1
No 18
1896.
13,
is
REDDINGSBAKEN
BIJ DE GRATIE GODS.
lor-
uis,
t.
ui.
3°.
4°.
BINNENLAND.
7°.
Leeuwarder trekvaart
8°.
9°.
10°.
11°.
12°.
ad»
op
ooodzakelijk
Alle brieven
in te zenden.
RS-
aar.
laar
8.
der
jnde
at.
5°.
6°;
ha-
50
9 a
0 4
1)0,
Ger
uim
vrij-
Deze CO UB AFT verschijnt WOENSDAGS en ZATERDAGS.
Abonnementsprijs voor 3 maanden f 1.— franco per post ƒ1.25.
en stukken, uitgave of redactie betreffende, franco
het strafrecht met zijn onmenschelijke kastij
dingen.
Veen, aan de Frane-
Tevens wordt in herinnering gebracht,
volgens art. 450 van het Wetboek
Naar het Deventer Dagblad meedeelt, zullen
met 1 Maart bij de Hollandsche spoorwegmaat
schappij bepalingen betreffende goedkoope uit
stapjes in werkingtreden.
De tarieven en voorwaarden zullen aan de
stations verkrijgbaar worden gesteld. Reisbil
jetten (goedkoop uitstapje) moeten minstens een
uur te voren aan het station worden aange
vraagd.
De prijzen zijn ongeveer gelijk aan de gewo
ne retourkaarlen. De geldigheidsduur hangt af
van de afstanden en bedraagt tot 7Q kilom. 2
dagen, 71100 kilom. 4 dagen, 101200 ki
lom. 6 dagen, 201300 kilom. 8 dagen, boven
300 kilom. 10 dagen. (Zie achterstaande anonce.)
De secretaris van de vereeniging „Liefdadig,
heid naar vermogen* te Amsterdam hield Maan-
volhoudende zin dreef hen opwaarts naar de
vrije bergtoppen met hun uitgestrekte, vrije
vergezichtenzoo klommen ze op naar het
licht on vulden hun ruime ziel met hemelsch
vuur. Maar zij daar beneden, aan wie de Pro-
methiden in broederlijke liefde van het vuur
wilden meedeelen, zij verstonden niet de waarde
dezer gift, en in plaats dat deze vonk hun dorst
naar licht opwekte en zij omhoog stegen gelijk
hun gidsen, bleven ze hokken in hun haardste
den en maakten de vonk dienstbaar aan hun
eigen belangen. Ze meenden natuurlijk en be
weerden ’t ook, dat ze ’t hemelsch vuur onder
hielden, maar hetgeen ze onderhielden was de
duisternis, was onverstand; ambrozijn, levens
brood, wilden ze bakken en ze meenden ook
dat ze ’t deden, maar wat ze bakten was gif,
knechtschap, slavernij. Ze hielden ’t reine niet
reinhet onreine middel door hen aangewend
was onverstand, knechtschap, kortom: was ge
zag.
Intusschen, men versta ons welhet woord
religie heeft zooveel beteekenissen het zou den
schijn kunnen hebben als wilden we al het
door den geest geboetseerde, zooals de geschied
schrijver dit uitdrukt, in zijn oorsponkelijke
gestalte voor goed en rein beschouwen. Dit
kan echter niet de bedoeling zijn. Voor wie
de vrije, verstandelijke mensch het ideaal is,
blijven bij de waardeering der dingen als van
zelfuit gesloten de religieuse voortbrengselen van
dwaze verbeelding, sluwe heerschzucht en dom
pige slaafsche gezindheid; Baal, Jahveh en con
sorten zijn niet de voortbrengselen evenmin als
ze de voortbrengers zijn van verstandelijk-vrijo
menschen; ze treden op als autoriteiten. Het
zou de mensch beleedigen, wanneer men deze
scheppingen van zijn geest voor reine producten
liet doorgaan; hun bestaan, hun karakter en
eigenschappen zijn de lichtbeelden van wat er
in hun geestelijke vaders omging. Gewend als
deze waren aan onderwerping, leiding en slaaf-
schen zin, kon ’t volgens de wetten der natuur
en van de erfelijkheid niet anders of hun schep
pingen vertoonden de eigenschappen welke in
hun leiders voor alles zich vertoondenHeersch
zucht en daarbij zich waardig aansluitend
Naar aanleiding der verklaring, door den
minister van waterstaat den 20 Dec. 1895 in
de Tweede Kamer afgelegd, dat het door de
Provinciale besturen van Friesland en Gronin
gen bij de regeering ingediend plan tot verkrij
ging eener afdoende verbetering van den wa
terafvoer, niet onverdeeld gunstig is beoordeeld,
heeft het hoofdbestuur der Fr. Mij. van Land
bouw hieruit afleideude, dat een nader om
vangrijk onderzoek wordt noodig geacht in
een adres aan de Regentes verzocht, dat dit na
der onderzoek voor dat geval worde opgedra
gen aan een commissie van deskundigen, waar
in de hoofdingenieur van ’s rijkswaterstaat voor
Groningen en Friesland zitting heeft.
Als reden voor dat verzoek geeft het hoofd
bestuur op, dat het niet alleen hier de belan
gen geldt van meer dan óen provincie, maar
ook dat deze autoriteit, krachten zijn betrekking
geroepen is de regeering te adviseeren en dus
alsdan wordt voorkomen, dat gewijzigde plan
nen, welke uit dit onderzoek voortvloeien, op
nieuw van rijkswege een tijdroovend onderzoek
zouden eischen, waardoor een spoedige oplossing
van den verbeterden waterafvoer, voor den
landbouw onmisbaar, mogelijk zal worden be
vorderd.
ADVEBTENT1ÊN van 1 tot 4 regels, gewone letter, 40 Cents;
voor eiken regel meer 7 */j Cents. Bij abonnement is de prijs
belangrijk lager. Voorwaarden daaromtrent te vernemen bij
den uitgever.
ile
Feenstra, aan den
bij den Congierge der Hoogere Burger-
bij den Congierge der School voor kos
teloos onderwijs
in den Molen van
ker vaart.
De minister Van Houten is toch zoo kwaad
niet. Ziedaar de gedachte, zegt het Venl.
Weekbl., die bij elk voorstander van het bij
zonder onderwijs moet opgekomen zijn, toen hij
het wetsontwerp tot wijziging van eenige arti
kelen der wet tot regeling van het lager onder
wijs onder de oogen kreeg. Zelfs de heer Go
din de Beaufort, die nog onlangs bij de behan
deling van hoofdstuk V in de Eerste Kamer
een philippica tegen den minister Van Houten
hield, en de Maasbode, die deze afstraffing zoo
verdiend vond dat het blad ze geheel overnam
zonder van de verdediging des ministers te ge
wagen, zullen tengevolge dezer voordracht zach
ter gestemd zijn al zeggen zij het niet. Het
bijzonder onderwijs toch wordt door den mini
ster niet alleen even goed behandeld als het
openbaar, maar zelfs men gelooft zijn oogen
niet beter. Wanneer men 1 van de me
morie van toelichting gelezen heeft, dan draait
men onwillekeurig de bladzijde om, teneinde
te zien, wie de man is die zoo spreekt. Ja
wel! hij staat er onder: „De minister van bin-
nenlandsche zaken Van Houten.* Stond er
Mackay of De Savornin Lohman, men zou het
zeer natuurlijk vinden, maar Van Houten is
geheel onverwacht.
Deze „bonne marqué* heeft de heer Van
In plaats
Rr religie.
Religie is voor den mensch noodig als brood
sn nadeelig als vergiftaldus een Fransch bon
dot, dat echter meer is dan wat men gewoon
st verstaat onder de uitdrukkinggeestig ge-
'egde; ’t is het embrijo eener zuivere waarheid.
In de zichtbare verheffing van den mensch
boven de kleinheid van zijn tegenwoordige stel-
llng, boven de beperkte ruimte van zijn per-
'oonlyk bestaan, boven de eenzijdigheid van
'ijn dagelijksch werk uit, een opheffing tot het
De ziekte die wijkt is gevaarlijk, ook
voorden patient. Wijst niet de geneesheer den
influenza-lijder er nadrukkelijk op, dat’t gevaar
van te sterven aan de griep ’t grootst is wan
neer hij zich te spoedig genezen waant
De slavernij uit de dagen der Grieksche go
denleer is afgeschaftmaar de vrijheid waarop
men zich thans beroemt, is erger dan de knecht
schap van voorheen. Loopt men niet aanhou
dend gevaar een of andere majesteit te schenden?
Mozes kan gerust zijn. De band zelfs van
den modernen God is hechter dan ooit. Het
geweten dat den mensch in ’t spoor van den
plicht houdt bewaart de orde in onze zooge
naamde maatschappij.
Bittere ironie bewaart de orde
Welke orde Het is de orde waartegen ieder
die van orde niet afkeerig is zich moet verzet
ten. Het natuurlijk proces der menschelijke
ontwikkeling protesteert tegen deze maatschap
pelijke „orde* omdat haar dwingend karakter
hem belemmert en hem in vrijheidslievende
excursie tegemoet treedt met de bedreiging van
Gode’s kastijding
die onderdrukkende, verkrachtende orde, wel
ke den natuurlijken factor der ontwikkeling
van ’s menschen geest, de vrijheid, aan banden
legt!
Opdat de geest zich fier ontplooie, is vrijheid
Boodzakelijk en dwingende orde hinderlijk
opdat de plant zich krachtig ontwikkele is
onafwijsbaar de voorwaarde dat haar wortels,
in plaats van beperkt te worden, den bodem
in elke richting ongehinderd mogen doordringen
opdat frischheid die ontwikkeling kenmerke
en siere, is noodig dat de frissche wind niet
onderschept of bezwangerd worde door moeras
dampen.
Tegen deze voorwaarden komt de dwingende
orde in onze samenleving in verzetin plaats
van orde, die de vrijheid van beweging waar
borgt, rust, die doodelijk is; in plaats van de
'vrijheid, het gezag; van gjj moogt, het: gij
poetvan gij behoeft niet, ’t gij zult niet.
Geen natuurlijke orde, maar die van ’t Oude
I Verbond met zijn Gij zult en van ’t Nieuwe
Pnet hetGij zult niet.
In plaats dus van de orde der natuur, die
|vau den Bijbel, welke den menschelijken geest
keuken geeft, die zelfs in ’t gunstigst geval niet
Imeer geheel glad gestreken worden
I In plaats van het gezag der rede, het gezag
De Standaard maakt er minister van Houten
een verwijt van, dat den burgemeester van
Sliedrecht „eervol” ontslag is verleend. Het
Vad. heeft een dergelijke grief: het „niet-eer-
vol” ontslag van den schoolopziener in het
arr. Alkmaar.
„Men weet, zegt het blad, dat deze ex-secre-
taris der gemeente Alkmaar, ten gevolge van
de knoeierijen van den ontvanger, zich in pre
ventieve hechtenis bevindt. Intusschen is nog
onbewezen, in hoeverre hij aan de knoeierijen,
die hem niet verrijkten, medeplichtig is geweest.
In elk geval heeft hij zich als schoolopziener
in geenën deeie misdragen; integendeel hij stond
als een voortreffelijk schoolopziener bekend.
Als wij ons niet vergissen, heeft hij nog vóór
zijn inhechtenisneming zijn eervol ontslag als
zoodanig gevraagd. Waren er dan geen rede
nen hem dit ontslag eervol te verleenen, of al
thans het te verleenen op verzoek, onder voor
behoud van onderzoek, of er termen zouden
zijn het alsnog eervol te verleenen
groote en algemeene waarin wij leven en ons
j bewegen, het streven naar ’t Excelsior, daarin
j ligt iets dat vrijmaakt, verheldert, dat ons ver-
j stand te hulp komt’t is het brood van een
hooger leven. En de krachtigste persoonlijk- 1
heden van alle tijden hebben deze verheffing
gezocht en gewaardeerd Buddha, Zarathustra,
Laotie, Pythagoras, Socrates, Jezus, zij konden,
geen hunner, het stompe vegeteeren in het
dompig, donker dal, het ellendig menschendorp,
KEHN1SGEV1KG.
BURGEMEESTER en WETHOUDERS der
gemeente Sneek brengen ter openbare kennis,
dat er
aanwezig zijn
Ter Horst, Houten verdiend, door voor t
00 L- T rn ni I de verplichting tot het geven
- bij <7. Bloks may Pomprnaker, buiten f1
rT j L_,
heffing kan worden verleend, terwijl die
plichting voor het bijzonder onderwijs geheel
dat
van Straf
recht, ieder die getuige zijnde van het oogen-
blikkelijk levensgevaar waarin een ander ver
keert, nalaat dezen die hulp te verleenen, die
hij hem, zonder gevaar voor zich zelven, ver
leenen kan, indien de dood van den hulpbe
hoevende er op volgt, gestraft wordt met hech
tenis van ten hoogste drie maanden of geldboe
te van ten hoogste drie honderd gulden.
Ten slotte wordt de aandacht gevestigd op
art. 168 der Algemeene Politie-Verordening
dezer gemeente, luidende alsvolgt:
„Niemand mag weigeren een drenkeling in
zijn huis op te nemen.
Ieder is verplicht, die daar te houden, tot
dat volgens verklaring van een geneesheer ver
voer kan plaats hebben.”
Overtreding van dit artikel wordt gestraft
met hechtenis van ten hoogste zes dagen of
geldboete van ten hoogste vijf-en-twintig gulden.
Sneek den 25 Februari 1895.
Burgemeester en Wethouders voornoemd,
ALMA, Burgemeester.
BENNEWITZ, Secretaris.
UIT DE PERS.
Houten verdiend, door voor te stellen, dat van
„1 van onderwijs in
de vrije- en ordeoefeningen voor openbare scho
len^ telkens voor 5 jaren door Ged. Staten ont-
s ver
plichting
zal vervallen.
1°. in de Stoomhoutzagerij van
aan de Geeuw
’t Hoogënd
bij de Wed. Folkert Prins, aan de
Prinsengracht
in de Smederij van J. Tjaarda, buiten
de voormalige Noorderpoort;
aan het Spoorwegstation
bij M. Meiners, nabij de Oosterpoorts-
brug
bij G. S. Hofstra, Steenhouwer, aan de
Leeuwarder trekvaart
bij de Wed. Th. Asselman, Scheepstim
merwerf bij de Oppeuhuizerbrug
bij de Kalkovens van Feenstra, aan den
Oppenhuizerweg
bij den Congierge der Hoogere Burger
school
I wIh
■lis- ffl iiiramriHUj nr m
ffiffiffll ffl BI fflffiissaw JM.
ojo
u
3
45*
SJ*
i
VAX
er
im;
r.
en,
75
Ui
»-
85
9U
9'29
94*
»5a
103
10 IS
8 SO
7-
77
720
»-
8 -
81»
8 35
8 45
;'-W-
1
