Iii fff immissiiffl! SIUL
J
(1IB1 löIBTfflHID IWR Dij
1
1895
4
O
V
REDDINGSBAKEN
No. 5.
V IJ F T F (4 H T E
1) o r: m
4
UIT
voor
pera Ze tellen nog niet mee.
^_Ons nationaal gevoel viert met de intree
naam van generaal Vetter, de
van de
we
Abonnementsprij a
Alle brieven en
in te zenden.
Af
12°. In den molen van Veen, aan de Fra- I pan\^preekt mr. Treub nader en hij zet daar-
monde
vivent les principes
Eerst personeele belasting, dan recht voer
wie personeele belasting betaalt. Maar de pau-
Deze CO L RANT verschijnt WOENSDAGS en ZATERDAGS
i voor 3 maanden f 1.— franco per post ƒ1.25.
stukken, uitgave of redactie betreffende, franco
VU«,UO uvunieu nonuera vijf en
negentig; nog vijf jaar en we staan aan ’tein-
j eeuw.
bijna negentien honderd ja-
-J on-
ons volk met al zijn bijeenvergaarde schat- j
en tigen onder
thans den maatschappelijken rijkdom in hun
4 ge- raadschuren te brengen, ten koste van veel
menschenlevens.
ne- i
beschaving en verlichting i
voot^iV^^^7,7^ Van 1 4 rege18’ êew()I,e letter, 40 Cents.
“^v7 '1 CeDt8- abonnement d de prijs
den uitgever. V°°rWaarden ^omtrent te vernemen bij
leden.
Terwijl we ons opmaken om de illustre
van i gentiende eeuw van 1
aan haar stervenssponde een aandenken, een
monument te kunnen toezeggen, wordt de toe
komst voor de nakomende twintigste gestadig
donkerder.
Terwijl het volk dringend en dringender
voor zijn recht opkomt, stellen we alle goede
verwachtingen teleur door de optreding van
een ad-hoc regeering en de inzegening van een
ad-hoc tijd waarin de filantropie protectie, vraagt
en de protectie filantropisch zich voordoet.
Aan wie de schuld? De een zegt W de
wetenschap, de ander dat de christelijke kerk
de hoofdschuldige is.
En geleerden beweren, dat de muntquaestie
als eerste op de bank der beschuldigden be-
hoort.
Dit alles voor goede munt aan te nemen,
maakt ons echter niet los van de bezwaren die
als paddestoelen om ons uit den grond oprijzen.
En toch heeft het den schijn of voor onze
oogen nog eens het tafereel wordt gespeeld van
den pratenden Senaat, die beraadslaagt zonder
einde en met groote kalmte après nous le dé-
luge predikt.
De sociale quaestie is geen muntquaestie, al
zal haar oplossing ook veel geld kosten. De
sociale quaestie is geen godsdienstzaak, al heeft
de christelijke kerk ook tot verergering van de
kwaal tot op den huidjgen dag veel bijgedra
gen en al is het waar dat voor genezing en
herstel veel religie noodig zal zijn de religie,
die boven alle dingen gelooft in menschen en
waarde hecht aan menschenlevens.
Onderwijl de dames haar museum oprichten
als een uitdaging aan de met eerbied zij het
gezegd eenvoudige trouwe zielen der Lombok-
sche vrouwen, die zich opofferden voor haar
land in dien tusschentijd behoorden wij, man
nen, ons aan te gorden totd en strijd tegen alle
verouderde en ouderwetsche denkbeelden en is
het een staaltje van onzen plicht een mqseum
in gereedheid te brengen, waarin straks al die
antieke en potsierlijke denkbeeldjes over staat
en maatschappij een plaats zullen vinden.
Want met de hand in eigen boezem moet
ons de bekentenis ontglippen, dat we tegenover
de Lombokkers ons nationaal gevoel hebben
geuit, maar daarbij vergeten hebben hoe wij
schuldig staan aan1 dezelfde fouten, die ons
zwaarder moeten aangerekend, omdat onze ken
nis en verlichting, ons oordeel over goed en
rwaad zoover boven die der Lombokkers uit
steekt.
De Sasaks wekten ons medelijden, maar de
eigen landgenooten lieten ons koud. De vorst
van Lombok hebben we getuchtigd omdat hij
de Sasaks onderdrukte, en ons zelven verliezen
we uit het oog, die oorzaak zijn, dat dagelijks
meerderen onder ons eigen volk met afnemend
succes strijden tegen den engel des doods.
Gelijk de Balineesche vorst maken de mach-
ons van hun positie gebruik om
i voor-
nek er vaart.
eenzijdig, dat ze ei- Tevens wordt in herinnering gebracht, dat
maar i eigens art. 4o0 van het Wetboek van Straf-
I F0, ,le.de*'’ dle> getuige zijnde van het oogeu-
i Wikkelijk levensgevaar, waarin een ander ver-
j u«ertk’„ nalaat dezen die hulp te verleeuen, die
zonder gevaar voor ziehzelvon) ver-
-van den hulpbehoe-
7 er, op gestraft wordt met hechtenis
ten hoogste drie maanden of geldboete van
noogste driehonderd gulden.
ico t -C de aandacht gevestigd op
lb8 der Algemeene Politie-Verordening
gemeente, luidende als volgt
„Niemand mag weigeren een drenkeling in
zyn huis op te nemen.
Ieder is verplicht, die daar te houden, totdat
volgens verklaring van een geneesheer vervoer
kan plaats hebben/
Overtreding van dit artikel wordt gestraft
m</ hechtenis van ten hoogste zes dagen of
geldboete van ten hoogste vijfentwintig gulden.
öneek, den 8 Januari 1895.
Burgemeester en Wethouders voornoemd,
ALMA, Burgemeester.
BENNEWITZ, Secretaris.
D~Ë p er s.
De beweging, door den heer Treub op touw
gezet om een samensmelting te verkrijgen tus-
schen de radicalen en de progressistische groep
in de gelederen der liberale partij, heeft in den
laatsten tijd vrij wat pennen in beweging o-e-
bracht. Ook in vergaderingen werd de fusie
besproken.
Het is zoo goed als onmogelijk om al hetgeen
er over is gezegd en geschreven, te vermeiden.
VVy zullen trachten de hoofdpunten even aan
te stippen.
De eerste artikelen in de Amsterdarnmer over
de fusie dagteekenen reeds van begin October
Daarop volgden die van het Dagblad (^-Am
sterdammer) en van verschillende personen uit
de radicale partij. Er bleek uit, dat er onder
degenen, die zich in de eerste rijen der radica
len bewegen, verschil van gevoelen bestond. De
heer Z. v. d. Bergh was het sterkst tegen het
plan.
Het Dagblad achtte samenwerking modelij k
maar kon niet begrijpen hoe de heer Treub aan
samensmelting kan denken met de vooruitstre
vende groep van de liberale partij, zoolang deze
groep gewoonlijk aangeduid als de radicaal-
liberalen zich niet geheel los maakt van de
conservatief-liberalen.
Van de zijde der Nederlander - ’t orgaan
de bh. kerdijk, Borgesius, Veégens c. s.
bleek men in beginsel tot samenwerking bereid
De vergadering van den Radicalen Bond, die
einde December werd gehouden, leidde tot geen
resultaat. De daar gevoerde discussion deden
zien dat de meeningen verdeeld waren en de
bond zoo ongeveer in twee gelijke partijen was
verdeeld, waar sprake was van het fusie-plan
De heer Treub heeft daarop in de Amster
dammer een nabetrachting gegeven. Hij ver
klaart in de eerste plaats, dat aan een samen
smelting met de radicaal-liberalen niet gedacht
kan worden als zij niet openlijk breken met de
conservatieven in hun partij. Daarom kan ook
de naam „liberaal” niet voor de nieuwe partii
behouden worden, daar deze naam in de laatste
jaren een geheel verkeerde beteekenis heeft er
langd. Op den naam zelf komt het hier ech
ter met aan. Hoofdzaak is wat gedaan zal wor-
den. Het hier aan den dag gekomen geschil-
bij uiteen dat het program iets anders is dande
Is onze humaniteit zoo
gen fouten in den vreemdeling afkeurt,
voor zichzelven goedpraat?
iXeXSoren th»n>
vende
van
ten
Ten slotte wordt
art.
dezer
BEKENDMA KING.
BURGEMEESTER en WETHOUDERS van
Sneek brengen ter kennis van belanghebbenden
dat de jaarlijksehe herijk van maten en ge-
eDZ* voor de Semeente Sneek, in 1895
i T zal Plaats hebben, doch dat tot den
herijk, gevorderd tengevolge van beschadio-ing
van stempelmerken of om andere redenen,'aan
het IJkkantoor te Leeuwarden, iederen Dinsda°-
en Vrijdag, telkens van des voormiddags 9 to”
des namiddags 1 uur, steeds gelegenheid is.
Sneek, den 4 Januari 1895.
Burgemeester en Wethouders voornoemd,
ALMA, Burgemeester.
BENNEWITZ, Secretaris.
K E N N I S G E V 1 ITg.
BURGEMEESTER en WETHOUDERS der
gemeente Sneek, brengen ter openbare kennis
dat er
aanwezig zijn
1». In den houtmolen van Ter Horst aan
de Geeuw
2°. Bij J. T. Bloksma, Pompmaker, Bui-
ten t Hoogénd
3°. Bij de Wed, Folkert Prins aan de Prin
sengracht
4 In de smederij van J. Tjaarda, buiten
de voormalige Noorderpoort
5°. Aan het Spoorwegstation
6°. Bij M. Meiners, nabij de Oosterpoorts-
brug
7 Bij G. S, Hofstra, steenhouwer, aan de
Leeuwarder trekvaart;
8°. Bij Th Asselman, scheepstimmerman,
bij de Oppenhuizerbrug
9°. Bij de Kalkovens van Feenstra, aan den
Oppenhuizerweg
10°. Bij den Concierge der Hoogere Bur
gerschool 1
11°. Bij den Concierge der school voor Koi
teloos Onderwijs
Ook deze fout zal haar straf niet ontgaan.
Naast een museum-Lombok behoort een muse
um voor de bourgeoisie satisfaite. Onze eeuw
spoedt ten einde. Nog vijf jaren hoe snel
zijn ze voorbij gevlogen.
Maar ook onze heerlijkheid neemt een einde.
We zijn filantropisch uit noodzakelijkheid; pro
tectionistisch uit eigenliefde, en intusschen ver
praten we het slot onzer verlichte eeuw met de
vraagof de radicaal-liberalen zich bij de ra
dicalen zullen voegen, of omgekeerd.
Magere troost voor de paupers, de maatschap
pelijk zwakken, in ons midden
Er wordt niets voor hen gedaan, Périsse le
-zeggen van Houten en Lohman
','j
J ’95 hoogtij. De
held van Lombok, is op aller lippen. Zelfs de
vrouwen doen er aan mee, blijkens een met
verrukten zin uitgevaardigd manifest, waarin
Nederland wordt opgewekt van zijn bewonde
ring voor den grooten veldheer getuigenis af
te leggen door de stichting van' een museum
een Lombok-museum natuurlijk.
Eere de vrouwen Hun uitspatting van va-
derlandsliefde voorspelt iets goeds voor de toe
komst, wanneer het parlement in Den Haag
goedvindt, dat men der vrouw het kiesrecht
behoort, verplicht is te geven, moet geven.
Haar enthousiasme, in extaze bijna overslaan
de, is tot groote dingen in staatvoorshands
mag deze vrouwelijke openbaring het hare er
toe bijdragen om de mannelijke bevolking eens
overeind te krijgen. De zaak waarvoor deze
geestdriftvolle dames zich laten vervoeren,
J wordt niet algemeen zoo hoog opgenomenwe
weten het, de Neerlandsche bevolking leeft
grootendeels van handel, en wil bij en voor al
les centen zien. Wel is de kas van denLom-
bokschen radja buit gemaakt, maar de inhoud
zal na aftrek van de gemaakte onkosten aan
lood en „Schieszpulver” te gering zijn om aan
overzending ervan te denken.
f Voorshands wacht onze handeldrijvende Hol
landers niet dan een Inteekeningslijst voor een
I museum en een gave voor de nagelaten be
trekkingen der gesneuvelden.
Maar ook onder de mannelijke bevolking be
gint de geest der opgewektheid levendig te wor
den allereerst hebben we in ons parlement
veel van hartelijkheid getuigende woorden zien
vloeien van veler lippen. Onze minister van
koloniën had het druk met dankzeggingen aan
de verschillende lofredenaars op onze helden,
■ons Indisch bestuur en onze regeering.
Want en dit is de quintessens
dankbaarheid onzer vertegenwoordigers
zijn weer aan een dreigend gevaar ontkomen,
gelukkig bewaard voor groote moeilijkheden en
uitgaven en in het rustig bezit verzekerd van
onze koffie- en andere plantages.
t Moge het voorbeeld der bovengenoemde vrou-
'fwen het verdere doen, om deze dankbare sen-
i timentaliteit op te voeren tot enthousiasme
I moge ook het voorbeeld der Lomboksche vrou
wen, die zoo offervaardig uittrokken tegen on
ze soldaten, het zijne er toe bijdragen.
Want er is bij ons veel te doen, enorm veel;
•er door te komen met een Franschen slag is
bijna ondenkbaar, indien ons de geestdrift"ont-
breekt.
We schrijven thans achttien honderd vijf
de der hooggeroemde negentiende
Maar terwijl we I
ren aan ’t christendom gedaan hebben, is
.der
'Tlten nooit meer schandelijke, onmenschelijke
I knti-christelijke ellende doorgestaan, als t
A|oor duizendeü in ons klein landje wordt
►8-
«-au uü rra- i hu uiteen dat haf nrArrrom
1J V»I 1 w