■B I IDIWmiHLIll MR l)E
d
ll.'il11 11 m IRMMSSfflffll sbl
L
No. 58.
1896.
BEGINSEL VERWARRING.
Oproeping onder de Wapenen.
E E N-E N-V IJ F T I G S TE J A AR Q A. N Q.
IS
Mmiwiww
scbijnlijk tot opschrift kiezen van zijn hoofd-
BINNENLAND.
na
2
z.
1
3
32
13
i.
e
V
Alle brieven
in te zenden.
Noord-Brabant
Gelderland
Zuid-Holland
Noord-Holland
Zeeland
Utrecht
Friesland
Overijsel
Groningen
Drente
Limburg
Libe
ralen.
1
10
9
4
3
3
2
Anti-revolu-
tionairen.
L
'0,
zal worden behandeld.
Sneek den 15den Juli 1896.
De Burgemeester voornoemd,
ALMA.
tat
w-
in
at-
’t
2
1
t.
'0,
o,
io
a
k.
1
a-
ADVER TENTIËN van T
voor eiken regel meer 7% Cents. Bij abonn
belangrijk lager. Voorwaarden daaromtrent
den uitgever.
stuk: Aanvang van ’t ontbindingsproces der heer-
schende politieke partijen in Nederland op
lossing in steeds meer zichtbare afscheiding der
verschillende fraction in deze twee
socialistische katholieke.
De programmata, genaamd: Manifest Liberale
Unie, Ons Program, Program radicalen bond
enz. zinken troosteloos naar den bodem. Al-
gemeenen neerslag en verbranding van natrium-
korrels alias beginselen of levenskiemen.
BEKENDMAKING.
BURGEMEESTER en WETHOUDERS der
gemeente Sneek,
Gelet op de artikelen 6 en 7 der Wet van
2 Juni 1875, (Staatsblad no. 95), tot regeling
van het toezicht bij het oprichten van inrich
tingen, welke gevaar, schade of hinder kunnen
veroorzaken
Brengen ter openbare kennis, dat ter Secre
tarie der gemeente ter visie is gelegd, een
verzoek met bijlagen van TAEKE GROEN
LAND Tz.Vleeschbouwer te Sneek, om ver
gunning tot het oprichten van eene Rookerij
van Vleesch, in het gebouw, staande aan de
Wijde Noorderhorne alhier, Wijk 7, no. 66,
kadastraal bekend gemeente Sneek, Sectie B,
no. 3001.
Dat op Zaterdag den 1 Augustus 1896, des
middags te 12 uren, ten gemeentehuize gele
genheid zal zijn, om tegen die oprichting be
zwaren in te brengen en deze mondeling en
schriftelijk toe te lichten en dat zoowel de ver
zoeker, als zij, die bezwaren hebben in te bren
gen, gedurende drie dagen vóór ovengenoemd
tijdstip ter Secretarie der gemeente, in de gd-
wone bureau-uren, van de ter zake ingekomen
schrifturen kennis kunnen nemen.
Sneek, den 18 Juli 1896.
Burgemeester en Wethouders voornoemd,
ALMA, Burgemeester.
BENNEWITZ, Secretaris.
In elk verlangen schuilt een beginsel, een
kern van gevestigde overtuiging; er zijn echter
onder deze vruchten waarbij de wilde werking
1 tot 4 regels, gewone letter, 40 Cents;
Cents. Bij abonnement is de prijs
-te vernemen bij
Het koloniaal museum te Haarlem heeft
Maandag 25 jaar bestaan.
Het werd op 13 Juli 1871, in tegenwoordig
heid van den Minister van Koloniën van Bosse,
geopend door den voorzitter der Nederlandsche
Maatschappij tot bevordering van Nijverheid.
Mochten toen de aanwezige kunstschatten de
algemeene belangstelling trekken, de collectie
is in de kwarteeuw van haar bestaan aanzien
lijk verrijkt geworden.
Bij den feestmaaltijd, eergisteren te Haarlem
gehouden ter gelegenheid van het Nijverheids-
congres, heeft de heer Cremer in een toost
medegedeeld, dat een milde gever bij gelegen
heid van het 25-jarig bestaan aan het koloniaal
Deze CO URANT verschijnt WOENSDAGS en ZATERDAGS.
Abonnementsprijs voor 3 maanden f 1.franco per post ƒ1.25.
Alle brieven en stukken, uitgave of redactie betreffende, franco
Totaal
Den hier tot de liberalen gerekende Gelder-
schen afgevaardigde baron Van Pallandt van
Waardenburg en Neerijnen vindt men ook wel
als conservatief vermeld, waardoor dan het cij
fer der liberalen in de Eerste Kamer daalt tot 31.
Volgens den Haagschen correspondent van
de N. Gron. Ct. is aan het Departement van
Binnenlandsche Zaken reeds alles in gereedheid
voor de eventueele uitvoering van de kieswet.
.Minister van Houten moet zelfs de aanschrij
vingen aan de Commissarissen der Koningin,
met de noodige instructies, formulieren enz.
voor de gemeentebesturen, model-stembiljetten
en kiezerskaarten, beschrijving van de couloirs,
met teekening, alles kant en klaar hebben, zoo-
dat, als morgen de wet in ’t Staatsblad kon
verschijnen, daags daarna de geheele regeling
in werking zou zijn te brengen, voor zooveel
dit van den Minister afhankelijk is.
Nog steeds zegt de corr. verder ontvangt
de heer van Houten van vele zijden gelukwen-
schen met het door hem behaalde succes. Op
merkelijk is het, hoe men ook in hofkringen
ingenomen schijnt met de aanneming zijner kies
wet. Dit bleek mij 1.1. Zondag bij de feestvie
ring in ’t Kurhaus te Scheveningen, toen ver
schillende hofdignitarissen, na het diner in het
salon in de Kurzaal voor de hooge gasten in
gericht, hun opwachting makende, den Minis
ter hartelijk feliciteerden met zijn overwinning.
Naar de N. R. C. verneemt zal het aantal
hoofdcommiezen der posterijen binnenkort wor
den uitgebreid.
Bij gelegenheid der kieswetbehandeling is
van „geavanceerde” richting herhaaldelijk het
woord principieel gebruikt ter opwekking of
bestrijding van leden die weifelden of retireeren
wilden. Voor zoover men kon afieiden uit de
houding der beginselvasten, bestond het principe
hierin, dat men met de uitbreiding wilde gaan
tot aan de uiterste perken door de Grondwet
gesteld. Aan dit beginsel zich zelf en anderen
te binden was het naaste doel van hun ver
toog, om dus vereend met meer kracht het
verder afgelegen doel na te streven, d. w. z. tot
de door hen gewenschte uitbreiding te komen.
Allereerst willen we opmerken dat het on
juist is, in dezen het woord principe te ge
bruiken, omdat het, in plaats van een beginsel
of uitgangspunt te zijn, een wensch is zonder
meer datgene wat men door agitatie of sa
menwerking tracht te bereiken is het doel
waarnaar gestreefd wordt, is dus eindpunt en
geen uitgangspunt.
Toch is 't geval denkbaar waarin deze twee
extremiteiten een zijn en gelijk alle regel een
uitzondering toelaat, wordt ook hier de excep
tie niet te vergeefs gezocht. Het kan zijn nut
hebben hierop de aandacht van het publiek te
vestigen, dat in zaken van politieken aard
door een groot woord of een scheeve voorstel
ling niet zelden om den tuin wordt geleid.
Wanneer iemand meent dat ’t zijn roeping
is zichzelf en zijn medemensch door het geloof
te brengen tot de hemelsche zaligheid, moet
het einddoel van zijn streven zijn: allen gebracht
te zien tot dat geloofmet iederen bekeerde
ziet hij zich nader tot dat doel gebracht. Zijn
uitgangspunt en zijn eindpunt, beginsel en doel,
men kan dan iu bijbeltaal spre-
Naar ’t Dagblad verneemt komt de Eerste
Kamer weder bijeen op Woensdag 2 September.
De stand der partijen in de Eerste Kamer is
de gehouden verkiezingen als volgt
Li be- Katho
lieken.
6
3
De BURGEMEESTER der gemeente Sneek,
gevolg gevende aan de missive van den heer
Commissaris der Koningin in deze Provincie,
d.d. 9 Juli 11. Ie Afdeeling M en S no. 870,
ROEPT BIJ DEZE OP: den milicien-ver-
lofganger HENDRIK BAKKER, ingeschreven
in het Register van Verlofgangers der gemeente
Gaasterland, plaatsvervanger voor Pieter Vrolijk
uit de gemeente Sneek, lichting 1894 ouder
no. 3, behoorende tot het 2e Regiment Huza
ren, om, voorzien van al de voorwerpen van
kleeding en uitrustingstukken, bij zijn vertrek
van het korps medegenomen, zich op Maan
dag den 10 Augustus 1896, des namiddags vóór
vier uur, te laten vinden bij zijn korps te
Venlo, ten einde wegens overtreding van art.
133 der militie wet, krachtens art. 137 voor den
tijd van twee maanden onder de wapenen te
komen.
Vooraf moet gemelde verlofganger zich, voor
zien van zijn zakboekje, ter Secretarie van
Gaasterland vervoegen, om dit voor vertrek te
laten afteekenen.
I Tevens wordt hem herinnerd, dat ingeval
I aan deze oproeping niet wordt voldaan, hij
der natuur in plaats van het ordenend verstand
als factor optreedt.
Men is dus verplicht elke knol op zichzelf
te bestudeerenen men moet rekenschap vra
gen van het ontstaan der vrucht: Is ze gegroeid
na vooraf in goed overleg gezaaid, gepoot, ge
plant te zijn d. w. z. trad bij de ontkieming
het verstand werkzaam op of: is de knol
geworden zonder tusschenkomst van het ver
stand, als de vrucht eener onopgemerkte kiem
van levenskracht of levenslust.
Kortom, is de wensch vader van de gedachte,
of omgekeerd de gedachte vader van den wensch
Alleen de laatste wensch is een zuiver prin-
cipiëele.
Gaan we nu den loop der historie na van
de jongste kiesrechtbeweging dan vallen deze
feiten vooral in ’t oog:
De twee fraction v’. Houten c. a. en de
anti-partijen verdedigen tegenover elkander
het principieële van baar standpunt; dit duurt
voort tot de eindstemming; demotiveering,aan
deze beslissing voorafgaande, is de frissche ont
plooiing van de vanen met haar principiëele
opschriften zoo werd de zaak principieel ten
einde gebrachtnaar men voorgaf ten min
ste.
Want eigenlijk was er van principe geen
sprake; immers een levenskiem ontwikkelt zich
zoodra de dunste stoflaag haar hoofdje bedekt.
Welnu, het veelhokkig gebouw van v. Houten
was bij uitstek geschikt om niet één maar om
alle beginselen zoo’n plaatsje aan te bieden.
Er kan dus van principieele oppositie geen
sprake geweest zijn. Ook Tak’s kieswet was
geen finale dan in eonstitutioneelen zin.
•Een princiep is het te zeggen: alles! zoo niet,
dan maar wat ik krijgen kan, om tot alles te
komen.
Een berekening, taktiek daarentegen is het
te vérklaren ik wil alles, of ik wil niets.
Het bedenkelijke van deze berekening is niet
weg te redeneeren. Onwillekeurig komt hierbij
de vraag opgedrongen: wat de principieele op-
positiemannen wel onder alles verstaan.
Zou het moeten opgevat in den zin
Tot aan de grenzen der Grondwet
Heeft men finale gewild, om er af te zijn,
met dit brandbaar gedeelte
Maar dan is het beginsel dier vooruitsireven-
den nog niet het beginsel van het volk. Daar
mee zou het volk evenmin genoegen nemen
als met v. Houten’s principieele oplossing.
Wanneer kiesrecht een recht is, een burger-
recht natuurlijk, is iedereen door zijn geboorte
deelhebber aan dit recht, en dit princiep te
ontwikkelen tot vrucht, is de taak van regee-
ring en volksvertegenwoordigers. Is kiesrecht
een voorrecht, verbonden aan stand, geldbezit
of ontwikkeling, dan is de taak der wetgevers
dit beginsel te ontwikkelen tot vrucht.
Maar wat zou ’t voor zin hebben te spreken I
van een beginsel als dit
Het kiesrecht moet uitgebreid tot de grenzen overeenkomstig art. 145 van meergemelde wel
uitgangspunt
is het geloof
ken aldus
Ik en de vader zijn éénhierbij stelt ik
het beginsel en de vader het einddoel voor.
Het streven dier geloovigen zal nu zijn, de
een na den ander tot dat geloof over te halen,
wanneer ze principieel van aard zijn. Minder
principieel zou het van dergelijke lieden zijn
een huisorgel te koopen, dit in een achterka
mer te plaatsen en zich tevreden te stellen,
eens of meermalen per dag dit instrument te
bespelen tot opwekking en stichting van zich
zelf en van hen die behooren binnen de per
ken der eigen woning.
Wel principieel echter zou het zijn, wanneer
de door het orgel bewerkte opwekking verder
ten doel heeft met verhoogde kracht in die
richting werkzaam te zijn buiten de muren van
het woonhuis.
Ook in de zelfgenoegzame devotie is ’t be
ginsel echter aanwezig; dit beginsel is inderdaad
aanwezig in iederen wensch in elke begeerte
of lust leeft een beginsel, gelijk in alle steen-
j vruchten een steen zit en zooals een handig
prediker elke bijbelfraze kan doen uitdijen tot
een preek, al dwingen omstandigheden hem
soms tot afwijkingen, waardoor ’s mans predi-
dikatie den indruk geeft van een pruim die aan
den kerseboom groeide.
van de grondwet (N. B. Heemskerk’s elastiek-
maat).
De historieschrijver van lateren tijd, zal, bij
dit kiesrechtgeknibbel en geknabbel, hoogstwaar-
-
5
schen afgevaardigde baron Van Pallandt
-
X
■..I
•o..
OOKER COURANT.
9 52
05
.012
0 18
0 24
0 33
,45’
125"
F20*
LN
D.
T
ti
er
k-
6 50
7
77
7 20
8
8 -
815
835
8 45
-i.
