I
(HETE H HET moiDMW SfflE
I
f
No 26.
8895.
T JE JU JL> o
Hoe is het mogelijk dat Je mensch
ver-
n
oogen niet
a
voor een
I
z
r
r
ir
e
recht van den sterkste,
tracht te handhaven, is niet alleen
tuurlijk maar ook een onbeschaafd
Z1J men moet aannemen de onderstelling
on-
be-
j
31 1
mers van arbeid, acht de vereeniging voor Vrou-
t om de regeering
te wil-
mTdl ïIat’ Daar dG“ ^^èldt,1 gedaan’ dotr
middel van een adres aan den minister van
«Un W°fdt aanSetü0“d, dat meer dan
- vrouw
man in het oog vak.
koloniën, de heer J. J.
I over-
-M-et ket doel de rederijkerskamers in Noord-
Nederland weer uit haar kwijnenden toestand
op te heffen, is er een nieuw tijdschrift ver
schenen, getiteld Demosthenes. Het staat onder
redactie van den heer Wm. de Bruijn en wordt
uitgegeven bij Nijgh Van Ditmar te Rotter
dam. Door verschillende middelen zal het blad
trachten zich dienstbaar te maken aan de be
langen van den beoefenaar der welsprekendheid
zoo zal het tweemaal per jaar een wedstrijd
Met de heeren Wollring en Domela Nieu
wenhuis als voorgangers heeft te Amsterdam
in Irascati een protestmeeting plaats gehad
tegen het besluit van de Tweede Kamer tot
verwerping van de motie-Gerritsen, betreffende
loon en arbeidsduur. Tegen den zin van het
bestuur, maar in den geest van het betoog van
Wollring, die de Kamerleden .ezels” noemde
beter op hun plaats in een besjeshuis dan in’
de vergadering der Tweede Kamer, werd be
sloten geen motie aan de Kamer te zenden
waarin de wil van de werklieden werd uitge
drukt om bij het bouwen van het postkantoor
met langer te werken dan elf uren in den
zomer en tien uren in den winter en te«en
geen lager loon dan 23 cent per uur. Bij
groote meerderheid werd uitgemaakt, dat het
een dwaasheid zou zijn zich tot de Tweede
Kamer te wenden, die getoond had zoo weinfr
hart te hebben voor den werkman.
of afgeschaft, zou de zwakkere sekse c
zoo kon I weegs gevorderd zijn op de baan die leidt
toenemend licht der wetenschap de gelijkgerechtigheid
natuur- vrouw behoefde zich niet
-onnatuurlijker wordt j pen, zich over te geven
handeld te worden als een stuk menschenvleesch
-- - - -
naar
van man en vrouwde
- meer te laten vertrap-
aan de prostitutie, ver-
Opmerking: deze gevolgtrekking, hoe vreemd
ze mag klinken, stemt volkomen overeen met
het antwoord van een redacteur eener veelge
lezen courant aan de Gravin Bulow, die ten
gunste der vrouw een artikel in zijn blad had
geplaatst willen zien; dit antwoord hield een
weigering in met de volgende daaraan toege
voegde verklaring
.Zoolang niet de vrouwen in de verdediging
van het vaderland evenveel kracht en waarde
betoonen als het mannelijke geslacht, kan van
een grondige herziening der bestaande rechts
verhoudingen m. i. geen sprake zijn; integendeel
moeten de vrouwen veel wanverhouding in. hun
tegenwoordige positie als noodwendige gevolgen
g aanvaar
den” Prosit
i tuur evenaarden, dan de onnatuurlijke en
beschaafde in beschaving zich verliezende
bouwers uit de buurt,
een _TT 1
maar 1
van af den 30sten dezer Je vraag betrof, der narie^afofniet duurTroo^
BEDIEN van 1 tot 4 regels, gewone letter, 40 Cents:
r e ven i egel meer 7% Cents. Bij abonnement is de prijs
elangrijk lager. Voorwaarden daaromtrent te vernemen bij
den uitgever. y
eene soort met schaafden.
van den haas Jp v 1 T i Hoe is het m°gelijk dat Je mensch
an den haas, de vogel vreet insecten, de dwalen in W t -
nranh i 5 uwaïen in neu tuuueujeiiu iicnt der wet
k W"? Hoe ,etkl“arl iem“'t d«‘ »»d» «Ho
P. ...T* ‘0Ser<”‘ d.° W de menseh „matuurliik,
en zijn neet, naarmate zijn voorraad wetenschap” zich
meerdert
Hoe te begrijpen den waanzinnigen mensch
die, meenende door de beschaving veredeld te
worden, hoe langer hoe meer nadert tot wat
i men zou kunnen noemen de natuur van haar
DJK OORLOG.
In het dierenrijk strijdt de
verbittering tegen de andere,
and i
kikvorsch hapt naar
wat onder haar bereik komt
leeuw, de koning der woestenijen
maken jacht op den giraffe.
Maar de vos vecht niet met den vos, de zwa
luw met tegen de zwaluw, de slang niet tegen
de slang, de leeuw niet tegen den leeuw.
I zijn onnatuur spot met zijn beschaving.
De menschen, zoo 1
leefden in oude tijden gezellig in t.„r_ „y_
een en voerden geen oorlog troepsgewijze deze j
I manier kwam eerst in latere tijden in -
zoodat men, na de inlichtingen der geleerden’
onder ons tot de droeve conclusie komt, dat de 1
.mensch in beschaving achteruit gaatdat hij
met zijn ontwikkelenden arbeid Sisyphus-arbeid I
I verrichtdat de wilden waaronder hij beschaaf- I
I d olijk huishoudt, hem in beschaving overtref- I
9 Ion, nader bij God staan door de hoogere stel-
■.ÜDg die ze innemen en meer in wezen de na- i
Deze CO LEANT verschijnt WOENSDAGS en ZATERDAGS
Abonnementsprijs voor 3 maanden f 1.— franco per post ƒ1.25.
Alle brieven en stukken, uitgave of redactie betreffende, franco
in te zenden.
BEKENDMAKING.
De BURGEMEESTER van Sneek brengt
ter openbare kennis, dat op heden 29 Maart
zijn gesloten, de herziene lijsten, aanwijzende
de personen, die in deze gemeente bevoegd zijn
tot het kiezen van Leden van de Tweede Ka
mer der Staten-Generaal, de Provinciale Staten
en den Gemeenteraad, en dat de bedoelde lijs
ten zijn aangeplakt en v.-~ „f J23
maand ter Secretarie der Gemeente
ieder ter inzage zijn nedergelegd.
Sneek den 29 Maart 1895.
De Burgemeester voornoemd,
ALMA.
binnenland.
Het. Vad. verneemt, dat het ontwerp der
personeele belasting bij den Raad van State is
ingekomen de kieswet nog niet.
Het kiesrecht-ei schijnt mr. van Houten niet
zoo heel gemakkelijk af te gaangemak
kelijker was ’t zeker, dat van een ander te bre
ken.
Maar wij wachten nu al maanden en maan- I
den op ’t uwe, minister van Houten Komaan
- ’t is nu in den besten tijd de eieren doen
thans* opgeld. Als een kievit dus voor den dag
met ’t uweGij weet immers wel, dat de
Kamer-hen t eerst ook nog moet bekakelen en
uitbroeden, en dat t broedsel dan nóg eens na
der moet worden bekeken en daarna°nog hoo
gere sanctie noodig heeft, alvorens het als kui
ken als uw kuiken in het parlementair
kippenhok (het Staatsblad) prijkt en als zoo
danig .den volke” vertoond wordt.
En dat alles neemt óók veel tijd. Ook dat
weet ge immers, gij, die vroeger zelf altijd zoo
ongeduldig waart.
Vooruit dus, minister van Houten! tracht
uw hardlijvigheid kwijt te raken en kom voor
den dag met uw kiesrecht-ei. Men wacht er al
zoo lang op.
Daar vermoedelijk binnen een niet al te
lang tijdsverloop gevolg zal worden gegeven
aan de belofte, in de Troonrede gedaan, om.
treat het wetsontwerp tot regeling van de ka.
Men schrijft uit Oostwold aan de Telegraaf:
Winschoten s afgevaardigde ter Tweede Ka-
bittXfe ^nei’ B’ T1Jdens’ krÜ»t voortdurend
bittere pillen van de kiezers, die hem afvaar-
digden, te slikken. Hij wandelt niet op rozen.
Au eens gewordt hem de vraag, of het niet
hoog tijd wordt, zijn mandaat in handen zijner
kiezers te stellen, dan weer werpt men hem de
naive vraag voor de voeten, wanneer hij eens
weer eene vergadering, ter zijner verantwoor
ding wil gaan beleggen, zooals hij noodig oor
deelde, toen hij, den draak stekende met alles
wat parlementair mag heeten, den Minister rond
uit een acteur noemde.
De grieven tegen den radicaal-liberaal zijn
d,e ,laatste dagteekening zijn deze.
Het heeft vele kiezers ten hoogste verwonderd,
dat de „vo ksman” T., toen weer zoo’n gewel
dige aanval op de beurzen der belastingplich-
ingen de millioentjes voor de nieuwe ge
weren gedaan werd, voor de behartiging
van eigen belangen en die zijner medeland-
tt i -n' k aankoopen van
i Hackneyhengst in Engeland, afwezig was,
..r wel zorgde op zijn post te zijn, toen het
te bezorgen, en niet om voor den vrijhandel
in de bres te springen, maar wel, om het voor
de heereboeren in het Oldambt op te nemen.
Deswege is hem weer het volgende speldeprikje
geworden: Een telegram door burgerkiezers
uit Winschoten afgezonden: „Hoera, geen
graanrechten
In den bronstijd vechten de herten onder I
schaduwzijde
Wie zal ons dit wonder verklaren
Een ernstige vraag, die een even ernstig ant
woord verdient, sinds we bespeuren, dat de be
schaafde mensch in zijn waanzin de dupe wordt
van zelfmisleiding en zelfbedrog.
Men stelle zich voor dat een zekere diersoort,
de apen bijvoorbeeld, bij huishoudelijke over
eenkomst den stand creëerde, dien wij, eigen
aardig, den militairen noemen dat deze stand
zich, ter onderscheiding der overigen, ging toe- hunner waardeloosheid in den krifr
takelen met geele en roode strepen op romp tUn”
en ledematen.
Men zou dan verleid worden tot de opmer
king, dat die beesten gek waren geworden en
alleen tot verontschuldiging willen aannemen,
dat de zonderlinge kleedij dezer militaire die
ren was uitgedacht met de bedoeling, om die
ren van andere soort schrik aan te jagen.
Maar wanneer men dan moest opmerken dat
deze clownachtige beesten troepsgewijze tegen
elkaar optrokken wie zou dan nog een
woord van verontschuldiging kunnen vinden
Wie zou niet onmiddellijk uit de onnatuur de
zer dieren besluiten tot ontaarding en waanzin
Zeker, er moet iets van groote beteekenis
bij in ’t spel zijn, dat wij, in weerwil van onze
volgens de geleerden natuurlijke afkomst, der
mate onnatuurlijk zijn geworden.
Er moet iets bijzonders met ons zijn voorge
vallen, dat wij, ten spijt van de door de geleer
den hoog aangeslagen beschaving, naderen tot
de allereerste grondstelling van de natuur
het recht van den sterkste.
We willen hen, die zich de moeite willen
getroosten hun beschaafde denkbeelden hier
over ten beste te geven, gaarne aanhooren en
een opsomming van de
elkander; maar deze strijd is een ijveren voor
het recht der voortplanting, hij laat slechts aan
het sterkste en moedigste dier, aan den over
winnaar, de mogelijkheid hiertoe en zeer zeker
is de soort daarmee gediend. Deze strijd be
duidt dus niet zelfvernietiging, maar zelfbehoud
het is een krijg die getuigt van verstand.
De onnatuur der zelfvernietiging bleef voor
behouden aan den mensch.
De eene kraai pikt de andere de
uit, is een bekend spreekwoord.
Een bekende paradox luidt Geen dier doodt
zijns gelijken het beste bewijs dat de mensch
geen dier is en wanneer men mag aanne-
men dat de dieren niet ontaard zijn sinds de
door Mozes beschreven schepping, is het duide
lijk dat Kaïn een mensch is geweest en is het
een raadsel waarom Eva uit troosteloosheid
over Kaïn’s daad haar eerstvolgenden spruit
Seth heeft genoemd.
Oorlog voeren tusschen individuen van de
zelfde soort is dan onnatuurlijk en menschelijk,
en de mensch die er aan meedoet of wel indi
rect er toe meewerkt, is een onnatuurlijk wezen.
Zijn hoogere afkomst en positie in de na
tuur vermag de mensch niet tegen de dieren
wereld te verdedigen dan door oorlog te voeren.
Oorlog voeren beteekent handhaving van het
recht des sterksten. Erkend moet worden dat
dit recht natuurlijk is maar indien waar is
wat ons de geleerden van de ontwikkeling en
beschaving vertellen, is het recht van den sterk
ste als natuurlijk recht het krachtigst ontwik
keld bij de wezens der laagste orde en zoo,
omgekeerd, een recht dat met de toenemende
beschaving moet verdwijnen.
De mensch dus, die zich laat voorstaan op het
en dit natuurlijk recht
een onna- daarom besluiten met een GFoUU41uiUg Vun ue
wezen, ten- I gevolgen, mede in de hoop dat zij, die gewoon
elling dat Z1ja de raadselen en kwalen naar de gevolgen
”"2- te bestudeeren, op te lossen, ofte wel te gene-
vertellen de geleerden, zen, uit dit résumé eenige bouwstof zamelen
p-ezellitr iq troepen bij- mogen voor hun antwoord.
De gevolgen van den oorlog bevestigen het
zwang, recht van den sterkste.
Het recht van dezen onder een enkele soort
van wezens, in casu de mensch, houdt in zich
onderdrukking, tirannie over het zwakkere deel.
Dit zwakkere deel is:
le. het physiek zwakkere; dit van God ver
ongelijkte deel gaat onder smart en tranen ten
gronde.
Hiertoe behoort natuurlijkerwijze de zwakke
F
leidt naar !,en„£.?10uidei‘ de belangen der vrou
i 2
een adres aan den minister
op eenig ander gebied de aanspraak der
op hetzelfde recht als de
De oud-minister van uc HBer
tiasselman, is op 75-jarigen leeftijd te Tiel
ictieii.
L’
N
i.
5
i-jé'sywgta
L.
f
3
i
l
l
J
I
K -
'I
I
K?WW?
3 O O* I"» z-»4-z-> C .1 j 1 z»
- 7-uvi viuiüuuuur uruod
R
