■ws- ffl «ra nun toon m
IMfflE n IÜÏ 1NMM sm
JB
No. 57.
VIJFTIGSTE J
1895.
N,
ar
il-
W O E N S IA. <A
U I T
DE PERS.
e
vijan-
BINNENLAND.
A.
De Zaterdag te Amsterdam gehouden
i
Alle brieven
in te zenden.
midden laten. Wij hebben daarover niet
bijzonder gunstige gedachten. Maar
tegen op willen komen is de vergelijking
1.03,
>0 a
Minister. Zou het waar
zij elkander af. Let maar eens op A. die in
de belasting aangeslagen is, verliest zijn kies-
s betaling in gebreke blijft
trekking bewezen en aan H. F. Gelpke,
zijn daartoe gedaan verzoek, met ingang
15 Juli a. s. eervol ontslag is verleend als
missaris van politie te Amsterdam.
Hl
ADVEBTENT1ËN van 1 tot 4 regels, gewone letter, 40 Cents;
voor eiken regel meer 7*/2 Cents. Bij abonnement is de prijs
belangrijk lager. Voorwaarden daaromtrent te vernemen bij
den uitgever.
De strijd, in den boezem der anti-revolutio-
naire partij uitgebroken, begint al aanleiding
tot vergaderingen te geven. Woensdag 17 Juli
zal van wege de anti-rev. propaganda-club „Keu-
chenius” te Amsterdam een vergadering voor
anti-revolutionuiren worden gehouden ter behan
deling van het onderwerp „Lobman of Kuy-
per?”
De gemeente Amsterdam heeft de telefoon
aan zich getrokken. Rotterdam volgt dat voor
beeld. De vorige week is bij den gemeente
raad ingekomen een voorstel van B. en W.
om bij het eindigen der concessie van de Ned.
Bell-Telephoon-maatschappij, dat is op 1 Octo
ber 1896, de telefoon door de gemeente in
eigen beheer te doen nemen en daartoe de
noodige inrichtingen te maken. De directeur
der gemeentewerken rekent op een uitgave van
f750,000 voor 1500 abonnés. De exploitatie
kosten worden daarvan geraamd op f 35000
met invoering van den nachtdienst. De direc
teur wil een tweeledig tarief voor het gebruik
van de telefoon vaststellen, nl. een abonnement
van f 90 per jaar voor personen, die onbepaald
gebruik van de telefoon willen maken, en een
abonnement van f70 voor bv. 250 gesprekken
per kwartaal, terwijl men voor elk gesprek
boven dit aantal 5 cent zou moeten betalen.
Elk abonné zou een toetredingsrecht van f 20
moeten betalen. Bijzondere bepalingen zouden
voor koffiehuizen en winkels kunnen worden
gemaakt. Tijdelijke aansluitingen zouden tegen
f 40 per 3 maanden kunnen toegestaau worden.
Uit de berekeningen vloeit voort, dat het in
eigen beheer nemen der telefoon voor de ge-
De Staats Ct. behelst o. m. de Kon. beslui
ten, waarbij aan P. W. Steenkamp, op zijn
daartoe gedaan verzoek, met ingang van 1
October a. s. ontslag is verleend als hoofd-com-
missaris van politie te Amsterdam, onder dank
betuiging voor de goede diensten, in die be-
op
van
com-
eene organieke wet met een strafwet. Wij
zullen den minister toch niet behoeven te wij
zen op het verschil, dat er bestaat tusschen de
onmogelijkheid om al wat met de strafwet
strijdt te weren en het onvoldoende der voor
schriften van een organieke wet, om deze haar
doel te doen bereiken En de positie
ve kenmerken waren immers juist noodig en
uitermate geschikt om het binnensluipen van
al de ongerechtigden, die Tak zou binnenlaten,
te beletten. Och, armeNu zullen, als we
een warm anti-Takkiaan in het D. v. Z.-H.
mogen gelooven, nog niet eens de proletariërs
geweerd worden! Volgens hem zulllen land-
loopers, zwervers, allerlei schorriemorrie, dat
naar Tak’s wet in alle geval moest binnensZw»-
pen, en waarvoor men toen zoo bang was, nu
met opgeheven hoofd de poort binnentreden
met een belastingbiljet of een spaarbankboekje
in de hand.
Indien nu niet de belastingbetaling, maar
huur en loon de hoofdkenmerken zijn, dan
en dit is de hoofdzaak, waarop wij wijzen wil
len verdienen de tabellen bij de kieswet,
aangevende hoeveel in elke gemeente de huur
waarde of het loon moet bedragen, om kiesge
rechtigd te maken, dubbele aandacht. Reeds
zijn daaromtrent losse opmerkingen gemaakt,
die het bewijs leveren, dat de tabellen nog al
te wenschen overlaten. Geen wonderDe
Regeering kan niet alle omstandigheden in de
verschillende gemeenten kennen.
Zij moet zich daaromtrent laten voorlichten.
En wanneer nu die voorlichting gegeven wordt
door een voorstander of door een tegenstander
van ruimere kiesrechtuitbreiding, heeft dit na
tuurlijk invloed op het gegeven advies. Daar
over in het algemeen te redeneeren baat niet
veel. Hier moet een ernstig onderzoek inge
steld worden door menschee, die met de locale
toestanden en omstandigheden bekend zijn en
wien het ernst is met de uitbreiding van het
kiesrecht tot de kringen van hen, die in het
onderhoud van zich en de hunnen voorzien.
Dit is een taak in de eerste plaats voor de
kiesverenigingen, en, waar deze niet bestaan,
voor allen, die zich met de algemeene staatkun
dige belangen inlaten. Zij moeten nagaan,
ieder in de eigen gemeente, of de huurwaarde
en het weekloon volgens de tabel overeenkomt
met de arbeiderstoestanden en beantwoordt aan
den eisch, om binnen het kiezerscorps toe te
laten ben, die daarop naar het stelsel der wet
aanspraak hebben.
BEKEND MAKIN G.
Brandgevaar door Hooibroeien.
De BURGEMEESTER van Sneek,
Herinnert belanghebbenden aan art. 114 der i
Algemeene Politie-Verordening dezer gemeente,
waarbij is bepaald, dat wanneer hooi begint te
broeien, de eigenaar daarvan terstond kennis
moet geven aan de Politie en de door deze te
bevelen maatregelen van veiligheid onverwijld
moet opvolgen, en dat overtreding dezer bepa
ling wordt gestraft met hechtenis van ten hoog
ste zes dagen of geldboete van ten hoogste vijf-
en-tivinlig gnlden.
Voorts wordt in herinnering gebracht art. 158
van het wetboek van Strafrecht, houdende be
paling, dat hij, aan wiens schuld, waaronder
te verstaan is verzuim, nalatigheid, onvoorzich
tigheid, gebrek aan voorzorg, achteloosheid
enz.brand te wijten is, wordt gestraft met
gevangenisstraf of hechtenis van ten hoogste
•drie maanden of geldboete van ten hoogste
driehonderd gulden, indien daardoor gemeen ge
vaar voor goederen ontstaatmet gevangenis
straf of hechtenis van ten hoogste zes maanden
of geldboete van ten hoogste driehonderd gulden,
indien daardoor levensgevaar voor een ander
ontstaat, en met gevangenisstraf of hechtenis
van ten hoogste een jaar, indien het feit iemands
dood tengevolge heeft.
Sneek, 12 Juli 1895.
De Burgemeester voornoemd,
ALMA.
Van den „Roomsch-Katholieken Volksbond”
was een schrijven ingekomen, dat het Centraal-
bestuur besloten heeft, zich van medewerking
te onthouden.
Besloten werd: 1°. aanvankelijk een onder
zoek in te stellen naar de vermoedelijke wer
king der in het kiesrechtontwerp voorgestelde
bepalingen betreffende de toekenning van het
kiesrecht2°. ook het comité voor kiesrecht
uitbreiding tot medewerking uit te noodigen.
Aan een comité, waarin een lid van elk der
besturen zitting heeft, is de uitvoering van
eerstgenoemd besluit opgedragen.
De aangekondigde wijziging van den werk
tijd op de rijkswerven is reeds gekomen. De
minister van marine heeft bepaald, dat niet
dan bij hooge noodzakelijkheid een werktijd van
11 uren mag worden overschreden en dat in
geen geval langer gewerkt mag worden dan
11 '/r uur per dag.
Naar men aan de Tel. meedeelt, is ons va
derland weder een nuttige inrichting rijker ge
worden. De firma J. van Kampen Co. te
Maarssen heeft aldaar opgericht een accumula-
toren-fabriek. Waar tegenwoordig de eene fa
briek voor en de andere fabriek na tot den
aanleg van electrisch licht overgaat, terwijl ook
meer en meer de electriciteit als beweegkracht
in gebruik komt, is het een verblijdend ver
schijnsel te noemen, dat onze inlandsche indu
strie in staat is aan de vraag op dit gebied te
voldoen.
Deze CO UB A NT verschijnt WOENSDAGS en ZATERDAGS
Abonnementsprijs voor 3 maanden f 1.franco per post ƒ1.25.
en stukken, uitgave of redactie betreffende, franco
Hoofdkenmerken zijn dus de ^bewoning ge
durende een half jaar van eene woning van
zekere huurwaarde, de vervulling eener vaste
dienstbetrekking met een bepaald loon gedu
rende 13 maanden. Door die grenspalen wordt
de buitenste circel aangewezen daarbinnen ligt
een circel, beschreven met een korter straal,
loopende tot de grens der belastingbetaling.
Maar daar houdt de eisch der vastheid
van levensstelling op. Hoe men met zijn baas
of met zijn huisheer staat, dat doet er voor die
hoogere klasse van kiezers niet toe zij kun
nen van huis tot huis trekken, zij mogen zoo
dikwijls als zij willen van betrekking verande
ren, kiezer zijn zij en blijven zij, als zij maar
zorgen of een ander voor hen zorgt, dat
de fiscus op zijn tijd het zijne krijgt. Hier
wordt gewezen op een mogelijk misbruik. De
minister heeft daarvan ook de mogelijkheid
voorzien. „Elke aanwijzing van kenteekenen”
let wel, hier is niet van het vage stelsel
van Tak maar van het positieve van den heer
"Van Houten sprake, en het is niet een vijan
dig Takkiaan, maar de minister Van Houten
zelf, die aan het woord is „elke aanwijzing
van kenteekenen brengt per se de mogelijkheid
van kiezersteelt mede. De wet behoort in ha
re materiëele rechtsbepalingen zulke handelin
gen met nietigheid te treffen en door hare pro-
cessueele en strafrechterlijke bepalingen zulke
pogingen te verijdelen en te voorkomen.
„Evenmin als eenige strafwet of eenig ander
rechtsmiddel alles, wat daarmede strijdt, ook
feitelijk te keer gaat, evenmin vleit zich de
Regeering, elke onregelmatigheid door het
voorgedragen stelsel van materiëele en proces-
sueele rechtsbepalingen te kunnen onderdruk
ken. De voorgestelde waarborgen zullen wel
eens den een minder billijk weren en even
zeer toelaten, dat een ander ten onrechte bin
nensluipt, maar onrecht en misbruik op groo-
tere schaal zijn, naar
haar voorstel uitgesloten.''
Te Leiden is een protestmeeting gehouden
tegen het besluit van den raad, om niet over
te gaan tot invoering van een minimum-loon
en maximum-arbeidsdag bij gemeentebestekken.
Zij uit van de Leidsche afdeeling van het
Werkliedenverbond. Een krachtige motie van
afkeuring werd aangenomen.
Bij de bestrijding van Tak’s kiesrechtontwerp
heeft men het luide doen klinken, dat belasting
betalen zoo’u bij uitstek goed positief kenmerk
is. De heer Van Houten zal ons dat nu laten
zien en zet belasting betalen als hoofdkenmerk
op den vóórgrond. En bewijs van de opper
vlakkigheid, waarmede belangrijke zaken soms
behandeld worden de een praat het den an
der na, dat belasting betalen in Van Houten’s
ontwerp de eigenlijke grenslijn aangeeft, en dat
al, wat er verder bij komt, maar aanvulling is.
Aanvulling is het spaarbankboekje en de in
schrijving op het Grootboek, aanvulling is het
capaciteitenstelsel, als men dit niet veeleer, zoo-
als het hier voorgedragen is, een ijdel sieraad
noemen wil maar hoofdkenmerk is het be
lasting betalen niet.
Loon en huurwaarde vormen de uiterste grens
palen en de belastingbetaling de meer binnen-
waartsche, de greus aanwijzend, waar binnen
men niet verplicht is het bewijs te leveren, dat
men recht heeft zich te bewegen op het terri
toir, dat nog binnen de grens der kiesgerech
tigdheid ligt, maar buiten het terrein, waar het
belastingbiljet het kiesrecht doet verwerven.
Met andere woorden als men de aangegeven
huurwaarde en het aangegeven loon als grens
aanneemt, dan is de belastingbetaling als grens
paal overtollig, omdat wie binnen de laatste valt
vanzelf valt binnen de eerste. De eenige uit
zondering is de vermogensbelasting of de grond
belasting. Maar wie een vermogen bezit, dat
hem belastingplichtig maakt, of eigenaar is van
eenig vast goed, zal wel in den regel minstens
in een belastingplichtig huis wonen
Maar die kenteekenen vullen elkander aan.
LM.i/ï De veelheid der kenteekenen moet het kwaad
uli.g temperen, dat ieder hunner aankleeft, meent de
71b I Minister. Zou het waar zijn? Veleer breken
74 1 - -
I recht, als hij met de
jL/e Zdciieraag ie zkinsteraani genouden ver-
gadering, bijeengeroepen door het centraal be
stuur van het „Algemeen Nederlandsch Werk-
de Regeering meent, bij in zake kiesrechtuitbreiding, werd bijgewo'ond
J-e~-J---J --- 1
Dit laatste zullen wij nu voorshands in het berale ÏTnie”, der „Ned. Volkspartij
idden laten. Wij hebben daarover niet zoo „Radicalen Bond”, van de „Sociaal-
[zonder gunstige gedachten. Maar waar wij sche Arbeiderspartij” en door twee
van
I het bestuur van
B. die niet aangeslagen is, omdat hij minder
welstand geniet, kan het om die reden niet ver
liezen. C, die een loon verdient, dat hem naar
de tabellen kiesgerechtigd, maar niet belasting-
schuldig maakt, moet 13 maanden bij één baas
blijven, maar D, die in de belasting betaalt,
heeft die vastheid van levensstelling niet noodig.
Veelheid van kenteekenen kan inderdaad een
middel zijn om de gebreken, die het een of
het ander heeft, te temperen, mits zij inder
daad elkander aanvullen. Maar van onderlin
ge aanvulling heeft men bij dit ontwerp blijk
baar al even zonderlinge begrippen gehad als
van de grenspalen uitzetten. Het geheele stel
sel bevalt ons niet, dit behoeft niet nader
gezegd doch als men dat stelsel wil, en
vooral als men zich daarvoor zoo sterk partij
gesteld heeft als de ontwerper der wet, dan
had men toch minder onbeholpen voor den dag
kunnen komen, dan hier geschiedt. Om een
denkbeeld te geven van elkander aanvullende
kenteekenen, wijzen wij er op, dat men den
eisch zou kunnen stellen, dat iemand, of een
zekeren niet te korten tijd in ééne betrekking
moest zijn werkzaam geweest, öf in verschil
lende betrekkingen een zeker loon moet heb
ben verdiend. Dan kon in waarheid de eene
bepaling de andere vervangen en is in het eene
geval de duurzaamheid der betrekking, in het
andere do opbrengst van den verrichten arbeid
het kenmerk.
door afgevaardigden van het bestuur den „Li-
xncpcCJL c j van den
„Sociaal-democrati-
en door twee leden van
’atrimonium”.
OEEK
tCflURANT
iA3gWl-£3]
tooi’
lam
'hee
aan
5.—
ike-
en
ordi
en
in. -
firn»
55 p
festra
iva-
miw
r, Vtlll
ttwitf
im.]
■Jf,
>OV1J.V XXL UCLU
ovuui act „zxigvmccu cuenanuscn werk
liedenverbond”, ter bespreking eener beweging
-e»7 -
