FBI
MIIWS-I’. IDimfflHUD MR 1)11
HUB 11 III HIT 1IRMHN MIL
1
I
No. 58.
1895.
IN DE TOEKOMST.
N <4.
JAARMARKT of KERMIS
;ël
an
Z T EI< 1JV
20 JULI.
II.
hij kiesplicht wil-
en
50.
van
te
DE PERS.
U I T
te geven dan haar van nature en krachtens de
A
DO.
00.
)0,
sur
eur
eur
nv.
i.
r
ER
IF
ha-
en,
40
J a
0 a
20.
8
'2
Is
M.
di.
hoop geven, door de kracht der gloedvolle zie- i
len, op steun, krachtigen steun wanneer in die 1 deelddit is koren op den molen der sociaal-
zielen het geluid van den stormwind zal door
zal uitspre-
en
hen het gunstigst
er-
dringen en het hart den wensch
ken naar veiliger ankerplaats.
De omstandigheden waaronder
verkeeren zijn niet gunstig voor
ADVEBTENT1ËN van 1 tot 4 regels, gewone letter, 40 Cents;
voor eiken regel meer 7*;2 Cents. Bij abonnement is de prijs
belangrijk lager. Voorwaarden daaromtrent te vernemen bij
den uitgever.
BEKENDMAKING.
BURGEMEESTER en WETHOUDERS der
gemeente Sneek maken bekend, dat de
alhier dit jaar begint op Vrijdag den 16 den
Augustus? des morgens acht uur, om te eindi
gen op Vrijdag den 23sten Augustus d.a.v.
des morgens acht uur, en dat vóór den 25sten
dier maand alle kramen, dissehen, tenten enz.
zullen moeten zijn afgebroken en weggeruimd.
Tevens wordt herinnerd aan art. 12 der Al-
gemeene Politie-Verordening, waarbij is be
paald dat niemand eene tent, kraam, tafel of
iets dergelijks op den voor den openbaren dienst
bestemden grond mag opslaan of daarop uit
stallingen van goederen hebben, dan overeen
komstig de aanwijzing van den Marktmeester
of, bij ontstentenis van dezen, van de Politie
en na voldoening van het marktgeld.
Sneek, 19 Juli 1895.
Burgemeester en Wethouders voornoemd,
ALMA, Burgemeester.
BENNEWITZ, Secretaris.
Ct.,
gevolgd wat de roomsch-kathoïieke bladen en
de woordvoerders dier partij er over zeggen.
Want de beslissing zal voor een goed deel af
hangen van de houding hunner Kamerleden
de hechtste steunpilaar van het tegenwoordige
kabinet.
In een redevoering, die de heer Bahlmann,
te Nieuwer-Amstel uitsprak, gaf hij
Na te hebben doen uitkomen dat bij de addi- i derheid der natie de haar toekomende rechten
tioneele artikelen het kiesrecht slechts voorloo- 1 van invloed en beslissing verliezen zal, noemt de
pig geregeld is én een ontwerp tot verdere re- I A. (7. in hooge mate onoprecht envalschjhet
geling dus moet komen, verklaarde hij dat cor
rectie in het ontwerp-Van Houten in ieder geval
wenschelijk is.
In Van Houten’s wet zou hij kiesplicht wil
len en meervoudig stemrecht, evenals in Belgie.
„Kiesrecht is kiesplicht” en reeds veel jaren
heeft hij op de presidenten-vergadering in den
Bosch den kiesplicht wenschelijk genoemd.
Kiesdwang, zooals in Belgie, is uitvoerbaar, dat
is daar gebleken. Men zegt dat een amende
ment in dien geest te verwachten is. Mr. Kolk
man heeft dit reeds te Arnhem aangekondigd.
Zijn houding zou overigens afhangen van den
loop der omstandigheden.
In verband met ’t bovenstaande dient te wor
den gelet op hetgeen mr. Haffmans schreef in
zijn Venloos Weekblad. Na te hebben doen
uitkomen, dat èn de Maasbode èn de Limbur
ger Koerier beiden van de opneming van kies
plicht een conditio sine qua non maakten voor
het wetsontwerp-Van Houten, wijst hij er op,
dat hij zoo ver niet gaat. Wel zou hij kies-
plicht noodig achten als werkelijk het aantal
nieuwe kiezers dat der bestaande mocht over
treffen, en hij zou dus consequent redenee-
rende tegen het ontwerp-Van Houten moe
ten zijn, maar dat ontwerp, gelijk het daar ligt,
is nog geen wet. Vooreerst bestaat de moge
lijkheid, ja zelfs de waarschijnlijkheid, dat het
gewijzigd wordt. Als iemand iets te koop aan
biedt, vraagt hij gewoonlijk meer dan den prijs
waarvoor hij gezind is het voorwerp te laten.
Zoo gaat het ook met wetsontwerpen tot uit
breiding van kiesrecht. De heer Van Houten
is aan zijn verleden verplicht, ontzettend veel
kiezers te maken. Om consequent te blijven,
stelt hij ontzettend lage eischen. Maar wanneer
hij ziet dat de meerderheid der Kamer vindt
dat het kiezersschap op de een of andere ma
nier, door hem voorgesteld, te grabbelen wordt
gegooid, dan zal hij waarschijnlijk de beslissing
aan de Kamer overlaten. (Waar blijft dan ’t
„verleden” van v. Houten?) Komen er zoo
minder kiezers, dan is dat niet de schuld van
den minister, maar van de Kamer. En die
heeft een breeden rug en geen antecedenten.
Ten minste geen bindende, daar zij steeds van
personeel verandert. (Precies alsof onze minis
teries niet veranderden?)
In de tweede plaats gaat de heer Haffmans
niet zoover als Maasbode en Limburger Koerier
omdat hij niet alleen journalist, maar ook lid
der Kamer is. Het zou best kunnen gebeuren
dat hij in de laatste qualiteit ontrouw werd aan
de meening in de eerste qualiteit geuit. Niet de
katholieke pers, maar de katholieke Kamerclub
beslist, welke hare houding zal zijn. „Wij journa
listen dienen dit niet te vergeten”, met deze kleine
reprimande aan ’t adres van zijn dikwijls al te heet
gebakerde r. k. collega’s eindigt de schrijver.
De Arnh. Ct., die zich al dadelijk niét bij
zonder ingenomen betoonde met het ontwerp,
al erkende zij dat het verdiensten heeft
geeft thans een meer gezette beschouwing daar
over. In het eerste artikel bespreekt het o. m.
I van r.-k. encon-
i servatieve zijde worden aan de hand gedaan
De liberale partij slingertheeft vandaag
éen radicaal schijntje, is morgen weer conserva
tief. Het verschijnsel is algemeen en, lettende
op de feiten, is het vooruitzicht, dat de schom
meling eerlang zal ten einde zijn, alles behal
ve schoon.
De liberale partij van onzen tijd vertoont
ons het beeld van den stoomer, die in storm
achtig weer vergeefsche pogingen aanwendt om
aan den steiger te komen.
Daarbij komt de oneenigheid. De vraag aan
welken steiger aan te leggen houdt de mee-
ningen verdeeld. Want er zijn drie steigers,
de een wat veiliger en gemakkelijker te nade-
de
De beschouwingen over het kiesrecht-ontwerp
van den heer Van Houten bljjven voortduren.
Met de meeste belangstelling, zegt de Zw.
verdient hierbij ongetwijfeld te worden de beide middelen die vooral
rd wat de roomsch-katholieke bladen en oarvatwvo iide wnrdon aan
I ter correctie van het in hun oog al te üitge-
i breide kiesrecht en welde verdubbeling en
die zangers
hun bekee-
ring ze veroorlooven hun het individualisme
te vereeren van ganscher hart en in praktijk
te brengen, zonder eenig bezwaar er de volle
kracht van te kunnen waardeeren zooals slechts
weinigen buiten hun kring gegeven is.
Hun krijgsliederen zijn daarom schoon van
taal, maar de klank waarmee het intellect wordt
aangespoord tot volhouden, tot moed, courage
C’est le ton qui fait la musique en die
toon is niet helder, niet rein; het is of in deze
daling het voorteeken is van overgang in an
deren toonaard; het schijnt dat ook deze op
en- top individualisten, die zich tooien met den
liefelijken naam van trainards, beginnen te begrij
pen, dat er een tijd van gaan is ook en dat
het oogenblik nadert waarop men den lusthof
moet verlaten die onzuivere klank bewijst dat
ook de trainards den stroom beginnen te ge
voelen.
Hun streven is voorloopig rusten, hun doel
het gemak. Ze willen het vaartuig laten drij
ven waarheen de stroom het voert, mits niet
naar den overkant.
De stroom zal hen vooruitstuwen ze blijven
zoo aan het hoofd met de leiding vertrouwd
zoo ten minste meenen deze liberalen. Ze zou
den beducht zijn een deel van de manschap tegen
zich te krijgen, wanneer ze pogingen aanwend
den waaruit men af kon leiden dat ze tusschen
de drie steigers tot een beslissing waren geko
men en koers wilden zetten.
Tegenover hen staan de bestuursleden der
Liberale Unie, die een eind wenschen te ma
ken aan de onzekerheid waarin de liberale
partij verkeert en die, in plaats van den stroom
te volgen, meenen als voormannen der partij
aan deze verplicht te zijn de leiding flink ter
hand te nemen, aan het schip een bepaalde
richting te geven en niet verantwoord te zijn
met de zaak aan den loop der natuur over te
laten.
De heeren Kerdijk, Drucker, Tromp en
eenige meer, willen de liberale partij door cur
sussen opvoeren tot de hoogte van den tegen-
woordigen tijd.
Tegenover hen die beweren dat men den
ontwikkelingsgang mee zal blijven maken door
de liberale idee te laten vlotten en drijven, staat
de meening der Liberale Unie, dat men voor
de gevaren van afdwalen of afdrijven niet wil
lig blind moet zijn.
Welke verborgen beweegredenen verder in
vloed hebben uitgeoefend op het besluit van
beide fracties een feit is dat er scheiding
komtpartij-politiek is echter als politiek be
rekenend, en daar leiders, die hun taak goed be
grijpen, niet alle waaroms mogen beantwoorden,
valt het nog moeilijk te zeggen of de scheu
ring verder zal gaan zoo ja, wanneer ze een
verdriedubbeling der stem, alsmede de kiesplicht.
Het stelsel om door verdubbeling of verdrie
dubbeling een grooter beteekenis aan een stem
te geven dan haar van nature en krachtens de
het Kamerlid, dezer dagen op een vergadering wet toekomt, met de kwalijk verholen hoop
te Nieuwer-Amstel uitsprak, gaf hij zijn mee- dat alzoo de minderheid langs kunstmatigen
ning meer breedvoerig weer over dit onderwerp, j weg meerderheid worden en de werkelijke meer-
tioneele artikelen het kiesrecht slechts voorloo- 1
Deze CO UBANT verschijnt WOENSDAGS en ZATERDAGS
Abonnementsprijs voor 3 maanden f 1.franco per post ƒ1.25.
Alle brieven en stukken, uitgave of redactie betreffende, franco
in te zenden.
ren dan de andere, maar het gemak
veiligheid eischt bijzondere kosten.
De storm neemt voor een oogenblik af
daar staan de kansen van
die den goedkoopsten steiger willen. De
varen stuurlui echter voorspellen dat de storm
met dezelfde kracht zal komen opzetten en zij
blijven dus bij hun keuze.
Ze wenschen den middelsten steiger te na
deren en doen hun best de gezaghebbers tot
hun meening over te halen. Maar het volks
karakter is eenmaal voorzichtighet verlaat
zich niet licht op voorspelling, en zal de voor
uitziende stuurlui alleen laten zoolang niet de
witgekuifde golven tegen den wal klotsen en
aan de stormvoorspelling den schijn van waar
heid geven.
Eiudelijk moet nog de kracht der gewoonte
worden bedwongen, en dit bezwaar is wel het
grootste van allen. Het individualisme is door
de jaren heen de tweelingzuster geworden van
het liberalisme. Wat heeft de inspanning der
liberale partij in de laatste kwarteeuw anders
beoogd dan de vrijheid, hot individualisme
En deze leus blijft haar bekoring behouden
wat kan men overstellen tegenover het denk
beeld
Elk individu moet tot zijn recht komen
welk denkbeeld kan in schoonheid evenaren
de leus
Vrije ontwikkeling van het individu
Alleen maar dit gegrond bezwaar kan men
er tegen aanvoeren, dat het denkbeeld wel
schoon, maar practisch onuitvoerbaar is gewor
den niet in ’t algemeen toepassselijk.
Een deel, maar dat steeds kleiner wordt, be
schikt over de gelegenheid om zijn kroost in
deze richting te sturen de massa, bij welke
deze theorie alle praktische toepassing doet
schipbreuk lijden, zoo niet onmogelijk maakt,
groeit, groeit met den dag.
Welke kracht kan dan uitgaan van zulk een
schoon denkbeeld De kracht, welke dichters
bezielt en harpzangers opwekt om dien goe
den ouden tijd te bezingen met zijn welvaart,
zijn vrijheid en zijn degelijke menschen, in min
neliederen die bekoren door de melancholie en „voldongen feit” zal zijn,
hoop geven, door de kracht der gloedvolle zie- i Het socialisme nadert; zijn vijanden zijn ver-
democratie en wordt in alle staten van Europa
waargenomen.
Dé kolossus heeft in het kamp van den vij
and een weinig opschudding veroorzaakteen
deel der legerhoofden meent op zijn post te
moeten staaneen ander deel en wel zij die
tot de felste tegenstanders behooren meenen
dat ’t zoo’n vaart niet zal loopenmen kan
van een zaak ook te veel ophef maken naar
hun wijze van zien is het geraden de sociaal-
democratie dood te zwijgen, dood te drukken
of dood te knijpen waar men een aanhanger
dier leer op zijn levenspad ontmoet, knijpt men
hem eenvoudig dood als een uit het geslacht
ongedierte men zorge vóór alles geen reclame
te maken of relief te geven aan de sociaal-de-
mocratische leer dit is het staatkundig re
cept der „trainards” en ze leggen hun hoofd
weer neer, naar het uiterlijk rustig droomende
van den ouden tijd en de heerlijkheden der
klassieke vorming.
Rome is eveneens verdeeld maar deze ver
deeldheid is niet bestand tegen de leuze
Rome’s kerkEendracht maakt macht.
De onzekerheid doet de kracht der wet
niet, of, zooals de oude latijnen zeiden
Ubi jus incertum, ibi jus nullum.
Daarom zien we in de liberale partij juist
de mannen van de wet als regel op hun post.
OE
]K COERAW
10
I
I G
0
■d
6-'
6 45’
7 30*
S
6 5)
7-
77.
7 24
8- 4
8 11
8 35
8 45
J 6
75
7 42
8-
8 35
9 11
9 29
943
9 5’
10 8
1015
5/u
lll&lg UAVVX V4 K/K/va «zv» v w* v«*v x/a |y« TV Vg 1UUV1 Uül UV1U HU1UVU W Cl JtkCllJ K. t?
- - ---- L-MIM