Fil
.9
■S- B liffllfflffl-au W® M
1
L
I
KAPITAAL EN ARBEID.
Herhalings-onderwijs.
No. 76.
V IJ F T G W T E J A A R G* A N O.
J
e
1895.
It
f
21
M SC I> T IS 31 1J IE JR.
II.
is
is
0.
0.
Wat
Alle brieven
in te zenden.
ir
ir
v.
50
a
a
'0.
I:
a-
n,
Deze CO UR ANT verschijnt WOENSDAGS en ZATERDAGS
Abonnementsprijs voor 3 maanden 1.— franco per post ƒ1.25.
en stukken, uitgave of redactie betreffende, franco
AD VER TEN TIEN van
voor eiken regel meer 71/,
belangrijk lager. Voor waarden daaromtrent
den uitgever.
1 tot 4 regels, gewone letter, 40 Cents;
Cents. Bij abonnement is de prijs
--te vernemen bij
Dit onderwijs is bestemd voor leerlingen die
de gewone lagere school hebben doorloopen,
en bevat onder anderen ook het handteekenen
en de nuttige handwerken voor meisjes.
Bij deze Courant behoort als Bijblad. Feuil-
leton-nummer 204.
KENNISGE VING.
De BURGEMEESTER der gemeente Sneek
brengt ter openbare kennis, dat het Kohier
No. 2 van de belasting op bedrijfs- en andere
inkomsten, dezer gemeente, dienstjaar 1895/96,
door den Directeur der Directe Belasting te
Leeuwarden gearresteerd den 17 September
1895, aan den Ontvanger der Rijksbelastingen
te Sneek ter invordering is ter hand gesteld
en dat een ieder verplicht is zijnen aanslag,
op den bij de wet bepaalden voet, te voldoen.
Sneek den 19 September 1895.
De Burgemeester voornoemd,
ALMA.
BURGEMEESTER en WETHOUDERS
Sneek brengen ter openbare kennis dat op
School No. 4 gelegenheid zal worden gegeven
tot het ontvangen van
i den niet veel stof voor uitvoerige beschouwingen
De N. R. Ct. had een voorgevoel dat zij niet
veel nieuws zou brengen. Het zwaartepunt
J van gewichtige
I reeds aanhangige voorstellen. De wetsvoor-
I drachten, betreffende personeel en kiesrecht,
I vormen de hoofdschotels in ’t nieuw ingetreden
HerhialillgS-OlKier'wijs. zittingjaar, het blad hoopt van harte dat deze
gewichtige vraagstukken tot een goed einde
mogen gebracht worden. Van éen vraagstuk
de nadere regeling van de gemeente-financien
werd in de troonrede verleden jaar, zoo leest
men, gezegd dat met de voorbereiding werd
ner jeugd, toen ze nog onkundig waren van
den rusteloozen, bloedigen strijd dien dö men-
schen uit vrije verkiezing tegen elkander voe
ren. Op één voorwaarde slechts mogen die I
toeschouwers kinderlijk blij zijnze moeten
behooren niet tot de werklieden, niet tot de
kleenen, maar ze moeten in nauwe bloedver
wantschap staan tot de grooten, indien ze daar
onder niet kunnen worden gerangschiktzoo
niet een der grooten dan wettig erfgenaam van
die grooten.
De doorwerking der wanverhouding tusschen
de belangen van arbeid en kapitaal leidt ein
delijk er toe, dat deze disharmonie openbaar
aan den dag treedt in de periode dien we bo
ven schetsten, als het gelukkig tijdperk van
vrede zonder oorlog/
Zoover is het nog niet, dat die vrede overal
is afgekondigd, maar hier en daar heeft men
reeds de wapenen neergelegd om broederschap
te drinken.
Tegenover deze organisatie staat de maat
schappij machteloos ook de werkman vermag
niets tegen haar. Daarom is het niet een uit
vloeisel der modezucht, wanneer de werkende
klasse naar het gebruik onzer dagen zich or
ganiseert ook.
Zoo komen beide vereenigingen tegenover el
kander te staan, beiden hun macht in eendracht
zoekend, de een zich tegen de eischen der ge-
heele maatschappij stellende, de ander, als de
naast betrokkene bij deze coalitie, om zijn zelf
standigheid en onafhankelijkheid te verdedigen.
Want deze staan erbij op het spel. De macht
van het groot-kapitaal duldt naast zich geen zelf
standige werklieden. Zij rekent af met deze,
zooals haar dit gelukt met de massa der con
sumenten.
De vrede zonder oorlog beduidt de heerschap
pij, de dictatuur van het groot-kapitaal. Daar
toe komt het te gemakkelijker met de werk
lieden, nu het aanbod van werkkracht over
vloedig is en grooter wordt naarmate het groot
kapitaal zich meer concentreert en het klein-ka-
pitaal verdwijnt. Hoe grooter de inrichtingen,
des te geringer het aantal mnnschen die met
hun handen den kost kunnen verdienen. Het
aantal benoodigde handen wordt trapsgewijze
minder en zoo ontstaat tusschen de werklieden
een bitteren strijd pour la conquête du pain.
Tal van lieden kunnen geen werk vinden,
en profiteert het groot-kapitaal niet hiervan 1
door verlaging der loonen, wèl heeft het, nu
de keuze zoo groot is, de handen vrij om de
werklieden, die benoodigd zijn, hun zelfstandigheid
te ontnemen. Allereerst is dus natuurlijk de
voorkeur der fabrikanten aan die werklieden
welke niet georganiseerd zijn successievelijk
worden dus de bij vakorganisaties aangeslote
nen vervangen, en hieruit verklaart zich de
eisch der werkstakende sigarenmakers, dat de
fabrikanten enkel leden van hun bond zullen
te werk stellen. Men ziet dat de stakers dus
de quaestie in ’t hart hebben willen treffen.
Oppervlakkig gezien lijkt deze eisch onredelijk.
De uitkomst zal leeren of de bond niet te hoog
Zij, die leerlingen op den Cursus, die tot
1 April 1896 loopt, wenschen te plaatsen, moe
ten zich, onder overlegging van het vaccine-
bewijs der leerlingen, aanmelden bij het Hoofd
van den Cursus, den heer J. BERGMANS, vóór
of op 28 September e. k.
Sneek den 20 September 1895.
Burgemeester en Wethouders voornoemd,
ALMA, Burgemeester.
BENNÉ WITZ, Secretaris.
S T A T E N-G E N E R A A L.
Het nieuwe zittingjaar werd Dinsdag in eene
vereenigde zitting der beide Kamers door H. M.
de Koningin-Regentes geopend met de volgènde
TROONREDE:
Mijne Heeren
Ik waardeer het voorrecht de Staten-Gene-
raal opnieuw rondom mij vereenigd te zien,
gereed om hunnen belangrijken arbeid te her-
vatten.
De algemeene toestand van land en volk geeft
reden tot tevredenheid.
De betrekkingen tot alle buitenlandsche Mo
gendheden zijn van den meest vriendschappe-
lijken aard.
Zee- en landmacht kwijten zich bij voortdu
ring op loffelijke wijze van haren plicht; in
Oost-Indië waren zij bij vernieuwing in de ge
legenheid schitterende blijken van moed en vol
harding te geven.
De gezondheidstoestand is gunstig.
Met erkentelijkheid mag worden gewezen op
een in vele opzichten goeden oogst der veld
gewassen. Het mond- en klauwzeer, dat tot
het sluiten van naburige landen voor den in
voer van ons vee aanleiding gaf, is nagenoeg
geweken.
De toestand van handel en nijverheid is, den
invloed der in andere Rijken gevolgde handels-
staatkunde in aanmerking nemende, niet onbe
vredigend.
Gedurende dit zittingsjaar wachten u opnieuw
vele en gewichtige werkzaamheden. Voor de
verdere behandeling der wetsvoordrachten tot
herziening van de personeele belasting en tot
regeling van het kiesrecht roep ik in de eerste
plaats uwe medewerking in. Voorstellen tot
nadere regeling van de gemeente-financien zul
len u bereiken, terwijl ook andere wets-ontwer-
pen, ten deele reeds aaugekondigd, zullen wor
den ingediend.
De toestand onzer bezittingen in Oost- en
West-Indië geeft in het algemeen reden tot vol
doening.
Met vertrouwen, Mijne Heeren, doe ik weder
om een beroep op uwen ijver ter vervulling
van uwe veel omvattende taak. Moge uw ar
beid onder Gods zegen strekken tot verhooging
van den voorspoed van ons dierbaar Vaderland.
In naam der Koningin verklaar ik de gewone
zitting der Staten-Generaal te zijn geopend.
UIT DEFERS.
Waarom sloten de katholieke en anti-revo-
lutionaire vakgenooten zich niet hierbij aan?
De laatsten vonden de houding der stakers
overdreven en vijandig Patrimonium had ge
moedsbezwaren. De katholieken, geïnspireerd
wellicht door geestelijke adviseurs, weigerden
uit antipathie tegen den bond, welke gepronon
ceerd socialistisch getint is. En men weet dat
de kerk beslist anti-socialistisch is. De katho
lieke sigarenmakers zouden dus gedwongen
worden deel uit te maken van dien bond, en
daarin zag men gevaar. Waar dat gevaar in
steken zou Begrijpe wie ’t kan. De „corrup
tie” der katholieke werklieden, indien ze een
gevolg moet zijn van den omgang met de so
cialistische bondsleden, wordt door den dage-
lijkschen omgang op de fabrieken voldoende
bevorderd, om geen accidenteele aanraking met
deze bondsleden op een vergadering noodig te
hebben. Wat geeft een paar bijeenkomsten
terwijl de werklieden dagelijks van den mor
gen tot den avond bij elkaar aan de tafel zitten
De bedoeling was dus, het ligt voor de hand, om
de kracht van den bond te breken en daarmee
het socialisme een duw te geven. Wèl orga
nisatie, zoo verklaart een der geestelijke advi-
seuren op het congres organisatie is noodza
kelijk geworden voor de werkende klasse maar
een andere, een nieuwe vereeniging naast of
liever nog in plaats van den bond.
De uitkomst zal leeren of de internationale
bond uit den weg zal gaan voor deze corpora
tie in spe. In elk geval is zulk een nieuwe
vereeniging tegenover de oude meer in ’t be
lang der patroons dan van de werklieden.
De belangen van het kapitaal en die van den
I arbeid zijn met elkaar in disharmonie en deze
I wanverhouding tusschen de twee factoren der
I productie kan op niets anders dan strijd uit
toepen. Nog in de afgeloopen week heeft op
I het vak-congres van den R, K. Volksbond een
I der geestelijke adviseurs, iemand dus wien
men niet van revolutionaire neigingen zal ver
denken, de noodzakelijkheid betoogd van vak-
I organisatie der werklieden. De voornaamste i
I grond door den spreker daarvoor aangevoerd
was de achteruitgang van den arbeid. Het
kapitaal dat zich zoekt te vermeerderen grijpt
[natuurlijk alle middelen aan om in de indu-
ptrie staande te blijven bij de toenemende
I malaise en de scherpe concurrentie.
Me zijn thans zoover gekomen, dat het groot-
I kapitaal zelf met den kapitalistischen broeder
Imoet concurreeren grooter en grooter worden
de inrichtingen en ondernemingen, die wel veel
kapitaal vorderen maar toch heel wat goedkoo-
|per kunnen produceeren dan de kleinere zoo
Igaan de laatste te niet en wordt de strijd ge-
lopend tusschen de groote onderling.
Zóo is nu eenmaal de toestand in oorlogs-
fijdde sterkere maakt den zwakkeren af, en
[wanneer na dien de oorlog niet eindigt, ja
Iduurt de oorlog tot in ’t oneindige voort, is
het dus een oorlog waar geen vrede op volgt
lof een eind aan maakt, dan moet ten slotte de
leene broeder zich tegen den ander keeren.
Dit vechten tusschen broers is natuurlijk geen
[behagelijk schouwspel, en zoo is het gebeurd
dat men, zinnende op een middel om dezen
[broedermoord te voorkomen, tot deze conclu
sie kwam
Tusschen broers mag niet worden gevochten;
Z1J vormen een bond die zich keert tegen de
(vrienden van den oorlog. We betalen dan
meer, weliswaar, voor een liter petroleum
Ion een hectoliter steenkolen, maar we voelen
Nat ons geluk is vermeerderd de broeders, die
met hun geweldig vechten ons gevoel met iede-
ren dag pijnlijk schrijnden, zullen voortaan in
vrede zonder oorlog leven.
Eigenlijk moeten we nog melding maken van
|l,e kunstmatige verlenging van den oorlog,
Pfierin bestaande, dat men de kleintjes, voor
poover ze niet dood zijn, uit hun schuilhoeken
feaat halen om ze een minder oud wapen in
panden te geven. Zoo teelt de kasteelbewoner,
rm op jacht te kunnen gaan, op zijn land
goed herten, fazanten en dergelijk onschuldig
[gedierte meer.
I De slotsom waartoe we kwamen een zeer
verblijdende slotsom is, dat de oorlog zon
per vrede, na een zeker stadium te zijn inge-
teden, op cens met onderling goedvinden der
tijgers omkeert in een vrede zonder oorlog
toeschouwers die van oorlog afkeerig zijn, mo-
[gen weer blij, den kinderen gelijk, het leven
«lm» ui! ©anniiiiuMM
-
De troonrede,magor n\s7Aj is, geeft aan de bla-
De N. R. Ct. had
zou
van moet liggen in de afdoening
OEBKER
I' B A A
omn a is mwDissMw snul
a
6
3 30
45*
30’
I o
7 42
5-
135
9 14
8 20
943
95’
08
015
V
li
6 50
7-
77
7 20
I -
315
;35
,45
s
I
genietenvoor hen is het een herleving hun- heeft aangelegd. Toch zou bet voor beide par
tijen gewenscht zijn, dat de eisch wierd inge
willigd. Immers, is de overwinning aan de zij
de der fabrikanten, dan blijft de bond alleen
maar verandert ze van karakter als geheime
bond zal na de nederlaag zijn karakter meer
weg hebben van een vijandelijk komplot. Bij
gelegenheid zal dit zich wel openbaren.
iiiiiiiiïiiiiiiiiüiii^ juffer
^5
