Rums- H ttHUHMUI Willi Si
1
O
No. 21.
1896.
VERDEELEN EN KOPPELEN. j Unie
E E N‘E N-V IJ F T I G S T E J A A R G A N Gh
v
W O F A’ S D A G
a
zijn, en geen plannen na te jagen die ijdel I
spannen, wanneer de moederkerk hem onder
I,
9
en
van
ver-
de
jr-
m
au
ADVERTENT1ËN van 1 tot 4 regels, gewone letter, 40 Cents;
voor eiken regel meer 71/, Cents. Bij abonnement is de prijs
belangrijk lager. Voorwaarden daaromtrent te vernemen bij
den uitgever.
JA
De BURGEMEESTER der gemeente Sneek
Gezien de missive van den heer Commissaris
der Koningin in Friesland van den 21 Febru
ari 1896, le Afdeeling M/S no. 222 (Provinci
aal blad no. 16), betreffende de opkomst in
werkelijken dienst voor herhalingsoefeningen dans”." PmteZ Witsen’ “eÏÏZs, JllbT A. Eveïtsz’
van de Zeemiliciens-Verlofgangers, van de lich- Pietér - 'c’— lT -1 -
ting 1894
Roept bij deze op: de in deze gemeente ge
vestigde Zeemiliciens-Verlofgangers, van c_
ting 1894, om zich op den 18 April 1896 voor
herhalingsoefeningen in i A
begeven, te Willemsoord bij de^ Directie der
Marine aldaar.
Zie maar, hoe ’t in dat opzicht toegaat in den
werkmansstand. Daar zijn vereenigingen, die,
anders dan in Middenstand, de liefdadigheid ’t
eerst willen aanvangen met zieh-zelf. En hoe
veel verdeeldheid is niet uit geloofsverschil ont
staan Welke diepe kloven houden niet de ver
schillende fraction gescheiden, kloven, zoo breed
en diep, dat aan overbruggen bijna niet valt te
denken. Alleen de nood zal waarschijnlijk den
afstand inkorten en in ernst houden we ons
thans bezig met de vraag hoe men tot het
verkrijgen van stoffelijke verbeteringen samen
werking zal verkrijgen.
Vier groote fractien van werklieden zijn er,
die, gescheiden van elkaar, zich hebben ver
bonden met één en ’t zelfde doel verheffing
van den stand door vermeerdering der stoffe
lijke welvaart louter eigenbelang dus. Maar
in plaats van de krachten tot één saam te doen
smelten, werkt men elk in zijn richting, en neu
traliseert de een vaak het optreden van den
ander. Lang zal ’t zoo niet meer kunnen gaan,
en merkwaardig uit dat oogpunt is de inkeer
van de Savornin en dr. Kuyper. De eerste
schijnt door ’t conservatisme heen, op-en-top ma-
teralist te gaan worden, en overtreft zelfs dr.
Kuyper in radicale opvatting van de werklieden-
taktiek. ’t Heeft er iets van, of deze staatsman
over stag wil gaanlettende op zijn radicale
ontboezemingen uit den laatsten tijd is op hem,
meen ik, het„plus royaliste que le roi“, niet
geheel ten onrechte toepasselijk.
Zelfs Kater, de werkman, heeft moeite den
boeg zoo te draaien, dat hij dr. Kuyper bij
blijft; hoe zal hij den heer Lohman ooit inha
len
Hoe ’t zij, dr. Kuyper gaf zeker een verstan-
dlgen raad, en, behalve de katholieke hoofdman
nen, hebben de verschillende leiders eenparig
verklaard, dat van dr. Kuyper’s wenk iets goeds
is te verwachten, al blijven sommigen nog mee
nen dat de anti-revolutionaire hoofdman nog
ten slotte een slag om den arm zal blijken ge
houden te hebben. Ik begrijp me volkomen,
dat dr. Kuyper niet van plan is, zijn volgelin
gen aan te raden met pak en zak over te loo-
pen naar de socialistische vakvereenigingen.
Het zou in strijd zijn met zijn beginselen, zoo
iets van hem te kunnen verwachten. Hij, dr.
Kuyper, en heel zijn partij erkennen het klas-
senbelang; maar de klassenstrijd te aanvaarden,
zou volgens hen uit den booze te zijn. De
confederatie kan dus als basis van operatie al
leen het gemeenschappelijk klassenbelang ten
doel stellen, en verder zal ’t zeker nooit gaan,
tenzij de ervaring aan Patrimonium leere, dat
van de confederatie geen kracht kan uitgaan,
dan in de reactie van den klassenstrijd.
De katholieke fractie heeft het geestelijke
advies gekregen, om niet mee te doen aan de
radicale optouwzetterij van dr. Kuyper. Wat
heeft ook een katholiek werkman zich in te
veel als algemeen belang en geen eigenbe
lang Natuurlijk; en een katholiek, die ’t an
ders meent, is geen katholiek meer, kan ’t niet
meer zijn, en daarom zijn er geestelijke advi
seurs, die als raad van beroerte zeer wijs han
delen door weg te doen pardon, ze straf
fen niet, maar spannen al hun geesteskracht
in, om den troep bijeen te houden; in de stad
en daar buiten wordt al ’t katholieke door de
zieleherders bij elkaar gepakt tot katholieke
bonden. Het R. K. „volk” en de R. K. boe
ren zijn reeds onder geestelijke voogdij; wat
nu volgen zal? Ik denk, de R. K. dames, be
ginnende bij de keukenmeisjes, en verder R. K.
soldaten te land en ter zee, R. K. bakkers,
melkslijters, slagers kortom, R. K. middenstan
ders een R. K. gezelligheidsvertoo-
ning, veel gelijkende op die van de kippetjes,
waarvan men vertelt, dat ze bij elkaar blijven,
wanneer er een haan bij is; reden waarom boe
ren en andere kippenhouders zorgen, dat er al
tijd één of meer hanen bij den troep zijn.
Ik vind in die bondsmanie der R. K heeren
iets dat rustig stemt. Heeft de een of andere
katholiek iets te mopperen, dan zal hij voort
aan zijn gal kunnen uitstorten in den bond,
en dus bewaard blijven voor de noodzakelijk
heid, anderen te moeten opruien. Voor de
werkbijen in den maatschappelijke!! korf echter
zou ’t te wenschen zijn, dat de R. K. werklie
den hun eigen belangen leerden begrijpen; ze
mochten dan gelooven wat hun goeddacht, als
ze maar wilden beseffen, dat men mensch is,
vóór men katholiek wordt, en dat een mensch,
die zich bij een bond aansluit, dit niet doet uit
pure liefhebberij of om een of anderen heeroom
te flikflooien, maar om er voor te waken, dat
niet millioenen van medemenschen een leven
moeten leiden, dat den mensch onwaardig is.
Wil men hiertoe meewerken, dan is een bond
gewenscht, en wel één, die, in stee van den
pauselijken wimpel uit te hangen, er voor durft
uitkomen met een embleem, dat herinnert aan
dat van ’t kaas- en broodvolk uit ’t einde der
vijftiende eeuw. Zoolang de troep evenwel
blijft onder het leidersschap der geestelijken,
kan ze alleen profijt trekken, verwachte men
slechts tegenw’erking van haar.
Deze COURANT verschijnt WOENSDAGS en ZATERDAGS.
Abonnementsprijs voor 3 maanden f 1.franco per post /1.25.
Alle brieven en stukken, uitgave of redactie betreffende, franco
in te zenden.
Naarmate de eeuw ten einde spoedt, neemt
ihet aantal bonden toe, welke in eendracht
macht zoeken. Neemt men aan, dat de groote
vereeniging, die maatschappij heet, met recht
dezen naam dragen mag en er zijn nog tal
van lieden, die dit heuschelijk willen aannemen,
dan maken al die vereenigingen den indruk,
van gevaar op te leveren voor de rust der maat
schappij en wanneer men uitzonderen wil de
bonden, die gevormd zijn om elkaar te bestrij
den, geloof ik, dat het met die „rust* welhaast
„gesebehen ist,“ onder den invloed van de ver
eenigingen, tot „algemeen welzijn8, wier bedoe
ling geen andere is, dan het zwakke samen te
smelten, om het te behoeden voor verval en
totaal verderf.
Zeker, er zijn nog andere bonden ook, bon
den die niet alleen ’t zwakke willen steunen,
maar ook het verzwakkend element, de moor
dende concurrentie, willen verwijderen uit onze
samenleving maar mij komt het voor, dat die
bonden niet veel kracht kunnen ontwikkelen,
zoolang niet zij, die het pijnlijkst kennis maken
met het moordend wapen, tot het lidmaatschap
toetreden. Ik heb hier den middenstand op ’t
oog, die in deu geweldigen stroom en storm
niet voor anker kan blijven. Van hen zal ’tin
de toekomst zijn„de vloot werd uit elkaar
geslagen.*
Successievelijk drijft er reeds een af, en weet
een ander met stoomkracht naar boven te vareu;
maar het wil er bij de meeste overblijvenden
nog niet in, dat de stand, waartoe zij behooren,
op dea duur zijn positie zal hebben op te geven.
Het getal is ook zoo grootdaarbij timmeren
zijn leden liefst aan den grooten weg, zoodat
de massa, die reeds veel talrijker is dan de
zijne, maar die in de achterafwijken en straten
Woont, door middenstand wordt verborgen en
gemaskeerd. Komen die massa’s eens en massa
op de hoofdwegen, dan zorgt de politie er voor,
dat de drukte niet overstelpend wordt. Ik kan
me van de middenstanders zeer goed begrijpen,
dat zoo’n massale verschijning indruk op hen
maakt. Zij timmeren aan de groote wegen om
dat de nette menschen daar passeeren.
Wat zal er van Middenstand overblijven,
wanneer hij geen defensieve Unie sluit De
leden van deze klasse zijn reeds lid van onder
scheidene vereenigingen, alle met min of meer
liefdadige doeleinden. Zal Middenstand nog zich
vereenigen met het oog op zelfverdediging Wel
is er in de hoofdstad een bond, die Middenstand
heet, maar, te oordeelen naar zijn werkzaam
heid in ’t openbaar, is deze vereeniging niet
anders dan stemmachine in 't belang van de
conservatieve partij. Een vereeniging uit en
voor den middenstand laat zich nog wachten,
misschien komt er nooit iets van, want de kern
van de natie is aan zich zelf verplicht, degelijk i
te -1-x.
zullen blijken. Gesteld echter, ’t kwam zoo I
ver, zou dan het verschil van geloof niet het haar vleugelen neemt? Katholiek beteekent
onoverkomelijk struikelblok worden voor deze immers algemeen en katholiek belang dus zoo-
verlof medegenomen kleedingstukken en voor
zien van hunne verlofpassen en zakboekjes
b. hun verlofpas vóór vertrek naar boord te
doen afteekenen, en
c. zich een of twee dagen vóór den dag
opkomst ter Secretarie der gemeente te
voegen tot het bekomen van daggelden en ver-
voerbe wijzen.
Zij, die wegens ziekte niet aan deze oproe
ping op den bepaalden tijd kunnen voldoen,
zullen van hunne opkomst in werkelijken dienst
niet voor diligent worden gehouden, maar zijn
verplicht, om
1. van hunne verhindering tijdig ter Secre
tarie der gemeente te doen blijken door inle
vering van eene geneeskundige verklaring, en
2. om zich onverwijld na hun herstel aan
boord van het Wachtschip te Willemsoord te
vervoegen.
Tevens brengt de Burgemeester nog in herinne
ring, dat voor deze opkomst geen gebruik mag
worden gemaakt van de vervoerbewijzen, voor
komende in de zakboekjes, zijnde deze bestemd
om te worden gebruikt bij opkomst met spoed.
Sneek den 28 Februari 1896.
De Burgemeester voornoemd,
ALMA.
KENNISGEVING.
BURGEMEESTER en WETHOUDERS der
gemeente Sneek maken aan de ingezetenen be
kend, dat het door hen vastgesteld Primitief
Kohier van Belasting op de binnen deze ge
meente gehouden wordende Honden, dienst 1896,
aan den Gemeente-Ontvanger ter invordering is
ter hand gesteld en alzoo een ieder verplicht is
zijn aanslag op den bij de wet bepaalden voet
te voldoen.
Sneek den 10 Maart 1896.
Burgemeester en Wethouders voornoemd,
ALMA, Burgemeester.
BENNEWITZSecretaris.
BEKENDMAKING.
BURGEMEESTER en WETHOUDERS van
Sneek,
Gelet op de wet van den 4 Juli 1850 (Staats
blad no. 37). zoo als die is gewijzigd bij het
Vilde Additioneele artikel der Grondwet,
Brengen ter openbare kennis, dat de lijsten
aanwijzende de personen die in deze gemeente
tot het kiezen van leden van de Tweede Ka
mer der Staten-Generaal, de Provinciale Sta
ten van Friesland en van den Raad dezer Ge
meente bevoegd zijn, zijn herzien, en gedurende
veertien dagen, vanaf den Hen dezer maand,
ter Secretarie dezer gemeente voor een ieder
ter inzage zijn nedergelegd en aan het gemeen
tehuis aangeplakt';
Dut bij die herziening van genoemde lijsten
zijn geschrapt
Wolter P. Baard, Thomas Boshuijer, Jetze
G. Bouma, Hermann A. Brenninkmeijer, Rienk
Brouwer, Wijbren Damsma, Theunis Doeven-
van der Feer Cz., Hendrik Fennema Sr.,
Hendrik Fokkema, Klaas van der Goot, Philip!
pus van Gorkum, Eeltje de Groot Sr., Hans de
de lich- Haan, Johannes Haarsma, Klaas ter Horst
T00r Herman Hulshof, Antonius Huurmans, Bokkè
werkelijken dienst te Hijlkema, Jan Jaarsma, Meijer de Jong. Her-
- manus M. Kminschmit, Cornells Koorevaar Ju-
i r lius LamPe> Martin Dampe, Dirk La Meii’ Ni-'
De betrokken verlofgangers worden herinnerd: colaas J. Lankhorst, Cornells F. Lantinga R^-
rpn"aana °P fen°emde“ datu“ behoo- lof Molemaker, Enno E. Musschenga, Sjoerd
TT i bwdHD Com“andant vaH i Neij, mr. Hendrik Okma, Berend Oldenburger
H. M Wachtschip te Wil emsoord voor zoo- Marlin us J. van Ruoij, Bouwe Rüpkema j£
I Vee. e K» !8’ ten 12 aur dos middags, seph J. Sanders, Wiebe Sannes, Jan Chr. Scho-
gekleed in de bij hun vertrek met onbepaald tanus, Hendrik Schuurmans, Pieter Smilde,
LZS
4
A
5
te
p-
i-
V
‘n
el
)U
ij-
IQ
V
V
e
e
i
A
OPKOMST ONDER DE WAPENEN.
xxovxx xxuao, uiuv -£X. ruvertsz,
