(MEEÏÏE ffl HEI IRRMRISSMïï SBH
I
1
KIEIIVS- II lOMIEIIlHUII M IIE
No. 61.
V IJ F TI G 8 T E JAARGANG.
1895.
IN DE TOEKOMST.
- 1-
JAARMARKT of KERMIS
V.
DE PERS.
BINNENLAND.
e
B9
BB»
j
‘degelijke vrijheid
Benoemd tot betaalmeester te Leeuwarden
jhr. A. Bowier, thans te Assen.
Door den majoor-commandant der dienst
doende schutterij te Enschede, den heer J. C.
A Qnnn nn 71’ifui lo z.r.llz.z.t.1 aan
I
Hebben is hebben krijgen is de kunst. Wie
niet hebben, moeten dus zien te krijgen gelukt
het, dan is de maatschappij weer een gelukkig
mensch rijker, en al heeft ook de maatschappij
moeten missen wat hij heeft gekregen, zijn op
treden als bezitter wordt geboekt als een post
onder de active in de rubriek winst. Krijgen
is de kunst, want krijgen en krijgen zijn twee.
Iemand iets met geweld ontnemen of ongezien
afhandig te maken is strafbaar bij de wet.
Roof en diefstal is in ons beschaafd wereld
deel niet geoorloofd. Is men echter op de
hoogte met den verfijnden roof, dan is men een
goed eind op weg om iets te krijgen. Deze
verfijnde roof toch valt niet onder de verbods
bepalingen der strafwet, maar wordt zelfs op
enkele plaatsen door de wet gesanctioneerd.
Zoo wordt des winters op het ijs een drank ge
schonken, ijs-madera geheeten, waarvoor geen
vergunning behoeft aangevraagd omdat deze
likeur per abuis niet op de lijst der sterke dran
ken voorkomt.
Toch wordt gewoonlijk scherp toegezien of
men den schenker der pseudo-madera niet kan
te pakken krijgenop maatschappelijk gebied
in ’t algemeen wordt alle roof gesanctioneerd die
niet bij de wet is verboden.
Om die roof te kunnen volbrengen is echter
kapitaal noodig; hoe meer verfijnd de roof wordt,
des te verfijnder en kostbaarder dus de midde
len waarvan de roover zich moet bedienen.
Daar de prikkel om te krijgen aanhoudend wordt
gescherpt, moet .de roof tegenover de toenemen
de waakzaamheid steeds fijner opstreden; zoo
wordt dus gaandeweg, om mee te kunnen roo-
ven, grooter kapitaal vereischt, en merkwaardig
te dien opzichte is, dat zij die kapitaal bezitten
tegenwoordig heel hun bezitting erin steken om
wat mee te krijgen. De groote kapitalen zijn
echter ten slotte overwinnenden in den roof-
wedstrijd. Reeds ziet men het aantal kleine
kapitaaltjes, die in dien wedstrijd, concurrentie
geheeten, worden gestoken, met den dag slin
ken en elke nieuwe uitvinding is als nieuw
roofwerktuig te meer waard voor de groote ka
pitalen, naarmate het hooger geprijsd is en dus
minder gemakkelijk valt onder ’t bereik van
het klein-kapitaal. De middenstand, waaronder
dit klein-kapitaal wordt aangetroffen van
daar de naam middenstand moet daarom
volgens de strenge regelen der logika door het
bestaande en door de landswetgevers hier en
elders in ’t beschaafde werelddeel beschermde
roofsysteem, noodwendig ten gronde gaan. Zij
die in den middenstand dë kern der natie zien,
kunnen met iederen dag opmerken aan het sov-
ADVERTENT1ËN van 1 tot 4 regels, gewone letter, 40 Cents;
voor eiken regel meer 7‘/2 Cents. Bij abonnement is de prijs
belangrijk lager. Voorwaarden daaromtrent te vernemen bij
den uitgever.
ling der kosten, algemeen verkrijgbaar gesteld
de aan den Raad aangeboden rekening der ont
vangsten en uitgaven dezer gemeente over 1894.
Sneek, den 30 Juli 1895.
Burgemeester en Wethouders voornoemd,
ALMA, Burgemeester.
BENNEWITZ, Secretaris.
U I T
of, bij ontstentenis van dezen, van de Politie
en na voldoening van het marktgeld.
Sneek, 19 Juli 1895.
Burgemeester en Wethouders voornoemd,
ALMA, Burgemeester.
BENNEWITZ, Secretaris.
de dat het grootkapitaal zich op enkele plaat- - -
sen concentreert en nog veel plaatsen, al zijn 1 zing is nedergelegd
Het Vaderland rakelt een herinnering uit
het verleden op: nl. artikelen van mr. S. van
Houten, opgenomen in de Vragen des Tyds
van 1881 en 1883. Krachtiger pleidooien voor
geheele afschaffing van den census, al of niet
aangevuld door een stelsel van capaciteiten,
zijn in Nederland niet gehouden, naar het oor
deel van het Vad. De grondslagen waarop het
thans ingediende ontwerp-kiesrecht berust, blijft
het Vad. slecht, ja noodlottig achten. Om nu
de schadelijkheid en het onvoldoende van die
grondslagen nog eens in het duidelijkste licht
te stellen, meent het niet beter te kunnen doen
dan te laten overdrukken wat de heer v. Hou
ten er vroeger zelf over schreef.
„Kan”, vraagt het Vad.„de Minister ons
euvel duiden, dat wij blijven hechten aan zijn
vroegere argumenten, waardoor hij zoovele
voorstanders van den census tot tegenstanders
heeft bekeerd, zoolang hij niet- kan aantoonen,
dat die vroegere argumenten op dwaling be
rusten
Zeker, tusschen 1881 en 1895 is veel voor
gevallen, de Grondwet van 1887 is tot stand
gekomen en de Grondwetgever heeft den wet
gever voor de regeling van het kiesrecht geen
volkomen vrijheid gelaten.
Daardoor is algemeen stemrecht per se uit
gesloten, maar daardoor wordt niet verklaar
baar, dat de heftigste bestrijder van census en
capaciteit een kiesrecht voorstelt, in de eerste
plaats juist op die grondslagen gebaseerd daar
door wordt allerminst gerechtvaardigd een re
geling, waarbij het grootste deel van de loon-
trekkenden, die volgens van Houten tegen
recht en billijkheid in zijn uitgesloten, bij voort
during van kiesrecht verstoken zal blijven.
Want dat dit, althans in de groote steden,
het geval zal zijn, lijdt geen twijfel. De minis
ter toch weet evengoed als wij, dat de werk
lieden, en bloc genomen, in Arnhem, Gronin
gen, Utrecht enz. geen f2 of meer inde week
aan huishuur betalen en geen f500 ’s jaars bij
denzelfden patroon verdienen. Ontkennen kan
hij niet, dat voor Amsterdam en Rotterdam de
cijfers van f2,50 en f550 met opzet zoo hoog
schijnen te zijn genomen, om de groote massa
van loontrekkenden, voor wie de Groninger af
gevaardigde zich vroeger zoo warm maakte, bij
voortduring van de stembus te weren.
En dan in de memorie van toelichting te
durven beweren, dat hij zoover gaat als de
tegenwoordige grondwet toelaatWare dat
het geval, de warme kampioen tegen census-
politiek zou in 1887 aan de grondwet nooit
zijn stem hebben gegeven.
Wordt het thans ingediende ontwerp onge
wijzigd aangenomen, de kiesrechtagitatie zal
voortduren, want de staatkundige bevoorrech
ting zal wel verminderd, niet opgeheven zijn.”
ze wat afgelegen, van het vischwater heeft
vrijgelaten, ligt het voor de hand dat hij het
daar nog eens zal gaan beproeven.
Het vooroordeel van middenstand is gekeerd
tegen den werkenden stand, die eveneens door
de fijner bewerktuigde roofmiddelen wordt ge
troffen. Deze stand, niets te verliezen heb
bende dan de gelegenheid om zijn arbeidskracht
te verkoopen, wordt door het groot-kapitaal
bij het minste treffen doodelijk gewond, en met
den dood voor oogen roept deze klasse het
hardst om wraak over den meedoogenloozen
groot-kapitalist. Hoe heftiger zijn taal, des te
meer zich middenstand van hem afkeert. Zoo
groeit het vooroordeel van middenstand, dat
waarschijnlijk zal blijven voortleven tot dat de
middenstand deelsgewijze is opgenomen bij de
roependenwee en achtHet „intellect”
draagt het zijne er toe bij, dit vooroordeel te
stijven door de pers. Middenstand, zoo zei
dezer dagen zee? terecht de heer Heemskerk,
is blijkbaar een misverstand. We maken die
uitspraak tot de onze, hoewel in algemeënen
zin. Hij stijft het roovend „intellect” tegen
de werkende klasse en tegen zich zelf.
Het misverstand van middenstand is daarom
hoofdoorzaak van de vele wanverhoudingen, en
wie dit met ons beaamt, moet het bedenkelijke
inzien van de pogingen door het „intellect” zeer
intellectueel aangewend om het bestaan en de
vermeerdering der kleine kapitalen door wet
telijke maatregelen te verzekeren. Het groot
kapitaal heeft nooit beter zijn intellect doen
uitkomen dan in de misleiding van den midden
stand. Waarbij nog komt, dat het de rol van
beschermer zal gaan spelen over den werkenden
stand, wanneer deze minder heftig maar met
meer takt optreedt en daarbij gesteund wordt
door een deel der liberale partij zelve.
BEKENDMA KING.
BURGEMEESTER en WETHOUDERS der
gemeente Sneek maken bekend, dat de
alhier dit jaar begint op Vrijdag den 16den
Augustus, des morgens acht uur, om te eindi
gen op Vrijdag den 23sten Augustus d. a. v.
des morgens acht uur, en dat vóór den 25sten
dier maand alle kramen, disschen, tenten enz.
zullen moeten zijn afgebroken en weggeruimd.
Tevens wordt herinnerd aan art. 12 der Al-
gemeene Politie-Verordening, waarbij is be
paald dat niemand eene tent, kraam, tafel of
iets dergelijks op den voor den openbaren dienst
bestemden tgrond mag opslaan of daarop uit
stallingen van goederen hebben, dan overeen-
komstig de aanwijzing van den Marktmeester
dwijnen dier kern, dat het stelsel waardoor de
maatschappij wordt voortgedreven, een verkeerd,
een ellendig stelsel is. Over ’t geheel blijft de
middenstand zelf nog blind voor dit feit, of lie
ver hij sluit de oogen ervoor. Waarom Er
zijn zeker verschillende redenen voor op te ge-
ven. Middenstand heeft neigingen en vooroor- l
deelen.
Hg, heeft neiging om meeste rooven, n zien- gecretarje dezer gemeente, gedurende 14 dagen, I
voor een ieder ter le- uoonue senutterrj re rmseneue, oen neer J
in afschrift, tegen beta- A. Sepp, en zijne officieren is collectief
De wetgeving moet maat houden met de
ontwikkeling des volksdie ontwikkeling van
nabij te volgen is dus een voorwaarde, onaf
scheidelijk aan de kunst der wetgeving ver
bonden. Het oog des wetgevers moet nauw
lettend den gang dier evolutie van begrippen,
denkbeelden en toestanden volgen, om door het
wegnemen van belemmeringen of hinderpalen
den gezonden groei der maatschappij te verze
keren.
We willen thans niet vragen of de huidige
regeering aan deze voorwaarde heeft trachten
te voldoen evenmin in hoeverre ze haar best
doet en zich afslooft om een volksvertegenwoor
diging te scheppen, zoo weinig mogelijk toege
rust met deze gave welke de nooden en be
hoeften des volks kent en ter tafel zou bren
gen, waar men wetten maakt die voor een groot
deel van invloed zijn op het ontstaan van wan
verhoudingen.
We komen hierop later terug en willen al
leen den oud-radicalen heer van Houten ge
vraagd hebben, of hij niet een weinig
schaamte gevoelt, dat zijn kieswet, met al de
gaatjes er in voor doorlating van kiezers, er
zoowat uitziet als een kieswet en of hij en zijn
confraters eigenlijk niet een terechtwijzing ver
dienen als deze
Non sibi sed omnibus.
(niet voor zichzelf, maar voor allen.)
De voorwaarde, waaraan een goede wetge-
j ving heeft te voldoen, moet volgens de wetten
der erfelijkheid een zijn waarover de vaders
dier wetgeving vrij te beschikken hebben. Het
spreekt van zelf dat in onze eeuw en in onze
tijd van stoom, nu alles met verdubbelde snel
heid gaat, de aanwezigheid dier voorwaarde bij
de wetgevers niet sporadisch moet zijn maar
uiterlijk zichtbaar. Het „intellect" is daarbij
k. niette verwerpen, mits het gezond zij, en daar-
voor mag men in onzen tijd niet al te roeke
loos gaan zoeken.
Er zijn op economisch gebied twee hoofd
richtingen. De richting, die het land thans re
geert, is de oude liberale, die haar theorie van
de staathuishoudkunde vasthoudt, deels uit
eigenbelang, deels uit onbekendheid met de
vergroeiingen onzer maatschappij onder vigueur
i van haar leer. Het is haar wensch dat de
maatschappij aan deze leer van het individua
lisme trouw zal blijven en gesteund door de
katholieke partij, welke op de economische
kwestie een pauselijk stempel wil gedrukt zien,
i *al het nog eenigen tijd duren voor men tot
de overtuiging komt dat het getij sinds lang
verliep en men verzuimde de bakens te ver-
1 zetten.
De partijen die min of meer rechtstreeks in-
I 'vloed uitoefenen op de wetgeving behooren vrij
algemeen tot de oude.school. De anarchie in
d haar meest duivelachtige gedaante is door ha-
£e wetten in ’t leven geroepen en de meest
van beweging gewaarborgd.
Deze COURANT verschijnt WOENSDAGS en ZATERDAGS
Abonnementsprijs voor 3 maanden ƒ1.— franco per post ƒ1.25.
Alle brieven en stukken, uitgave of redactie betreffende, franco
in te zenden.
BEKENDMAKING.
BURGEMEESTER en WETHOUDERS van
Sneek, brengen ter openbare kennis, dat ter i
vanaf den 31 Juli e. k.voor een ieder ter le-
an ,'l nnn.Z.1 j. p m
I
t'
p-
te
a
1ER COURANT.
