VI
I
n
WIB HIDWRTKTIHUD HNHt BE
11
I-
9
No. 76,
ACH T“E N-V EER PIG ST E J A.
1893.
s
DE TROONREDE
I
Herhalings-Onderwijs.
u I T DE PERS.
komt haar een woord van lof ze-
Iren
1.
over
>0,
>0,
Alle brieven
in te zenden.
50
a
a
»0
nr
10,
1.
3.
4.
il.
d:
.a-
en
niet alleen worden gelaten. Deze
ia een veilig voorteeken dat Tak
--te
>0. broeien
de
„Floralia.”
„vrien-
Bij deze Courant behoort als Bijblad Feuil-
I leton-nummer 152.
Oningevuld is de rubriek armenwet
afdoening van voorstellen het Indische be
stuur betreffende.
Met ingenomenheid kon Hare Majesteit nog
wijzen op den voldoenden staat der rijksmid-
delon, en verblijdend was daarom de mededee-
ling, dat de belastingen niet verhoogd zullen
worden; wat trouwens door niemand werd ver
wacht.
Zooals men bij vergelijking met vroegere
lijstjes van dien aard zien zal, is ’t nu aange
bodene bijzonder kort. De regeering heeft
blijkbaar gemeend, dat de heeren een prijsje
verdienen, wanneer ze evenals de „jongens”
hun best doen, en er voor zorgen dat het eerste
gerecht, de hoofdschotel, wordt leeggemaakt;
een peertje, druifje en rozijntje wordt dan nog
nagepresenteerd onder deze reserve
Quamdix se bene gesserit.
Deze soberheid zal sommigen uit de gis val
len wie zich Van Houten’s laatste correspon
dentie aan de staatkundig ontwikkelden herin
nert, zal deze onze onderstelling beamen.
Van Houten wil de meubels nog eens van
z’n plaats hebben de boel omhalen, alles tot
meerdere glorie van de „liberale” partijhet
moet er toch netjes uitzien? Als de heeren straks
naar huis gaan, moeten ze de verzekering mee
nemen, dat ze nog eens weerom mogen komen.
Maar de personeele belasting is zelfs niet
eens genoemd 1
Die hoogst belangrijke quaestie wordt niet
de eereplaats gegeven, zooals v. H. zou willen.
Alleen daardoor reeds is de boel bedorven,
want nu is de kieswat-afdoening ook niet zoo
interessant.
Het is een desavoueeren van v. H.’s inzich
ten, een nemo solus sapit aan ’t adres van de
zen „leidenden” staatsman.
Maar de regeering is homogeen dat klinkt
J bemoedigend Tak vindt steun bij zijn collega’s
j als hij voet bij stuk houdende, zegt
I Eerst de kieswetten.
werd van de hooge en hoogere levensbeschou-
00
Deze CO UB ANT verschijnt WOENSDAGS en ZATERDAGS.
Abonnementsprijs voor 3 maanden 1.— franco per post ƒ1.25.
Alle brieven en stukken, uitgave of redactie betreffende, franco
BURGEMEESTER en WETHOUDERS van
Sneek brengen ter openbare kennis, dat op School
No. 4 gelegenheid zal worden gegeven tot het
onvangen van
Dit onderwijs is bestemd voor leerlingen die
de gewone lagere school hebben doorloopen,
en bevat onder anderen ook het handteekenen
en de nuttige handwerken voor meisjes.
Zij, die leerlingen op den cursus, die tot 1
April 1894 loopt, wenschen te plaatsen, moeten
zich, onder overlegging van het vaccinebewijs
der leerlingen, aanmelden bij het Hoofd van
den Cursus, den heer J. BERGMANS, vóór of
op 27 September e. k.
Sneek den 19 September 1893.
Burgemeester en Wethouders voornoemd,
ALMA, Burgemeester.
BENNEWITZ, Secretaris.
En daarvoor mag de liberale partij de regee-
i ring dankbaar zijn, dat deze zich zoo flink
handhaaft tegenover de conservatieve
den.”
Daarvoor
ker toe.
Tak zal
verzekering a
zijn positie niet zal laten verzwakken door
gaan transigeeren met de partij van het „gemeen
overleg/
Het groene hout zal dus niet met toestem
ming der regeering worden verwijderd ter wille
van het dorre
Indien we deze onderstelling nader mogen
bevestigd zien, mag de partij waaruit de re
geering voortkwam, tevreden zijn haar veto zal
de eer der partij voor de naaste toekomst red
den, wanneer de scheurmakende „vrienden”
haar op verkeerde wegen trachten te leiden.
Maar het belang van land en volk, en dat
is toch het voornaamste, wordt door deze krach
tige houding der regeering gewaarborgd im
mers, de tijd voor sociale hervorming is zoo
dringend geworden, dat het erger dan roekeloos
mag heeten van „liberalen” die een finale kies-
rechtuitbreiding blijven tegenhouden.
wingen.
Nu zijn geleerden wel eens onhandig, en
daarom achten we het geval niet ondenkbaar,
dat er zijn onder die hoogedelgestrengen, wier
warmte bij het gezicht van het ei gesuggereerd
wordt tot broeiziektedaarom zouden we, in
dien we niet te laat kwamen, de heeren willen
waarschuwen om toch vooral niet te gaan zitten
op het gekookte ei, waarin het leven,
geest, cf, zooals de geleerden zeggen, het
embryo reeds gedood is.
^og weer andere leden van de geleerde ver
gadering zullen niets zeggen hun hooge be
schouwing van het leven deed hen gewennen
aan het nil admirari zoodat we hunne „ka
raktervolle” aangezichten aanschouwende, het
dicit moeten constateerenen hun meaning
te vragen gaat ook nietniet onmogelijk zou
iemand als mr. Van Houten ons antwoorden
Nee scire fas est omnia.
Maar er zullen er ook zijn we denken
lier alweer aan Van Houten die het non
libet laten hooren die het kooksel te hard
hebben gevonden.
rI’en bewijze hiervan geven we een kort
overzicht.
Allereerst vloeiden Hare Majesteit dankbare
woorden over de lippen; het betrof namelijk den al-
gemeenen toestand van ons land, onze meer dan
vriendschappelijke verhouding met onze buren en
het flinke gedrag en de prijzenswaardige plichtsbe
trachting van onze soldaten daarvoor krijgen
oe „jongens” nu zeker het kiesrecht.
Verder was Hare Majesteit dankbaar
'ten bevredigenden gezondheidstoestand en over
het feit, dat wij tot dusver bewaard bleven
voor de cholera en de pokken.
De veestapel, handel, nijverheid en scheep
vaart kon Harer Majesteits tevredenheid ver
werven, maar mismoedig klonk de toon betref
fende de langdurige droogte en de dientenge
volge min of meer mislukte oogsten.
Dit een en ander is zoo ongeveer het jaar-
lijksche aanloopjehet vormt het encadrement
met het slot der troonrede, waarin Hare Majes
teit een beroep pleegt te doen op den ijver
en de toewijding der heeren en den wensch er
aan toevoegt, dat Gods zegen op dien arbeid
rusten moge.
Dit vade-mecum ga met mij liet de
Koningin voorafgaan door het volgende lijstje
van verlangen
afdoening der kieswetten,
van nog aanhangige ontwerpen,
beraadslaging over de krijgstucht en
afdoening van een desbetreffend ontwerp,
van voorstellen om het wetgeven
te verbeteren,
afdoening van een ontwerp in het belang van
de gezondheid en veiligheid in fabrieken
5.
6.
7.
8.
9.
10. Alsvoren van A. Schaafsma.
11. Af- en overschrijving, begroeting Old-
Burger Weeshuis, dienst 1893.
12. Benoeming van een Hoofd der Bewaar
school.
13. Reclames Hoofd. Omslag, dienst 1893.
was ditmaal sober, en, wat met een troonrede
meestal het geval is, droog als stuifzand.
Hare Majesteit heeft zeker geen vijf minuten
noodig gehad om het geheel aan de Kamer
mee te deelen zoo ongeveer dus de tijd die
de zandlooper noodig heeft om zijn stoffigen
11 inhoud te laten druipen en die het ei in den
ïketel vertoeft alvorens gaar te mogen heeten.
Of de Kamer, die hot ei in ontvangst had
■te nemen, warm was, valt niet met zekerheid
Ite zeggen; vermoedelijk wel.
Maar volstrekt noodzakelijk was het ook niet
dat de Kamer op kookhitte waswant het ei
was gaar.
De regeering had het al gekookt van te vo-
i en Hare Majesteit had het de Kamer slechts
aan te bieden.
Naar onze wijze van zien was het niet te
hard, niet te zacht ook, maar gaar, net goed.
Bij de behandeling zal wel blijken of ook de
Kamer even gunstig er over oordeelt.
Onze Kamer is een geleerde we weten het
nog uit de warme dagen en uit de vele en
lange preeken, waarin cum grano salis gewaagd
VERGADERING
van den Gemeenteraad van Sneek,
op Dinsdag den 26 September 1893
des namiddags ten 7 uur.
2. Mededeeling van ingekomen stukken enz.
Adres van J. de Jong e. a.
Alsvoren van de Agenten van Politie
2e klasse, nachtdienst.
Alsvoren van G. van der Weide.
Alsvoren van K’ Molenaar.
Alsvoren van H. Koopmans.
Alsvoren van de vereeniging
Alsvoren van de St. Josephsvereeniging.
overschrijving, begroeting Old-
De Troonrede geeft tot vele en velerlei be
schouwingen aanleiding, over ’t geheel uitmun
tende door beknoptheid. Wij zullen ze resu-
meeren, maar daarbij eveneens de meest moge-
hjke kortheid betrachten.
Weinig gesticht is begrijpelijkerwijze het Dag
blad. Het noemt de rede bijzonder mager en
doet opmerken dat zij, in geen enkel verband
uitzicht geeft op vette jaren, in welken zin dan
ook voor Nederland of Indie. „Zij past ge
heel by t regeeringstelsel waaronder wij gebukt
gaan en waarvan fiscaliteit en geavanceerd heid,
tot op de grens van ’t socialisme, de droevige ken-
merken zijn.Bij deze woorden voegt het blad
den wensch dat de niet totstandkoming der kies
wet ons verlossen moge van dit radicaal be
wind. Eén woord van lof krijgt het kabinet
van het conservatieve orgaan te hooren, te we
ten: dat het aan de Regentes alleen de mede
werking heeft doen inroepen voor de verdere
behandeling en afdoening van de kiesrechtvoor-
stellen en dat het er voor teruggedeinsd is om de
Koningin den wensch te doen uitspreken „dat
de aanhangige we! s voordracht in dit zittingjaar
mocht tot stand komen?' „Wellicht zeo-t
het Dagblad was het kabinet er beducht
voor dat H. M. bezwaar zou maken zulke woor
den uit te spreken en aan te dringen op de
aaww? van een wet, die in haar toepassing
ontwyrelbaar leiden zou tot den ondergane der
dynastie.”
Niet onaardig is het op te merken dat in de
beschouwing die het. Centrum en de Pr. Gr. Ct.
aan de troonrede wijden juist het tegenoverge
stelde wordt afgeleid, nl. dat H. M. ingenomen
is met de zaak.
„In tweeërlei opzicht, zegt de Pr. Gr Ct
doen de woorden „in de eerste plaats” welda
dig aan. Zij bewijzen de homogeniteit van het
kabinet in de belangrijke aangelegenheid der
kiesrechtregeling en den ernst van zijn besef
dat de vraag der deelneming van de bevolking
aan het staatsbestel finale beslissing behoeft. Zij
schijnt bovendien te bewijzen, dat de bewering
onwaar is, die men tracht ingang te doen vin
den, dat de kroon ten aanzien der zaak een an
der standpunt inneemt dan hare raadslieden.
Het is wel waar, dat voor de troonrede het ka
binet de verantwoordelijkheid draagt en dat de
vorst or vorstin, die haar uitspreekt, in haar
niet zijne of hare wenschen en inzichten, maar
die der regeering open legt. Maar toch mag
uit den nadruk, die in de inkleeding der kies-
rechtparagraaf is te ontwaren, met eenig recht
worden afgeleid, dat ook in het Noordeinde het
vertrouwen in de bevolking groot en de zin
daarvan te doen blijken, hecht is.”
En het Centrum schrijft: „De verklaring in
den mond der Vertegenwoordigster van het hoo
ge gezag, zal er willicht iets toe kunnen bij
dragen, om de onrust te temperen van hen die
op allerzonderlingste wijze de kieswetten om-
fantaseeren tot een aanranding der Kroon. Men
kan die bewering, naar het ons toeschijnt, thans
niet meer volhouden zonder zich schuldig te
maken aan een hoogst oneerbiedige voorstelling
van de persoon der Regentesse.”
Voor de Prov. Gron. Ct. ligt de beteekenis
der troonrede overigens geheel in het op den
voorgrond plaatsen der afdoening van hetkies-
rechtvraagstuk.
Dit laatste is bij de meeste bladen de hoofd
zaak. De Amst. acht het volkomen correct, dat
de regeering allereerst afhandeling van de kies
wet vraagt en verder niets, of zoo goed als niets
zegt. Vooral het zwijgen over het personeel
is in ’t oog van het blad welsprekend. De
ADV EB TEN TIÉN van 1 tot 4 regels, gewone letter, 40 Cents;
voor eiken regel meer 7»/2 Cents. Bij abonnement is de prijs
belangrijk lager. Voorwarden daaromtrent te vernemen bij
den uitgever.
A
K336S
m
G
i
^1
i
f
16
16
it.
6
ER OERAVr.
Ijr.
ne-
i0,
HERHALINGS-ONDERWIJS.
PUNTEN VAN BEHANDELING:
Resumtie der Notulen.
