Klims- II Hili;l 11iIIImill Ill'll;
rgi
II
WAIL VII ffl HEi JIIIIHIIKE,® sffi.
Herijk nan Men aa Gemchten.
ft
HET GEZAG DER RELIGIE.
L
SCHUTTERIJ.
No. 33
E E N-E N-V IJFTIQSTE
*896.
J A A R G1 A N d.
djiüa^hwut.
)r.
25 APR I K.
bij
datums.
15
trechterdde aloude Jahve ,de oude God”
8
S
T,
0
iid
e*
rr-
e-
h
0
a
a
»i
1’
dat alle maten en gewichten
ding bevangen zijn.
tijdlang de vorstelijke
wor-
en toon aan-
6
7
8
9
11
13
15
16
18
Abonnementsprijs
Alle brieven en
in te zenden.
1-
V e r g u n n i n g e n.
BURGEMEESTER en WETHOUDERS van
Sneek brengen ter kennis van belanghebbenden
dat de afschriften der Vergunningen voor den
verkoop van sterken drank in het klein, dienst
18961897, vanaf heden bij den Gemeente
ontvanger, tegen betaling van het daarvoor
verschuldigde recht verkrijgbaar zijn.
Voorts herinneren zij belanghebbenden, dat
het recht, overeenkomstig art. 7 der wet, vóór 1
Mei e. k. moet zijn voldaan, zijnde de vergun
ning anders vervallen.
Sneek den 18 April 1896.
Burgemeester en Wethouders voornoemd
ALMA, Burgemeester,
BENNEWITZ, Secretaris.
dat eindelijk een ieder, die binnen deze ge
meente met geboren is, wordt aangemaand zich
ydig van een geboorteakte te voorzien, en
zich alzoo van zijnen juisten ouderdom te ver
zekeren, teneinde de inschrijving naar behoo-
ren geschiede.
Sneek den 24 April 1896.
Burgemeester en Wethouders voornoemd.
ALMA, Burgemeester.
BENNEWITZ, Secretaris.
■&DVERTENT1ÈN
voor eiken regel meer
belangrijk lager. Vcorwaarden daaromtrent
den uitgever.
van 1 tot 4 regels, gewone letter, 40 Cents;
7*/a Cents. Bij abonnement is de prijs'
-- te vernemen bij
BURGEMEESTER en WETHOUDERS van
Sneek brengen ter kennis van de belanghebben
den, dat in dit jaar voor den herijk der maten
en gewichten, in deze gemeente zal worden
g?vaeeerd in het voormalig TELEGRA AF
KAK 1 OOR, m orde als volgt:
dagen.
leeft nol;.
Wanneer Scheiermachers wensch vervuld
ware, wanneer de godsdiensten niet overwegend
het stempel droegen van autoritaire drilmanie,
maar de spontane uitdrukking waren van indi
vidueel denken, van vrije wereldbeschouwing
en levensopvattingen dan zou daarin op
zijn ergst een dwaling van ’t verstand kunnen
gezien worden.
Ze waren dan te beschouwen als persoonlij
ke opvattingen eu men zou ze den eerbied niet
mogen ontzeggen, wanneer het religieus leven
zich openbaarde naar den vorm waarop Schlei-
ermacher doelt, als hij zegt
«Bedenkt, dat ieder die godsdienst zoekt, ze
vinden moet in den vorm welke past bij zijn
aanleg en standpunt alleen wanneer door de
behoefte zijn godsdienst wordt gewekt, is ieder
leven praktisch en onderzoekend tevensgeen
enkele die dan loopt voor den stok des drijvers;
maar ieder heeft tijd en rust om de wereld te’
beschouwen in zich-zelf. Dan hebben we een
vrije menschheid, waarin zich het verstand zon
der hinderpalen baan kan breken.”
BEKENDMAKING.
BURGEMEESTER en WETHOUDERS van
Sneek roepen bij deze opalle manspersonen,
binnen deze gemeente woonachtig, die op den
1 Januari 1896 hun 25e jaar zullen zijn inge
treden en mitsdien allen, die geboren zijn in
het jaar 1871, om zich voor den schutterlijken
dienst te doen inschrijven, waartoe ter Secre
tarie dezer gemeente zal worden gevaceerd od
Woensdag 20 Mei 1896. V
Verder wordt der kennis van belanghebben
den gebracht
dat diegenen, welke' vroeger in andere ge
meenten ingeschreven, sedert de inschrijving
van het vorige jaar, binnen deze gemeente zijn
komen wonen, zich insgelijks op dien dag zul-
ien moeten laten inschrijven, in het register,
oopende over een der jaren 1862 tot en met
1870, waartoe zij volgens hun ouderdom be-
hooren; dat een ieder, hetzij hij al of niet ver
meent tot de vrijgestelden of uitgestotenen te
behooren, tot deze inschrijving verplicht is
dat Vüor ingezetenen worden gehouden, alle
Nederlanders, alhier hun gewoon verblijf hou
dende, alsmede alle vreemdelingen, binnen deze
gemeente woonachtig, welke hun voornemen,
om zich binnen het Rijk te vestigen, zullen
den dag £cie®d’ hetzij door eene
uitdrukkelijke verklaring, hetzij door het wer
kelijk overbrengen van den zetel van hun ver
mogen of de hoofdmiddelen van hun bestaan
dat zij, die in meer dan eene gemeente hun
gewoon verblijf houden of den zetel van hun
vermogen hebben gevestigd, tot de inschrijving
verplicht zijn binnen die gemeente, alwaar eene
dienstdoende schutterij aanwezig is;
dat de registers ter inschrijving vanaf 15 Mei
tot 1 Juni e. k. zijn geopend, en dat allen die
bevonden worden, zich alsdan niet te hebben
doen inschrijven, volgens art. 9 der wet op de
schutterijen, door het Gemeentebestuur ambts
halve zullen worden ingeschreven, en door den
schuttersraad tot eene geldboete verwezen, ter
wijl zij bovendien zonder loting bij de schutterij
zullen worden ingelijfd, indien het zal blijken,
dat er tijdens de verzuimde inschrijving, geene
redenen tot uitsluiting of vrijstelling te hunnen
aanzieh bestonden;
Hadden ze gelijk, dan zou dit begrip meer
individueel zijn ontstaan en voortgesproten.
Dit is echter het geval niet. Wat in de hoof
den rondspookt is slechts iets alledaagsch en
smakeloos, dat door de opvoeding werd inge-
Deze CO URANT verschijnt WOENSDAGS en ZATERDAGS,
i voor 3 maanden 1.franco per post ƒ1.25.
stukken, uitgave of redactie betreffende, franco
Uren
voor- na
middag.
4 Mei 9—12 1—3'4
9—12 1—3'4
9—12 1-3'4
9—12 1-3*4
9-12 1—3'4
9—12 1—3'4
9-12 l—3'/2
9-12 1-3'4
9—12 1—3'4
9—12 1—3'4
9—12 1—3'4
aan den herijk
dat de voor werpen behoorlijk schoon
gewichten I
Wijk 1 en 2 Woensdag
3 4 Donderdag
5 6 Vrijdag
7
9
11 ,12 Woensdag
16 Zaterdag
dat de Kerk Jezus’ zedeleer in ’t belang der
autoriteiten, de bondgenooten van „houw en I
trouw,” heeft vervormd.
Ejcht christelijke spreuken als
„Weersta het kwade niet met geweld”;
„Hebt uwe vijanden lief”;
„Vecht niet; oordeelt niet; zweert niet;
heerscht nietwee u, gij rijken
ze worden door de Kerk verzwegen of ver
anderd in dien zin, dat daaruit erkenning en
versterking voortsproot van den christehjken
staat met al zijn heerschappelijke instellingen,
als wetten, troon, rijkdom, militie, politie, justitie
en zoo meer. Onder geestelijk opzicht was het,
dat het feodalisme een volk, ’t welk tijdens
Tacitus wereldberomd was om zijn liefde voor
de vrijheid, veranderde in een kudde van lijf
eigenen.
Toen de boeren eindelijk de tegenspraak in
dit christendom begonnen te doorzien en zich
verzetten, toen riep Marten Luther, de „vrij
heidsman* en zuiveraar van ’t christelijk geloof,
de vorsten op om de opstandelingen als dolle
honden dood te schieten.
Nog zij herinnerd aan de houding der Kerk
tegenover de slavernij der negers, welke nog
in deze eeuw door ’t Amerikaansch papisme
verontschuldigd en als een beschikking des he
mels, als een instelling van God, voorgesteld
werd.
Ik behoef hier niet te herinneren aan al de
diensten welke de kerk aan de politieke reactie,
vice versa, heeft bewezen we zien dagelijks
nog hoe ze dit doet.
„Weg dan roept de eerlijke Schleierma-
cher met elk verband tusschen kerk en
staatDat blijft mijn slotwoord a la Cato, tot
ik ’t beleef, dat werkelijk alle voeling er tus
schen voor goed heeft opgehouden.*
Men heeft verder aan ’t gezag van den gods
dienst deze waarde willen toekennen, dat zij
aan den drang naar kennis bevrediging en aan
de wereldbeschouwing die afronding geeft wel
ke de natuurlijke wijbegeerte te vergeefs zoekt.
Hiertegen zij opgemerkt, dat alleen voor hen,
die door ’t gezag zijn bedorven, voldoening
wordt gevonden in het absolute in God en de
schepping. De reine, de rustelooze navorsching
streeft met kracht en onverzadelijke begeerte
voort in ’t oneindige en heeft geen achting voor
gekunstelde bevrediging; ze versmaadt de raad
geving om de wereld met godsdienstplanken
dicht te spijkeren, wel wetende dat zulke
planken ten slotte toch misleiding beduiden,
perken, hinderpalen, belemmeringen van onze
ontwikkeling tot verstandelijk vrije menschen.
Overigens komt het mij voor dat de lieden
die het Godsbegrip houden voor een postulaat
van hun individueel denken, door zelfmislei-
VIII.
{Slot.)
„Veel beter voor des wereldsloop
is vrome dwaling die behoudt,
dan koude waarheid die vernielt.*
Deze woorden van den dichter Pfeffel
den tegenwoordig in allerlei vorm
houdend herhaald.
Deze bescherming der vrome dwaling is ech
ter zelf een vrome dwalingheilzame dwaling
bestaat niet, want iedere dwaling is voor de
menschheid nadeelig. Dwaling conserveert
slechts dwaling. En wat de waarheid wil ver
storen, ook dat is dwaling. We mogen ons
daarmee gelukwenschen.
De waarheid is niet koud ze is warm en
wekt leven als de zon. De dwaling daarente
gen, ze zij vroom of profaan, is aan de ver
stijvende koude gelijk; ze onderdrukt de waar
heid en beschermt de dwalingen ze verbindt
aan piëteit onverdraagzame vervolgingszucht.
Tissot zegt van de vervolging dat ze is
„De natuurlijke konsekwentie van iederen
voor waar gehouden godsdienst de ver
draagzaamheid en de vrijheid zijn de dochters
niet van ’t geloof, maar van den twijfel.*
Dit aan te nemen valt niet moeilijk en on
willekeurig denkt men daarbij aan de stroomen
van ongeloovig bloed, vergoten door godsdien
stige autoriteiten en aan de duizende brandsta
pels welke ter eere Gods rookten. Het ligt in
de natuur van ’t geloof, om bij zijn propaganda
geweld te gebruikenniet in staat verstandige
gronden aan te voeren, gevoelt hij zich, om de
weerspannigen tot rede te brengen, geroepen
zijn toevlucht te nemen tot middelen van ge
weld.
Ook op staatkundig en maatschappelijk ge
bied heeft de godsdienstige autoriteit de ont
wikkeling der volken tot vrijheid en welvaart
droevig belemmerd en wel niet onwillekeurig
alleen, niet slechts uit de kracht der kern van
haar leer, maar ook stelselmatig, door met de
wereldlijke autoriteiten een of- en defensief
verbond te sluiten.
Om dezen bondgenoot te verkrijgen moest
de geestelijkheid diensten praesteeren aan de
wereldlijke machten. Inderdaad heeft ze zich
ruimschoots van deze taak gekweten. Sinds
Constantijn en Karei den Groote verspreidt ze
over haar handelingen een afstraling van haar
eigen autoriteit, een hemelschen nimbus deelt
ze uit, terwijl met bijzonderen nadruk gepre
dikt wordt:
„Gij knechten behoort deemoedig en onder
danig jegens uw heeren te zijn, niet enkel aan
de zachte, milde heeren, maar ook aan de-
vreemde, de wonderlijke.*
En toen de Kerk een
heerschappij bestreed, heeft ze dit gedaan niet
met het doel de volken vrij te maken, maar
om zelve de hoogste macht te verkrijgen. Een
duidelijk bewijs hiervoor is gelegen in ’t feit,
19
K^V?^nrdJr“ .het TELEGRAAF-
Voor de be
langhebben
den uit
Verkoopers
van maten en jMaandan
1 I
i 2 Woensdag
6 Vrijdag
8 Zaterdag
10 Maandag
13 14 Vrijdag
15 16 Zaterdag
17 18 Maandag
19 „20 Woensdag 20
zijn onderworpen
dat de voorwerpen behoorlijk schoon en droo«-
moeten worden aangeboden
dat de onjuiste gewichten kunnen worden
gejusteerd tegen dadelijke betaling, volgens bij
Koninklijk besluit van 16 October 1869 (Staats
blad no. 160), vastgesteld tarief;
dat de verificatie van gewichten beneden hét
gram uitsluitend aan een der ijkkantoren plaats
nooit
dat belanghebbenden behooren toe te zien
dat hunne maten en gewichten na den herijk
van de vereischte merken voorzien zijn en dat
blijven tot aan den eerst volgenden herijk en
dat het ijkkantoor te Leeuwarden, aar/ de
Oostersade, voor het publiek geopend is eiken
Dinsdag en Vrijdag van negen tot één uur.
Sneek, den 3 April 1896.
Burgemeester en Wethouders voornoemd
ALMA, Burgemeester.
BENNÉWITZ, Secretaris.
Ti
lil
La
S
U
ir.
.N
0.
V
n
nv vvueiisuug 3U
SOEKS® (01 ItAA
