitoefe
nen van stemrecht. 5 ul-UKle
heeren Ver“e'ilen, Harte, Haffmans, Mutsaers en
Travaglmo is een voorstel gedaan tot invoering van meervou-
Uet Strekt om ua art' 4 worden ingelascht
t*fS *11 v, 40ia.
Het voorstel luidt
we”lkeU S‘e“ “eCr WMdt t0egekend aan <he kiesgerechtigden,
“®- S»ed gevolg eindexamen aflegden aaneen Nederland-
sehe rijks- of gemeentelijke universiteit, de polytechnische
school te Delft, de koninklijke militaire academie, het kon mi!
htair instituut te Willemsoord, eenige door den staat erkéX
inrichting van godsdienstleraren, de landbouwschool te Wape
ningen, de inrichtingen tot opleiding van Oost-Indische amb
tenaren te Leiden en te Delft, of wel in het bezit zijn van een
dip oma of aanstelling van doctor honoris causa aan een Ne-
derlandsehe rijks-of gemeentelijke universiteit; leeraar bij het
hooger of middelbaar onderwijs, hoofdonderwijzer, apotheker
veearts, eaxididaat-notaris, surnumerair bij het kadaster rm!
consul’-de belastinsen’ de Posterijen, de telegraphie ofleérllng-
Se. meer dan vier jaar onafgebroken lid zijn geweest van
een der beide Kamers van de Staten Generaal, de Staten eener
provincie, een kamer van koophandel, een burgerlijk armbe-
stuur, een gemeentelijke of provinciale commissie van toezicht
op het hooger, middelbaar of lager onderwijs, de openbare ge
stichten van weldadigheid of krankzinnigenverpleging, van een
van rijkswege mgestelde commissie van toezicht, onderzoek of
de bevordering van wetenschap en kunst ten doel hebbende
aan het bestuur eener bij koninklijk besluit goedgekeurde ver-
?yde“de aaa armverzorging, voorkoming van
armoede of onderwijs,
Aan een kiezer, tegelijker tijd voldoende aan eenige voor-
waarden, sub Ie, 2e en 3e vermeid, worden drie of vier in peen
geval een grootar getal stemmen uitgebracht >«*.‘ugeen
de heêren Vermeulen, TravngUno, Matsaers.Dobbelman
en Van Vlijmen zijn verder voorgesteld verschillende amende
menten op het wetsontwerp betreffende de uitoefening van het
kiesrecht die verband houden met bovenbedoeld art. 4öi>
Verder stellen zy voor m art, lObis te bepalen; -De ui oefening I
van het kiesrecht is verplicht mtueiemng
Eindelijk stellen zij voor ais art. 836ïs op te nemen deze be- I - - - -e
met Tdur eenJge.b^oeIing legde de minister
stens vüf dagen na den dag der verkiezing, op?öepfagsbrte} J - - J -
I in persoon terug te bezorgen aan het lokaal van het stembu-
UW reau o' ingeval van wettige verhindering, hiervan met op?ave
I van redenen bericht in te zenden o< namen» hem te doen in!
worden zoodoende uitgesloten; maar
een der geachte afgevaardigden heeft het juist
j opgemerkt: men kan geen grens trekken of er
sluipen ongese hikten binnen on geschikten wor
den uitgesloten. Het is maar jammer dat we
van dien afgevaardigde niet mochten vernemen,
welk het middel is om geschikten van onge-
sehikten te schiften.
In ieder geval zullen we, wanneer men an
dere grenzen gaat trekken dan de minister
voorstelt, gevaar loopen geschikten uit te slui
ten en het is te verwachten dat onze Hooge
Vergadering geen poging onbeproefd zal laten
om de geschikten onder de ongetrouwden nog
binnen te laten. Er broeien op het oogenblik
in die op beperking beluste harten zeker heel
wat shibboleths, om langs dezen weg nog anti
revolutionaire neigingen te onderdrukken; jonge
lui die lid zijn van een jongelings-vereeniging
of die niet aangesloten zijn aan den soc.-demo-
cratischen bond, jongelui, die des Zondags een
horloge op zak hebben of een hoed dragen,
jongelui, die van de kostvrouw een of meer
malen vleesch of spek te eten krijgen (snert
met spek of worst te eten is toch ook een ken-
teeken van welstand).
Wanneer nu echter al die kenteekenen wor
den afgestemd, dan, ja, dan houdt men zich
liefst aan de gehuwden, om de ongeschikten er
buiten te houden; daarin ligt, behalve hot reeds
genoemde, nog het voordeel, dat men de voor
standers der vrije liefde buitensluit, menscheu,
wier geavanceerdheid hen ongeschikt maakt
voqt het kiezerswerk.
Zoodat het kiesrecht een premie zal worden
op den gehuwden staat. De jonge man dus
die het jawoord verwerft, zal kiezer zijn, hetzij
hij een goede keuze heeft gedaan of wel teleur
gesteld werd terwijl het pijnlijke van de blauwe
scheen of het hopeloos verliefd zijn nog ver
hoogd wordt door de verklaring, dat hij ook
tegenover den Staat een non-valeur is; wie geen
meisje meebrengt vindt dus voor het groote bal
de deur gesloten.
Arme kinderkens waar zult ge rust vinden
De man die voor de christenkerk de grondslag
legde en die u uitnoodigde tot hem te komen,
die man leeft niet meer en de leden dier kerk
noemen u een individu, een wien het orgaan
ontbreekt waarmee men de regeering van het
land opbouwt, een non-valeur, totdat ge u de
weelde kunt permitteeren zulk een orgaan aan
zooals prof Buys heeft te schaffen. Hebt ge dan thuis niets in te le-
veren dan een blanco biljet, de Staat vergoedt
dit door u een heusch biljetje te overhandigen
waarop ge moogt aanteekenen, wie volgens uw
meening of van die van uw orgaan het meest
geschikt is naar het Binnenhof te worden afge
vaardigd. Zit ge onder den pantoffel, dan hebt
ge althans één dag in de vier jaar, waarop ge
fier het hoofd omhoog moogt houden en u als
hoofd des gezins, als spreekbuis van uw orgaan,
Deze CO I BAET verschijnt WOENSDAGS en ZATERDAGS
Abonnementsprijs voor 3 maanden f 1.- franco per post ƒ1.25.
Alle brieven en stukken, uitgave of redactie betreffende, franco
ABVEETEB TIÉN vnn 1 tot 4 regels, gewone letter, 40 Cents;
voor eiken regel meer 7\2 Cents. Bij abonnement is de prijs
belangrijk lager. Voorwaarden daaromtrent te vernemen bij
den uitgever. J
l«ke kennSgeYteg^ be00rdeeIt de °Pgegeven reden bij sclul.'te-
schriften^6vd v!L-egemeeute’ ziekt0' geconstateerd hetzij door
tssÖSFFF
naamlij?t van hen, welke hun kiesplicht niet voA-u’den
=ür=Sï,s sys-Bj
best.ian van wettige verhindering aantoonden wordt doo- het
tweede veroordeeling binnen den tn'd van7 eenZ vin’ te
meThechtènirva^ ten^oo^drte^'fge^11611 de,Uelrd°Q ‘bd
u I T DE PERS.
Wanneer men kennisneemt van het overzicht
dat reeds door enkele bladen is geleverd van
de rede door den minister van binnenlandsche
zaken in de Tweede Kamer gehouden ter ver*
dediging van het door hem ingediende kiesrecht'
ontwerp, dan treft de eenstemmigheid, waarmee
allen hem lof toezwaaien voor de degelijke
wijze, waarop hij de bedenkingen zijner tegen
standers heeft beantwoord. Het bleek hier
evenals bij de schriftelijke gedachtenwisselino-
dat de minister onwrikbaar vasthield aan bet
voorgedragen beginsel en slechts zich meegaan
de zou kunnen betoonen ten aanzien dier amen
dementen, welke voor dat beginsel een beteren
vorm aanboden. Het grondwettelijk bezwaar,
dat door zoovele leden werd gedeeld, erkende
hij niet. De lelegraaf zegt ten aanzien van
het gedeelte der rede, waarin hij dit trachtte te
betoogen „Maar wat de minister verder aan
voerde om de aannemelijkheid van kenteeken
en bewijs aan te dringen, dat was nieuw en
muntte uit door helderheid en overtuigende
kracht. Na den minister gehoord te hebben
kan men kwalijk ontkennen, dat reeds alleen
het voorkomen op de bevolkingsregisters
vooral wanneer die overeenkomstig de door den
minister aangeduide beginselen verbeterd en
nieuw ingericht worden als bewijsmiddel
van den welstand aan al de grondwettelijke
eischen voldoet. Terecht vestigde de minister
daarop bijzonder de aandacht, en terecht ver
klaarde hij zich bereid om (mocht dit verlangd
worden) door redaetie-wijziging van art. 4 van
het eerste wetsvoorstel duidelijk te doen' uitko
men, dat hier gedacht moet worden aan het
bezit gedurende minstens drie maanden van een
woning, welk bezit eener bij het openbaar ge
zag bekende woning (op zichzelf reeds een nood
zakelijk element van welstand!) alleen aanlei
ding kan geven tot de plaatsing op de bevol
kingsregisters. Omtrent het nietbedeeld zijn als
gedeeltelijk bewijs van het kenteeken van wel
stand zeide de minister, uit den aard der zaak
niet veel nieuws. Maar zijn bereidverklaring^
om door overweging van redactie-wijzigingen de
Wering van notoire bedelaars en landloopers
beter te verzekeren, heeft op dit punt aan de
verwachtingen van velen ten volle beantwoord.”
Ook het Vad. vestigt er de aandacht op, dat
uit de rede van den minister is af te leiden
dat door hem niets wordt gevoeld voor het be!
zwaar, dat het door hem gekozen kenteeken
onbruikbaar is, als niet uiterlijk waarneembaar.
Het blad zegt
Het bezwaar, dat zijn bewijs voor dit ken
teeken negatief is, kan hij slechts als een quaes-
tie van redactie beschouwen, waaraan hij bereid
was tegemoet te komen, als hij op die manier
den heer Van der Kaay kon bevredigen. Maar
nifit Tinndnr p.pnio-p hpdnnlino-
er nadrnk op, dat in den eisch°van het Inge
schreven zijn op het bevolkingsregister een po-
sitief bewijs lag, grondwettehjk onaantastbaar
I en ook materieel van beteekenis als aantoomm-
Naarmate de liberalen verdeeld raken, wor
den de kansen der tegenpartijen gunstiger om
in de nieuwe kieswet ideeën neer te schrijven,
welke voortvloeien uit hun beginsel, dat het
huisgezin een orgaan noemt, maar geen reke
ning houden wil met den ongehuwden staat.
De vorige week hebben we zelfs van de
heeren Roëil en Mees beschouwingen verno
men, die liggen in den gedachtengang van het
anti-revolutionaire huismanskiesrecht zoodat de
heer Heemskerk aanleiding er in vond om te
wijzen op deze kentering als eene waardoor „de
anti-revolutionaire partij in haar streven van
vroegere jaren de kroon op het hoofd wordt
gezet”.
Dit idee heeft kans, zoo zeiden we, in de
kieswet gedicteerd te worden, indien de minister
er zich voor laat vinden.
Men wil beperken men heeft verder bezwa
ren tegen de voorstellen uit grondwettig oog
punt, en reeds zijn amendementen aangekondigd,
zelfs van „bevriende zijde”, die nog wel met
eenige zullen vermeerderd worden in den loop
der discussies.
V ooral wil men beperken door den leeftijds
grens te verleggen de jongens van 23 jaar
zijn nog niet voor vuur en water bewaard
zegt Mackay Willem Leevend na en ook zijn
er liberalen die hiertoe mee willen werken ;ja,
we zijn er benieuwd naar, of niet liberalen van’
fie groep van der Kaay er toe mee zullen
werken om de mondigheid te verdagen het
zou niet stroken met hun plan, om eerlijk over
ft gaan tot een uitbreiding zoover de grondwet
toelaat, maar ten opzichte van het liberalisme
hier en daar valt weinig betrouwbaars waar te
nemen.
Uit al die zoogenaamde amendementen
We zullen ze kortheidshalve en tot beter begrip
van hun strekking beperkingen noemen zal
fie leeftijdsgrens het zeker het hardst te ver
antwoorden hebben, en in die lijn kan men
fian ook gevoegelijk de ongehuwden uitsluiten
fioor aan de gezinshoofden alleen het kiesrecht
we te staan.
Een argument daarvoor vinden de anti-revo-
lutionaire voorstanders ook in de grondwet.
De grondwet, waar, Zuum» proi. uuys n
verklaard, niets in zit, leent zich daarom tot
alles. Men haalt er alles uit bezwaren tegen
fie aanhangige voorstellen, ja, argumenten voor
uet huismanskiesrecht en uitsluiting meteen van
Jongelui en commensalen.
Alleen die commensalen, welke vertrouwbaar
?‘ljn, kunnen genade vinden in de oogen van
e heeren Roëil c. s. en ze worden binnen ge
uten door de censusbarrière natuurlijk loodst
«ion zoodoende nog binnen die een flink gevulde
Portemonnaie hebben en ’s middags gaan eten
het is zoo, j herroepelijk heeft vastgeklonken
i orgaan wordt genoemd.
Als slotsom van deze beschouwingen meenen
we te mogen constateeren, dat het kiesrecht
van gezinshoofden als premie op het huwelijk
is af te keuren, daar het de „overbevolking in
de hand werkt”, en door de onbillijke behan
deling der ongehuwden zeer veel geschikten
uitsluit.
