OUR HBET HMHSSHn SM.
f.
No. 87.
1895.
H
DE VERGADERING TE ZWOLLEeen versterking van den twijfel, niet een be
wijsgrond voor ’t geloof, dat deze uitbreiding
niet ernstig gemeend is
WO F INS I) AQ
30
O <D T O 13 E I*.
BINNENLAND.
IA,
Alle brieven
in te zenden.
een ge-
persoon
en
king
voor
gesteld.
!F-
ll-
.50,
t.
IA.
Deze CO KRANT verschijnt WOENSDAGS en ZATERDAGS.
Abonnementsprijs voor 3 maanden 1.franco per post ƒ1.25.
en stukken, uitgave of redactie betreffende, franco
Blijkens aan het Departement van Buitenl.
Zaken ontvangen telegrafisch bericht van Hr.
Ms. gezant te Parijs, is bij Ministerieele beschik»
van 24 dezer de Fransche grens wederom
den invoer van vee uit Nederland open
hem dezelfde lijst wilde
zou
voor
opge-
land-
was
waren
en de
BEKENDMAKING.
BURGEMEESTER en WETHOUDERS der
gemeente Sneek maken bekend, dat de tweede,
A. E V E R 31 A. 1 3?
alhier dit jaar invalt op MAANDAG den 4
NOVEMBER e. k.
Sneek den 22 October 1895.
Burgemeester en Wethouders voornoemd,
ALMA, Burgemeester.
BENNÉWITZ, Secretaris.
Naar de Echo verneemt, zou aan het depar
tement van koloniën een belangrijke verduis
tering van gebruikte postzegels ontdekt zijn,
voornamelijk bestaande in hooge waarden Cu
rasao en Suriname. De politie heeft een ern
stig onderzoek ingesteld, ’t Geen gestolen is
moet een verkoopwaarde van f 1000 a f 1400
bezitten.
In den nacht van Vrijdag op Zaterdag,
is op de lijn der H. IJ. S. M., nabij
den kruisweg te Haarlem, de leerling-
machinist Beugeling van de rangeermachine
gevallen. Hij was onmiddellijk dood.
Het Utr. Dbl. schrijftMet diep leedwezen
vernemen wij, dat de universiteit van Utrecht
een zware slag heeft getroffen. De hooglee-
raar dr. E. H. Moltzer is plotseling en op treu
rige wijze aan haar ontrukt. Zijn lijk is Vrij
dag ochtend uit de Singelgracht opgehaald. Se-
Te Amsterdam is een jong weeuwtje
licht. Zij had kennis gemaakt met een
genoot, te Parijs gevestigd. Een woning
aldaar gehuurd, de noodige meubelen
van Amsterdam derwaarts gezonden
ADVERTENT1ËN van 1 tot 4 regels, gewone letter, 40 Cents;
voor eiken regel meer 7Cents. Bij abonnement is de prijs
belangrijk lager. Voorwaard en daaromtrent te vernemen bij
den uitgever.
verandering komen ten gunste van ’t „volk”»
Maar op deze uitbreiding volgt natuurlijk een
andere, ruimere. Nn is de vraagof de kan
sen gunstig staan voor een spoedige herhaling
of deze wet al dan niet kan bogen op het ka
rakter van duurzaamheid want dat de bewe
ging onder het volk zou verslappen bij aanne
ming dezer voorstellen, is toch op grond van de
ervaring en op grond ook van de benarde tij
den niet redelijker wijze aan te nemen.
En dan zal men hebben te letten op het ver
schil in invloed, welke de vuile politiek der
roomsche partij zal uitoefenen onder de vigee-
rende kieswet en die van van Houten en ein
delijk he bben te overwegen ook, of tegenover
de immoraliteit van deze kieswet niet het mo
reels beginsel van den democraat dient geplaatst
volgens ’t welk immers geen enkele uitbreiding
mag worden afgewezen, omdat daardoor het
recht van dat kleine gebenedijde deel van ’t on
mondige volk zou worden geschonden, m. a. w.
of het moreel zou zijn van den democraat om
de 150.000 door van Houten uitgelezenen de
voor hen bestemde onderscheiding te willen
onthouden.
Wie dan bij deze uitbreiding het volksbe
lang zou willen ecarteeren, als daarbij niet be
trokken, hij vindt een nieuwe bazis, die hem
aan de gedachtenwisseling blijft binden, name
lijk de bazis van het recht.
1 er
7ver-
v^n e opdracht,, aan de le- moeden, zal, blijkens het manifest, worden ver
sterkt tot zekerheid; De cijfers zullen den
twijfelaar door zijn twijfel heen brengen op
vasten bodem, al zal ook inzonderheid mr. van
Houten in zijn oogen de schuld dragen van
dezen teleurstellenden kamp tusschen hoop en
vrees. Welnu „die wat verdient, men geve
hem wat,“ zooals de dichter Heije zegt, en een
staatsman die zoo roekeloos handelt en mis
bruik maakte van het troebel water, zou hij
niet verdienen dat men zijn handelwijze brand
merkte als onbetrouwbaar
Zeker maar ook zou het gewenscht zijn dat
de vergadering dezen onbetrouwbaren, dwars-
drijvenden staatsman niet op den voorgrond
stelde bij haar besprekingen. Want boven het
geen mr. van Houten heeft gedaan en misdaan
gaat het vertrouwen der zeer bezadigde klasse
van werklieden, gaan de belangen des volks.
Men blaze en raze eerst uit, vrij uit zijn ver
ontwaardiging over dit stuk werk, maar daarna
en boven al dient te gaan de vraag te bespre
ken, of het wetsvoorstel in zijn huidigen vorm
de belangen des volks raakt, ja of neen, zoo
ja of dan aanneming is aan te bevelen.
We weten reeds dat adviezen in verschillende
zin in de pers zijn gepubliceerd van de ver
schillende partijen hebben de toongevende bla
den reeds kleur bekend en dit maakt de be
sprekingen op de vergadering zeker gemakke
lijker, maar bemoeilijkt de taak der afgevaar
digden om onbevooroordeeld hun stem uit te
brengen. De vergadering mag er de schouders
over ophalen, maar zich in te laten met de
mechaniek van deze wetsvoorstellen heeft ze
zeker niet.
De dwaze gevolgtrekkingen, waartoe de voor
stellen aanleiding geven, mogen niet het over
wicht in de schaal leggende grove onbillijk
heden, die er uit tegenschreien, kunnen niet de
stemming beheerschen ieder wetsvoorstel tot
kiesrechtuitbreiding tenzij het algemeen kies
recht voorschrijft is willekeurig, dwaas, on
billijk al spant dan ook van Houten’s wet in
al deze min gewenschte hebbelijkheden de
kroon, over dit alles heen klinkt de stem van
den belangstellenden democraat
Raakt dit wetsvoorstel het volksbelang Zoo
ja, is het volk met de aanneming ervan gebaat
Van democratisch standpunt zal de eerste
vraag wel geen bestrijding ondervindeniedere
uitbreiding is volgens democratisch inzicht een
bate aan ’t volk.
De tweede vraag kan aanleiding geven tot
verwarring; immers daarbij geven kansbereke
ning en taktiek den boventoon aande bere-
kening namelijk en de taktiek welke geïnspi
reerd worden door de begeerte naar finale kies
rechtuitbreiding.
Met deze geringe uitbreiding zal in de rege
ling van ’s lands zaken wel weinig merkbare
Naar de Amsterdamsche bladen melden is
tusschen de diamantbewerkers en de patroons
een schikking getroffen, zoodat het werk thans
in alle fabrieken hervat wordt.
Dat niet alle diamantbewerkers intusschen
tevreden zijn met den loop welke de za
ken thans nemen, is door sommige hunner op
afkeurenswaardige wijze getoond.
Donderdag hebben een 50-tal stakers den
eigenaar van de slijperij aan de Jijnbaansgracht
190 aangevallen en geslagen en Vrijdag ge
schiedde hetzelfde met den eigenaar van de
fabriek „De Vrijheid”, in de Focke Simonsz-
straat.
Deze werd door een paar honderd stakers
op het Frederiksplein achtervolgd en in de ga
lerij van het Paleis voor Volksvlijt ingehaald,
alwaar hem eenigen uit de bende nogal vrij
ernstig mishandelden.
Een tweetal agenten, die den troep volgden,
konden wegens de volte geen hulp bieden.
Bij eenige juweliers werden relletjes voor de
deur gemaakt, terwijl een niet-staker, die in
de Marnixstraat door een troepje ontmoet werd,
insgelijks is mishandeld.
Eene deputatie uit de ontevreden exposanten
op de tentoonstelling te Amsterdam heeft zich
bij den heer Calisch vervoegd om hun grieven
bloot te leggen. De heer Calisch meende dat
de heeren beter hadden gedaan wanneer zij
niet eerst vergaderingen hadden belegd en
rechtgeleerden bijstand hadden ingeroepen, al
vorens bij hem te komen. Hij verklaarde ech-
i ter, dat indien men J
overleggen als aan den burgemeester/hij
zien, wat bij de maatschappij „Holland”
de exposanten te doen is.
Het Kiesrecht-Comité is tegen Zondag a. s.
te Zwolle bijeengeroepen om van gedachten te
wisselen over de vraagwat gedaan moet wor
den ter vervulling
den door de onderscheiden partijen daartoe ver
strekt.
I De oproepingsbrief van ’t bestuur is voor de
opgeroepenen geen opwekking om de vergade
ring te bezoeken. De toon, welken ’t Bestuur
aanslaat in dit schrijven, is geen blijmoedige
de gemaakte berekeningen omtrent het waar
schijnlijk getal nieuwe kiezers rechtvaardigen
aldus het manifest de vrees, dat het ont
werp weinig meer dan een schijnuitbreiding zal
geven, zóo zelfs, dat de Nederlandsche arbei-
ders-klasse nog steeds vrijwel tot politieke on
mondigheid zal gedoemd blijven.
Ongetwijfeld zal het Bestuur bij de opstelling
Tan dit manifest reeds beschikt hebben over
cijfers die, verre van bemoedigend, den indruk
hebben gewekt welken ’t Bestuur in deze wei
nige woorden heeft terug willen geven. Na
tuurlijk zal ’t belangstellend publiek op deze
vergadering met deze cijfers worden in kennis
gesteld en dus spoedig in staat worden gesteld
met eenigen grond te kunnen beoordeelen, of
rieze „vrees gerechtvaardigd” wordt. Maar na
rie voorloopige berekeningen van prof, de Geer,
welke tot een treurig resultaat leiden, is deze
voorloopige mededeeling over ’t algemeen zeker
kalm opgenomen immers, hoe ontmoedigend
op zich zelf ook, werkt deze uiting kalmeerend;
velen die nog mochten twijfelen aan prof, de
Peer’s uitkomsten, moeten bij ’t lezen van dit
manifest van hun twijfel zijn verlost, en ook
hij een droeve tijding is zekerheid te verkiezen
boven twijfel’t is een pijniging minder, wat
bijna met een geruststelling gelijk staat.
Vindt de twijfel aan van Houtens goede be
doelingen zijn grond in prof, de Geer’s con-
Iclusie, het geloof aan van Houten’s verkeerde
[bedoelingen wordt door dit manifest en de be
sprekingen in de vergadering zelve bevestigd
fu plaats van twijfel en onzekerheid dus een
overtuiging, wat beduidt in dezen: een illusie
Puinder.
Toch zullen op deze vergadering harde woor-
pn worden gesproken „Het „écraser l’infa-
Fe” zal aan van Houten’s wetje niet gespaard
[olijven.
I Onder den indruk van het oogenblik zal de
prgadering moeite hebben de illusie, die haar
[eenparig ontvliedt, ongemoeid te zien vertrek-
|men. Want deze illusie is meer dan
|Wone, een van dagelijksch slag de
pun Houten, in zijn radicale verschijning,
[het kamerlid van Houten, voorspellende dat
Fijn kieswet meer kiezers zou geven dan het
prwórpen ontwerp, die twee figuren geven
ran de illusie iets dat impressioneert, een re-
pf met donkeren achtergrond. Waarom, zoo
R1 men vragen, kon van Houten toén wel cij
fers geven, terwijl hij zich nü daartoe incom
petent verklaart. „Daar moet iets achter ste-
Zooals we zeiden zal men spoedig meer
van vernemen, en de twijfel, of het boos
dert lang lijdende aan een zeer pijnlijke nier
ziekte, veronderstelt men dat de hevige pijnen,
I waarover hij Donderdagavond klaagde, hem in
den nacht radeloos gemaakt hebben en zoo tot
het noodlottig uiteinde hebben gevoerd.
Het Nederlandsche Landbouw Weekblad
publiceert twee missives, die achtereenvolgens
op 8 Juli en 28 Augustus jl. door het dage
lijksch bestuur van het Ned. Landbouw-comité
aan den Minister van Binnenlandsche Zaken
zijn verzonden, waarin aangedrongen wordt op
rijkssubsidie voor de veefokkerij, in navolging
van de wijze waarop de rijkssubsidie voor de
paardenfokkerij wordt verleend, nl. door het
uitloven van aanhoudingspremiën, als het beste
middel om te geraken tot veredeling van het ras.
De vergadering van het kiesrechtcomité ter
bespreking van de kieswet-van Houten, die te
Zwolle zal worden gehouden, zal vermoedelijk
worden uitgesteld tot Zondag 17 November?
Naar aan de Berl. Borsen^Zcit. uit Weenen
wordt gemeld, is thans aan de Oosten rij ksche
wapenfabriek definitief de levering opgedragen
van de nieuwe geweren voor ons leger.
Maar het schijnt, zegt het Hand.hebben
de Amsterdamsche sigarenmakers hun voor-
naamsten eisch betreffende het invoeren van
bondsfabrieken laten vallen. Hierdoor is het
mogclijk geworden de onderhandelingen weder
te openen.
SNEEKE
mms- h immiwLiii m» be
SG
n
UjffillniMl
11
1«
I
t.
n&D3
iske,
lom*
ïe'DB
■eitje
ssnifl
d en
ienw
ipke
iQbO
Hem
ieter
Hjjl-
‘la
I
li»
i
COUR A A T.
