CiffiHH B HET mmssffin s®
W
jiB.
MMS- B ISffliTHTiE-M na N
T
W
F.
No. 7.
T W E E -E N-V IJ F T I O 8 T E JAARGANG.
1897
ORGANISATIE.
I®
I
ien ate
Z A DAG
23 J IN L A i i I.
ii.
post
1°.
2°.
3°.
4’.
8°.
9°.
een
10°.
11°.
UIT DE PERS.
Bij deze Courant behoort ale Bijblad Peuil-
leton-nummer 238.
5°.
6°.
7°.
tot 4 regels, gewone letter, 40 Cento;
Cents. Bij abonnement is de prijs
3. die
ijden,
ienk-
men,
men
rals-
neer-
ieder
i dei-
es te
man
Deze COUR A NT verschijnt WOENSDAGS en ZATERDAGS.
Abonnementsprijs voor 3 maanden 1.franco per post ƒ1.25.
Alle brieven en stukken, uitgave <ji redactie betreffende, franco
in te zenden.
•ken
aai,
KENNISGEVING.
De BURGEMEESTER der gemeente Sneek,
2e k®
4e ke
0/„ I
ADVEBTENT1EN van
Voor eiken regel meer 7J/4
belangrijk lager. Voorwaarden daaromtrent te vernemen by
den uitgever.
Maar de tijden zijn veranderd en met de
tijden ook de omstandigheden en als gevolg
hiervan den inhoud der progiamma’s.
Waren de kiezers van vroeger bijna zonder
uitzondering gestemd voor de leer der oude
staathuishoudkunde sommigen omdat ze hun
wèiyaart er aan te danken hadden en meerde
ren 'omdat ze niet anders wisten, er nooit over
nagedacht hadden en van geen andere staat
huishoudkunde gehoord hadden met de nieu
we kiezerscreatie is daarin in verandering ge
komen. Een groot deel vau deze nieuwelingen
is beslist anti-conservatief en bij hen voegt zich
een aanzienlijk deel der oude kiezers, die door
jvers,
,00.
I DAM,
1 j an. I
Vordert, dat men de kerkelijke leiders het ver-
wijt bespare van een plompe inkonsekwentie.
En wie niet het drijven der Katholieke geeste-
lijkheid en de daarbij gevolgde methode niet
geheel onbekend is gebleven, weet zelf wel de
verklaring te vinden. Overmacht in den Staat,
zoo redeneerden de bisschoppen, houdt in be>
voorrechting van de overmachtigen en hun aan-
hangers bij benoemingen. Overmacht bij de
regeering des lands is een krachtig middel om
te geraken tot economische overmacht. Sinds
lang begrepen de heeren, dat overheersching op
I zou het dan niet denkbaar zijn dat liberalen en
ongeloovigen hem in bescherming moesten ne
men tegen zijn eigen dienaren? Zeer zeker
zouden die dienaren hem het leven niet aan
genaam maken, zij, wier^levensideaal de spreuk
van koning Lodewijk isDe staat, ben ik
Het vlugschrift van mr. W. H. de Beaufort
en het nadere betoog van de Liberale Unie
hebben in de pers wel de aandacht getrokken.
De N. B. C. heeft het laatste als van weinig
waarde ter zijde gesteld en betoogt dat het
geen nieuw licht over de zaak verspreidde,
i terwijl het blad vooral gekant is tegen het
denkbeeld van de L. om de kiesrechther-
j vorming toch als eisch te stellen bij het pro-
I gram, niettegenstaande men niet op wijziging
Behalve de valschheid van deze en
leuze, vvaarop we wezen terloops, valt in de
programma’s van verschillende organisaties ver
warring van begrip en doel niet weg te eijfe-
I ren in dit opzicht kunnen we ons op vooruit-
I gang niet beroemen.
I Een programma moet klaar zijn voor hen
j die het ter hand neemt, maar het moet ook
homogeen zijn, gebaseerd en doortrokken van
'HTM enkel zuiver gesteld beginsel.
llitiek terrein. Op die wijze ware
9J_2 «toors, wanneer de staatkundige meerderheid op
9J_6 jhun hand was, vanzelf de gelegenheid gebo-
938 den de godsdienstige overtuiging der minderheid
- uit te knijpen als water uit de sponszoo had-
jden we dan de heerschappij der geestelijken in
tessens van Rome’s gezags-theorie. De leiders I
der orthodox-protestanten waren in hun hoeda-
Jnigheid van leiders natuurlijk zeer vatbaar voor
;den invloed dier gezagsleer en, met overboord
«werping van het pretestantsche vrijheidsbegin-
645a tfsel, sloten ze zich bij de politiek der,katholle-
Ae geestelijkheid aan en helden meer en meer
over naar het beginseldwingen om in te gaan.
de maatschappelijke verwording langzamerhand
Voorheen *3e'ieer^ zlJu tot de democratie.
f 47,1 was dit ook het gevalin de jaren die pas
fpachter ons liggan werd de strijd gevoerd tus-
•«chen liberalen en clericalen, aanhangers van
I de leer dat de staat neutraal moet blijven te-
genover de godsdiensten, en aanhangers van
het stelsel waarin de van God ingestelde over-
f 47.( heid behalve zijn overheid bij bet volk nog
beseffen moet zijn minderheid en gehoorzaam-
1 aan God. De strijd liep dus over de
vraag of de Staat op de Kerk en omgekeerd
gevoer invloed mag uitoefenen, ja dan neen.
Scj Dit politiek verschil heeft ons een halve eeuw
Biggel lang gewikkeld in een strijd om de overmacht
in den Staat. De waarheid, zoo meende men,
t*611 f(
Y moest bij meerderheid van stemmen worden
s 1 25 i uitgemaakt; een zonderling idee voorzeker van
a f'Ode kerkdijken, die in hun leer herhaaldelijk
worden gewezen op het feit, dat de meerderheid
steeds afkeerig is van de waarheid. De oor
zaak van deze schijnbare tegenspraak tusschen
theorie en praktijk bij de kerkdijken moet
)*Jaif daarom elders worden gezocht. De billijkheid
dat er
REDDINGSBAKEN
aanwezig zijn:
in de Stoomhoutzagerij van Ter Horst
aan de Geeuw;
bij Tjitte Bloksma, Voerman, buiten
’t Hoogënd;
bij de Wed. Folkert Prins, aan de Prin
sengracht;
in de Smederij van J. Tjaarda, buiten
de voormalige Noorderpoort;
aan het Spoorwegstation]
bij AL Meiners, nabij de Oosterpoortsbrug;
bij G. S. Hofstra, Steenhouwer, aan de
Leeuwarder trekvaart;
bij de Wed. Th. Asselman, Scheepstim
merwerf bij de Oppenhuizerbrug
bij de Kalkovens van Feenstra, aan den
Oppenhuizerweg
bij den Congierge der Hoogere Burger
school
bij den Concierge der School voor koste
loos onderwas]
in den Molen van Veen, aan de Frane-
12°.
kervaart.
Tevens wordt in herinnering gebracht, dat
volgens art. 450 van het Wetboek van Straf
recht, ieder die, getuige zijnde van het oogen-
blikkelijk levensgevaar waarin een ander ver
keert, nalaat dezen die hulp te verleenen, die
hij hem, zonder gevaar voor zich zelven, ver
leenen kan, indien de dood van den hulpbe
hoevende er op volgt, gestraft wordt met hech
tenis van ten hoogste drie maanden of geld
boete van ten hoogste drie honderd gulden.
Ten slotte wordt de aandacht gevestigd op
art. 168 der Algemeene Poli tie-Verordening
dezer gemeente, luidende alsvolgt
„Niemand mag weigeren een drenkeling in
zijn huis op te nemen.
Ieder is verplicht, die daar te houden, tot
dat volgens verklaring van een geneesheer ver
voer kan plaats hebben."
Overtreding van dit artikel wordt gestraft
met hechtenis van ten hoogste zes dagen of
geldboete van ten hoogste vijt-en-twintig gulden.
Sneek den 8 Januari 1897.
Burgemeester en Wethouders voornoemd,
ALMA, Burgemeester.
BENNEWITZ, Secretaris.
door hen die zich voor zijn dienaren uitgeven
wanneer Christus de zwarte schare onder het
oog bracht, dat aan hen geen andere taak is
opgedragen dan de verkondiging van zijn gods-
dienst en dat ze met staatkundige en econo-
mische kwesties zich niet te bemoeien hebben,
den Staat en bij het volk gekregen, de quin-
i I
brengt ter openbare kennis, dat het Kohier der zelf aandringt. Deze handeling, zegt het blad,
grondbelasting, dezer gemeente, dienstjaar 1897, waarover het bestuur der Unie in haar bro-
door uen Directeur der Directe Belastingen te chure een diep stilzwijgen bewaart, teekeut
Leeuwarden gearresteerd den 20sten Januari voldoende het uitgangspunt van zijn gedragingen.
1897 aan den Ontvanger der Rijksbelastingen Om scheuring in de liberale gelederen was het
bestuur te doen, daarom moest geheel nööde-
dat een ieder verplicht is zijnen aanslag, op den loos de kiesrechtquaesue op dit ooggnblik op-
gerakeld worden. De „formulieren van eenig-
heid" in het program van urgentie opgenomen,
konden daartoe eveneens bijdragen. De fractie
j der liberale partij, die in het Unie-bestuur uit-
I sluitend vertegenwoordigd is, wenschte een
i scherpe scheiding te maken tusschen haar en
WETHOUDERS der I de overige liberalen in den lande.
Om deze talrijke groep te verbrokkelen en
als hulptroepen in te deelen bij den strijd om
de overmacht in den staat, hebben de geeste
lijken hun toevlucht genomen tot een krijgs
list. Van den paus te Rome af tot het kape-
laantje op de Limburgsche hei deelen de gees
telijke herders thans ook gaarne het stoffelijk
voedsel uit. De Kerk moet volgens hen de
armen bedeeleu; met enkele kruimels daags
lokt men in den wintertijd wel musschen en
vinken voor zijn raam. Voor de kiezers die
gedrukt worden door den slechten toestand op
maatschappelijk gebied, beloven ze allerlei ver
beteringen „auch die Kinder speist man wohl
mit Matchen ab,“ zegt Lessing.
Zoodoende ziet het katholieke program er
vrij kakelbont uit; het maakt den indruk van
een prisma dac de stralen breekt, zoodat men
maar heeft te draaien om de kleur te krijgen
die men voor ’t oogenblik noodig heeft. Zoo
worden de roomsche kiezers, die vroeger bij
de ooren werden voortgeleid, tegenwoordig, nu
ze democratisch zijn geworden, door de heer
ooms bij den neus genomen het program heeft
een politieke tendenz cn een economischen in
houd; het werkt bij de kiezers als de fuik bij
bet palingvangen alles ter eere en uit naam
van den Christus, die zeide dat zijn koninkrijk
niet van deze wereld was. De geestelijken den
ken er anders over en indien Christus nog eens
opstond uit de dooden en den pane onderhield
over zijn zuoht naar koninklijke macht of de
I geestelijken over hnn pastorale heerschappij
over de kudde, dan zou hij de kans vrij zeker
[economischen grondslag méér klemt dan op po- lo°P8n> nog eens^ gedoodstraft te worden en wel
llitiek terrein. Op die wijze ware den pa-
1897 aan
te Sneek ter invordering is ter hand gesteld en
bij de wet bepaalden voet, te voldoen.
Sneek, den 22steu Januari 1897.
De burgemeester voornoemd,
ALMA.
vertegenwoordigd is, wenschte
KENNISGEVING.
BURGEMEESTER en WETHOUDERS der de overige liberalen in den Luide. In de kies-
gemeente Sneek, brengen ter openbare kennis, i re8htquaestie - zoo beet het was gebleken,
-J-- dat het noodig is, de puntjes op de i’s te zetten,
want de heterogene meerderheid, op grond van
vage verklaringen in 1891 gekozen, had het
tot stand komen van het kiesrechtprogram van
het vorige kabinet verijdeld. Zulk streven
keurt het blad zeer af.
Daarentegen wordt het vlugschrift van den
heer De Beaufort hoog door de N. B. C. ge
waardeerd, vooral wijl daarin tegen het exclu
sivisme van de Liberale Unie wordt geprote
steerd en op aansluiting wordt aangedrongen.
Het beroep vau den heer De B. op het ver
leden der liberale partij en op hetgeen in de
laatste jaren tot stand is gebracht: de belasting
herziening en de kieswetshervorming is door
bet Rotterdamsche blad met volle instemming
begroet.
Het Vad. heeft eenige kantteekeningen ge
voegd bij het betoog van de N. B. C. en mr.
De Beaufort. Het blad verbaast zich dat
veteraan als De Beaufort en een oud lid der
Tweede Kamer als dr. Zaaijer (thans hoofd
redacteur van de N. B. C.) zoo iets beweren.
Zeker, Pierson’s belastinghervorming is door
samenwerking van alle liberale krachten tot
stand gebracht, dank zij o. a. den geest van
toenadering, die de geavauceerden bezielde, die
altijd meer gevoeld hebben voor een algemeene
inkomstenbelasting en onder wie indertijd ook
bet Kamerlid dr. Zaaijer behoorde. Maar hoe
veel jaren heeft het met geduurd eer bet zoover
kwam' Welk een eindeloos getob met allerlei
proeven van belastinghervorming, die mislukten
door de oneenigheid der zich noemende liberale
partij! Hoeveel jaren van onvruchtbaar gekijf,
totdat het ongeduld en de onwil der kiezers
ten top was gestegen! Voorwaar, zoo de fouten
eindelijk zijn uitgewischt, dat verleden in niet
zoo fraai om een fier: Ziet naar onze daden! te
uiten, in plaats van een beschamend: Vergeeft
ons onze tekortkomingen.
En dan de kieswet! Nu ja, die is tot stand
gekomen, maar ook eerst nadat de rechtervleu
gel der liberale partij een eerste proeve heeft
doen mislukken en van de hulp der katholieken
en anti-revolulionaircn heeft gebruik gemaakt
om een tweede proeve door te drijven, die naar
het oordeel van zeer veel liberalen in den lande
onbevredigend is. Het is inderdaad niet vrien
delijk tegenover den heer Lobman en de schim
van den heer Haffmans deze schitterende over
winning te schrijven op het credit der liberale
partij.
Belooft nu dit verleden zooveel voor de toe
komst! O, het Vad. weet wel, al wat zich
liberaal noemt, zal pal staan tegenover clericale
aanmatiging en tegenover protectionistisch drij
ven. Maar ten aanzien van welke hervormings
politiek zijn die allen eensgezind De aV. Bott.
Ct. bewaart een diep stilzwijgen, en de heer
De Beaufort geeft eenige op een goudschaaltje
gewogen phrases, waarvan hij zelf wel weetr
dat zij een groot deel der liberalen niet zullen
bevredigen, terwijl zij zich evenmin zullen laten
^WiTOBWOlilM
3da;a
i
ieei;
ider
a
a
a
a
6 30a
S 55a
710a
r
6 30
7 20
7 38)
940 5f
10 20 6f
11— 7.'
II^IIIIIIUIL
o;
