ff!
Slim fflöBBIBTia
I
l
No. 66.
1893,
ET
ACH T-E N-V EERT
STUDENTENHAVER.
ge-
am.
voor
leu-
rer-
,00,
00,
in
Allo brieven
in te zenden.
>0.
,00.
en te I
Welnu, zegt
van die i
beeld opleveren dat eenigszins gelijkend
>rden
aan-
tot
p te
in.
.50
,00,
ear
,00.
00.
kil.
rd
ha-
eu
ge-
>on,
;cn-
50
a
i
)0.
M.
S-
AD VEE TEN TIEN van 1 tot 4 regels, gewone letter, 40 Cents;
v ooi eiken regel rneer 7 Cents. Bij abonnement is de prijs
belangrijk lager. Voorwaarden daaromtrent te Vernemen bij
den uitgever. J
Melding makende van de verschillende amen
dementen^ die op de kieswet zijn voorgesteld,
zegt de Standaard ten aanzien van het amen
dement-Mackay-van Alphen.
Het amendement-Mackay-van Alphen neemt
onder die voorstellen een geheel eigenaardige
plaats in. Het staat, zouden we haast zeggen,
tusschen het amendement-Goeman Borgesius°c.s’
en dat van den heer Roëll c. s. Maar het is
voor de anti-revolutionaire partij aannemelijker
daar het de schrijfproeve verwerpt, en alzoo de’
fout vermijdt van het amendement-Borgesius c.s.
dat de schrijfproeve behoudten het verwerpt
ook het samenkoppelen van kiesrecht met be
lasting de fout van het amondement-Roëll c.s.
De heeren Mackay en van Alphen, zich plaat
sende op het standpunt door den minister in
de le alinea van art. 3 ingenomen, blijven con
sequent, en vragen het kiesrecht voor hen, die
als hoofden van gezinnen voorkomen op de
krachtens wettelijk voorschrift gehouden bevol
kingsregisters.
Voorts laat het amendement-Mackay-van Al
phen den leeftijd op 23 jaren.
Eindelijk weert het amendement allen, die
hun belasting niet op den bepaalden tijd’ be
taald hebben, waaronder echter volstrekt niet
verstaan moet worden, dat de cencus weer in
de kiesrechtregeling wordt opgenomen, iets wat
uit het amendement duidelijk blijkt.
En ten slottede heeren Mackay en van
Alphen pogen alle uitsluitingen, niet door de
grondwet genoemd, uit de kieswet te verwijde
ren. Zij plaatsen zich op het standpunt van
den grondwetgever, die, om te voorkomen dat
de gewone wetgever tot uitsluitingen zou over
gaan, het bekende amendement Rooseboom als
uitsluiting in art. 80 opnam.
Ook daarom beveelt het amendement zich
meer aan, daar, door thans uitsluitingen op te
nemen, de wetgever niet in de verleiding ge
steld wordt, telkens met uitsluitingen te komen
Deze COTRANT verschijnt WOENSDAGS en ZATERDAGS.
Abonnementsprijs voor 3 maanden f 1.—franco per post ƒ1.25.
Alle brieven en stukken, uitgave of redactie betreffende, franco
geen
tijdverdrijf? regel
UIT DE PERS.
De democratische strooming zit in de lucht,
een groot deel der volksvertegen
woordiging met den heer Rutgers van Rozen
burg: Aan aëronauten zij de taak overgelaten
ze daar te volgen.
Het eenigo nut, uit die redevoeringen te
trekken, isdat ze ons een blik doen slaan in
de politieke ontwikkeling onzer afgevaardigden,
en verder de les, dat elke klasse van onze
maatschappij, om haar belangen te zien ge
waarborgd bij de Regeering, moet zijn verte
genwoordigd.
De democratische luchtstroom heeft enkele
der volksvertegenwoordigers aangetast, maar de
sociaal-democratische bevolking heeft tot dusver
geen spreekbuis in onze Tweede Kamer. Daar
aan is het zeker voor een deel toe te schrijven,
dat allerminst er aan gedacht wordt om voor
deze strooming een bedding aan te wijzen.
„Die breede aanwassende schare zegt
Beelaerts bij wie gansch andere denkbeelden
hebben wortel geschoten,” daarvoor zal de
volksvertegenwoordiging, volgens B.moeten
zorg dragen. Het idee moet voor do socialisten
wel aantrekkelijk zijnde heer Beelaerts hun
rechten verdedigend, er op lettend en er voor
zorgend. De wijze, waarop zulks geschieden
zal, wordt niet genoemd, en dat klinkt verdacht.
Die verdenking echter wordt nader bevestigd
bijna, door hetgeen hij een weinig verder op
merkt. Men leze
„Door de werking van het algemeen stem
recht zal ontegenzeglijk het peil der Verte
genwoordiging dalen.”
Nu kan de heer B. zich niet voorstellen dat
ons volk tevredener zou zijn, naarmate het peil
harer Vertegenwoordiging daalt. Immers, hij
weet dat het gaarne opziet naar zijn Vertegen
woordiging.
Uit dien warrewinkel van wauwelarij valt
genoegzaam af te leiden, dat zijn zorg voor die
tegenstanders niet bijzonder groot isdat ze
zich slechts er toe bepaalt om hun invloed te
keeren. „De Vertegenwoordiging zou er door
dalen.” Wij meenen dat de heer B. zich hier
in schromelijk vergissen zal en voor hem-zelf,
die lid is van die zoo hoog geschatte vergade
ring, zou het zelfs geen kwaad kunnen, indien
op de banken naast of tegenover hem, één
of meer Volksvertegenwoordigers werden aan
getroffen, die een toonbeeld waren van belange-
--UUV4 loosheid in den maatschappelijken strijd,
regeering en dien door de volksvertegen- „Een stemrecht, aan allen gemeen, en
te maken, Regeering deze taak op haar schouders heeft
het genomen niet alleen, maar in de vervulling dier
houdenterwijl taak belemmerd wordt door het lichaam, dat
ze dus bezig is de „nadeelige” gevolgen zooveel ze^ a^8 waarborg is opgetreden.
mogelijk te voorkomen, door te wikken e„ fr 1 r‘" --*■---- - 1 - 1
J wegen: van welke kringen geen „gevaar” te
terwijl ze zich daarmee afmat,
het kiezerspersoneel naar een bepaalde kleur
te wijzigen.
De 1 ijd bespreekt de amendementen, voor
gedragen door de heeren Vermeulen c. s.be-
--J ea kiesplicht.
Omtrent het meervoudig kiesrecht merkt het
„Eén man één stem”, als eenige
van distributieve rechtvaardigheid door
onze wetgeving gehuldigd, leidt er toe, dat uit-
l sluitend aan de dommekracht van het getal
gezag wordt toegekend en een beslissing wordt
overgelaten, die ons geenszins in overeenstem
ming voorkomt met de eischen van billijkheid
en gezond verstand. Een dergelijke regeling
indien zij al dien naam mag dragen wet
tigt eenvoudig de meest tastbare onredelijkheid.
Men komt er mee, men moet er o. i. ten min
ste op den duur mee komen, tot ochlocratie,
tot de onbeperkte heerschappij van de onderste
lagen immers de meest talrijke van onze
samenleving. In strijd met het grondwettig
voorschrift, dat volksvertegenwoordiging eischt,
stelt men de bevoegdheid tot vertegenwoordi
ging in handen van één klasse des volks, de
meest talrijke, die naar willekeur den andere
van eiken invloed op den gang der openbare
zaak kan uitsluiten.”
En nu kan men wel zeggen zoover zal het
niet komen en daarbij de aandacht vestigen
op de middelen, die buiten de kieswet om do
hoogere standen ten dienste staan, maar juist dit
beroep op die kunstmiddeltjes geeft, naar het
blad opmerkt, geen overvloedige reden tot ge
ruststelling.
Bovendien heeft het amendement dit voordeel,
dat die klassen, welke bij enkelvoudig kiesrecht
niet talrijk genoeg zijn om zich te doen verte
genwoordigen, de mogelijkheid daarop geopend
wordt.
Ook het tweede amendement kan de goed
keuring van het blad wegdragen. Het oefenen
van een niet al te zachten dwang om zijn staats
burgerlijke rechten uit te oefenen, acht het blad
niet ongepast. De maatregelen daartoe aange
geven, inzonderheid „het verplicht terugbezor
gen van den oproepingsbrief”, schijnen het blad
niet onoordeelkundig gekozen.
„Wat ons teleurstelt” besluit De Tijd „is
dat wij aan dezo beide amendementen geen derde
hebben zien toegevoegd betrekkelijk proportionee
ls vertegenwoordiging. Vooral waar onze Kamer
in den heer Harte zulk een overtuigd eu talent
vol voorstander van dergelijke vertegenwoordi
ging bezit, hadden wij ons gevleid met het voor
uitzicht, dat ook deze eisch, naar het ons voor
komt van billijkheid, één wakker verdediger
althans zou hebben gevonden. Intusschen, wat
nog niet is, kan komen 1”
Ook het Centrum geeft een enkel woord over
de voorgestelde wetswijzigingen ten beste:
„De amendementen der heeren Van Hou
ten c.s., zegt het blad, hebben nl. ten doel twee-
erlei soort van kiezers te scheppen census-kie-
zers, die het kiesrecht niet behoeven aan te
vragen en anderen, die zonder aanvraag geen
kiezer zijn. De tweede categorie wordt weder
verdeeld in kiezers, die het kunnen worden op
grond van een examen voor ambt, beroep of
bedrijf, op grond van zeker bezit (f 100 op het
Grootboek of f 50 op een Spaarbank) of op grond
van het bewonen van een huis of gedeelte van
een huis, waarvan de weekhuur niet beneden
zeker minimum blijft. Dit minimum is zoo ge
steld, dat vrijwel overal een aanzienlijk deel
der werkende klasse buiten de grens valt. In
de kleinste gemeente moet de woninghuur min
stens f 1 bedragen en deze som klimt naar ge
lang van het zielental, zoodat zij in de groot
ste minstens f 2 per week moot bedragen.
terwijl de Hooge Vergadering in diep
peins verzonken is over f
wijze waarop ze uitbreiding zal geven aan do
voorrechten der heerschende klasse terwijl ze
de klasse der heerschendea wil grooter maken
Jen daarmee die der beheerschten zal inkrim- en oorsprong van haar bestaan,
penterwijl ze zich moede peinst over de
vraag, hoe ze het zal aanleggen om l
dat de thans heerschende klasse toch voor
vervolg de teugels zal blijven
woordiging aangeslagen in deze reehtsquaestie. allen gelijk, kan
De zorg voor de
Iduchten is terwijl ze zich daarmee afmat,
ii een recht uitreiken wil als gave, in de hoop
dat de „wetten van Engeland” er niet door
veranderen zullen, zien we het hatelijke heer-
ischeji en beheerscht worden nog eens in zijn
Ivolle hatelijkheid.
Uo vergadering is prat op haar recht zich
volksvertegenwoordiging te mogen noemen; dat
Irecht mag haar niet worden betwist, ze heeft
zelf de titels van dat recht gemaakt. Wat
echter ia de algemeens debatten herhaaldelijk
«vordt vernomen, zijn de critisehe beschouwin
gen van verschillende lagen en kringen van dat
volk.
Het zijn schrille wanklanken, niet harmoni
serend met het idee volksvertegenwoordiging,
en op zich-zelf reeds twijfel wekkende aan het
vooropgestelde axioma, dat deze vergadering
zou zijn een volksvertegenwoordiging.
De heeren zijn aan ’t keuren. De vraag,
waarmede velen thans zich bezig houden, is
niet of men het woord volksvertegenwoordiging
eons zal maken tot een woord van zuivere be
tekenis, waarop niemand een smet zal mogen
ontdekken, neen, de vraag is thans, wie tot dat
volk zullen gerekend wordenhet volk, Neer-
lands volk, zal gesplitst worden in volk dat ver
tegenwoordigd moet worden, en volk, ja, dat
eigenlijk geen volk is.
Het is niet meer de stelling
Le clericalisme, voila 1’ ennemi
En gelukkig ook maar. Want waar het er
op aankomt royaal een onrecht uit te wisschen,
zïjn van clericale zijde vrij wat welgemeender
logingen aangekondigd dan van zoogenaamd
liberale zijde.
M e herinneren slechts aan de redevoeringen
van den katholieken Schaepman en Kolkman,
aan die der anti-revolutionairen Mackay en
Heemskerk.
i^een, de leus is thans geworden
Le socialisme, voila 1’ ennemi
Van de speeches, waarin we ons mochten
verlustigen, is er bijna geen gepasseerd zonder
geruststelling voor of waarschuwing tegen het
soeialisme en van de grootste helft klonk de
otzin ongeveer aldus En bovendien is mijn
peening, dat het socialisme moet geweerd wor
den.
Een schrille wanklank ook in den toon door
ie j
I De rollen zijn verwisseld.
volksbelangen, de waarborg voor het behartigen heetcn”. 1Olll
de zekerheid dat de stroomin- het moet zijn dat de Vertegenwoordiging
len en door de Regeering niet worden belcm-
j treffende meervoudig kiesrecht
i Omtrei
blad op
van de maatschappij.
Zijn dat geen praatjes voor de vaak?
-.1 voor i"’
er meer kunnen citeeren uit het
- - -- i ellenlange gewauwelmaar waartoe nog meer
Het klinkt daarom wel zonderling, dat de ergernis onder het volk gebracht, dat toch „zoo
hoog opziet tegen zijn Vertegenwoordiging
Slechts een paar opmerkingen nog
len eerste dat het besef van klassenstrijd
nog niet is doorgedrongen in de harten van de
meerderheid der volksvertegenwoordiging ten
tweede dat de koortsige polsslag in het hart
den terugslag dient te hebbenen verder dat
de ernst der tijden verbiedt, dat er zooveel kost
baren parlementairen tijd wordt verdreven of
zoek gebracht met het uitdeelen van studen
tenhaver.
Daarom wordt het al meer gewenscht dat
er gestemd wordt, voor of tegen. We moeten
vooruit. De stof is aanwezig.
De coupeur zette de schaar er in en late
zich niet weerhouden uit vrees voor den man
die het kleed straks in elkaar zal zetten.
maatschappij geen om
rins cmliilrön q uiag
Dat zegt de heer B.wiens streven
een
dier belangen en
de meest geschikte &en on^dr het volk zich vrij kunnen ontwikke- beeld oplevert
len en door de Regeering niet worden belcm- J 7"
merd, die taak berust eigenaardig bij de volks- zoetigheden en bitterheden
vertegenwoordiging; daarin ligt de rechtsgrond We zouden
igeii.
D
B U R A A T
ir.
mid.
8
8
1
16
I
ren
e de
i der
8
OEEKERi
mms- b idBiwhid iw, de
