Mt H BET lllMMSSÏÏffl’ SH.
eek
n a.
9
No. 13
189L
CLERICAAL- CONSERVATIEF.
der d
/ers i
ZxlTEli D A G
13 f JE 15 U A 15 I.
Wie
II.
de vraag aldus
ie Bos-
’t algemeen, een die lijdt aan zelf-
-
zien,
'oerd:
Scha-
iggeii,
In de Gids komt een artikel voor van den
heer F. van Beden, dat ten titel draagt Werk
s van de
De hoofdbeginselen bij deze rijkshoeven moe-
er niets wordt geproduceerd dan
en
AM.
tbr.
'7/s
>3h.
>Ish.
V..
geest, naarmate we voortleven, meer en meer i het middel tot verbetering zal brengen.
wetenschap. Onze Lieve Heer j werk zoekt moet door de regeering in de ge-
.1 1 i tt i 1 1 ciirn n 11 ni rl an lnnA
en
i er
1.
2.
3.
4.
5.
Dille.
6.
ker Onderlinge Brand waarborg-Vereeniging.
7. Wijziging verordening tot heffing van
marktgeld.
8. Primitief Kohier
Omslag, dienst 1897.
ling der menschelijke productie zou een groot
Vanwaar deze combinatie Heeft de clerus
er uit financieel oogpunt voor zich-zelf belang j
bij dat de stand van zaken niet verandère
van den Hoofdelijken
5
25 k
m steed
Dat kan imfners niet, om deze drie redenen
1°. Leeft de clerus, zoo zegt ze zelf, geheel
en al voor het koninkrijk Gods hier op aarde;
2°. Leeft de geestelijkheid, tot den paus toe,
als de armste onder ons, van liefdegaven
3°. Is, volgens de geestelijkheid, naast boete-
In de Kroniek komt de heer P. L. Tak op
tegen dat „liefhebberen" in sociale quaesties.
TEN.
47,00,
-,oo,
BEKEND MA KING.
BURGEMEESTER en WETHOUDERS van
Sneek brengen ter kennis van belanghebben
den, dat de jaarlijksche herijk van Maten en
Gewichten enz. voor de gemeente Sneek, in
1897 NIET zal plaats hebben, doch dat tot
den herijk, gevorderd tengevolge van beschadi
ging van stempelmerken of om andere redenen
tot 1 September e. k.aan het IJkkantoor te
Leeuwarden gelegenheid is.
Sneek den 26 Januari 1897.
Burgemeester en Wethouders voornoemd,
ALMA, Burgemeester.
BENNEWITZ, Secretaris.
UIT DE PERS.
ADVERTENT1EN van 1 tot 4 regels, gewone letter, 40 Cent»
Voor eiken regel meer 7 J/a Cents. Bij abonnement is de prijs
belangrijk lager. Voorwaarden daaromtrent te vernemen bij
den uitgever.
legenheid worden gesteld het land te bebouwen;
moeten daartoe Rijkshoeven worden gesticht.
Hij schetst nader op deze wijze wat hij ver
langt
„Hot rijk heeft bedelaarskolonies gesticht,
die zeer weinig produceeren en waar toch 3 of
4t<00 persoflen worden onderhouden voor 3 a 4
tonnen gouds jaarlijks.
Een particuliere Maatschappij van Weldadig
heid heeft een landbouwkolonie gesticht, die,
hoewel ze financieel slecht staat, uitstekende
resultaten geeft als inrichting van opvoeding en.
beschaving.
Eindelijk onderhoudt het rijk een staand le
ger van 20 a 30000 personen, die niets vóórt
brengen. Millioenen worden hieraan besteed en
niets bereikt dan een twijfelachtige weerbaar
heid.
Het stichten en onderhouden van rijkshoe
ven, waar ieder die werken wil zijn dagelijksch
brood verdienen kan, is dus eenvoudig een kwes
tie van goeden wil, overleg en wat geldelijke
offers, in den aanvang.
Terwijl de maatregelen, wanneer ze met oor
deel en beleid wordt begonnen en met energie
en moed en volharding voortgezet, de zegen
rijkste zou zijn die ooit door een regeering
voor de natie is genomen.
Het denkbeeld is al sinds lang aan de hand
gedaan. Dat het verwezenlijkt worden zal,
acht ik buiten twijfel. Maar kleine onhandig
heden in den aanvang kunnen de verwezenlij
king langen tijd vertragen, en veel ellende noo-
deloos rekken.
Men moet niet als punt van uitgang nemen
een stichting die in kwaden reuk staat.
Men moet duidelijk den indruk geven, van
wat ook de rechtvaardige en ware toedracht
is, nl. dat het rijk den arbeid behoeft.
Dat dus de werker, die zich bij een rijks-
hoeve aanmeldt, welkom is en noodig, en niet
komt om een aalmoes of om beweldadigd te
worden.
Er is maar een klein weinigje tact en men-
schenkennis noodig om den naam rijks-land-
bouwer voor het volk even weinig vernederend
te niaken als bv. rjjks-ambtenaar. Daar ligt
niets stuitends is. Maar kolonist zou een werk
man niet willen heeten. Dit zijn gewichtige
kleinigheden.
Toch is het goed dat men iets, wat reeds
bestaat, tot punt van uitgang neemt. Hoe min
der opzettelijk, of liever opgezet pn bedacht,
een maatregel bestaat, des te eerder komt zij
m de zeden en wordt zij populair.
'Tot punt van uiigang kan men nemen bv.
de landbouwscholen of de landbouwproefstati
ons. Men kan die vermeerderen in aantal, uit
breiden, wijzigen en er hoeven bijhouwen. Men
neme de proeven op steeds grooter en grooter
schaal, en streve daarbij naar het doel, alle
arbeiders en beambten te voeden en te onder
uitgaat naar i
en de beschermende rechtenHet geloof
de geldzak, zei dezer dagen de eminente sena-
tor van der Biesen. Geen verbreiding van ken
nis en wetenschap, zei de brave man weg
met do openbare schoof! Geen vrijheid van
van
individualiteit weg met de vrijmetselarij
- dat alles wenscht de ouwe heer.
Hoe nu kapitaal te verkrijgen en waarom
geen algemeene welvaart, maar kapitaal in
weinige handen? Waarom en hoe wordt de
arme werkman ervoor gespannen om god Ka
pitaal te beschermen tot bestendiging van eigen
ontbering en soberte
I en Brood, en ten doel heeft de lezers
Gids nog eens onder het oog te brengen hoe-
1 vnn] nn Iv f- *vv» i r» nn l_ 1
schoot der kerk; zachtzinnig als ’t kan, en an-
ders met geweld van wapenen. En nu spreekt
het van zelf dat daarvoor geen wapentuig wordt
gebruikt wat gevaarlijk is voor hem die ’t han
teert. Geen invloed dus door kennis, maar
door kapitaalbezit. Dit is immers duidelijk,
dat men in den strijd de meest bruikbare wa
pens kiest
Welnu, het kapitaal heeft te dien einde vol
gens de geestelijkheid twee dingen voor op de j
kennis het knijpt beter dóór en het is onscha- I
delijk voor den gebruiker.
Daarom is de zieleherder kapitalistisch en con- j
servatief; het wapen van ouds is zijn wapen; I
conservatief zal hij blijven, ook omdat de tijd-
J den ouden dag pardon en in die om-
standigheden zou jé niet met heimwee een te-
rugblik naar ’t verleden werpen en, met con
servatisme bezield, alles aangrijpen wat den
stroom mag keeren?
Zijn de pastoors ook begrepen onder dit slag I
van melaueholiek-conservatief-zuchtige men- i
schen Of liever, laten we de vraag aldus I geweten, geen humaniteit, geen erkenning
stellen
Kunnen de dienaren van Christus’ evangelie,
dat de gelijkheid predikt en lang niet malsch
oordeelt over de rijken der aarde, conservatief
zijn in dien zin Ze zouden immers zelf tegen
over den zeer vooruitstrevenden Meester staan
als de werkman tegenover den patroon, d. w. z.
met gansch andere, voor hen strijdige denk
beelden En ze zouden zoo inkonsekwent dur
ven zijn om voor de oogen vau de geheele we
reld te durven afkeuren in anderen, wat
Ze zouden geestelijk-adviseeren en zelf hande
len in strijd met hun advies? Een leeraar die
in ’t openbare leven zich anders gedraagt dan
hij aan de leerlingen ten plicht voorhoudt ver
liest immers de achting van zijn discipelen en
breekt zijn eigen werk af.
Zoo dwaas zijn de geestelijken niet. Hun
doel is niet af te breken er wordt, volgens hen,
tegenwoordig helaas maar al te veel afgebro
ken. Hun strijd is juist gericht tegen af bre
ken; ze willen opbouwen. En ze bouwen op
De kerke Christi, Christus het fundament, de
eerste steen de paus, en verder volgt alles van
zelf. De steenen, dat zijn de stommekrachten
van geestver-wante kiezers.
En is nu voor den bouw van dit „huis des
Heeren" noodig dat de opzieners conservatief
zijn in de politiek Er is toch geen kapitaal
noodig wanneer alles gaat als de Heilige Schrift
zegtEén wenk en het is er en staat er.
Waarom zijn die herders dan zoo kapitalis
tisch gezind, als ze ’t niet doen om eigen zak
te spekken
Omdat men tegenwoordig alles op losse schroe
ven wil zetten. In een kapitalistische maat
schappij heeft het kapitaal invloed en in de
socialistische de kennis. Het kapitaalbezit kan
de menschen geen kwaad doen, maar kennis
en verstandsontwikkeling is bepaald gevaarlijk,
zelfs als wapen in katholieke handen gericht
tegen de ketterij. De katholieken moeten trach
ten de ketters weer terug te voeren in den
Deze COURANT1 verschijnt WOENSDAGS en ZATERDAGS.
Abonnementsprijs voor 3 maanden f 1.franco per post ƒ1.25.
Alle brieven en stukken, uitgave of redactie betreffende, franco
in te zenden.
de orde. Men kan het dus nu verder weer
eens aanzien. Maar de schrijver hoopt dat
men daardoor niet komt tot berusting en tevre
denheid, wijl dit heelemaal niet te pas komt in
onzen toestand. Zoolang nog van de 10 mon- 1
i veel onrecht er in onze maatschappij ook de
Nederlandsche is, terwijl hij tevens een mid
del aan de hand doet ’t welk wellicht kan bij-
dragen tot vermindering of wel tot wegneming
van het euvel. I houden van wat door de hoeven zelf wordt ge-
De meeste Nederlandeis schijnen met het j produceert!,
socialisme voorloopig te hebben afgerekend.
’t Is kalmer geworden en eerbiedigt de bestaan- j ten zijn, dat
twi.u-x j.._ wa(. mi gebruik kan dienen voor beambten
arbeidersdat er niets mag worden verkocht
eer de voortbrengers zelf overvloed hebben van
het geproduceerde.
I onzen wesiana. zmoiang nog van de LO men-
schen er 9 hard moeten werken om den lOen
te onderhouden, mogen zij die tot dien lOen be- Van'zuïk mechanisch 'grijpen ’ffide" ontwffikel
hnnrA.n nipr o-prnah wnn 1
debacle het gevolg kunnen zijn. Het recht
vaardigheidsgevoel op zichzelf is niet voldoende
om verbetering te verkrijgen.
ebr.
Koop. ^oen'nS onthouding, zelfverloochening, kortom,
liet dooden van den zinnelijken mensch„ een
Wijts. der onmisbare kenmerken van den waren chris-
i, 46 jr. ten. Beperking van behoeften tot het allernoo-
digste, wil zeggen dat men met weinig tevre
den wil zijn, ergo is de geestelijke herderschaar,
om het goede voorbeeld te geven, verplicht
aan de zaak die ze dient het eigenbelang op
den achtergrond te dringen.
En wie nu mocht beweren dat al diegeeste-
49.00. herders er uit zien als vetgemeste ganzen,
bewijst daarmee niet anders, dan dat men ’t
49,50, sobertjes kan hebben en er toch goed kan uit-
m. a. w. dat een mensch voor eigen on.
derhoud niet veel van noode heeft.
„Maar waarom zijn die zieleherders dan con
servatief?" zal men zeggen. Beste vriend, niet
zoo ongeduldigwie een vraagstuk haastig op-
f 50 logt maakt licht een fout. Zoudt ge dan mee-
- nen dat een conservatief de facto moet zijn
f qq iemand die zijn eigenbelang stelt voor ’t be
lang van ’t algemeen, een die lijdt aan zelf
zucht?
Men kan wel conservatief zijn om andere
reden dan deze. Er zijn conservatieven die
uit liefde voor de menechheid niet anders kun
nen zijn; dat verklaren ze zelf, ’t Belang der
samenleving drijft hen tot de partij van ’t be
houd. Die goeie ouwe tijd! Hadden we die
maar weer! Geen ontevredenheid, geen werk
stakingen, tenminste niet zoo vaak als tegen
woordig; geen onwil of brutaliteit van onder
geschikten, geen opstootjes, geen socialisme.
Dat was vroeger niet bekend. De man in het
werkmanspak zou er niet aan gedacht hebben
een heer op straat voorbij te loopen zonder be
leefd zijn pet af te nemen; en kwam hij op ’t
kantoor of in de gang bij mijnheer, of kwam
mijnheer op het werk eens een kijkje nemen,
dan ging de pet af en was het: morgen mijnheer
dag mijnheer! of: ’navend mijnheer! al naar
de tijd van den dag dit meebracht, even auto
matisch ais bijv, bet schelletje aan ’t station
wanneer de trein naderbij komt. De man
dacht er niet bij, omdat hij niet anders wist
of ’t hoorde zoo. En geen sprake van slavernij
of slaafschheidDe menschen wisten ’t niet
beter, hadden niet anders geleerd, ze dachten
er niet over, ’t was gewoonte en ze voelden er
niets van.
Kom daar tegenwoordig eens om Alle pa
troons klagen over onverschilligheid, beroerden
geest enz. enz. En zulke menschen zou je dan
nog verzekeren voor ongelukken, invaliditeit,
hooren niet gerust zijn.
Na een en ander meer in den breede te
hebben uiteengezet, wijst hij er op dat bevor
dering van den landbouw van regeeringswege
VERGADERING
van den Gemeenteraad van Sneek,
op Zaterdag den 13 Februari 1897,
des namiddags ten'7 ure.
Mededeeliug van ingekomen stukken enz.
Rekening van de Waag over 1896.
Alsvoren der begrafenisrechten over 1896.
Verlenging concessie, heffing bruggeld-
Voorstel inzake verzekering bij deSnee-
7. Wijziging verordening tot heffing
OEEK
i (oiran
z£jigaaaa&
o
r
r
650
7-
77
720
8 -
a 8
3 8ü
1 8 37
1 8 45
:agy>
i 1
me® ffl uninmiD mt n
5«8»
6 20»
7W«
I
o - - j
PUNTEN VAN BEHANDELING:
Resumtie der Notulen.
