■WS- H IMBTffiiMU I Ml hi
SUM R m ttMNSMT SIH.
I
o
91
3
No. 39.
1897.
T W E E -E N-V IJFT I O 8 T E J A A R. Q A N Gh
UNIE-DAGEN.
a
VERKIEZING.
Schutterij.
is is i.
leton-nummer 246.
IL
treden
>0N,
zer-
u.
er-
teer uit!
nde fobI
inde
mor
liek
Dcze CO Uli ANT verschijnt WOENSDAGS en ZATERDAGS.
Abonnementsprijs voor 3 maanden f j.franco per post ƒ1.25.
Alle brieven en stukken, uitgave of redactie betreffende, franco
in te zenden.
ADVERTENT1EN van 1 tot 4 regels, gewone letter, 40 Cents,
voor eiken regel meer 7 */a Cents. Bij abonnement is de prijs
belangrijk lager. Voorwaarden daaromtrent te vernemen bij
den uitgever.
s etc.
o.
franco
edeelta
B E K E N D M A KING.
BURGEMEESTER en WETHOUDERS der
gemeente Sneek brengen ter openbare kennis
de volgende
KENNISGEVING.
De COMMISSARIS der KONINGIN in de
provincie Friesland,
Gelet op het besluit van Gedeputeerde Sta
ten dier provincie, van den 6 Mei 1897, no.
36, le afdeeling J, en op art. 11 der wet van
13 Juni 1857 (Staatsblad no. 87)
Bij doze Courant behoort ale Bijblad Feuil-
i geworden naar Kuyper’s hart, 1
cratische hart, zooals dr. Kuyper zal zeggen, j
Waarschijnlijk vindt K. een
De BURGEMEESTER der gemeente Sneek
maakt bekend, dat bij hem op Dinsdag den
eersten Juni aanstaande, van des voormiddag»
negen tot des namiddags vier uur, ten gemeen-
tehuize aldaar, opgaven van candidaten kunnen
worden ingeleverd voor de stemming van één
lid van de Tweede Kamer der Staten-Generaal
in het kiesdistrict Sneek.
De tot invulling bestemde formulieren voor
die opgaven, zijn ter Secretarie der gemeente,
in de gewone kantooruren, gedurende veertien
dagen, van af den löen dezer en op den dag
der verkiezing, kosteloos verkrijgbaar.
Sneek den 14 Moi 1897.
De Burgemeester voornoemd,
ALMA.
lamer werd gebracht door de katholieken en
stahcopje conservatief-liberalen, is nu een man
BEKENDMAKING.
BURGEMEESTER en WETHOUDERS der
gemeente Sneek brengen ter openbare kennis,
dat ter Secretarie dezer gemeente, voor den
prijs van 25 cents per stuk, afdrukken ver
krijgbaar zijn van het aan den Gemeenteraad
aangeboden Verslag van den toestand der ge
meente over 1896.
Sneek den 14 Mei 1897.
Burgemeester en Wethouders voornoemd,
ALMA, Burgemeester.
BENNEWITZ, Secretaris.
Brengt ter kennis van de belanghebbenden,
dat de visscherij in de provincie Iriesland voor
het jaar 1897 zal zijn geopend van Dinsdag
den 1 Juni af, met uitzondering van de vis
scherij met de zegen, die van Woensdag den 1
September af zal zijn geoorloofd.
En zal deze op de gebruikelijke wijze wor
den afgekondigd en aangeplakt.
Leeuwarden den 7 Mei 1897.
De Commissaris der Koningin voornoemd,
(get.) Van HARINXMA thoe SLOOTEN.
Sneek den 13 Mei 1897.
Burgemeester en Wethouders voornoemd,
ALMA, Burgemeester.*
BENNEWITZ, Secretaris.
UIT DE PERS.
B E K E N DMAKIN G.
BURGEMEESTER en WETHOUDERS van
Sneek roepen bij deze op alle manspersonen
binnen deze gemeente woonachtig, die op den
1 Januari 1897 hun 25e jaar zullen zijn inge-
La en mitsdien allen die geboren zijn in
het jaar 1872, om zich voor den Schutterlijken
dienst'te doen inschrijven, waartoe ter Secreta
rie dezer gemeente zal worden gevaceerd op
WOENSDAG 19 MEI 1897.
Verder wordt ter kennis van belanghebben
den gebracht
dat diegenen, welke vroeger in andere ge
meenten ingeschreven, sedert de inschrijving
van het vorige jaar, binnen deze gemeente zijn
komen wonen, zich insgelijks op dien dag zul
len moeten lateu inschrijven, in het register,
loopeade over een der jaren 1863 tot en met
1871, waartoe zij volgens hun ouderdom be
lmoren
dat een ieder, hetzij hij al of niet vermeent
tot de vrijgestelden of uitgeslotenen te belmo
ren, tot deze inschrijving verplicht is;
dat voor ingezetenen worden gehouden alle
Nederlanders, alhier hun gewoon verblijf hou
dende, alsmede alle vreemdelingen, binnen deze
gemeente woonachtig, welke hun voornemen,
om zich binnen het Rijk te vestigen, zullen
hebben aan den dag gelegd, hetzij door eene
uitdrukkelijke verklaring, hetzij door het wer
kelijk overbrengen van den zetel van hun ver
mogen of de hoofdmiddelen van hun bestaan
dat zij, die in meer dan eene gemeente hun
gewoon verblijf houden of den zetel van hun
vermogen hebben gevestigd, tot de inschrijving
verplicht zijn biunen die gemeente, alwaar eene
dienstdoende Schutterij aanwezig is
dat de registers ter inschrijving vanaf 15 Mei
tot 1 Juni e. k. zijn geopend en Jat allen, die
bevonden worden, zich alsdan niet te hebben
doen inschrijven, volgens art. 9 der wet op de
Schutterijen, door het Gemeentebestuur ambts
halve zullen worden ingeschreven en door den
Schuttersraad tot eene geldboete verwezen, ter
wijl zij bovendien zonder loting bij de Schut
terij zullen worden ingelijfd, indien het zal blij
ken, dat er tijdens de verzuimde inschrijving
geene redenen tot uitsluiting of vrijstelling te
hunnen aanzien bestonden
dat eindelijk een ieder, die binnen deze ge
meente niet geboren is, wordt aangemaand zich
tijdig van eene geboorteakte te voorzien en zich
alzoo van zijnen juisten ouderdom te verzeke
ren, ten einde de inschrijving naar belmoren
geschiede.
Sneek den 23 April 1897.
Burgemeester en Wethouders voornoemd,
ALMA, Burgemeester.
BENNEWITZ, Secretaris.
Met eenige belangstelling werd tegemoet ge
zien wat de Stand, zou antwoorden op hetgeen
dr. Schaepman heeft gezegd bij gelegenheid der
R. K. Depulatenvergadering. De belangstel
ling gold vooral de zeer duidelijke verklaringen
over het behoud der plaatsvervanging, verkla
ringen, waaruit blijkt, dat de roomsch-katho-
lieke partij thans eenstemming is voor het be
houd van dit stelsel en dr. Schaepman zijn
verzet heeft opgegeven. De zeer stellige ver
klaringen moesten leiden tot de opvatting, dat
de leiders der anti-revolutionaire partij zich in
deze hadden gevoegd naar de wenschen van
hun vroegere en aanstaande partijgenooten,
maar bevestiging van officieele of officieuse
zijde was toch noodig.
In de Stand, geschiedt dat thans op de vol
gende wijze
In de Utrechtsche resolution der Roomsche
Deputatenvergadering is uitgesproken dat men
wist, hoe de anti-revolutionaire partij haar
overtuiging in zake den persoonlijken dienst
plicht handhaaft, maar verstaat, o. i. de defi
nitieve afdoening van het vraagstuk der leger-
organisatie in de eerstkomende vierjarige perio
de niet aan de orde kan komen.
Niet anders is het door ons verstaan.
Onzes erachtens is namelijk het vraagstuk
het demo- kleine aderlating geen kwaad.
I L’esprit hollandais travaille lentement. Dit
conservatief als i ondervindt ook dr. Kuyper, waarom hij voor
geknipt voor de nieuwe vertegenwoordiging. I Rome op de ree ten anker gaat liggen.
De politiek bederft het karakter. -
Een doorslaand bewijs voor deze stelling geeft i
I de geschiedenis onzer dagen. Om zijn invloed te
doen gelden tegenover die van Bronsveld gaat
f Kuyper een bondgenootschap aan met
i Rome. Zonderlinger kan het haast niet, én
omdat Rome puur conservatief is, én omdat de
kiezers van ’93 begrepen dat een regeeren van
Rome en Dordt uitloopt op vrome wenschen.
Zoo b. v. was er toen een minister van finan-
tiën, die met letterlijk niets doen zijn tijd sleet
en een pensioen verdiende. En met de andere
ministers was het evenzoo: men was blij toen
de aftocht kon worden geblazen, niet omdat
men zich voldaan voelde over het afgeleverde,
maar wijl men door het lang stilzitten zich
stijf voelde en ook wel fatsoenshalve zich een
weinig er over begon te schamen. „Vaneen-
gereten,® Honk het euphemistisch uit Schaep-
man’s mond toen de alliantie als droog zand
uitelkaar viel.
Wie verwacht iets van dit tweetal? Alleen
hij die zich kan laten voorstaan op zijn goed
geloof.
Dr, Kuyper moet dit zelf ook inzien en van
zijn politiek dóórzicht hebben we te goeden
dunk, om te mogen onderstellen dat hij zich,
als dr. Schaepman, door de Jezuieten zou laten
inpakken. Kuyper drong op naar Rome, om
Bronsveld, die er beter bij paste, er van af te
houden. Met de kleine radicale groep was
voor Kuyper geen land te bezeilen; alleen
staande had hij in isolement zijn kracht ver
speeld.
Het is dan ook aan geen redelijken twijfel
onderhevig, dat Kuyper, toen hij bij het con
servatisme aanklopte, een onderkomen zocht
voor de anti-revolutionaire partij met tijoelijk
opofferen van zijn democratische denkbeelden.
Rome is voor hem en de zijnen een schuilplaats
geworden.
Groot zou de verlegenheid zijn wanneer deze
twee voor den draad moesten komen.
Rekenen we de sociaal-democrateu er af, dan
blijft voor de democratie als pleitbezorger over
de geavanceerd liberale fractie. Door haar toe
nadering tot de oud-liberale partij kan deze
fractie slechts met half zeil werken. Komt
deze partij aan ’t roer, dan gaat de democratie
laveerend iets vooruit. Blijft zé in de minder
heid, dan doorleeft Nederland een periode van
vierjarig nietsdoen; een tijd van beaucoup de
bruit et peu de besogne, waarin bergen papier
zullen volgepraat worden over protectie en nog
eens protectie. Misschien vat men dan van
armoed de schoolwet nog eens aan voor een
kleine correctie.
Het een en het ander zal bij eventueel ef-
Ijjn. Zelfs baron van Dedem, die vier jaar ge- fekt pover en sjofel afloopen voor hen die
ijden tegen den zin van Kuyper weer in de j het stuk ondernemen en voor de democratie,
voor het zweetende volk, dat er, hoe beschei
den ook, dupe van wordt. Toch kan zoo’n
Het is niet moeilijk een reden op te géven
voor de noodzakelijkheid van den strijd, al is
Jie reden misschien niet voor alle betrokkenen
dezelfde.
In de Tweede Kamer zijn honderd groene
zetels en op een paar na willen al de leden
van nü niet ongaarne hun plaats behouden.
Nu is het gemakkelijk te begrijpen dat het
behoud der zetels, waar de werkliedenkiezers
fcoowat allen zijn ingedeeld bij de bestaande
Lesvtreenigingen, het best te bereiken valt,
panneer ook de oude kiesvereenigingen behou-
en bleven in hun onderlinge verhoudingen,
la om het daarheen te leiden was eenige stuur
manskunst geen overbodige weelde; immers, te
inker- en rechterzijde dreigde de democratie
aet splijting. De wig was er al in en de libe-
ale- en anti-revolutionaire partijen begonnen
il te scheuren. Waarbij nog kwam dat de
inti-revolutionairen hun conservatieve fractie
teheel zagen wegvallen, om zich te formceren
ot een nieuwe partij, heel primitief, zooals de
;r< sterren zich vermenigvuldigen.
Le liberale partij, die vroeger reeds een smal-
eel moest loslaten dat zelfstandig in zee stak
nder de radicale vlag, was op het punt voor
Ie tweede keer te worden ontbonden; de ope-
'Atie zou, naar ’t zich liet aanzien, met veel
tspanning en bloedverlies gepaard gaan, zoodat
et leven van ’t oudje in groot gevaar verkeer
de. Ja, met vrij groote zekerheid kon men
vóórspellen dat ze ’t er niet weer boven op zou
lalendaarom behoeft het niemand te verwon-
leren, dat ze met stil genot gadesloeg hoe de
pverzij zich er voor zette om de oude party
leus weer in den strijd dienst te laten doen,
tiu de oude banieren weer ontrold worden is
net leven vau de oud-liberale kamerleden in
hunstiger conditie geraakt. De democratie mag
meestemmen ditmaal, maar van democratie zal
ij deze verkiezing weinig of geen sprake zijn.
\an te nemen dat men een intrige smeedde,
jet deze onzalige begeerte bezield, dat het bij
lleze eerste verkiezing, waaraan een groot deel
Jan het democratische volk deelneemt, zou too-
pen met de democratie als partij wel, maar als
Beginsel zich niet te willen inlaten het zou te
Lnteerend zijn. Toch is het denkbeeld zoo ge-
peel in de lijn van de conservatieve wenschen,
,"at men Bronsveld en zijn kornuiten, die den
- (toot hebben gegeven aan hetchassez! croiser!
mag verdenken van politieke krijgslisten.
Hoe het dan zij, of de beweegreden geweest is,
‘'pet behulp van de democratie de democratische
leginselen zooveel doenlijk te eclipseeren, een
Bit is ’t zeker, dat de regeering van het aan-
aanCe vierjarig tijdperk zeer behoudend zal
SI3WMB (DO3JB.AK
a"
i