fflHffl B1R 1UMBIS8IIMT SMB.
No. 16.
VIJFTIGSTE
1895.
!!iffljfefflniniïiiii!ir.iiihiwitK
leton-nummer 189.
C A U S E Ii I E.
der waarheidswille
BINNENLAND.
UIT
DE PERS.
die
om
op
J
onze land- en zeemacht in het Oosten den prik
kel moet verhoogen tot onbezweken trouw aan
haar vaandel, tot kloeke volharding in haar
strengen plicht van zelfverloochening en doods
verachting, ook bij onspoed en ramp
dan voorzeker is het de ervaring, dat de kans
om er goed af te komen rijst in verhouding met
het aantal zwarten die men neerlegt temidden
van moorddadig vuur.”
Eerlijk gesproken, om
hadden we van het hoofdcomité iets anders
en beters verwachtmenschlievendheid behoeft
toch niet te beletten dat men met onbezweken
trouw aan het vaandel der waarheid gehecht
blijft
Het zou juister, meer der waarheid getrouw,
zijn geweest, indien het slotwoord der circulaire
ongeveer aldus ware opgesteld:
LandgenootenSteunt het Roode Kruis!
Ziet, hoe het zich beijvert hier kan ge
voegelijk de onbezweken trouw aan het vaan
del (der humaniteit) worden ingelascht om
het leed te verzachten van hen, wier maat
schappelijke positie van dien aard is, dat ze
om den strijd voor het bestaan te kunnen door
staan, het wanhopige besluit nemen om Ooster
lingen te gaan vermoorden, op gevaar af van
zelven vermoord te worden.
Landgenooten! Gij die welgesteld en rijk ge
noeg zijt om gevrijwaard te zijn voor zulk een
laag huurlingenbedrijfGij die niet om en voor
geld uw leven behoeft te verpanden als omge
kochte moordenaars! Begrijpt het treurig lot
van hen, die, teleurgesteld in hun verwachting,
gekwetst op het moordenaarsveld, nog de hoop,
de laatste, koesteren, om door spoedig aange
brachte hulp, zij het met verlies van arm of
been, in het vaderland te mogen terugkeeren
bij die hen lief zijn, om voortaan op ’s lands
kosten een sober maar onbekommerd bestaan
te genieten
Landgenooten, in wier belang die proletaren
uittrekken, geeft een gering blijk van uw dank
baarheid voor bewezen, hoewel onbetaalbare
diensten
Steunt ons met uw stoffelijken steunWij
bevelen het Roode Kruis aan in de voortdu
rende aandacht en den onmisbaren steun van
allen
Wanneer zal men in dezen zin schrijven?
Zal men nog langer voortgaan de waarheid
een slag in ’t aangezicht te geven
Uit goede bron verneemt de Haagsche Ct.
dat het ontwerp tot wijziging der wet op de
personeele belasting gereed is en dezer dagen
naar den Raad van State wordt verzonden.
ADVEHTEE E1ËN van 1 tot 4 regels, gewone letter, 40 Cents;
voor eiken regel meer 7 */2 Cents. Bij abonnement is de prijs
belangrijk lager. Voorwaarden daaromtrent te vernemen bij
den uitgever.
De beweging, deor drie groote Werklieden-
vereenigingen op touw gezet om arbeiderspen-
sioen te erlangen, wordt door de Standaard met
sympathie begroet.
„Gelijk we reeds meermalen uitspraken,
schrijft het blad, is dit voor ons, met de ka
mers van arbeid, het hoofdpunt waarop we in
de eerste plaats aan sturen.
Ia niets anders dan in het arbeiderspenaioen
De Tweede Kamer komt de volgende wéék
weder samen. Er wachten onderscheiden moties
op behandeling, en wela. de motie-Dobbelman
(graanrechten); b. de motie-Gerritsen (minimum
loon en maximum-arbeidstijd in de bestekken
voor rijkswerken) c. de motie-Heldt (benoe
ming eener staatscommissie voor pensioneering)
d. de motie-Beelaerts (tijdregeling)e. de motie-
Tydeman (telephoon-verbindingen), en f. dst
motie-Farncombe Sanders (pensioneering in In
die).
V erder is het ontwerp nopens het heffen van
Bij de jongste gemeenteraadsverkiezing te
Rotterdam is de liberale lijst slechts voor een
deel gekozen. De Maasbode schrijft naar aan
leiding daarvan
„De gemeente Rotterdam is thans tengevol
ge der annexatie van Kralingen en Charlois
zoo groot als het kiesdistrict, dus heeft het
kiesdistrict aan den stembusstrijd deelgenomen,
en de liberalen zijn verslagen. Wat moet
daarvan groeien, als Rotterdam gaat stemmen
voor de Tweede Kamer? Let op deze feiten,
welke bij deze verkiezing en de vorige in April
daghelder in het licht gekomen zijn
„1°. De katholieken zijn met de anti-revo-
lutionairen opgewassen tegen de liberalen met
de radicalen.
„2°. De katholieken zijn met de radicalen
sterk genoeg, om de liberalen met de anti-re-
volutionairen te wederstaan.
„3°. De katholieken zijn met de liberalen
bestand tegen de vereenigde anti-revolutionairen
en radicalen.
„Katholieken in de Kamer te brengen, zal
niet zoo gemakkelijk vallen, omdat wij met den
Papenhaat te strijden hebben, al is de moge
lijkheid lang niet uitgesloten; maar het lot der
drie andere partijen hebben wij in de hand.”
zetten anders dan met de van Godswege ge
oorloofde middelen, die den ijk der Christelijke
religie kunnen doorstaan.
En wat de saamwerking op politiek gebied
aangaat, zoo zal de man, van het enkel „Chris
telijk” van geen andere saamwerking dan met
de conservatieve geesten willen weten, die ia
hun persoonlijk leven nog zoo wat de Christe
lijke tradition aanhouden. Zoo zal de man van
het enkel „democratisch” in de socialisten zijn
natuurlijke bondgenooten begroeten en zich on
gemerkt in hun gelederen laten inlijven.
Maar de christelijk-democratische partij zal,
naar den regel door ons reeds in 1869 publiek
gemaakt, en sinds steeds gevolgd, van geen
fusie of ineensmelting met wien ook willen
wetensteeds in het isolement van zelfstandige
partijformatie haar kracht zoekenen voort»
beurtelings met elke staatspartij saam werken
(hetzij feitelijk, d. i. zonder gemeen overleg,
hetzij naar vast accoord en afspraak) al naar
gelang die samenwerking door het gekozen doel
geëischt wordt.
Nu eens met Rome tegen alle fractien van
het liberalisme. Dan weer met Rome en de
radicalen tegen de overheersching der minder
heden door de liberalistische coterie. Maar ook,
als het moet, met alle partijen saam tegen de
socialisten, of, gelijk onlangs, tegen het con
servatisme met Schaepman’s fractie en met de
radicalen.”
Het Hoofdcomité van 1
Roode Kruis heeft per circulaire zijn dank be
tuigd aan allen, particulieren en vereenigingen,
die bij de jongste troebelen op Lombok het
Roode Kruis hebben gesteund.
Minder om de dankbetuiging zelve, die al
leszins goed besteed is aan hen, die aan dit
edele werk der menschenliefde hun penningske
besteed of hun bijstand werkdadig verleend
hebben, maken we melding van deze dankmis-
sive, dan wel om de oratorie en den bombast,
waarmee het hoofdcomité zijn rondschrgven
besluit.
Wij lezen daarin de volgende merkwaardige
strofen
„Voorafgegaan door H.H. ALM. de Koning
innen is het Nederlandsche volk niet achter
gebleven in zijn weldoen aan Leger en Yloot,
X. Ad ie in Indië met onverdroten toewijding weten
te strijden en te lijden voor het vaderland.”
Wij vragen ’t aan heel het Nederlandsche
volk dat wel gedaan heeft aan ’t Roode Kruis,
of het met weldoen heeft gewacht tot H.H.
M.M. de Koninginnen vooraf zijn gedaan
Behoudens enkele uitzonderingen van men-
schen die hun weldaden gewoon zijn uit te
stellen tot mijnheer de Burgemeester of een
anderen „Hooge” voorgaat, zullen alle bescherm-
heeren en dames van ’t Roode Kruis wel ge
geven hebben uit eigen beweging, zonder te
zien wie hen voorafging Dit is dus een zinle
dige, neen, een onzinnige oratorie.
En verder vragen we, hoe het Hoofdcomité
er achter is gekomen dat leger en vloot in lu-
dië met onverdroten toewijding weten te strij
den en te lijden voor Iwt vaderland
Ons dunkt de mogelijkheid niet uitgesloten,
dat de onverdroten toewijding in strijden en
lijden van Leger en Vloot in Indiê minder het
vaderland heeft gegolden, dan wel het pensioen.
Alweer voegen we er aan toe behoudens
enkele uitzonderingenwe willen aannemen
dat er waren die uit louter vaderlandsliefde
mee gingen strijden en lijden, onverdroten en
in de vaste overtuiging, dat niet de tirannie,
waaronder de Sassaks gebukt gingen, maar
het belang van patria op Lombok werd beoogd.
Wie echter niet ziende blind wil zijn, weet,
kan weten althans, dat de kolonialen, die zich
laten inschrijven in ons Indisch leger, meer
aangetrokken werden door de centen, dan ge
prikkeld door de vaderlandsliefde huns harten.
Hebben we niet gelezen dat er geweest zijn
ouder deze strijders en lijders, die met onver
droten toewijding zich beijverd hebben
vooraan te staan in ’t gelid, met het oog
de „centen” van den Radja
Schande, wee en ach, over militairen
een deel van den buit wegpakken en wegber
gen, om er later een lekker leventje van te
leiden 1
Zoo komt men al doorredeneerend tot de
conclusie, dat de woorden van het hoofdcomi-
Deze CO URANT verschijnt WOENSDAGS en ZATERDAGS
Abonnementsprijs voor 3 maanden 1.— franco per post ƒ1.25.
Alle brieven en stukken, uitgave of redactie betreffende, franco
in te zenden.
Bij daze Courant behoort ale Bijblad Feuil-
x- -,r,n té niet enkel zinledig en onzinnig zijn, maar
onjuist ook; een onwaarheid op zijn allerbest,
I slechts ten doel hebbende de onnoozelen in den
i lande een weinig zands in de oogen te strooien.
het Nederlandsche
ligt de oplossing der quaestie van armverzor-
ging.
i Schrap toch van de lijst onzer gestadig en
tijdelijk bedeelden alle personen, die arbeiders-
pensioen zouden genieten, en wat ge-overhoudt,
En zoo jets aldus het hoofdcomite - bij kan door wat thans reeds ten behoeve der ar]
men besteed wordt, mildelijk verzorgd worden.
Pensioen voor de arbeiders bij alle invalidi
teit door ziekte, ongeval of ouderdom.
En om dit mogelijk te maken, niet een pen
sioen voor den arbeider te hooi en te gras
want dan lukt het niet en treft het geen doel
maar pensionneering als regel, als waarborg
voor ieders toekomst.
Zonder solidariteit komt ge ten dezen geen
stap verder, en wie wachten wil tot elk arbei
der zich vrijwillig verzekert, krijgt het arbeiders-
pensioen nooit.
Napoleon gaf eens het denkbeeld aan, dat
voor elk kind dat geboren werd f 25 zou gestort
worden, door de ouders, door vrienden, door de
gemeente of door het rijk, en becijferde, hoe
uit dit bedrag reeds aller pensioen te kwijten
viel.
Dit nu is zeker te optimistischde inleg moet
stellig grooter zijn.
Maar ook, afgezien van het te verkiezen stel
sel, mag niet uit het oog verloren worden dat
het arbeidspensioen of geen ingang vindt, of
het zal in de eerste veertig jaar beduidend
kosten.
Hoe ge toch ook uw stelsel ineenzet, de in
leg van thans begint eerst over veertig en meer
jaren normaal te werken. En die veertigjaren
kunnen we niet alleen niet wachten, maar ze
zijn ook, om de sympathie voor het denkbeeld
veld te doen winnen, veel te lang.”
Hetzelfde blad heeft in een negental artikelen,
getiteld democratische klippen, de voor- en keer
zijde der democratische ontwikkeling aangeduid.
Ze zijn te uitvoerig om te worden geresumeerd.
Op het slotwoord meenen wij echter te moeten
wijzen, ook wijl daarin meer bijzonder wordt
gelet op de electorale quaestie.
„Alleen in de bijeenvoeging van christelijk
en democratisch ligt onze kracht zoo besluit
het blad. Een richtsnoer en regel, die ook in
de electorale quaestie en niet minder bij poli
tieke saamwerking, ons den weg wijst.
In de electorale quaestie.
Immers wie enkel democratisch is, eischt stem
in het kapittel als een natuurlijk recht, ook hem
als lid van de gemeenschap toekomend.
Wie enkel christelijk is, verklaart het stem
biljet waardeloos, schuift het rijk der genade
voor het natuurlijk leven en vlucht in de tente
der evangelisatie, tegen schot en lot gevrijwaard
door de vlag der politicophobie.
Maar wie Christelijk-democratisch is, vraagt
ook voor de lagere volksklasse om medezeg
genschap, als uitvloeisel van een zedelijk recht.
Een recht, daaruit opkomend, dat, onder de
heerschappij van een individualistisch stemrecht
gelijk ten onzent heerscht, onrecht aan het éene
deel der natie wordt aangedaan, zoo het ander
deel zich het recht aanmatigt om alle represen
tatieve macht voor zich te behouden.
Nu ’s lands overheid eenmaal heeft uitgespro
ken, dat er bij haar geen overwegend bezwaar
bestaat, om de individualistische vertegenwoor
diging der natie uit alle deelen des volks te
laten opkomen, is de onthouding van het stem
recht aan de lagere volksklasse een zedelijk
onrecht, door het andere deel des volks aan hun
landgenooten en medeburgers aangedaan.
Tegen dat onrecht nu protesteerden, met al de
macht die in hen is, ook onze mannen, maar
nimmer zullen ze aan dat protest kracht bij-
r
M
5
i
5 I
ft I
11'''i. -Hale
n‘
1
