IIEIBTE IN BIT IWlDMlffl’ MfflL
n.
Si
1895.
No. 35.
N GL
SCHUTTERIJ,
31 12 I.
1
WOENSDAO
B
de
met
DE PERS.
U I T
het
den kleinen telg ontzien
■HI
■M
dat
ver
niet
Deze CO US ANT verschijnt WOENSDAGS en ZATERDAGS
Abonnementsprijs voor 3 maanden f 1.franco per post ƒ1.25.
Alle brieven en stukken, uitgave of redactie betreffende, franco
in te zenden.
50,
0
rer
en,
rer-
■H
M.
ril.
ADVERTENT1ËN van 1 tot 4 regels, gewone letter, 40 Cents;
voor eiken regel meer 71/i Cents. Bij abonnement is de prijs
belangrijk lager. Voor waarden daaromtrent te vernemen by
den uitgever.
van
opengesprongen schillen, en ten derde, omdat
daarmee het geloof meer gestadig bleef onder
de werking van den geest.
Het laatste voordeel is zeker niet gering te
schatten, door wie er op letten wil, dat, blij
kens de geschiedenis, de evolutie der geloofsbe
grippen in dagen van levendig geloof sneller
was, dan in tijden van doodelijke stilte.
BEKENDMAKING.
BURGEMEESTER en WETHOUDERS der
gemeente Sneek brengen ter voldoening aan
art. 8 der wet van 2 Juni 1875 (Staatsblad
no. 95) ter openbare kennis
dat aan KORNELIS FEIKEMA, van beroep
Slager, wonende te Sneek en zijne rechtverkrij
genden, vergunning is verleend tot het oprich
ten van eene SLAGERIJ met twee slacht
plaatsen en eene ROOKERIJ van vleesch, in
het perceel, kadastraal bekend gemeente Sneek
Sectie B no. 32, staande aan den Oosterdijk,
Wijk 3 no. 18.
Sneek den 29 April 1895.
Burgemeester en Wethouders voornoemd,
ALMA, Burgemeester.
BENNEWITZ, Secretaris.
BEKENDMA KIN G.
BURGEMEESTER en WETHOUDERS van
Sneek roepen bij deze op alle manspersonen,
binnen deze gemeente woonachtig, die op 1 Ja
nuari 1895 hun 25e jaar zullen zijn ingetreden
en mitsdien allen, die geboren zijn in het jaar
1870, om zich voor den Schutterlijken dienst
te doen inschrijven, waartoe ter Secretarie dezer
gemeente zal worden gevaceerd op Vrijdag, 17
Mei 1895.
Verder wordt ter kennis van belanghebben
den gebracht
dat diegenen, welke vroeger in andere ge
meenten ingeschreven, sedert de inschrijving
van het vorige jaar, binnen deze gemeente zijn
komen wonen, zich insgelijks op dien dag zullen
moeten laten inschrijven, in het register, loo-
pende over een der jaren 1861 tot en met 1869,
waartoe zij volgens hun ouderdom behooren
dat een ieder, hetzij hij al of niet vermeent
tot de vrijgestelden of uitgeslotenen te behoo
ren, tot deze inschrijving verplicht is
dat voor ingezetenen worden gehouden alle
Nederlanders, alhier hun gewoon verblijf hou
dende, alsmede alle vreemdelingen, binnen deze
gemeente woonachtig, welke hun voornemen,
om zich binnen het Rijk te vestigen, zullen
hebben aan den dag gelegd, hetzij door eene
uitdrukkelijke verklaring, hetzij door het wer
kelijk overbrengen van den zetel van hun ver
mogen of de hoofdmiddelen van hun bestaan
dat zij, die in meer dan eene gemeente hun
gewoon verblijf houden of den zetel van hun
vermogen hebben gevestigd, tot de inschrijving
verplicht zijn binnen die gemeente, alwaar eene
dienstdoende Schutterij aanwezig is
dat de registers ter inschrijving vanaf 15 Mei
tot 1 Juni e. k. zijn geopend, en dat allen, die
bevonden worden, zich alsdan niet te hebben
doen inschrijven, volgens art. 9 der wet op dé
Schutterijen, door het Gemeentebestuur ambts
halve zullen worden ingeschreven, en door dén
Schuttersraad tot eene geldboete verwezen, ter
wijl zij bovendien zonder loting bij de Schutte
rij zuilen worden ingelijfd, indien het zal blij
ken, dat er tijdens de verzuimde inschrijving
geene redenen tot uitsluiting of vrijstelling te
hunnen aanzien bestonden
dat eindelijk een ieder, die binnen deze ge
meente niet geboren is, wordt aangemaand zich
tijdig van eene geboorteakte te voorzien, en
zich alzoo van zijnen juisten ouderdom te ver
zekeren, teneinde de inschrijving naar behoo
ren geschiede.
Sneek den 30 April 1895.
Burgemeester en Wethouders voornoemd,
ALMA, Burgemeester.
BENNEWITZ, Secrtcaris.
BEKENDMAKING.
BURGEMEESTER en WETHOUDERS van
Sneek,
Gelet op de artt. 7 en 8 van het Koninklijk
besluit van 7 September 1828 (Staatsblad no.
55).
ROEPEN BIJ DEZE OP de lotelingen der
Schutterij, geboren in de jaren 1861 tot 1869,
die, als te zijn gehuwd of weduwnaar met een
of meer kinderen, in de tweede klasse van de
algemeene rol der Schutterij, in het vorige
jaar opgemaakt, zijn gebracht, doch sedert dien
tijd door sterfgeval als anderszins in de eerste
klasse der voor dit jaar te formeeren algemee
ne rol gerangschikt moeten worden;
om van die verandering in hunnen toestand
vóór den 15 Mei e. k. ter Gemeente-Secretarie
kennis te geven.
Zullende bij verzuim dezer kennisgeving
proces-verbaal opgemaakt en aan de bevoegde
Rechtbank worden toegezonden, ter toepassing
van de strafbepaling van art. 1 der wet van
6 Maart 1818 (Staatsblad no. 12,) herzien bij
de wetten van 25 Mei 1880 (Staatsblad no.
86) en 3 Maart 1881 (Staatsblad no. 35), ter
wijl de nalatige bovendien onverwijld bij de
Schutterij zal worden ingelijfd.
Sneek den 29 April 1895.
Burgemeester en Wethouders voornoemd,
ALMA, Burgemeester.
BENNEWITZ, Secretaris.
meent het. indirect, door de wetenschap werd geinfluen-
Maar men wil het menschenkind behoeden ceerd en ten tweede omdat de kritiek dan veel
voor afdwaling, waartoe het licht der weten- zou vergemakkelijken in zake opruiming
schap uitlokt, zoo zegt men wat m. a. w. be
duidt, dat de wetenschap een dwaallicht is, dat
den mensch naar het moeras voert.
Het onrecht, van den oudere op den jongere
een streepje vooruit te geven, wordt dan de
kroon opgezet, door bij elk groot verschilpunt
tusschen oud en jong het geloof te laten decre-
teeren, wat wel de juiste opvatting is.
Diensvolgens zal de partij van het oude, van
de traditie en ’t behoud ook, waar ze door de
wetenschap op de vlakte wordt gedrongen, zich
desnoods wringen in bochten, om onder de be
scherming te blijven van het beschuttend dak
des geloofs.
Iedere tijd heeft zijn geloof. In elk geloof
geldt als grondstelling: dat God geschapen wordt
naar beeld en gelijkenis van den mensch, of,
zooals het bij wijze van raadsel of rebus in den
Pentateuch staat opgeteekend die men im
mers van achter naar voren moet lezen in
omgekeerde volgorde.
Deze opmerking zou men kunnen weergeven
in deze woorden
De mensch vormt zich de geloofsbegrippen,
met behulp van zoogenaamd heilige boeken,
naar eigen behoefte.
Men mag daarom de kritiek gebruiken om
de kracht van het hulpmiddel te breken, het
geloof blijft er hetzelfde om
Een produkt van natuurwerkingen, een kind
van de omstandigheden waaronder de mensch
opgroeit. Dus geeft het geloof den kritikus on
middellijk kamp, wanneer deze zijn terrein wil
betreden met de tegenwerping Elke tijd heeft
het geloof dat het verdienteen uitdrukking
die verwant is in meer dan een opzicht
de gedachte
Elk volk heeft de regeering welke het
dient. Daarom is spotten met het geloof
enkel heiligschennis, wijl het tegen de natuur
der dingen indruischt, maar ook een ijdele be
zigheid, omdat de natuur zich niet laat dooden
door het belachelijke.
De wetenschap, die kritiseert, heeft bij er
varing geleerd, dat het vruchteloos is met ge-
loovigen te redetwisten over hun geloof. Veel
eer zelfs bestaat de kans dat het geloof zich
vervormen zal zonder deze, redetwisten, dan
wanneer het, door de kritiek aangevallen, de
wapenen aangordt.
Het is uit dit oogpunt beschouwd dat de
partij van den vooruitgang onverstandig han
delt, tegen eigen belangen in, door het geloof
aan te vallenkritiek op de hulpmiddelen van
’t geloof, de heilige boeken hieronder natuurlijk
niet begrepen.
Het hulpmiddel kan worden beoordeeld en
de staatkundigen der geavanceerde richting
zouden in ’t belang dier richting wijs handelen,
indien ze er toe konden besluiten het boek der
wonderen te maken tot een voorwerp van aan
houdend onderzoek
De school met den bijbel
Eerstens omdat dan het geloof ook, zij het
De naderende verkiezing van leden der Pro
vinciale Staten geeft de Standaard, aanleiding
tot eenige opmerkingen. Het blad is van mee-
ning, dat deze verkiezingen ditmaal niet het
belang hebben, dat er vroeger aan moest wor
den toegekend. Zeer spoedig toch wordt het
kiezerskorps uitgebreid en eerst dan zal mep
kunnen nagaan wat er met de Staten moet wor
den aangevangen. De houding, die op den duur
zal moeten worden aangegeven, is dus voor ’t
oogenblik niet vast te stellen.
De raad, dien het blad in de gegeven om
standigheden door zijn geestverwanten in over
weging wenscht genomen te zien, luidt aldus
In die provinciën, waar door stilzitten of
lauw optreden te veel verloren zou gaan, moet
men ij verig op het appél komenmet name in
Gelderland, Utrecht en Zeeland.
In de overige provinciën moeten de vroeger
gesteunde candidateu nogmaals worden gesteund,
althans voor zooveel zij zelf door hun houding
ons dit niet onmogelijk hebben gemaakt.
In geen geval echter trekke men op onder
het verkleurde vaandel van het anti-liberalisme.
Dit heeft geen zin meer, nu er liberalen links
en liberalen rechts staan.
Het besluit van het comité in Zuidholland,
i om, zonder gemeenschappelijke gedragslijn, het
in elk district van omstandigheden te laten af
hangen, was daarom nog zoo kwaad niet.
Of er ditmaal, de drie genoemde provinciën
Sinds de wetenschap in eenigszins klaren
vorm voor den menschelijken géést begrippen
heeft belijnd, bestaat de kritiek.
Dit feit, hoewel niet historisch geboekstaafd,
is de noodzakelijke konsekwentie der weten
schap
Wie een lichtstraal wordt toegeworpen in
de duisternis rondom hem, slaat zijn oogen open
en spant zich in om de voorwerpen of perso
nen in zijn omgeving van elkaar te onder
scheiden.
Het gaat niet aan, de wetenschap hierom te
berispen. Kritiek is eenvoudig het natuur-his-
torisch recht der wetenschapmeer dan dat,
het is de wetenschap zelf, experimenteel, d. i.
toepasselijk gemaakt.
Al wilde men dan ook de kritiek als recht
aan de wetenschap ontzeggen, het zou niets
baten, omdat haar werking niet door vrijen
wil of willekeur van menschen wordt bepaald,
maar eenvoudig is een natuurwerking, die recht
humoristisch den draak steekt met de bedil
zucht van hen, die het luchtruim vervullen
met hun geweeklag en die in de kritiek het
begin zien van het einde, van den ondergang
der wereld.
Zij die dit weten, maar niettemin de kritiek
naar de maan wenschen, trachten dan ook niet
ernaar verbodsbepalingen te doen uitvaardigen
de wetenschap, dat is hijn wetenschap ook, is
anarchist in merg en beenze stoort er zich
niet aanze voelt zich door geen enkele wet
gebonden of belemmerd.
Wat doen dan zij, die de kritiek duchten
Ze doen hun best om te halen wat er van te
halen valtze trachten de wetenschap haar
terrein te bepalen
„Kritiek mag alles onderzoeken
Alleen maar het kritiekste niet.”
De wetenschap verhoudt zich naar hun ziens
wijze tot het geloof, als in de dagen van ouds
de Keizer tot den Paus. Zooals de Keizer zijn
wijding moest ontvangen van den Kerkvader
te Rome, zooals de maan, zouden we zeggen,
haar licht ontvangt van de zon, zoo moet de
wetenschap door het geloof gewijd worden
wat dus zeggen wil, dat het geloof boven de
wetenschap staat, als het ware haar patrones,
haar voogd en beschermster is.
In deze opvatting is kritiek van de weten-
schap over geloof ongeoorloofd, gelijk het een
kind niet voegt zich met de vaderlijke zaken
i te bemoeien.
„Kom vrij op mijn kantoor,
Doorzoek vrij alle hoeken
Maar handen uit de kas
En de oogen uit de boeken.”
Niet uit vrees voor den jongere deelt
1 oude geloof haar voorschriften uit.
Waarom zou ze
als voor haar gevaarlijk
’t Geloof staat sinds eeuwen vast op een
rots et super hane Petramen be-
hoeft niet bang te zijn voor omverwerping, zoo
OKEKKR COURANT
sums- B idmhtihud boor di
10 3
3
>kt
m
cus te
ns te
van
Insma
■ntjen
jr. te
Zar*
oor
oor
ter-
)ER
am.
75 I
7 42 I
8- I
8 35 I
914 I
9 29
9 43
9 5’ I
10 8 I
1015 I
650.1
7 1
77
7 20
8-
8 -
8 15 I
8 35
8 45
6—*
6 45’
7 30*
3»
3
?4
'■l
3/tG
'4