No. 12
1896.
E E N-E N-V IJ F
I
8 FEBRUARI.
pitaal.
daar zoo’n kuitharing in haar
mist.
besluit de A. C. als volgt
Alle brieven
in te zenden.
Één volk, één rijk, één God
Zou Rome ’t op de manier van den geluk-
zoek enden ouden vrijer wel zoover brengen
Geloove ’t wie wil, maar de man is te oud
omgeven van roovers en roof-
zoo iets noemt men, erg huichel-
maatschappelijk leven. Het doet
bederft ons alle genot. En dat heet,
voor jonge liefde, zijn arm 1
meerde materieele belangen gaan bij hem
den ouden dag
er
zich ooit uitredden Op ’t oogenblik volgt ze
LIEFDADIG ZIJN.
„Liefdadigheid naar Vermogen" vierde dezer
dagen haar jubilé; geen gewone verjaringspartij,
waarop het min of meer los toegaat, maar een
partijtje dat herinnert aan den oudejaarsavond,
waar in eigen kring het lief en leed herdacht
wordt van de atloopende periode.
Het was er i
zoo’n geest van innigheid,
Bij deze Courant behoort ale Bijblad Feuil-
leton-nummer 213.
K E N N I S G E V 1 N G.
BURGEMEESTER en WETHOUDERS der
gemeente Sneek brengen onder de aandacht van
degenen, die gedurende het jaar 1895 iets voor
de gemeente hebben verricht of aan haar ge
leverd, dat hunne pretentiën, voor zoover “ze
niet voor of op 30 Juni e. k. zijn ingeleverd
moeten worden gehouden voor verjaard en ver-
nietigd, volgens art. 228 der gemeentewet in
verband met de wet van 8 November 1815
(Staatsblad no. 51).
Sneek den 30 Januari 1896.
Burgemeester en IUethouders voornoemd^
ALMA, Burgemeester.
BENNEWITZ, Secretaris.
UIT DE P E R~&
Deze CO URANT verschijnt WOENSDAGS en ZATERDAGS.
Abonnementsprijs voor 3 maanden ƒ1.— franco per post 1.25.
Alle brieven en stukken, uitgave of redactie betreffende, franco
ken oorlog gekwetsten ze werkt als ’t roode
kruis, stil, maar met toewijding, met devotie.
Jammer dat deze vereeniging niet meer ge
steund wordt in haar moeilijke taak Waarom
geeft men niet, wat men geven kan en wil, aan
om ’t goede alleen, zon
nevenbedoelingen, die, after all, er toe strek-
om de begenadigden te bekeeren tot het
geloof?
Wij behoeven daarom geen cijfers te noemen;
om te wijzen op ’t onvoldoende van de hulp
-- n. V. niet, die eijfers openbaar te
maken, want L. n. V. wil voor alles ivaar zijn;
L. n. V. is geen vereeniging van politieken
aard, ze exploiteert noch de ongelukkigen, noch
den godsdienstL. n. V. is de zuivere vrucht
der humaniteit. Het zou, waar ze aan deze
leus getrouw wil blijven, onvoegzaam zijn, re
clame voor deze vereeniging te maken, al mag
de wenseh niet verzwegen worden, dat het haar
gegeven moge zijn, meer uit te deelen door
ruimeren steun vooral wijl deze vereeniging
werkt zonder te letten op godsdienstverschil,
mocht van katholieken vooral meer steun wor
den verwacht. Of is de vereeniging voor hen
te humaan, te ma^oniek getint
Het zal zeker nog eenigen tijd duren voor
Rome in haar 'strijd tegen allerlei machten mag
juichen a la Wilhelm van Germanenland:
Één rijk, één volk, één God
Om het zoover te krijgen is onze raad aan
de roomsche kerk, vooral ook humaan te zijn;
vooral armen beter te voorzien, de werklieden-
I klas niet zoo geniepig tegen te werken en al
haar bijstand op maatschappelijk gebied te be
perken tot de kapitalistenklas wat geeft het
of al hier en
netten zwemt? Het gaat Rome als het velen
onder ons gaat. Het weet zich niet op te hef
fen uit den maatschappelijken doolhof om in
vogelvlucht ’t geheel te kunnen overzien met
heel zijn verwarring stichtenden overvloed van
- --zyn zorgen
pijnen te moeten leven in een omgeving,
zoo grof-materialistisch is geworden, dat men
zich voortdurend gevoelt als leefde men in het
eenzame woud
dieren
achtighet
zeer en
godbetert! vooruitgang!
Ik begrijp dan ook niet hoe verstandige men-
schen nog kunnen aandringen op kapitaalvor
ming. Ze mochten dit liever sparen uit eerbied
voor hun verstand. Alleen onverstand kan in
dezen hulp verwachten van de kerk en haar
zedeleer, met haar bestraffing der ondeugd en
belooning der deugd.
Daarvoor kan men evengoed een wet maken
en beter zelfs, omdat de kerkelijke belooning
toch ad calendas Graecas, d. i. tot hiernamaals,
verschoven wordt. .Wil men de mensehen beter
hebben, dan is strafvervolging tegen de misdaad,
zooals we thans hebben, van nul en geener
waardedaarvoor is iets anders noodig, is noo-
dig zelfvertrouwen aan te kweeken. En dit
zoo zijnde is alle bestraffing uit den booze. De
mensch wint door oefening in zelfvertrouwen
en kracht, maar verliest door vrees voor straf.
De bloodaard, die geen kwaad doet omdat
hij een bloodaard is, maakt een treurigen indruk
en toch, hoe wemelt het onder ons van die
hart is niet poëtisch mensehen, welke ten slotte met benevelde zin
nen den noodlottigen sprong wagen, die heen
leidt naar de gevangenis of ook, verbijsterd, aan
vervolgingswaan ten prooi, hun treurig leven
in een gekkenhuis eindigen.
Neen, met de kerk wordt flat alles niet be
ter; wel slechter, sinds de kerk gaat boeleeren
met de kapitalisten. Alleen, wanneer de massa,
haar slavenleven moe, laat ruischen langs de
wolken het krijglied der vrijheid;
Freiheit, die ich meine,
Die mein Herz erfüllt.
Wanneer zullen de vromen met ons dien ver
losser verwachten op de wolken Zoolang ze
onder leiding blijvender zieleherders niet; aller
minst zeker, wanneer deze herders zelf toonen
slaven te zijn van de zucht naar macht en ka-
harer bewegingen.
L. n. V. is het om waarheid te doen en le-
i nigiug van smart bij de in den maatschappelij-
ABVERTENT1ËN van 1 tot 4 regels, gewone letter, 40 Cents,
voor eiken regel meer 7% Cents. Bij abonnement is de prijs
belangrijk lager. Voorwaarden daaromtrent te vernemen bij
den uitgever.
De Arnh. Ct. heeft thans geantwoord op het
protest van de hh. de Koo en Gerritsen ter
zake van hetgeen het blad had geschreven over
den Radicalen Bond.
„Do organen van de zoogenaamde radicale
partij, aldus begint het blad, hebben ’t deerlijk
op de Arnhemsche Conrant voorzien, omdat die
haar optreden bij de verkiezingen te Amsterdam
en elders heeft veroordeeld en wegens het heulen
en samengaan met allerlei principieele tegen
standers, nu eens katholieken, dan weer anti
revolutionairen, haar gemis aan achting voor
die partij onverholen heeft uitgesproken. Die
verbolgenheid staat hun vrij ze is zelfs na
tuurlijk, omdat iedereen, ook al is hij radicaal
liever wordt geprezen en gevleid dan veroor
deeld. Alleen moeten die verontwaardigde lie
den zich tot de zaken en argumenten bepalen
en personen laten rusten.
Aanleiding om op ons oordeel terug te komen
vinden wij in deze aanvallen nietzelfs de per
sonaliteiten, waarmede onze redactie overladen
wordt, missen overtuigende kracht. Wij hebben
ons oordeel 'gezegd en blijven er bij, zoolang
met bewezen wordt, dat het goede gronden
mist. Dit bewijs nu is tot dusverre niet ge
leverd, en juist de felle verontwaardiging over
ons oordeel doet ons niet verwachten dat het
zal geleverd worden. Onjuist beschuldigden
varen niet zoo uit, maar toonen rustig en kalm
hun goed recht aan."
Na daarop als haar meening te hebben aan
gegeven dat een nieuwe partij zich van klein
groot moet maken door de toepassing van de
bekende leuze van Groen van Prinsterer in
ons isolement ligt onze kracht" en alleen daar
door inwendig en uitwendig sterk kan worden
naar later verschoven. Voor de geloofsstelling
„Laat u het huwelijk heilig wezen,"
gaat bij dezen ouden tobber de maatschap
pelijke stelling:
„Sluit een huwelijk om ’t geld."
Het onbemiddeld burgermanskind moet toch
krachtig weerstandsvermogen hebben om al de
hjj jg illusion van dezen tijd te kunnen verkroppen.
t0 Het „heilige Rome" dat de heiligheid van
’t huwelijk in opspraak brengt door minnebrie
ven te schrijven aan de rijke kinderen,
en het burgermanskind tevreden te stellen met
een zoet lachje
Men wordt er koud van en beklaagt de maat-
schappij waar zoo’n monstrum kon worden ter
wereld gebracht en kon opgroeien om de waar
heid een slag in ’t gezicht te geven bij elk 1
geld vooruit wordt gevraagd. Er is in dien i
„geneesheer" hoegenaamd niets sympathieks
omdat hij werkt met de groote trom, waar
de waarheid eischt dat stilte past, en
’onbeschaamd in zijn aanvaarden van ellendigi
toestanden, waar schaamtegevoel slechts gepast
zou zijn hij galmt zijn juichtoon uit over zijn
succes, terwijl eigenlijk verwijting alleen hier
op haar plaats is.
haar, die ’t goede doet
der
recht „gezelligskes" er heerschte ken
van vriendschap, van
intieme conversatie; er lag zoo iets in, dat we i
indien de vereeniging niet neutraal ware, stille i
vroomheid zouden willen noemen, bereid tot ~7 ,'7
tevredenheid bij de vele tekortkomingen des I SChroomt L'
levens, waarvoor ook deze vereeniging niet ge-
spaard bleef. De „feestredenaar" van den avond
verzuimde met na de vermelding der lichtpun
ten, te wijzen op de vele donkere stippen, welke
onder den arbeid zichtbaar waren geworden.
We behoeven geen namen te noemen L. n. V.
is een vereeniging die liefdadigheid wil betrach
ten zonder eenige nevenbedoeling, pur et simple,
en dergelijke vereenigingen flatteeren het pu-
rbliek niet met een handige cijfergroepeering of
een schoonschijnend tafereel van de resultaten
barer bemoeiingen. Verbeeld je niet dat deze
vereeniging doet als het Leger des Heils dat,
echt mercantiele verdorvenheidveelkleu
rige platen laat aanplakken, waarop de dronk
aard wordt voorgesteld in zijn evolutie naar de
beterschap, onder leiding van het Heilsleger en
zijn landbouw'-etablissement
L. n. V. maakt geen reclame en dat is een
verdienste van L. n. V.het is prijzenswaardig,
aantrekkelijk evenals het walgelijk, afkeurens-
waardig en terugstootend is, die reclamemakerij
met ongelukkige mensehen voor zoogenaamd
goede daden. Luisterend naar L. n. V. hoort
men de stem der verzuchting, klagende over
de omstandigheid, dat zoovelen in onze hoogge
roemde vooruitgansperiode geholpen moeten
worden om het leven te kunnen rekken er
ligt zoo iets in of ze zeggen wilde jammer,
dubbel jammer, dat het zoo is, omdat het luide
schreeuwt tegen de loftuigingen op onze ver- bijzonderheden^t zijn de boomen die hem
lichting en beschaving aangeheven, en omdat be®tten e* bosch te zienhoe zal Rome
het eigenlijk niet zoo behoefde. zlcb °01^ ul*:redc*eu *~>p t oogenblik volgt
Luisterend naar ’tL. d. H. wordt men ge- de ma*erialistische methodehet idealisme wordt
troffen door den luiden toon van den genees-
'meester, die de zaken neemt zooals ze zijn en
die innerlijk verheugd is, dat het zoo is, hierin
alleen verschillend van den kwakzalver, dat
boven de overweging, hoe men
zonder zorg zal door komen.
De kerk gaat het ook al niet voor den wind,
bij den aangebroken dageraad loopt ze in den
kijker en verliest ze nog al aan hang. Edoch,
ze leeft nog en telt nog haar volgelingen bij
millioenen; daarom vat ik niet hoe ze zich door
de magnetische kracht van het kapitaal van
haar plaats laat trekken. Mij dunkt, dat het
voor haar een zaak van nauwlettende zorg uit
moest maken, hoe zich te vrijwaren voor dit
bedervend element, dat alle heilige instellingen
aanrandt tot ze zuiver materialistisch zijn ge
worden. En hoe wordt niet het karakter aan
getast door dezen „edelen* metaalklank?
Zou de wereld ooit te voren meer opgepoetst
en zoo karakterloos geweest zijn als tegenwoor
dig
Bij de vele gevallen van karakterloosheid is
getrouw het „cherchez l’egoisme" Je geheime
kracht, waardoor betrouwbare mensehen zoo
schaarsch en wantrouwende zoo bedroevend
talrijk worden. Want dat wantrouwen vindt
men niet alleen bij eerlijke karaktersveelvul-
diger komt het voor bij de minder soliede na
turen; het spreekwoord van de waard en zijn
gasten geeft den sleutel van dit raadsel wie
zich zelf niet vertrouwt vindt zijn buurman
onbetrouwbaar en maakt zijn overbuur verdacht.
Het woeste en angstige jagen naar goud brengt
het zelfvertrouwen onder de mensehen aan ’t
wankelen en dit eenmaal topsy-turvy zijnde,
valt op den mensch niet meer staat te maken.
Of dat ongelukkig is? Geen ellendiger ge-
waarwording dan het leven met al zijn zorgen
en
die
t
■7;.
SU
