<nn 11 ffll MMSSm S.W8L
Minis H ADlNtHNTH-BUD YMR IC
No. 55.
E E N E N-V IJFTIQ8TE J
A R G A N (3.
1896.
IS
VAN IEMAND DIE DROOMDE.
t
Schutterij.
8 JULI.
0
17.
eeu
samen werken. Vrage: wie verdedigt, of liever,
1
I
te’
4
Alle brieven
in te zenden.
13.
14.
7.
8.
9.
4.
5.
6.
<4
1.
2.
3.
lit
er.
a
10.
11.
12.
firma Regout heeft onze
Deze CO URANT verschijnt WOENSDAGS en ZATERDAGS.
Abonnementsprijs voor 3 maanden 1.franco per post ƒ1.25.
Alle brieven en stukken, uitgave of redactie betreffende, franco
In de Vragen des Tijds heeft de heer mr. H.
Goeman Borgesius onder het opschrift „Een te
rugblik" een beschouwing gewijd aan de kies-
wet-Van Houten, thans door de Tweede Ka
mer aangenomen. Deze beschouwing is, gelük
was te verwachten, een veroordeeling van het
ontwerp van den minister Van Houten en eeu
verdediging van de houding door de democra
tische liberalen aangenomen. In de eerste helft
van het stuk wordt aangetoond in hoever de
voorstellen van den minister afwijken van ’t geen
hij vroeger zelf nuttig en noodig achtte, terwijl
er tevens in uitkomt hoe de minister Van Hou
ten al het mogelijke deed om de amendemen
ten, tot verbetering voorgesteld met behoud van
het principe der wet, te weren. Op de mede
werking der vooruitstrevenden stelde hij geen
prijs. Het moest den „Takkianen" onmogelijk
worden gemaakt voor zijn wet te stemmee.
Hadden zij allen voet bij stuk gehouden, de
minister was verplicht geweest op hun wenscheu
te letten, maar toen een deel zich afscheidde,
kon hij op de meerderheid rekenen, ter ver
goeding van den tegenstand die hij hier en daar
in de rijen zijner volgelingen vond. De ont
binding van de club der vooruitstrevenden moest
wel volgen, of juister gezegd, zij was al uiteen
gespat nog vóór de ontbindingdat de leden,
die in zake het kiesrecht onder Tak één waren’
het ook zouden blijken te zijn op andere pun
ten van het vooruitstrevende program, is ijdel
gebleken. Van de nieuwe clnb hoopt de heer
Borgesius nu het beste: een groot ledental is
niet noodig om kracht te ontwikkelen en wat
een goed aangesloten kleine club vermag bewijst
de fractie der Kuyperianen.
Het geheele verloop der zaak en de houding
der conservatief-liberalen worden daarop
door den schrijver nog eetis nagegaan, waar
bij hij niet nalaat te doen uitkomen, dat het
gewicht van het bezwaar, aan de grondwet
ontleend tegenover Tak zoo breed uitgeme
ten al bitter gering bleek te zijn, nu het een
meer behoudende regeling gold. Zelfs de heer
Röell, die het onder Tak niet voor zijn grond
wettig geweten kon verantwoorden mede te
werken tot een bepaling, waarbij geneeskundi-
hnlp niet onder onderstand werd begrepen, liet
geen woord van protest hooren toen Van Hou
ten het voorstelde, t Was nu op- eens wen—
schelijk om opportuniteits-redenen!
De opmerking, dat het ontwerp, hoê gebrek
kig dan ook, toch in elk geval een uitbreiding
van groote beteekenis geeft, beantwoordt de heer
Borgesius als volgt
Zeker, uitbreiding zal er komen ware dat
niet het geval, dan zon een comedie zijn afge
speeld, zoo belachelijk ais nog nooit is vertoond-
maar dit zal men toch wel toestemmen, dat dit
op zichzelf nog een sobere aanbeveling is. Van
meer belang is de vraag, hoe groot de uitbrei
ding zal zijn en daarover loopen de gevoelens
verbazend uiteen. De minister had zich èn bij
de sehriftelijke gedachten wisseling èn bij hét
algemeen debat van elke schatting van het aan
tal kiezers onthouden, maar, door den heer Ger
ritsen geprikkeld, verklaarde hij den laatsten.
dag, bij de behandeling der overgangsbepalin
gen, dat hij naar globale schatting rekende op
een kiezerskorps van 600 a 700,000.
De heer Gerritsen, die ook een rekening had
die, welke van socialistische zijde wordt aangi
voerd als motief der radicale beweging ten
w. z.strijd uitlok
en strijd aanbinden, naar aanleiding
het kapitalisme in ’t algemeen niet bijoog
merken dus.
En hoe ongelukkig verlaten en doodseh de
wereld er uit zou zien, wanneer de pater jezuïet
er in slaagde ons allen te maken tot zijn ge
hoorzame leerlingen, toch kon ik niet nalaten
te lachen, toen op het schip, waarmee we in
zee waren, een spinster zoo satanisch lachte om
den doodgravers mantel van den pater, dat ze
den mond niet meer dicht kon krijgen.
Een duw tegen de onderkaak, en ’t was weer
in orde. En al lachende kwam me de rechter
lijke toga voor den geest; ik werd wakker en
werktuigelijk droomerig stamelde ik hem na:
wie nalacht, lacht ’t best. Dat was paterschen-
nis van de juffrouw en moest gestraft. Zonder
paters geen strijd, juffrouw en zonder strijd
geen overwinning, geen vrijheid, geen leven.
BEKENDMAKING.
BURGEMEESTER en WETHOUDERS der
gemeente Sneek brengen ter openbare kennis,
dat de Commissie uit het plaatselijk bestuur,
bedoeld bij art. 15 der wet op de Schutterijen,
dit jaar hare tweede zitting zal houden ten
Raadhuize alhier, op Woensdag den 15 Juli
e. k. des voormiddags ten elf ure, tot onderzoek
van alle reclames, door de ingeschrevene en
geloot hebbende personen van dit jaar, en dooi
de reeds vroeger ingehjfden, ingebracht, alsmede
tot onderzoek van hen, die bij nummerverwis-
seling voor anderen verlangen op te treden.
Belanghebbenden worden gewaarschuwd om
alsdan op te komen, vermits zij anders zullen
gehouden worden, geene redenen van vrijstelling
te hebben, en, voor zooverre zij dienstplichtige
nummers getrokken hebben, bij de Schutterij
zullen worden ingelijfd, blijvende het hun even
wel vrij, om hunne redenen tot vrijstelling in
een volgend jaar te doen gelden.
Sneek den 30 Juni 1896.
Burgemeester en Wethouders voornoemA,
ALMA, Burgemeester.
BENNEWITZ, Secretaris.
V ERGADERING
vak den Gemeenteraad van Sneek,
op Vrijdag den 10 Juli 1896,
des namiddags ten 7 uur.
Resumtie der Notulen.
Mededeeling van ingekomen stukken enz.
Benoeming van een Secretaris-Boekhou-
der bij de Algemeene Armvoogdij.
Adres van mr. C. G. Pachlig.
Alsvoren van den leeraar A. J. Postma.
Als voren van de Vereeniging voor Chris
telijk Schoolonderwijs.
Alsvoren der Zeilvereeniging.
Alsvoren van Hijlke Halbertsma.
Alsvoren van het Bestuur van het Hui-
zumer en Goutumer Nieuwland.
Alsvoren inzake de petroleumbergplaats.
Alsvoren van E. Feenstra.
Voorstel om de steeg naast het Armen
huis aan den publieken dienst te onttrek
ken.
Advies inzake een Buma-beurs.
1896eta^Dg onvoorz‘ene Agaven, dienst
Rekening der dienstdoende Schutterij,
over 1895. J
15.
16. Aanbieding gemeente-rekening dienst 1895 gemaakJ’ kwa“ tüt T/®®1. lager cijfer?
6 eviMovufcc-roaenmg, Uienst isao. op goede groadeilt Uitbreiding «al er komen,
UIT DE PERS.
blijde boodschap, omdat het een nadere bevesti
ging is van uw geestkracht en wil.
„Er zit pit in“, dacht ik, toen me de courant
bericht bracht van dien rechter te Amsterdam,
die in een fiuit-majesteitsschennis-proces, bij den
sehamperlach van een beschuldigde de opmer-
I king maakte „wie ’t laatst lacht, lacht’t best
men zal zeggen, dat die woorden te onpas ge
nii werden en dat een rechter kalm moet blij
ven toch wees die hartstocht op vitaliteit
eh we hooren in onze dagen zoo vaak van
„hoogedelgestrengen* die hun hoofd kwijt raak
ten en inkrompen tot „gestrengen", dat ’t
verkwikking is pit te vinden in de toga.
En wat van het individu geldt gaat door voor
de vereeniging. Zooals we den man bewonderen,
die buitengewone kracht ontwikkelt, wekt
een vereeniging ontzag, die van tijd tot tijd
haar kracht toont. We lappen te vergeefs, als
de schoen versleten is. Het liberalisme is niet
dood, maar de liberale partij is uitgeput, zoo
afgetakeld, dat geen liberale unie er iets aan
beteren kan het ellenlange program is onbruik
baar als overvloeiende van melk-en-honig-hu-
manisme; ‘t is alleen geschikt als lijst van
vraagpunten in een clubje van ouwe liberalen
of als rooster voor een professor bij het oplei
den van jongelui in de „rechten/
i De radicale partij lijdt aan ’t zelfde euvel
haar program is evenmin gericht tegen een be
paalde club en dus geen stnjdprogram. Ia
plaats van geïsoleerd te staan, komt ze in
vriendelijke aanraking hier met den een
en daar weer met den ander. En de par
lementaire socialisten laten door andersdenken
den de basis van operatie vullen omstuwd en
bekneld, benard en weerloos, worden ze door
hun tegenstanders ontwapend, wanneer ze door
den nood gedrongen trachten, maar te vergeefs,
den arm omhoog te steken die den degen houdt.
En zooals er wind moet zijn om de baren te
doen rollen en het scheepje voort te drijven,
zoo moet er clericalisme zijn oin de vrijheid te
i doen groeien. Als ’t clericalisme er niet was, men
zou ’t moeten uitvinden heusch, onze pater is
een onmisbaar persoon op ons vaartuig, al is ’t
een raadsel hoe een jezuiet in z’n slimheid zoo
dom kan zijn een zaak te verdedigen, die vol-
I gens z’n dient onhoudbaar is. Want Regout,
Petrus of Paulus, verklaart plechtiglijk in de
j heiligheid van z’n naam, dat hij niet kan con-
I curreeren in ’t heden, en in het socialisme der
toekomst met de werklieden niet zal kunnen
mogen
- 1 wie steunt een firma, die het individualisme
e strijdleus weten op njet verdragen en ’t socialisme niet uitstaan
-kan Eu t antwoord is een pater der jezuïe-
mea ten. Daarom geloof ik ’t is maar een per-
zuren, I S00nlijke opinie dat de reden waarom de
- jezuïet deze zaak aangrijpt, gelijkenis heeft met j
kht”*~ <^e’ We^Ee VaQ sociali8^8ctie zjjde wordt aange- j
a, - gunste der werkliedend.
voorwaarde Strijd nog eens l—-- 1 - - - -
volstrekt geen beleediging wanneer men u strijd»
lustig noemtintegendeel is dat voor u een
ADI ER TEN TIÉN van 1 tot 4 regels, gewone letter, 40 Cenfa-
voor eiken regel meer 71;, Cents. Bij abonnement is de, prijs
belangrijk lager. Voorwaarden daaromtrent te vernemen bü
den uitgever.
Reclames Hoofdelijken Omslag, dienst
1896.
De radicale vereeniging heeft zich zooals
bekend aangegord tot steun van de strijden
de glasslijpers te Maastricht, en een Jezuïeten
pater moet de heeren Regout zijn steun toege
zegd hebben.
lerwijl ik dit las, ontrolde zich voor mijn
fantasie een tafereel vol afwisseling en ik droom
de van strijd, heerlijken strijd, met zijn perio-
dieke krachtseffektec, z’n weenen en lachen
Op eens verbeeldde ik me midden op zee, wor
stelend met de woeste golven en den forschen
zeewind, en volop genoot ik van de inspanning,
welke alle krachten in ons opvordert en van de
vrijheid, die nergens beter gevoeld kan worden,
dan in het wilde element. Allen op het vaar
tuig voelen zich opgewekt en krachtig levens
lust teekent zich af op de gezichten.
Dit brengt me tot de vraag, of het voor het
meuschdom wel nuttig zou zijn, wanneer „paies
overal* was
Ik wil daarmee niet zeggen, dat mijn geloof
in een ongestoorden eeuwigen vrede sterk is,
maar niettemin komt men soms tot aan den
drempel van het heiligdom, waar geloovigen in
die „waarheid" samenkomen. De strijd in onze
maatschappij en het ontzettend lijden, dat met
dien strijd als oorzaak en gevolg is verbonden,
doet ons soms wenschen naar een radicale op
lossing zooals de vredebond droomt van den
laatsten oorlog, komt bij hen, die den maat-
schappelijkea strijd en zijn onmeedoogend woe
den verwenschen, vaak de begeerte boven naar
het einde van den kamp; men ziet voor zich
den laatsten maatschappelijken strijd en daarna
eeuwigen wereldvrede.
Neen, zoo iets moet men van zich afzetten,
telkenmale ais het zich laat aandienen door den
portierhumaniteit. Heusch waar: zonder strijd
geen overwinning, en zonder overwinning zou
men van ons geslacht in de toekomst geen groot-
sche verwachtingen mogen koesteren. De men-
schelijke energie wil inspanning, en zie maar I
rond in de maatschappij hoe ’t gaat met ver-
eenigingen die, ontstaan om kracht te ontwik
kelen in een strijd, aanvallend of verdedigend;
hoeveel moeite men zich ook getroost om eiken
nieuweling van de hechtheid der unie te over-
tuigen, toch ziet en hoort men van tijd tot tijd
verdachte geluiden, die spreken van'lusteloos
heid en achteruitgang. Wij mogen niet per
soonlijk worden en onthouden ons dus van na
dere aanwijzingook geloven we te i
aaunemen, dat allen, die ’t vereenigingsleven
kennen, de waarde van f
prijs te stellen en zullen toegeven, dat humani
teit als het hoofdbeginsel, de deesem, als
t zoo noemen mag, het deeg niet doet r
dan wanneer men het laatste warm houdt. Hu- I
manisme wordt laf zoodra ’t geen weerstand
meer vindt; de ontwikkeling onzer I 7
de evolutie der natuur, eischt als onafwijsbare'
J eens strijd en het is i teD eil siryu aunumueu, naar aanleiding van
de werkstaking bij Regout. Niet speciaal de
pater op ’t oog, maar
W
T
SN
i couim
MERK
9M
)6
012
01?
124
J3S
aa
tje
ke
ko
de
Ler
4
Le-
45*
25*
20’
>50
n
7 20
I
I -
315
iii
145
JUK
E
"PUNTEN VAN BEHANDELING:
