1.1 ’ll i UI ffl iii I WfflDISSfflW SB.
No. 54.
V IJ F T I Q -5 T E J A
1895.
SS«SSfiSiÏB
SCHUTTERIJ.
I
Z zl T K K IA. €3-
6 .T U I
I)IT. PAPKUÜR.
in
Hoofd. Omslag, dienst 1895.
zus
DE PERS.
eer-
een
be-
1.
2.
3.
4.
5.
1895.
te jagen,
i waar-
mogen
zoover
en ge
hoor
al-
deze ongelijk-
I worden gevonden, die, in zich gevoelende de kracht
- - der rede en de gave om anderen te onderwij-
'CC t aanspraak maken, zal daartoe voor allen I zen, er naar streven om ter wille van eonio-nn 1
der rede en de gave om anderen te onderwij-
1 zen, er naar streven om ter wille van eenigen
BURGEMEESTER en WETHOUDERS van
Sneek herinneren, naar aanleiding van artikel
18 der wet van 4 December 1872 {Staatsblad
no. 134), de ingezetenen
dat steeds aan degenen, die zich daarvoor
aanmelden ter Secretarie der gemeente, gele
genheid wordt gegeven tot kostelooze inenting
en herinenting.
Sneek, den 2 Juli 1895.
Burgemeester en Wethouders voornoemd,
ALMA, Burgemeester.
BENNEWITZ, Secretaris.
BEKENDMAKING.
BUBOBMBESTEB eu WETHOUDERS der
gemeente Sneek, brengen ter openbare kennis,
dat de Commissie uit het plaatselijk bestuur,
bedoeld bij art. 15 der wet op de Schutterijen,
dit jaar hare tweede zitting zal houden ten
Raadhuize alhier, op Woensdag den 10 Juli,
e. k. des voormiddag» ten elf ure, tot onderzoek
van alle reclames, door de ingeschrevene
loot hebbende personen van dit jaar, en
de reeds vroeger ingelijfden, ingebracht,
mede tot onderzoek van hen, die bij nummer-
verwisseling voor anderen verlangen op te treden.
Belanghebbenden worden gewaarschuwd om
alsdan op te komen, vermits zij anders zullen
gehouden worden, geene redenen van vrijstel
ling te hebben en, voor zooverre zij dienstplich
tige nummers getrokken hebben, bij de Schut
terij zullen worden ingelijfd, blijvende het hun
evenwel vrij, om hunne redenen tot vrijstelling
in een volgend jaar te doen gelden.
Sneek den 28 Juni 1895.
Burgemeester en Wethouders voornoemd,
ALMA, Burgemeester.
BENNEWITZ, Secretaris.
UIT
Bij den strijd, die in den boezem der anti
revolutionaire partij is uitgebarsten, verdient
ongetwijfeld de aandacht wat de Standaard
schrijft naar aanleiding van het bekende rap
port der Unie over de schoolquaestie (de hervat
ting van den schoolstrijd), ’t welk, zooals men
zich herinneren zal, ook is onderteekend door
de hh. Mackay en De Savornin Lohman.
Het blad heeft er een zevental artikelen aan
praktischen eisch de staatkunde te blijven do-
ceeren, klassikaal, aan alle leerlingen uit één
klasse tegelijk
Zoo neen, wie dan gevoelt zich geroepen om
het aan sommigen onder de vooraanloopers der
liberale partij hier te lande euvel te duiden,
wanneer ze, om groot en klein op gelijke maat
sters in baar midden te hebben. Namen noe- te krijgen, meenen de papkuur voor te moeten
men we liever niet, want onze tijd is nog niet j stellen
zoozeer gedemocratiseerd, dat men een belache- ------
VERGADERING,
vax den Gemeenteraad van Sneek,
pp Zaterdag den 6 Juli 1895,
des namiddags ten 6 uur.
punten van behandeling:
Resumtie der Notulen.
Mededeeling van ingekomen stukken enz.
Rekening der Schutterij, over 1894.
Adres der scherpschuttersvereeniging.
Uitbetaling- onvoorziene uitgaven, dienst
6. Reclames Hoofdel. Omslag dienst 1895,
bij Ged. Staten ingediend.
7- Vaststelling le Suppl. Kohier van den
arbeid gelijkt op monnikenwc k
oog schenleven dat rijk is, kan niet zonder dwazen
I zijn. Is niet elk onzer op zijn beurt een dwaas
arbeid is echter onverstandig bui- geweest, door hersenschimmen na 1
als proefneming gevaarlijk voor het waarvoor zijn verstand hem had kunnen
schuwen?
De onderwijzer doet zijn best om heel de
klasse bij elkander te houden dit is niet op
grond van paedagogische regelen, maar enkel
een gevolg van noodwendigheid, een eisch der
practijk, die hoofdelijke ontwikkeling en opvoe
ding zou verkiezen boven klassikaal onderwijs,
indien 't maar niet „zooveel geld kostte”.
Zou het dan ondenkbaar zijn dat er menschen
ADVEBTENJ1ÈN van 1 tot 4 regels, gewone letter, 40 Cents;
voor eiken regel meer 7 '/2 Cents. Bij abonnement is de prijs
belangrijk lager. Voorwaarden daaromtrent te vernemen bij
den uitgever.
De staatkundige partijen, waarvan ons Ne-
derland niet misdeeld is, hebben als levende
organismen van tijd tot tijd noodig gevoed te
worden. Dit voedsel verstrekken de leiders,
verstrekt de regeering, soms ook is een of an-
’dere tegenpartij de reddende engel.
De leiders verschaffen het voor de kudde nood
zakelijk levensonderhoud in den vorm van een
program of een herzien program
De regeering geeft in wetsontwerpen wat voor
een en andere partij voedende kracht bezit
De tegenpartij publiceert een program waarin
de andere partijen gaan pluizen, minder om er
iets uit te trekken, dan wel om eigen smaak of
digestievermogen er aan te toetsen.
Het spreekt vanzelf dat hierbij in de meeste
gevallen onder de schare zich verschilpunten
voordoen.
Wanneer het staatkundig leven inderdaad
leven is, zal het, als bij alle levende organis
men, een rijke schakeering van levensvormen
gevenals bij de bloemen ontwikkelen zich
bij menschen van staatkundigen aanleg onder
scheiden bloeiwijzen.
Zoo doet zich menigvuldig het geval voor,
dat bij de opstelling van een program, bij de
herziening van het oude program, bij het voor
stellen eener organieke wet, of bij de ontluiking
eener nieuwe partij, onder hen, die lang hadden
saamgegaan, blijkt van verschillende ontwik-
k eling.
Het voedsel, tot dusver van dezelfde samen
stelling, is door het eene organisme beter ver
teerd dan door het ander. Bij de een heeft
het gewerkt op de lengte en bij den ander op
de breedte of dikte bij nog weer anderen werk
te het niet meer in dien zin dat het organisme
bij groeide zooals uitgegroeide of volwassen
lichamen alleen bij voedsel hun levenskrachten
trachten te onderhouden en in sommige geval
len buitendien vet vormen.
Dwaas daarom, wie bij den greep in ’t volle
menschenleven zich afslooft om den groei en
de afmetingen te willen vaststellen en als uni
form te willen afmeten, kortwiekende de lango
ren en inkrimpende de dikkeren, om, als bij
een troep landsverdedigers, de orde te vinden
ook in de overeenkomstige maten.
Zulk een
daar het de hoofdzaak, den groei, uit het
verliest terwille der bijzaken
Zulk een
tendien en
betreffende organisme.
Zoolang de kinderen jong zijn worden ze ge
voed, allen gelijkelijk, met melk of pap. On-
dertusschen merkt men op dat het eene kind
vlugger zich ontwikkelt dan ’t andere en eer
der vastere spijs kan verdragen dan ’t andere,
w Wie zal het nu, als verstandige voedster, in-
I vallen, omdat de eene baby eerder groot wordt
I en krachtig dan de andere, om
I heid in wasdom tegen te gaan
1 En welke nurse, indien ze op dien naatn met
gelijkelijk de molk- of de papkuur voorgeschre-
ven willen Zoo iets doen slechts menschen
die, erg ten achter in de wetenschap van onze
dagen, in het levend lichaam een zak meenen
te zien, zich uitzettende naarmate men erin
stopt, onverschillig wat.
Onze liberale partij geniet de eer zulke voed
sters in baar midden te hebben. Namen noe- i
gewijd. De slotsom, waartoe het breede betoog
heeft geleid, luidt aldus:
„Feitelijk is het één quaestie bij de school,
bij de armverzorging, bij de kerken. En bij
alle drie gelde steeds de oude, beproefde regel
Eerst doe elk, wat hij zelf kan. Kan hij zelf
niet meer, dan komc hem de christelijke liefde
te hulpe. En eerst waar ook die haar kracht
heeft uitgeput, kome liet niet door liefde, maar
door dwang geïnde geld.
Dat is de weg van het ideaal. En dat ideaal
mogen we niet prijsgeven.
Van heeler harte beamen we dus het doel,
waar het Unie-besluit op afgaat: De vrije
school regel, de officieele schooi alleen aanvul
ling.
En ook is haar uitgangspunt het onze, dat
de ouders alleen over de opvoeding van hun
kroost beschikken moeten.
Maar dan worde dit uitgangspunt met dit
doel ook door zulk een stelsel verbonden, dat
de zedelijke verantwoordelijkheid der ouders
onverzwakt blijve, dat de factor der christelijke
liefde tot krachtsbetoon worde geprikkeld,' en
dat het stofgoud van ons ideaal niet afga.
Pijnlijk zou het dan ook zijn, indien onze
onderwijzers en onze schoolbesturen en onze
ijveraars voor de vrije school, om voortaan van
de moeite af te zijn, en het geld in den zak
te kunnen houden, en op vast geld van den
betaalmeester te kunnen rekenen, voor dezen
schotel linzenmoes hun ideale opvatting van de
schoolquaestie prijs gaven.
Zelfs zou het gevaar niet gering zijn dat, als
ons op die wijze door deze Delila eenmaal de
haarbos onzer kracht was afgesneden, heel de
anti-revolutionaire actie zou inzinken, het revo
lutionaire element in ons nationaal leven geheel
de bovenhand zou krijgen; en dat straks, als
we tot weerstand onbekwaam waren geworden,
de bovendrijvende richting ons toeriep„Ge
hebt kostelooze scholen begeerd. U w kostelooze
scholen zult ge hebben. Alleen maar, voortaan
zullen het alle staatscholen zijn. Ons ideaal
was steeds en is steeds gebleven de kostelooze
staatschool. Thans, nu uw veerkracht gebroken
is, zetten wij ons ideaal oom
Dat nu zou ons ten oordeel zijn.”
Tot staving van hare meening dat de a.-r.
partij een laakbare onvoorzichtigheid zou be
gaan indien ze bet Unie-besluit, gelijk het daar
ligt, in het program van actie overnam, en dat
zij dat niet kan doen zonder te breken met
haar verleden en beginselen prijs te geven,
waarvoor zij tot dusver met warmte streed,
haalt de Standaard voorts eenige stellingen aan,
die zijn opgenomen in het vlugschrift, dat de
heer Lohman in 1889, na de aanneming van
de wet-Mackay, uitgaf onder den titel: „De
pacificatie.” „Wij blijven alzoo, aldus besluit
het blad, ook tegenover het Unie-besluit, staan
op het „anti-revolutionair standpunt, en al wie
blindelings meeging met de uitwerking van het
plan die in het Unie-besluit voorkomt, zou van
dat standpunt afgaan.”
De Standaard heeft tot dusver slechts een
enkele asterisk aan de nieuwe ontwerp-kieswet
gewijd. Na te hebben erkend, dat het ontwerp
niet veel later inkwam dan kon worden ver
wacht, schrijft het blad
„Het ontwerp heeft ongetwijfeld punten, waar
door het zich aanbeveelt.
Want wel staat het principieel even beslist
tegenover onze anti-revolutionaire beginselen als
dat van den vorigen minister Tak, maar dit
neemt niet weg, dat het, evenals dit ontwerp,
niet den stempel van het conservatief-bekrom-
pene draagt.
Toch stuit de anti-revolutionair reeds bij het
Deze CO UB AN T verschijnt WOENSDAGS en ZATERDAGS
Abonnementsprijs voor 3 maanden f 1.— franco per post ƒ1.25.
Alle brieven en stukken, uitgave of redactie betreffende, franco
in te zenden.
lijke hebbelijkheid of een achterlijk denkbeeld
bij alle organismen zonder onderscheid of aan
zien des persoons zou mogen ridiculiseeren.
Niet waar wat men in een kind stilzwij
gend voorbijgaat, wordt in een groot mensch
gelaakt of bespot. Zooals onze samenleving
met haar schakeering van standen en verschil
„fatsoen” en ontwikkeling er uit ziet, mag
men de namen van groote menschen niet noe
men met dezelfde sans-gêne waarmee men zich
uitlaat over de kleinere.
We zeggen niet dat deze „daadzaak”
juiste is, berustend op oordeelkundige
slissing; maar zoolang onze wereld nog zoo on
volkomen is ontwikkeld dat het geheel moet
worden bijeengehouden als een scheefgroeiend
lichaam in ijzer wordt geklemd zoolang dus
in de wereld het gezag als noodzakelijk kwaad
maar alevel noodzakelijk moet worden geduld
zoolang vertelt een ooggetuige niet, dat de
koning, of ander hooggeplaatste dignitaris, hulp
middelen aanwendt voor betere purgatie of wel
dat hij den man in négligé gezien heeft,
en zoo er uitziende.
Zoo, om kort te gaan, mogen we ons dus
op goede gronden, voor zoover men de we-
relsche ontwikkeling goed mag noemen ten
minste, ontslagen rekenen van de taak om na
men te noemen.
We vertellen dus niet, wiè bij die of die
gelegenheid tot de ontdekking kwam dat de
familie erg uiteenliep in ontwikkeling en groei
hoe die en die mijnheer daarop, in goed ver
trouwen op zijn helder verstand, eerlijk en
openhartig den raad wilde geven om al die in-
dividueele familieleden voortaan enkel pap met
zout te voederen ten einde het uiteenloopen in
grootte en levenskracht tegen te gaan en zoo
doende in de familie de eenheid weer te
herstellen.
Dwaas, voorzeker! dwaas! maar het men-
oieker
OURAIT
Ms- a ommui) won r
i
i
