;r,
3^'
fflIMIÏ fl MI MOSJE» Sffl.
No. 80.
VIJFTIGSTE J A A R G
1895.
ne
en
It.
SOCIALE POLITIEK.
f
t' 4den 1
IS-
Z A. rI? F.1J O A O-
5
i.
UIT
ven.
Bij deze Courant behoort als Bijblad Feuil-
eton-nummer 205.
Alle brieven
in te zenden.
d:
rn,
de
zijn
Deze COURANT verschijnt WOENSDAGS en ZATERDAGS.
Abonnementsprijs voor 3 maanden f 1.— franco per post ƒ1.25.
en stukken, uitgave of redactie betreffende, franco
vraag te stellen. Nog steeds zijn er
vol te kunnen houden.
115’1
'W‘ H
40
a
1
ld, Idöen
dit lot, als een
wer-
Met moeite
van iets anders, wordt door deze
ids
.Ifhept met iederen dag nieuwe verhoudingen,
Baarvan de meeste, als behoorende tot de ru-
-3 iSTSchappelijk kleed.
Vergaderingen en congressen waarin maat-
chappehjke nooden en behoeften worden be-
fiproken zijn in de laatste tijden niet zeldzaam.
I Geen onderwerp bijna dat in alle richtingen
wordt besproken, of het leidt tot bespreking
der maatschappelijke quaestie oorzaak hiervan
is dat elk praktisch vraagstuk grenst aan of
wortelt in onze evolutioneerende maatschappij.
|fen moge onzen tijd verwijten dat zijn geest
uittreksels-stamboeken of bewijzen van werke-
lijken dienst, ten minste tien dagen vóór den
dag, waarop de eerste zitting van den Militie-
moeten worden ingeleverd.
De loonen zijn j
in hunne levensbehoeften te
wat daar boven gaat is voor de I
waar. --
beter dan
ADVERTENT1ËN van 1 tot 4 regels, gewone letter, 40 Cents;
voor eiken regel meer 7^ Cents. Bij abonnement is de prijs
belangrijk lager. Voorwaarden daaromtrent te vernemen bij
den uitgever.
De brochure van professor Fruin over de
kiesplicht wordt druk in de pers besproken.
Het advies van een Belgisch blad mag zeker
wel worden vermeld, zegt de Zw. Ct., waar het
de aanbeveling geldt vaneen stelsel, dat bij on
ze Vlaamsche naburen is ingevoerd.
Het Volksbelang te Gent verschijnende
is met de brochure bijzonder ingenomen, vooral
met de slotwoorden. „Wij zijn er niet aan ge
woon zegt het blad het werk onzer er
barmelijke wetgevende Kamers in den laatsten
tijd als toonbeeld voor Europa te zien aanhalen.
Maar hier is de lof werkelijk verdiend. De
kiesplicht is zeker een palliatief, dat niet van
waarde is ontbloot, tegen de gevaren van het
algemeen stemrecht in een veracbterd en ver-
kwezeld land als België.”
Een bedenking heeft het bladkiesplicht acht
het op den duur onhoudbaar zonder evenredige
vertegenwoordiging, of, ten minste, vertegen
woordiging der minderheden. Onder het alge
meen stemrecht wordt gewoonlijk de meerder
heid der zegevierende partij verpletterend groot,
hetgeen trouwens duidelijk gebleken is in de
Vlaamsche gewesten bij de laatste Kamerver
kiezingen. Na zulk een groote meerderheid
valt alle hoop voor de overwonnen partij weg,
en haar duizenden kiezers weten dat hiin ver
plicht optreden bij de stembus niets is dan tijd
verlies en verbitterde spotternij. Het blad vreest,
dat die verbitterde duizenden op den duur meer
1 en meer zullen wegblijven en dat de rechtban
ken onmachtig zullen zijn om dien kiesdwang
te handhaven.
Wie dus met prof. Fruin den kiesplicht be
schouwt als een der hoeksteenen eener goed
gebouwde kieswet, moet er ook op aandringen
dat te gelijk het stelsel van de vertegenwoor-
i maatregel van staatkundige rechtvaardigheid en
Sneek den 27 September 1895.
Burgemeester en Wethouders voornoemd,
ALMA, Burgemeester.
BENNEWITZ, Secretaris.
t BURGEMEESTER en WETHOUDERS van
Sneek herinneren, naar aanleiding van artikel
18 der wet van 4 December 1872 (Staatsblad
no. 134), de ingezetenen
dat steeds aan degenen, die zich daarvoor
aanmelden ter Secretarie der gemeente, gele
genheid wordt gegeven tot kostelooze Inenting
en herinenting.
Sneek den 1 October 1895.
Burgemeester en Wethouders voornoemd,
ALMA, Burgemeester.
BENNEWITZ, Secretaris.
BEKENDMAKING.
BURGEMEESTER en WETHOUDERS dor
gemeente Sneek maken bekend, dat de eerste
kalvermarkt
dit jaar invalt op Maandag den 21 October e.k.
Sneek, den 4 October 1895.
Burgemeester en Wethouders voornoemd,
ALMA, Burgemeester.
BENNEWITZ, Secretaris.
DE PERS.
■In den ouden tijd, toen men slechts heeren
slaven kende, ging een gebruik niet zoo
trapsgewijs van boven naar beneden over alles
Hat op den naam mensch aanspraak maakte.
B6 lagere of laagste klasse dacht er niet over,
■t genietingen harer meesters ook voor haar
konden bijdragen tot veraangenaming van het
Men werkte, vulde de maag om te kun-
i met werken en sliep om het
De meesters
niets, maar hun dolce far niente wekte
waren
t
|g Binder praktisch is dan den voorafgaanden, op
Hen keper beschouwende zal men moeten er-
kennen dat dit stuk theorie noodzakelijk dient
■ven in niet al te sterk contrast zien geraken
®et de theorie der staathuishoudkunde. Want
yh leven snel en die snelheid van beweging
IS
Behandeld te worden, wil men het praktisch
ter
lingen aanvrage kan geschieden voor dege-
x x... ----- - vrijstelling van uau lo a ovolDcr ïau uo ÏCliegenwoor-
wegens o> oeclerdienst of als eenig diging der minderheden wordt aangenomen, als
van practische noodzakelijkheid. Anders wordt
kiesplicht eenvoudig een bespottelijken dwang
oor de minderheden.
Het was
die kerk 1
stonden uitsluitend in het bezoeken der heeren- i veroverd
huizen waar ze aan den overvollen disch bij
spijs en drank zich vetmestten aan de goederen
dezer aarde, welke de goddelijke voorzienigheid
bestemd had tot streeling hunner pastorale zin
nen. De weelde maakte weelderig, en dat uit
spattingen hiervan hot gevolg moesten zijn is
even logisch als het feit onbetwistbaar is, dat
niemand zich ergerde aan deze wellustige op
vatting van het pastorale leven, zoolang het
geslacht waaronder de heerooms leefden be-
stond uit heeren en slaven. De heeren waren
even rijp voor zingenot en weelde, maar voel
den zich gestreeld, wanneer de pastoor, die in
de dingen des hoogeren levens was ingewijd,
hun wist te beduiden dat ze, door deze lusten
bot te vieren, geen schade aan hun ziele zou
den lijden omdat zoo en niet anders de beschik
king Gods was.
Die tijd ligt betrekkelijk ver achter ons en
sinds dien is veel anders geworden. Slaven zijn
er niet meer in ons werelddeel. Alle menschen
zijn vrij, zoo verklaarde men ruim honderd jaar
geleden. Maar de tijd welke aan de uitvaar
diging van dezen vrijheidsbrief voorafging was
een overgangstijdperk van dikwijls baogen strijd
voor de bon-vivants onder de heerooms. Ze
zagen een groot deel hunner kudde, zoo pas
nog slaafsch en gelaten arbeids-instrument, af
dwalen en tegen hun geestelijke herders in ver
zet komen. Natuurlijk moesten de lusten toen
worden ingetoomd, en althans niet meer zoo
openbaar werd aan het zingenot den teugel ge
vierd. Of ze ’t in ’t geniep voortzetten, meldt
de officieele historie niet, maar wel dat een
aanmerkelijk deel der bevolking van Europa
de heeren den rug toekeerde, omdat het niet
inzag dat het een goddelijke voorzienigheid kon
zijn die Adam strafte met verjaging uit het
paradijs omdat hij, de verzoeking niet kunnende
weerstaan, een enkel appeltje geproefd had,
terwijl de geestelijke herders ongestraft zwelg-
denbij volle bekers van den verboden champagne
cidre. Dit inzicht kwam voort uit de ontwik
keling des verstandszoovelen na de verkrijging
hunner vrijheid tot welvaart kwamen en dus
tijd en middelen ter beschikking hadden om
hun verstand te scherpen en te ontwikkelen,
zoovelen vielen af van de kudde der trouwe
schapen van den zieleherder. Tot eindelijk
hun aantal zoo groot werd dat ze openlijk zich
durfden afscheiden en eindelijk van Frankrijk
uit den oorlog verklaarden aan deze onbetrouw
bare professoren in de godgeleerdheid. Men be
gon ook in de klasse van het volk te beseffen, i
dat tevredenheid de grootste schat is, mits men
den schat bezat welke tevredenheid brengt in i
den vorm van levensgenot.
Maar een deel slechts van dat volk kon tot 1
dusver die tevredenheid koopen, door tegenover j
elk aanbod van levenscomfort of geestelijk genot
een vraag te stellen. Nog steeds zijn er velen, tairTn dienst ÖFdien van b,^lss
de grootste helft der bevolking van ons wereld- de paspoorten of andere bewijzen
- ru-
■riek „onvoorziene omstandigheden”, voorzie
nig eischen, zonder welke ze den vorm zouden
wannemen van wanverhoudingen waarvoor on
ze beschaving de oogen verlegen neer zou slaan.
I Want wij vragen tegenwoordig meer van het
leven dan vroeger; de eenvoud van den tijd
He zoo pas werd afgesloten, kan ons niet meer
Roldoen iedere dag schept nieuwe behoeften
V® gemakken daaraan zooveel mogelijk te vol-
is ons streven geworden. Het leven wordt
B>stbaarder met de vermeerdering der levens-
■porwaarden. In elke klasse onzer maatschap-
Van h°ogsi:e tot de laagste, leeft dan
°°k het bewustzijn dat men, om van het le-
1 ‘®n te genieten, trachten moet in steeds rui-
levensomstandigheden te komen.
B Veel van hetgeen we rangschikken onder on-
Jze levensbehoeften is strikt genomen overbodig,
f® zij die de slechte toestanden wijten aan de
Benemende luxe zouden in hun recht zijn met
Bi aan onze maatschappij als een verwijt aan
ie "ekenen, indien hun beschuldiging niet een
Bel maar de geheele uitgestrektheid dier maat
schappij gold. De weelde toch heeft eerst
Bar intrek genomen bij de upper ten thousand,
daarna zich te populariseeren en te enca-
omileeren zelfs met de uiterste zoom van het
77 voortgaan
■en afgunst of naijverde werkenden
Bvreden met hun lot en geen kerk was zelfs
J om hun aan ’t verstand te brengen, dat
beschikking der voorzienigheid, deel, dat zijn tevredenheid moet zoeken in
hen niet tot ontevredenheid mocht stemmen. ken, slapen en den maag vullen,
de gelukkige tijd voor de heeren van j en opoffering
hun pastorale werkzaamheden be- grootere helft slechts een uiterst bescheiden deel raa<^ wordt geoPend> Secretarie voornoemd
'..L1 1 I i 1 111 xrrrv x-x»-» *-> zvzx I xx r-A
-1 van hetgeen de vooruitgang aan aard-
sche genietingen meebracht,
toereikend om
voorzien, maar
werklieden vrijwel gelijk met verboden
Voorzeker heeft de werkman het nu
voor vijf en twintig jaar. Maar is het eigenlijk
niet ironie hierop te wijzen in een tijd dat de
levensstandaard, in de klassen hooger op,
zoo verbazend gerezen is? Ons dunkt ja. In
den tijd van het nomadenleven werden voor
onderhoud de vruchten genuttigd welke zonder
zaaien of maaien van de moeder aarde verkre
gen werden. Toen de menschen zich echter in
vaste woonplaatsen vestigden en door cultuur
allerlei gewassen verkreeg wier smakelijkheid
ongekende weelde was, zie, toen werd met
groot gerucht melding gemaakt van het feit, dat
de slaven bijna geen smaak meer hadden in
gras en boomblaaren.
Wat dunkt u, lezer, zou men dien naïeven
omroeper in onzen tijd niet toevoegen dat het
volk der slaven daardoor blijk gaf van goeden
smaak, evenzeer als zijn opmerking getuigenis
aflei van ’s mans kinderlijke naïveteit, gren
zende aan kindschheid en idiotisme
Zoo staat het thans ook met de levensvoor
waarden. De eenvoud van voorheen is gewe
ken, omdat ze niet kon weerstand bieden aan
den rijzenden vloed van genietingen waarmee
het leven ons overstelpt. Een stroom, die wast
en zich verbreedt, inundeert ook het hoogste
en droogste plekje. Prediken ook alle herders
bij dag aan dag dat het den werkman betaamt
in het hooger gezag der goddelijke beschikking
te berusten en tevreden te zijn, de werkman
kreeg het reeds beter, veel beter, maar hij wil
en moet het beter, veel beter nog krijgen hoe
tevreden van aard ook, de stroom voert hem
mee, vervult zijn hart met allerlei wenschen en
maakt hem ontevreden, wanneer hij, wat an
deren wordt veroorloofd, moet ontberen.
KENNISGE VING
Mn voor öo NationalB Mills.
BURGEMEESTER en WETHOUDERS der
gemeente Sneek,
Gelet op het besluit van den heer Commis
saris der Koningin in Friesland van 6 Septem
ber 1.1. Ie Afd. M/S no. 943 (Prov. blad no. 67);
Brengen ter openbare kennisdat de loting
van hen, die in dit jaar voor de lichting der
Nationale Militie van 1896 dezer gemeente zijn
ingeschreven, zal plaats hebben in de Concert
zaal alhier op DONDERDAG den 24 OCTO
BER e. k.des voormiddags ten 10 ure
dat op Vrijdag den 25 October d. a. v.\ ter
Gemeente-Secretarie door of van wege de lote-
tuigschriften ter bekoming van
den dienst,
wettig zoon
voorts dat om vrijstelling wegens eigen mili-
van broeders te verkrijgen,
van ontslag,
lm- n umifflHiw mu ib
S®Sflö
,03?
NE
ta
is
8'
815
835
845
OEEKER COURANT.
75 I
7« I
8 35 I
9U’U
943 T" 1
95"’
108
1015
]ĥ---
6 50
